Nói và nghe: Cảnh đẹp thiên nhiên trang 79 lớp 5 Tập 1 Kết nối tri thức

Yêu cầu: Giới thiệu một cảnh đẹp thiên nhiên của đất nước ta.

Mẫu:

Cao nguyên đá Đồng Văn - “Thiên đường xám” giữa miền sơn cước

Nằm ở độ cao trung bình từ 1.000 – 1.600m so với mực nước biển, cao nguyên đá Đồng Văn trải rộng trên 4 huyện: Quản Bạ, Yên Minh, Mèo Vạc và Đồng Văn. Theo đánh giá của Hội đồng tư vấn Mạng lưới Công viên Địa chất toàn cầu GGN của UNESCO, cao nguyên đá Đồng Văn là một trong những vùng đá vôi đặc biệt, chứa đựng những dấu ấn tiêu biểu về lịch sử phát triển vỏ Trái đất, những hiện tượng tự nhiên, cảnh quan đặc sắc về thẩm mỹ, tính đa dạng sinh học cao và truyền thống văn hóa lâu đời của cộng đồng cư dân bản địa. Năm 2010, cao nguyên Đồng Văn đã được UNESCO chính thức công nhận là Công viên địa chất toàn cầu.

Ở nơi chỉ có một màu xám ngắt của vách đá tai mèo, bằng sự cần cù, chăm chỉ và bàn tay khéo léo, những người dân địa phương đã sử dụng đá để dựng thành hàng rào uốn lượn, ôm ấp từng nếp nhà, nương ngô. Vì vậy, xen lẫn trong màu xám của đá giờ đây là màu xanh tươi của những ruộng ngô, màu vàng óng của những nương lúa như tượng trưng cho tinh thần không chịu khuất phục của đồng bào các dân tộc Hà Giang.

Cao nguyên đá Đồng Văn có lẽ đẹp nhất là khi xuân về. Đó là lúc trên khắp núi đồi được phủ một màu vàng rực rỡ của hoa cải, sắc đào đỏ thắm và mận trắng tinh khôi điểm thêm vẻ cổ kính, trầm mặc cho những mái nhà rêu phong.

Khám phá Cao nguyên đá Đồng Văn, du khách cũng có thể ghé thăm nhiều điểm du lịch hấp dẫn, các di tích danh lam thắng cảnh quốc gia đã được công nhận như: Di tích kiến trúc Dinh thự họ Vương, phố cổ Đồng Văn, đèo Mã Pí Lèng, núi Đôi Quản Bạ… Vẻ đẹp hoang sơ, cổ kính và quyến rũ nơi đây hứa hẹn mang lại cho du khách những trải nghiệm đáng nhớ tại vùng đất địa đầu Tổ quốc.

Trung tâm Thông tin du lịch (Tổng hợp)

Sa mạc Chihuahua

Diện tích của sa mạc này ước tính là khoảng 282.000 km vuông (175.000 dặm vuông).

Sa mạc Chihuahua nằm dọc theo biên giới Mexico – Mỹ. Diện tích của nó thậm chí còn lớn hơn cả tiểu bang California (theo thống kê của Đại Học New Mexico). Sa mạc có tên như vậy là do nó bao phủ phần lớn bang Chihuahua của Mexico, ngoài ra nó còn thuộc các bang Texas, New Mexico và Arizona của Mỹ. Lượng mưa trung bình mỗi năm trên sa mạc này là ít hơn 228 mm.

Giống như nhiều sa mạc khác trên thế giới, sa mạc Chihuahua được bao bọc bởi dãy núi Sierre Madre Occidental ở phía Tây và dãy Sierra Madre Oriental ở phía Đông, ngăn hơi nước từ Thái Bình Dương và vịnh Mexico vào sâu trong đất liền.

Bên dưới sa mạc và dãy núi Guadalupe thuộc New Mexico có tới hơn 300 hang động. Tại khu vực này, Công viên quốc gia Carlsbad Caverns được xây dựng sau khi axit sunfuric xâm nhập vào núi đá vôi.

theo H. Thủy

Bắc Cực và Nam Cực

Bắc Cực là một đại dương bao quanh bởi đất liền. Nam Cực là đất liền bao quanh bởi đại dương. Nước ấm lên và nguội đi chậm hơn so với đất liền, dẫn tới nhiệt độ ít cực đoan hơn. Ngay cả khi Bắc Băng Dương bị băng bao phủ, nhiệt độ tương đối ấm của nước cũng có hiệu ứng điều hòa thời tiết tại đó, giúp Bắc Cực ấm hơn Nam Cực.

Theo nghiên cứu công bố của Viện Hải dương học Woods Hole, nhiệt độ trung bình hàng năm ở Bắc Cực là -40 độ C vào mùa đông và 0 độ C vào mùa hè. Trong khi đó, nhiệt độ trung bình của Nam Cực thấp hơn nhiều, ở mức -60 độ C vào mùa đông và -28,2 độ C vào mùa hè.

Một yếu tố địa lý khác, trong khi Bắc Cực nằm ở mực nước biển, Nam Cực là lục địa cao nhất với độ cao trung bình khoảng 2.300 m. Càng lên cao, nhiệt độ càng lạnh.

Một khám phá thú vị là lớp băng phủ ở hai cực thay đổi trong năm, phát triển ở mùa đông dài và tối, tan chảy chậm vào mùa hè. Bắc Cực được bao bọc bởi đất liền nên băng biển không di động như bang biển ở Nam Cực. Dẫn tới các tảng băng ở Bắc Cực thường dày hơn so với băng ở Nam Cực khoảng 1 mét.

Diện tích băng ở Bắc Cực đạt mức tối thiểu trung bình khoảng 6,5 triệu km2, mức đối đa khoảng 15,6 triệu km2. Trung bình, băng ở Nam Cực có diện tích nhỏ hơn với mức tối thiểu khoảng 3,1 triệu km2, tối đa 18,8 triệu km2. Tuy nhiên, Nam Cực sở hữu tổng lượng băng nhiều hơn Bắc Cực, Nam Cực chứa khoảng 90% lượng băng trên thế giới.

theo Trần Mỹ Hương