Giáo án môn Hóa học lớp 11 bài 13

HOẠT ĐỘNG GV VÀ HS

NỘI DUNG

Hoạt động 1:

- Gv: Nêu câu hỏi: HNO₃ được điều chế như thế nào?

- Gv: Cho hs đọc, quan sát hình 2.7 sgk

→Yêu cầu hs cho biết cách điều chế HNO₃ trong PTN. Viết phương trình hoá học.

Hs: _.Trả lời

- Gv: Cho hs nghiên cứu nội dung sgk và rút ra quy trình và phương pháp sản xuất HNO₃ trong công nghiệp, viết pthh.

Hs: Trả lời

- Gv nêu chú ý:

+ Điều kiện của phản ứng: t^o = 850 – 900^oC, xúc tác Pt

+ Dd HNO₃ thu được 52 - 68%. Để đạt nồng độ cao hơn, chưng cất axít này với H₂SO₄ đậm đặc (có vai trò là chất hút nước).

Hoạt động 2:

- Gv: Cho hs nghiên cứu sgk, cho biết đặc điểm về tính tan của muối nitrat; Viết phương trình điện li của một số muối.

Hs: Trả lời, viết phương trình điện li

Hoạt động 3:

- Gv: Cho hs đọc và thu thập thông tin từ sgk.

à Yêu cầu hs thảo luận để rút ra kết luận về phản ứng nhiệt phân của muối nitrat

Hs: Thảo luận trong 3 phút, trình bày

- Gv: Nhận xét, kết luận

- Gv: Yêu cầu hs viết phương trình nhiệt phân của một số muối: Al(NO₃)₃; NaNO; Pb(NO₃)₂

Hoạt động 4:

- Gv Cho hs nghiên cứu sgk và tìm hiểu thực tế cho biết muối nitrat có ứng dụng gì?

Hs: Phân đạm, thuốc nổ đen.

Hoạt động 5: Vận dụng

- Gv: cho các nhóm giải 2 bài toán:

Hs: 2 hs lên bảng, hs khác nhận xét, bổ sung

- Gv: Giảng giải

V/ Điều chế

1.Trong PTN:Cho tinh thể NaNO₃ (hoặc KNO₃) tác dụng với H₂SO₄ đặc, đun nóng

NaNO₃ + H₂SO_4(đ) →HNO₃ + NaHSO₄

2. Trong CN:

* Sản xuất HNO₃ từ NH₃, không khí: Gồm 3 giai đoạn

- Oxi hoá khí NH₃ bằng oxi kk thành NO:

4H₃+ 5O_{2 →}4O +6H₂O rH < 0

-Oxi hoá NO thành NO₂ bằng oxi kk ở điều kiện thường: 2NO + O₂ → 2NO₂

- NO₂ tác dụng với nước và oxi kk tạo HNO₃:

4NO₂ + O₂ + 2H₂O → 4HNO₃

* Dung dịch HNO₃ có nồng độ 52 – 68 %

→ Để HNO₃ có nồng độ cao hơn: Chưng cất với H₂SO₄ đậm đặc.

B. Muối nitrat: M(NO₃)_x:

I. Tính chất của muối nitrat:

1. Tính chất vật lý:

- Tất cả các muối nitrat đều tan trong nước và là chất điện li mạnh.

Ca(NO₃)₂ → Ca²⁺ + 2NO₃^-

KNO₃ → K⁺ + NO₃^-

2. Tính chất hoá học:

-Các muối nitrat đều kém bền bởi nhiệt, khi đun nóng muối nitrat có tính OXH mạnh.

-Sản phẩm phân huỷ phụ thuộc vào bản chất của cation kim loại:

* Kim loại đứng trước Mg muối Nitrit + O₂

2KNO₃ →2KNO₂ + O₂

* Từ Mg đến Cu Oxit kim loại + NO₂ + O₂

2Cu(NO₃)₂ →2CuO + 4NO₂ + O₂

* Kim loại sau Cu Kim loại + NO₂ + O₂

2AgNO₃ → 2Ag + 2NO₂ + O₂

II. Ứng dụng muối nitrat: Sgk

Bài tập 1: Cho 11 gam hỗn hợp Al và Fe vào dung dịch HNO₃ loãng dư thì có 6,72 lit khí NO bay ra (đkc). Tính khối lượng mỗi kim loại trong hỗn hợp?

Giải:

Gọi x, y lần lượt là số mol Al và Fe trong hỗn hợp, ta có: 27x + 56y = 11 (1)

PTPƯ:

Al + 4HNO₃ → Al(NO₃)₃ + NO + 2H₂O

x mol x mol

Fe + 4HNO₃ → Fe(NO₃)₃ + NO + 2H₂O

y mol y mol

Tổng số mol khí thu được:

(2)

Từ (1) và (2) ta có hệ phương trình:

Khối lượng Al=27.0,2=5,4 (g)

Khối lượng Fe= 11-5,4=5,6 (g)

Bài tập 2: Hoà tan hoàn toàn 2,32 gam hỗn hợp FeO và Fe₂O₃ vào dung dịch HNO₃ đặc, dư thì thu được 0,224 lít khí NO₂ (đtc). Tính khối lượng muối Fe(NO₃)₂ tạo thành sau phản ứng?

Giải:

FeO+ 4HNO₃ → Fe(NO₃)₃ +NO₂ + 2H₂O

0,01mol 0,01mol 0,01mol

Khối lượng Fe₂O₃= 2,32-72.0,01=1,6 (g)

Fe₂O₃ + 6HNO₃ → 2Fe(NO₃)₃ + 3H₂O

0,01mol 0,02mol

Khối lượng muối=242.0,03=7,26 (g)