Giáo án môn Vật lý lớp 10 bài 61

Trợ giúp của giáo viên

Hoạt động của học sinh

Nội dung

- Theo em các chất như đồng, nước, hidro, chất nào ở thể rắn, thể lỏng, thể khí?

- Hướng dẫn hs thảo luận → vạch ra những sai lầm của HS → ĐVĐ cho bài mới.

- Các em nhắc lại định nghĩa và đặc điểm của sự nóng chảy và đông đặc đã học ở lớp 6.

- Treo hình 38.2 SGK; các em hãy xác định tính chất của thiếc trong đồ thị hình vẽ trên.

- Thông báo về sự thay đổi thể tích và sự phụ thuộc của nhiệt độ nóng chảy vào áp suất.

- ĐVĐ: Khi vật đang nóng chảy ta vẫn tiếp tục đun, nghĩa là vẫn tiếp tục cung cấp nhiệt lượng cho vật mà nhiệt độ của vật lại không tăng? Nhiệt lượng cung cấp cho vật lúc này dùng để làm gì?

- Hướng dẫn hs thảo luận → Nhiệt cung cấp cho vật dùng để chuyển dần vật từ thể rắn sang thể lỏng, thực chất là dùng để phá vỡ các mạng tionh thể của vật rắn.

- Giới thiệu công thức tính nhiệt nóng chảy.

- Giới thiệu bảng 38.2; các em hãy cho biết nhiệt nóng chảy riêng của sắt là 2,72.10⁵ J/kg có nghĩa gì?

- Khi vật động đặc thì nó thu nhiệt hay tỏa nhiệt? Nhiệt lượng này tính bằng công thức nào?

- Các em hãy nhắc lại định nghĩa và đặc điểm của sự bay hơi và ngưng tụ?

- Ở lớp 6 chúng ta đã định nghĩa sự bay hơi và ngưng tụ và cũng đã tìm hiểu một số đặc điểm của các quá trình này. Tuy nhiên chúng ta chưa giải thích được tại sao có sự bay hơi và ngưng tụ.

- GV trình bày về sự bay hơi và ngưng tụ.

- Các em trả lời C2 và giải thích

- Khi chất khí ngưng tụ thì nhiệt độ của nó tăng hay giảm?

- Tại sao khi sắp mưa thì rất oi bức, còn sau khi mưa thì mát mẻ?

Hoạt động 1: Tổ chức tình huống học tập.

- Hs suy nghĩ trả lời. (đồng ở thể rắn, nước ở thể lỏng, hidro ở thể khí)

Hoạt động 2: Tìm hiểu về sự nóng chảy.

- Nhắc lại định nghĩa, lấy ví dụ…

- HS thao luận làm theo yêu cầu gv (A → B: thể rắn, nhiệt độ tăng dần; B → C: Vừa thể lỏng vừa thể rắn, nhiệt độ không đổi; C → D: thể lỏng, nhiệt độ tăng dần)

- Theo dõi và ghi nhận

- Hs (dựa vào sự khác biệt giữa thể rắn và thể lỏng) đưa ra dự đoán, thao luận các dự đoán đã nêu.

- Chú ý và ghi nhận

- Theo dõi, trả lời câu hỏi của gv.

- Trả lời câu hỏi gv.

Hoạt động 3: Tìm hiểu về sự bay hơi

- Nhắc lại định nghĩa

- Lắng nghe và ghi nhận.

là nhiệt nóng chảy riêng (J/kg)

- Hoàn thành theo yêu cầu gv.

- Trả lời các câu hỏi của gv.

I. Sự nóng chảy

Quá trình chuyển thể từ rắn sang lỏng của các chất gọi là sự nóng chảy.

Quá trình chuyể thể ngược lại từ thể lỏng sang thể rắn của các chất gọi là sự đông đặc.

1. Thí nghiệm

Mỗi chất kết tinh (ứng với một cấu trúc tinh thể) có một nhiệt độ nóng chảy không đôit xác định ở mỗi áp suất cho trước.

Các chất rắn vô định hình (thủy tinh, nhựa dẻo, sáp nến,..) không có nhiệt độ nóng chảy xác định.

2. Nhiệt nóng chảy.

là nhiệt nóng chảy riêng (J/kg)

3. Ứng dụng.

SGK

II. Sự bay hơi

1. Thí nghiệm

SGK

2. Sự bay hơi

- Là quá trình chuyển từ thể lỏng sang thể khí ở mặt thoáng của chất lỏng.

- Sự ngưng tụ là quá trình chuyển ngược lại từ thể khí (hơi) sang thể lỏng.