Hãy lắng nghe lớp 5 Chân trời sáng tạo
Tiếng Việt lớp 5 trang 113 Tập 1 Chân trời sáng tạo
Bản quyền tài liệu thuộc về VnDoc, nghiêm cấm các hành vi sao chép với mục đích thương mại.
A. Khởi động bài Hãy lắng nghe
Chia sẻ cảm xúc của em khi nghe hoặc đọc đoạn lời bài hát “Bạn ơi hãy lắng nghe”:
Hỡi bạn ơi cùng nhau lắng nghe
Tiếng dòng suối ngoài xa thì thào
Tiếng đàn cả vui đùa đây cát
Tiếng làn sóng trôi xuôi ào ào.
Dân ca Ba Na – Sưu tầm,
dịch lời: Tôn Ngọc Thanh
Trả lời:
Gợi ý:
Khi đọc đoạn lời bài hát, em cảm giác như mình bước vào không gian với các âm thanh của tự nhiên như tiếng suối, tiếng cá, tiếng sóng xô... Tất cả đều khiến em cảm thấy yên bình trong tâm hồn và thư giãn, thoải mái.
B. Đọc bài Hãy lắng nghe
HÃY LẮNG NGHE
Hãy lắng nghe tiếng gió trên bãi mía. Đó là tiếng xào xạc nhè nhẹ của không gian. Hãy lắng nghe tiếng gió trên trà lúa, đó là tiếng thì thầm của ấm no. Tiếng sóng vỗ vào ghềnh đá cần cù suốt ngày này sang tháng khác. Tiếng mưa rào rào như bước chân người đi vội. Tiếng con chim tu hú báo hiệu mùa hè khắc khoải, con chim vít vịt gọi mưa giữa khi trời trong sáng, con cu cườm đánh thức những buổi trưa im vắng đầy ngái ngủ. Con cuốc gõ vào mùa hè buồn thảm bao nhiêu thì con chim sơn ca hót véo von, lảnh lót, rộn rã bấy nhiêu...
Hãy lắng nghe tiếng của thiên nhiên, của quê hương cứ reo lên, hát lên hằng ngày quanh ta. Cây cỏ, chim muông, cả tiếng mưa, tiếng nắng,... lúc nào cũng thầm thì lao xao, náo nức, tí tách,...
Bạn ơi, nếu bạn lắng nghe, bạn sẽ tìm ra được bao điều mới lạ, giống như được nghe một bản hoà nhạc, mỗi âm thanh của mỗi cây đàn đều mang cá tính riêng của mình. Nhưng tất cả hoà vào nhau tạo thành cái diệu kì, nâng hồn ta lên, đầy mê thích.
Theo Băng Sơn
- Trà: (nghĩa trong bài) tập hợp những cây cùng loại, cùng gieo trồng và thu hoạch trong một thời gian, một đợt.
- Chim vít vịt (chim tìm vịt): loài chim nhỏ, có tiếng kêu rất da diết.
C. Trả lời câu hỏi bài Hãy lắng nghe
Câu 1 trang 114 SGK Tiếng Việt lớp 5 Tập 1 Chân trời sáng tạo: Cách tả tiếng sóng, tiếng gió, tiếng mưa ở đoạn đầu có gì thú vị?
Trả lời:
- Tiếng sóng:
- vỗ vào ghềnh đá cần cù suốt ngày này sang tháng khác
- Tiếng gió:
- là tiếng xào xạc nhè nhẹ của không gian
- là tiếng thì thầm của ấm no
- Tiếng mưa:
- rào rào như bước chân người đi vội
→ Cách tả tiếng sóng, tiếng gió, tiếng mưa ở đoạn đầu thú vị ở chỗ: các âm thanh đó được tác giả sử dụng biện pháp tu từ nhân hóa và so sánh để chúng trở nên sinh động, hấp dẫn và gần gũi với người đọc hơn:
Câu 2 trang 114 SGK Tiếng Việt lớp 5 Tập 1 Chân trời sáng tạo: Tiếng của mỗi loài chim được nhắc đến ở đoạn đầu được tả bằng những từ ngữ nào?
Trả lời:
Tiếng của mỗi loài chim được nhắc đến ở đoạn đầu được tả bằng những từ ngữ sau:
- Chim tu hú: báo hiệu mùa hè khắc khoải
- Chim vít vịt: gọi mưa giữa khi trời trong sáng
- Con cu cườm: đánh thức những buổi trưa im vắng đầy ngái ngủ
- Con cuốc: gõ vào mùa hè buồn thảm
- Con chim sơn ca: hót véo von, lảnh lót, rộn rã
Câu 3 trang 114 SGK Tiếng Việt lớp 5 Tập 1 Chân trời sáng tạo: “Tiếng của thiên nhiên, của quê hương” được tả ở đoạn 2 gợi cho em cảm xúc gì?
Trả lời:
Gợi ý:
“Tiếng của thiên nhiên, của quê hương” được tả ở đoạn 2 gợi cho em cảm xúc: háo hức, vui vẻ, rộn rã, thích thú trước các âm thanh sinh động, thú vị của thiên nhiên
Câu 4 trang 114 SGK Tiếng Việt lớp 5 Tập 1 Chân trời sáng tạo: Tác giả muốn gửi gắm thông điệp gì đến người đọc qua đoạn 3?
Trả lời:
Gợi ý:
Qua đoạn 3, tác giả muốn gửi gắm đến người đọc thông điệp: Thế giới xung quanh ta có rất nhiều những âm thanh mang vẻ đẹp độc đáo, hấp dẫn. Mỗi âm thanh lại có một đặc điểm riêng, làm nên sự đa màu, đa sắc của tự nhiên, tạo nên vẻ đẹp của cuộc sống muôn màu
Câu 5 trang 114 SGK Tiếng Việt lớp 5 Tập 1 Chân trời sáng tạo: Em thích âm thanh nào được tả trong bài? Vì sao?
Trả lời:
HS trả lời dựa trên cảm nhận của bản thân.
Gợi ý:
- Em thích nhất âm thanh của gió (qua chi tiết "Hãy lắng nghe tiếng gió trên trà lúa, đó là tiếng thì thầm của ấm no")
- Vì âm thanh này gắn liền với những bông lúa nặng trĩu, báo hiệu sự ấm no, hạnh phúc của người dân. Đồng thời, cách tác giả gợi sự liên tưởng về hình ảnh âm thanh của gió trong chi tiết này cũng rất độc đáo và thú vị
