VnDoc.com

Luyện tập về từ đa nghĩa trang 55 lớp 5 Tập 1 Chân trời sáng tạo

Bài trước

Bài sau

Luyện tập về Từ đa nghĩa lớp 5 trang 55 Chân trời sáng tạo

Bản quyền tài liệu thuộc về VnDoc, nghiêm cấm các hành vi sao chép với mục đích thương mại.

Câu 1 trang 55 SGK Tiếng Việt lớp 5 Tập 1 Chân trời sáng tạo: Đọc câu thơ, câu văn sau và thực hiện yêu cầu:

a. Thân dừa bạc phếch tháng năm
Quả dừa – đàn lợn con nằm trên cao.

Trần Đăng Khoa

b. Mặt trời còn khuất sau quả đồi, ảnh một vùng hồng lên nền trời xanh biếc.

Thạch Lam

Từ "quả" trong câu nào được dùng với nghĩa gốc, từ "quả" trong câu nào được dùng với nghĩa chuyển?
Tìm thêm 1-2 nghĩa chuyển của từ “quả”.
Đặt câu có từ "quả" với mỗi nghĩa chuyển tìm được.

Trả lời:

- Từ "quả" trong câu a được dùng với nghĩa gốc. Từ "quả" trong câu b được dùng với nghĩa chuyển.

- Gợi ý các nghĩa chuyển của từ quả:

⁽¹⁾ Quả: chỉ đồ để đựng, thường bằng gỗ, hình hộp tròn, bên trong chia thành nhiều ngăn, có nắp đậy

⁽²⁾Quả: thứ thu lại được sau khi đầu tư, làm ăn, buôn bán

- Đặt câu với các nghĩa chuyển của từ quả vừa tìm được như sau:

⁽¹⁾ Vào ngày tết, trên bàn sẽ để các quả thủy tinh to như bàn tay để đựng hạt hoặc bánh mứt.

⁽²⁾ Kết quả của cuộc thi được công bố vào tối nay.

Câu 2 trang 55 SGK Tiếng Việt lớp 5 Tập 1 Chân trời sáng tạo: Tra từ điển đề tìm nghĩa gốc và nghĩa chuyển của từ “mặt”, “chân”.

Trả lời:

	mặt	chân
Nghĩa gốc	- Phần phía trước, từ trán đến cằm của người, hay phần phía trước của đầu con thú, nơi có các bộ phận như mắt, mũi, mõm...	- Bộ phận dưới cùng của cơ thể người hay động vật, dùng để đi, đứng, chạy, nhảy
Nghĩa chuyển	(1) Những nét biểu cảm chung trên mặt người, biểu hiện thái độ, tâm tư, tình cảm (mặt lạnh như tiền, tay bắt mặt mừng...)	(1) Biểu tượng của cương vị, tư cách hay phận sự của một người trong một tổ chức (có chân trong đội bóng, chân phụ việc...)
	(2) Chỉ một cá nhân để phân biệt với người khác (vắng mặt, ba mặt một lời...)	(2) Bộ phận dưới cùng của một số đồ dùng, có tác dụng đỡ cho các bộ phận khác (chân bàn, chân ghế, chân giường...)
	(3) Tượng trưng cho danh dự, phẩm giá, thể diện của một người (lên mặt, mất mặt, xấu mặt...)	(3) Phần dưới cùng của một số vật, tiếp giáp và dính liền với vật khác (chân núi, chân tường, chân răng...)
	(4) Phần phẳng ở phía trên hoặc phía ngoài của vật, phân biệt với phần bên dưới hoặc bên trong (mặt bàn, mặt bảng...)
	(5) Phía nào đó trong không gian, trong quan hệ với một vị trí xác định (mặt tiền, mặt sông...)
	(6) Phần được trừu tượng hoá khỏi chỉnh thể để xem xét, phân biệt với phần đối lập hoặc những phần còn lại (mặt hình thức, mặt trái, mặt tối...)

Câu 3 trang 55 SGK Tiếng Việt lớp 5 Tập 1 Chân trời sáng tạo: Viết 3-4 câu tả một cảnh đẹp thiên nhiên, trong đó có sử dụng từ “mặt” hoặc từ “chân” được dùng với nghĩa chuyển.

Trả lời:

Mẫu:

(1) Dòng sông Hương vào buổi tối thật đẹp và huyền ảo. (2) Mặt sông được khoác lên mình tấm áo lung linh dát vàng, dát bạc bởi ánh trăng và ánh đèn từ hai bên đường và cây cầu. (3) Gió từ dưới sông thổi lên lồng lộng, mát rượi, xua đi hết những oi nóng của ngày dài. (4) Thỉnh thoảng, một chiếc thuyền Rồng lững lờ lướt qua mặt sông, như vừa trôi về từ miền lịch sử xa vắng nào đó.

>> Tham khảo thêm các đoạn văn mẫu khác tại đây: Viết 3-4 câu tả một cảnh đẹp thiên nhiên trong đó có sử dụng từ mặt hoặc từ chân được dùng với nghĩa chuyển