Luyện từ và câu lớp 5 Tuần 8: Luyện tập về từ nhiều nghĩa trang 82
Luyện tập về từ nhiều nghĩa
Luyện từ và câu lớp 5 tuần 8: Luyện tập về từ nhiều nghĩa là lời giải phần Luyện từ và câu SGK Tiếng Việt 5 trang 82, 83 giúp các em học sinh nắm được kiến thức về từ nhiều nghĩa, luyện tập các bài tập về từ nhiều nghĩa, phân biệt từ đồng âm vơi từ nhiều nghĩa. Mời các em cùng tham khảo.
>> Bài trước: Tập làm văn lớp 5 tuần 8: Luyện tập tả cảnh
Câu 1 trang 82 Tiếng Việt 5
Trong các từ in đậm sau đây, những từ nào là từ đồng âm, những từ nào là từ nhiều nghĩa?
a) Chín
- Lúa ngoài đồng đã chín vàng.
- Tổ em có chín học sinh.
- Nghĩa cho chín rồi hãy nói.
b) Đường
- Bát chè này nhiều đường nên rất ngọt.
- Các chú công nhân đang chữa đường dây điện thoại.
- Ngoài đường, mọi người đã đi lại nhộn nhịp.
c) Vạt
- Những vạt nương màu mật.
Lúa chín ngập lòng thung.
Nguyễn Đình Ánh
- Chú Tư lấy dao vạt nhọn đầu chiếc gậy tre.
- Những người Giáy, người Dao
Đi tìm măng, hái nấm
Vạt áo chàm thấp thoáng
Nhuộm xanh cả nắng chiều
Nguyễn Đình Ảnh
Phương pháp giải:
Từ đồng âm và từ nhiều nghĩa được phân biệt như sau:
- Từ đồng âm là từ có cách phát âm giống nhau nhưng nghĩa khác xa nhau.
- Từ nhiều nghĩa là từ có 1 nghĩa gốc và 1 hoặc một số nghĩa chuyển. Các nghĩa của từ nhiều nghĩa bao giờ cũng có mối liên hệ với nhau.
Hướng dẫn trả lời
Câu | Từ đồng âm | Từ nhiều nghĩa |
- Lúa ngoài đồng đã chín vàng. - Tổ em có chín học sinh. | + | |
- Lúa ngoài đồng đã chín vàng. - Nghĩ cho chín rồi hãy nói. | + | |
- Bát chè này nhiều đường nên rất ngọt. - Các chú công nhân đang chữa đường dây điện thoại. | + | |
- Bát chè này nhiều đường nên rất ngọt. - Ngoài đường, mọi người đã đi lại nhộn nhịp. | + | |
- Những vạt nương màu mật - Chú Tư lấy dao vạt nhọn đầu chiếc gậy tre. | + | |
- Những vạt nương màu mật - Vạt áo chàm thấp thoáng | + |
Giải thích:
a) chín:
- Tổ em có chín học sinh: chỉ số lượng.
- Lúa ngoài đồng đã chín vàng: chỉ ở giai đoạn phát triển đầy đủ nhất đến mức thu hoạch được.
=> Từ chín trong hai câu trên là từ đồng âm (vì nghĩa hoàn toàn khác nhau).
- Nghĩ cho chín rồi hãy nói: (nghĩ chín) là ở trạng thái đã suy nghĩ kĩ và từ chín ở câu “Lúa ngoài đồng đã chín vàng” là từ nhiều nghĩa (vì có nét nghĩa chung là ở mức đầy đủ).
b) đường:
- Bát chè này nhiều đường nên rất ngọt: chỉ thức ăn có vị ngọt.
- Các chú công nhân đang chữa đường dây điện: chỉ đường dây liên lạc.
=> Vậy từ đường trong hai câu trên là từ đồng âm (vì nghĩa hoàn toàn khác nhau).
- Ngoài đường, mọi người đã đi lại nhộn nhịp: chỉ đường giao thông đi lại và từ đường trong câu "Các chú công nhân đang chữa đường dây điện" là từ nhiều nghĩa (vì có mối quan hệ với nhau về nghĩa).
c) vạt:
- Những vạt nương màu mật / Lúa chín ngập lòng thung: chỉ mảnh đất trồng trọt dải dài.
- Chú Tư lấy dao vạt nhọn đầu chiếc gậy tre: chỉ hành động đẽo xiên.
=> Vậy từ vạt trong hai câu trên là từ đồng âm (vì nghĩa hoàn toàn khác nhau).
- Vạt áo chàm thấp thoáng...: chỉ thân áo hình dải dài và từ vạt trong câu "Những vạt nương màu mật..." là từ nhiều nghĩa (vì có nét nghĩa chung là vạt có hình dải dài).
>> Tham khảo thêm: Trong các từ in đậm sau đây, những từ nào là từ đồng âm, những từ nào là từ nhiều nghĩa
Câu 2 trang 82 Tiếng Việt 5
Trong mỗi câu thơ câu văn sau của bác Hồ, từ xuân được dùng với nghĩa như thế nào?
a)
Mùa xuân là tết trồng cây
Làm cho đất nước càng ngày càng xuân.
b) Ông Đỗ Phủ là người làm thơ rất nổi tiếng ở Trung Quốc đời nhà Đường, có câu rằng “Nhân sinh thất thập cổ lai hi”, nghĩa là “Người thọ 70, xưa nay hiếm.” (…) Khi người ta đã ngoài 70 xuân, thì tuổi tác càng cao, sức khỏe càng thấp.
Hướng dẫn trả lời
a) Mùa xuân (1) là tết trồng cây
Làm cho đất nước càng ngày càng xuân (2).
- xuân (1) chỉ thời tiết. "Màu xuân" là mùa đầu tiên trong bốn mùa.
- xuân (2) có nghĩa là tươi đẹp.
b) Ông Đỗ Phủ là người làm thơ rất nổi tiếng ở Trung Quốc đời nhà Đường, có câu rằng: "Nhân sinh thất thập cổ lai hi", nghĩa là "Người thọ 70, xưa nay hiếm." (…) Khi người ta đã ngoài 70 xuân, thì tuổi tác càng cao, sức khỏe càng thấp.
- xuân chỉ tuổi tác của con người.
Câu 3 trang 83 Tiếng Việt 5
Dưới đây là một số tính từ và những nghĩa phổ biến của chúng. Em hãy đặt câu để phân biệt các nghĩa của một trong các từ nói trên.
a) Cao
- Có chiều cao lớn hơn mức bình thường.
- Có số lượng hoặc chất lượng hơn hẳn mức bình thường.
b) Nặng
- Có trọng lượng lớn hơn mức bình thường.
- Ở mức độ cao hơn, trầm trọng hơn mức bình thường.
c) Ngọt
- Có vị như vị của đường, mật.
- (Lời nói) nhẹ nhàng, dễ nghe.
- (Âm thanh) nghe êm tai.
Hướng dẫn trả lời
a) Cao
- Cao chiều cao lớn hơn mức bình thường.
M: Hà An mới học lớp 4 mà em đã cao lắm rồi.
- Có số lượng hoặc chất lượng hơn hẳn mức bình thường.
M: Tỉ lệ học sinh khá giỏi ở trường em rất cao.
b) Nặng
- Có trọng lượng lớn hơn mức bình thường.
M: Bé mới bốn tuổi mà bế đã nặng trĩu tay.
- Ở mức độ cao hơn, trầm trọng hơn mức bình thường.
M: Không khí trong cuộc họp thật nặng nề, ai nấy đều căng thẳng.
c) Ngọt
- Có vị như vị của đường, mật.
M: Em thích ăn bánh ngọt.
- (Lời nói) nhẹ nhàng, dễ nghe.
M: Cô giáo em có giọng nói thật ngọt ngào.
- (Âm thanh) nghe êm tai.
M: Tiếng đàn cất lên nghe thật ngọt.
Bài tập về từ nhiều nghĩa lớp 5
- Bài tập về từ nhiều nghĩa lớp 5
- Bài tập Phân biệt từ nhiều nghĩa và từ đồng âm lớp 5
- Phân biệt từ đồng âm và từ nhiều nghĩa lớp 5
- Từ nhiều nghĩa - Nghĩa đen và nghĩa bóng
- Luyện từ và câu lớp 5: Từ nhiều nghĩa
Đề thi giữa học kì 1 lớp 5 có đáp án
- Đề cương ôn tập giữa học kì 1 lớp 5 năm 2022- 2023
- Bộ đề thi giữa học kì 1 lớp 5 năm 2022 - 2023 Có đáp án
- 65 đề thi giữa kì 1 lớp 5 năm 2022 theo Thông tư 22
- Bộ đề thi giữa kì 1 lớp 5 năm 2022 - 2023 tất cả các môn
- Đề cương ôn tập giữa học kì 1 lớp 5 môn Toán
- 71 đề thi giữa kì 1 Toán 5 năm 2022 - 2023 Tải nhiều
- Bộ đề thi Tiếng Việt lớp 5 giữa học kì 1 năm 2022 - 2023
- 60 đề thi giữa học kì 1 môn Toán lớp 5
- Bộ đề thi giữa học kì 1 lớp 5 theo Thông tư 22
- Bộ đề thi giữa học kì 1 lớp 5 Có đáp án
- Bộ đề thi giữa kì 1 lớp 5 môn tiếng Anh
- Bộ đề thi giữa học kì 1 lớp 5 theo Thông tư 22
- Bộ đề thi giữa kì 1 lớp 5 theo Thông tư 22
- Bộ đề thi giữa học kì 1 môn Toán lớp 5
- Đề cương ôn tập giữa học kì 1 lớp 5
- Đề thi giữa học kì 1 các lớp Tiểu học
------------------------------------------------------
----------------------------------------------------
>> Bài tiếp theo: Tập làm văn lớp 5 tuần 8: Luyện tập tả cảnh (Dựng đoạn mở bài, kết bài)
Luyện từ và câu lớp 5 tuần 8: Luyện tập Từ nhiều nghĩa bao gồm lời giải chi tiết cho từng câu hỏi giúp các em học sinh nắm được cách làm các dạng bài tập Luyện từ và câu phân biệt từ có nghĩa gốc và có nghĩa chuyển, từ đồng âm với từ nhiều nghĩa, mối liên hệ của các từ nhiều nghĩa, chuẩn bị cho các bài thi trong năm học.
Ngoài ra các bạn luyện giải bài tập SGK Tiếng Việt 5 và các phân môn: Tập đọc, Chính tả, Luyện từ và câu, Tập làm văn được VnDoc sưu tầm, chọn lọc. Đồng thời các dạng đề thi học kì 1 lớp 5, đề thi học kì 2 lớp 5 các môn học Toán, Tiếng Việt, Khoa học, Lịch sử, Địa lý, Tin học chuẩn Bộ Giáo dục và Đào tạo mới nhất được cập nhật. Mời các em học sinh, các thầy cô cùng các bậc phụ huynh tham khảo đề thi, bài tập lớp 5 mới nhất.
Chuyên mục mới của VnDoc
 | Đặt câu hỏi về học tập, giáo dục, giải bài tập của bạn tại chuyên mục Hỏi đáp của VnDoc |
| Hỏi - Đáp | Truy cập ngay: Hỏi - Đáp học tập |
Các tài liệu câu hỏi và câu trả lời tại đây trả lời nhanh chóng, chính xác!
Đối với chương trình học lớp 5, để tiện trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm về giảng dạy và học tập các môn học, VnDoc mời các thầy cô giáo, các bậc phụ huynh và các bạn học sinh truy cập nhóm riêng dành cho lớp 5 sau: Nhóm Tài liệu học tập lớp 5. Rất mong nhận được sự ủng hộ của các thầy cô và các bạn.
