Ôn tập giữa học kì 1 Tiếng Việt lớp 5 Chân trời sáng tạo - Tiết 3

Ôn tập giữa kì 1 Tiếng Việt lớp 5 Chân trời sáng tạo - Tiết 3

Bản quyền tài liệu thuộc về VnDoc, nghiêm cấm các hành vi sao chép với mục đích thương mại.

Câu 1 trang 78 SGK Tiếng Việt lớp 5 Tập 1 Chân trời sáng tạo: Thực hiện yêu cầu:

1. Tra từ điển để tìm nghĩa gốc và 2-3 nghĩa chuyển của từ "ăn".
2. Đặt câu để phân biệt các nghĩa của từ "ăn” tìm được ở bài tập a.

Trả lời:

a) Tra từ điển nghĩa của từ "ăn" như sau:

- Nghĩa gốc: đưa đồ ăn vào miệng rồi nhai nuốt để nuôi sống cơ thể

- Nghĩa chuyển:

1. tiếp nhận cái cần thiết cho sự hoạt động của máy móc, phương tiện vận tải
2. nhận lấy điều gì đó để hưởng thụ
3. phải nhận lấy, chịu lấy một cách miễn cưỡng, ép buộc (cái không hay; hàm ý mỉa mai)
4. giành về mình phần hơn, phần thắng (trong cuộc thi đấu)
5. hoạt động liên hoan, ăn uống nhân một sự kiện nào đó
6. hấp thu cho thấm vào, nhiễm vào
7. hợp với nhau, tạo nên sự hài hoà

b) Đặt câu để phân biệt các nghĩa của từ "ăn" tìm được ở câu a là:

- Nghĩa gốc: Mỗi bữa anh ta có thể ăn đến năm bát cơm.

- Nghĩa chuyển:

1. Cái xe ô tô này chạy rất ăn xăng.
2. Chuyến đi buôn này, anh ta ăn hoa hồng rất cao.
3. Vì dám trốn học đi chơi mà anh ta bị mẹ cho ăn đòn.
4. giành về mình phần hơn, phần thắng (trong cuộc thi đấu)
5. Anh ta liên tiếp ăn các con tốt của đối thủ trong ván cờ vua.
6. Loại vải này ăn màu tốt lắm, nên không cần ngâm lâu.
7. Nhờ sự ăn ý mà hai người làm việc với nhau rất hiệu quả.

Câu 2 trang 79 SGK Tiếng Việt lớp 5 Tập 1 Chân trời sáng tạo: Đọc các đoạn thơ sau và thực hiện yêu cầu:

• Từ "tươi" trong mỗi đoạn thơ được dùng với nghĩa gốc hay nghĩa chuyển?
• Đặt 1-2 câu có từ "tươi" mang nghĩa chuyển.

Trả lời:

- Từ "tươi" ở đoạn a được dùng với nghĩa chuyển. Từ "tươi" ở đoạn b được dùng với nghĩa gốc

- HS tham khảo các câu sau:

• Cô hàng xén cười tươi như hoa, khiến ai cũng yêu mến.
• Mấy con cá vừa mới bắt lên nên còn tươi lắm.

Câu 3 trang 79 SGK Tiếng Việt lớp 5 Tập 1 Chân trời sáng tạo: Đọc các thành ngữ, tục ngữ sau và thực hiện yêu cầu:

1. Chỉ ra cặp từ đồng nghĩa trong mỗi thành ngữ, tục ngữ.
2. Đặt câu với 1 – 2 thành ngữ, tục ngữ đã cho.

Trả lời:

a) Các cặp từ đồng nghĩa trong mỗi thành ngữ, tục ngữ là:

• Ở hiền gặp lành.
• Nhìn xa trông rộng.
• Non xanh nước biếc.

b) HS tham khảo các câu sau:

• Từ tấm gương cô Tấm trong câu chuyện Tấm Cám, ông cha gửi gắm bài học "ở hiền gặp lành" đến con cháu.
• Vốn luôn "nhìn xa trông rộng", ông Năm đã nhận ra tiềm năng của việc sản xuất miến dong ở khu vực này, nên đã dồn tiền mở xưởng thủ công.
• Bước tới Đèo Ngang, anh Sáu ngỡ ngàng trước cảnh "non xanh nước biếc" hùng vĩ vô cùng trước mắt mình

Câu 4 trang 79 SGK Tiếng Việt lớp 5 Tập 1 Chân trời sáng tạo: Đọc đoạn thơ sau và thực hiện yêu cầu:

1. Tìm các danh từ được viết hoa để thể hiện sự tôn trọng đặc biệt trong đoạn thơ.
2. Việc viết hoa các danh từ đó nói lên tình cảm gì của tác giả và nhân dân Việt Nam đối với Bác Hồ?

Trả lời:

1. Các danh từ được viết hoa để thể hiện sự tôn trọng đặc biệt trong đoạn thơ: Bác Hồ, Cha, Bác, Người
2. Việc viết hoa các danh từ đó nói lên sự yêu mến, kính trọng, biết ơn và tự hào của người dân Việt Nam đối với Bác Hồ