Giải bài tập Ngữ văn lớp 6 bài 3: Sơn Tinh, Thủy Tinh
Ngữ văn lớp 6 bài 3: Sơn Tinh, Thủy Tinh
Giải bài tập Ngữ văn lớp 6 bài 3: Sơn Tinh, Thủy Tinh được VnDoc sưu tầm và đăng tải. Lời giải bài 3 sơn tinh thủy tinh này là tài liệu tham khảo hay được VnDoc.com sưu tầm nhằm giúp quá trình ôn tập và củng cố kiến thức chuẩn bị cho kì thi học kì mới môn Ngữ văn của các bạn học sinh lớp 6 trở nên thuận lợi hơn. Mời các bạn tham khảo
Sơn Tinh, Thủy Tinh
I. Kiến thức cơ bản
- Truyện Sơn Tinh, Thuỷ Tinh bắt nguồn từ thần thoại cổ về núi Tản Viên nhưng đã được lịch sử hoá thành truyền thuyết. Truyện được gắn vào một thời đại lịch sử, trở thành một truyện quan trọng trong chuỗi truyền thuyết về thời đại các vua Hùng. Sơn Tinh trở thành người hùng văn hoá trong nhận thức dân gian.
- Sơn Tinh, Thuỷ Tinh là câu chuyện tưởng tượng kì ảo, giải thích các hiện tượng lũ lụt và thể hiện sức mạnh, ước mong của người Việt cổ muốn chế ngự thiên tai, đồng thời suy tôn, ca ngợi công lao dựng nước của các vua Hùng.
II. Hướng dẫn đọc hiểu văn bản
Câu 1. Truyện “Sơn Tinh, Thuỷ Tinh” gồm mấy đoạn? Mỗi đoạn thể hiện nội dung gì? Truyện được gắn với thời đại nào trong lịch sử Việt Nam?
+ Truyện Sơn Tinh, Thuỷ Tinh có thể chia làm ba đoạn:
• Đoạn 1: (Từ đầu cho đến “mỗi thứ một đôi”): Điều kiện kén rể của vua Hùng.
• Đoạn 2: (Tiếp theo cho đến “thần nước đành rút quân”): Cuộc giao tranh giữa Sơn Tinh và Thuỷ Tinh.
• Đoạn 3: (Phần còn lại): Sự thất bại của Thuỷ Tinh và sự báo thù hàng năm.
+ Truyện Sơn Tinh, Thuỷ Tinh được gắn với thời đại Hùng Vương thứ 18, thời đại mở đầu của lịch sử dân tộc.
Câu 2. Truyện “Sơn Tinh, Thuỷ Tinh” nhân vật chính là ai? Các nhân vật chính được miêu tả bằng những chi tiết nghệ thuật tưởng tượng kì ảo như thế nào? Ý nghĩa tượng trưng của các nhân vật đó?
+ Nhân vật chính của truyện là Sơn Tinh, Thuỷ Tinh cả hai nhân vật đều được miêu tả bằng những chi tiết tưởng tượng.
Nhân vật Sơn Tinh:
• Vẫy tay về phía đông, phía đông nổi cồn bãi.
• Vẫy tay về phía tây, phía tây mọc lên từng dãy núi đồi.
• Dùng phép lạ bốc từng quả đồi, dời từng dãy núi, dựng thành lũy đất, ngăn chặn dòng lũ.
• Nước sông dâng lên bao nhiêu, đồi núi cao lên bấy nhiêu.
Nhân vật Thuỷ Tinh:
• Gọi gió, gió đến.
• Hô mưa, mưa về.
• Hô mây gọi gió làm thành dòng bão uy chuyển cả đất trời.
+ Ý nghĩa tượng trưng
- Sơn Tinh:
Tài năng của Sơn Tinh đưa lại cho cuộc sống những điều tốt đẹp, xây dựng và làm cho cuộc sống sinh sôi nảy nở - là một phúc thần được mọi người yêu mến.
=> Sơn Tinh tượng trưng cho khát vọng và khả năng chinh phục thiên tai của nhân dân ta ngày xưa.
- Thuỷ Tinh:
Tài năng của Thuỷ Tinh thể hiện sự tàn phá, huỷ diệt, mang lại hiểm hoạ cho cuộc sống. Thuỷ Tinh là một hung thần đáng sợ.
=> Thuỷ Tinh tượng trưng cho lũ lụt đe doạ cuộc sống con người.
Câu 3. Hãy nêu ý nghĩa của truyện Sơn Tinh, Thuỷ Tinh.
+ Giải thích hiện tượng lũ lụt hàng năm;
+ Ước mơ chế ngự và chiến thắng thiên tai của con người;
+ Bài ca trị thuỷ trong buổi đầu dựng nước của các vua Hùng.
III. Hướng dẫn luyện tập
Câu 1. Hãy kể diễn cảm truyện Sơn Tinh, Thuỷ Tinh
Muốn kể chuyện diễn cảm em phải nắm vững các sự việc và xác định giọng điệu thích hợp.
• Vua Hùng kén rể → giọng hân hoan
• Sơn Tinh, Thuỷ Tinh đến cầu hôn -> giọng điệu ngạc nhiên
• Vua Hùng ra điều kiện chọn rể → giọng điệu thể hiện sự băn khoăn
• Sơn Tinh, Thuỷ Tinh đánh nhau -> giọng sôi nổi, dồn dập, hào hùng.
• Kết quả trận đánh → giọng trầm xuống, lắng đọng.
• Đoạn cuối --> giọng chậm rãi.
Câu 2. Từ truyện Sơn Tinh, Thuỷ Tinh em nghĩ gì về chủ trương củng cố đê điều, trồng rừng và nghiêm cấm nạn phá rừng của Nhà nước ta hiện nay.
+ Chủ trương củng cố đê điều; nghiêm cấm nạn phá rừng; và trồng thêm hàng triệu héc ta rừng của nước ta hiện nay là hoàn toàn đúng đắn. Nhằm mục đích ngăn chặn lũ lụt, bảo vệ môi trường sống.
+ Nạn lũ lụt hiện nay vẫn là một tai hoạ hàng đầu đáng sợ nhất trong bốn tai hoạ lớn: Thuỷ, hoả, đạo, tặc. Hàng năm ở nước ta trên cả ba miền Bắc Trung Nam liên tiếp hết cơn lũ này, đến cơn lũ khác, thiệt hại lên tới hàng trăm tỉ đồng. Bao nhiêu nhà cửa, tài sản, bao nhiêu tính mạng của con người bị thiệt hại. Vì vậy hơn lúc nào hết chúng ta phải gấp rút tìm nhiều biện pháp hữu hiệu để ngăn chặn lũ lụt.
Câu 3. Hãy viết tên một số truyện kể dân gian liên quan đến thời đại các vua Hùng mà em biết. – Con Rồng, cháu Tiên - Bánh chưng, bánh giầy – Thánh Gióng - Chử Đồng Tử
IV. Tư liệu tham khảo
Chúng ta thấy bóng dáng và tầm vóc của người khổng lồ đào sông xây núi, sừng sững trên đất nước mênh mông, bưng ngay những dòng lũ lớn từ Tây Bắc đổ xuống và dồn tất cả những trái núi to nhất đến các vùng Hà Tây, Thanh Thuỷ ngày nay, để buộc sông Đà và sông Hồng bớt lồng lộn và giận dữ để mà ngoan ngoãn chảy về xuôi.
(Cao Huy Đỉnh)
Thán phục chàng Sơn Tinh bao nhiêu, chúng ta càng thán phục và nhớ ơn tổ tiên ta, nhân dân ta bấy nhiêu. Bởi vì, chính Sơn Tinh vị thần núi Tản Viên là người đại diện cho cả dân tộc đã bao đời tấu lên bản hùng ca trị thuỷ để bảo vệ non sông đất nước, bảo vệ cuộc sống hạnh phúc, thanh bình cho mỗi chúng ta.
(Vũ Dương Quỹ)
Truyện còn nói lên ước mơ của người Việt thời cổ “Nước sông dâng cao lên bao nhiêu, đồi núi cao bấy nhiêu” - Phải chăng đây là ước mơ của người xưa, muốn chinh phục tự nhiên, chiến thắng nạn lũ lụt để có cuộc sống bình yên? Một ước mơ đẹp, mang ý nghĩa nhân văn sâu sắc lại được thể hiện trong một hình tượng đầy chất thơ. Chúng ta trân trọng ước mơ đó, vì chúng ta, trong ngày hôm nay, đã và đang biến ước mơ của người xưa thành những hiện thực đẹp đẽ.
(Nguyễn Xuân Lạc)
Mời các bạn tham khảo tiếp giải bài tập Ngữ văn lớp 6 bài 3
