Vì sao chúng ta phải đối xử thân thiện với động vật?

Ôn tập Ngữ văn lớp 6

Chúng tôi xin giới thiệu bài Vì sao chúng ta phải đối xử thân thiện với động vật? được VnDoc sưu tầm và tổng hợp lí thuyết trong chương trình giảng dạy Ngữ văn lớp 6. Hi vọng rằng đây sẽ là những tài liệu hữu ích trong công tác giảng dạy và học tập của quý thầy cô và các bạn học sinh.

Lưu ý: Nếu bạn muốn Tải bài viết này về máy tính hoặc điện thoại, vui lòng kéo xuống cuối bài viết.

Vì sao chúng ta phải đối xử thân thiện với động vật?

I. Tìm hiểu sơ lược về tác phẩm
II. Đọc hiểu văn bản
III. Hướng dẫn trả lời câu hỏi cuối bài

I. Tìm hiểu sơ lược về tác phẩm

Xuất xứ và hoàn cảnh sáng tác:

- Xuất xứ: Năm 2016, In trong Bách khoa tri thức tuổi trẻ; 10 vạn câu hỏi vì sao - Động vật.

Phương thức biểu đạt: Nghị luận

Tóm tắt:

- Động vật không hề xa lạ mà vô cùng gần gũi với đời sống con người và không thể tưởng tượng được nếu không có chúng thì cuộc sống sẽ ra như thế nào. Thực ra loài người cũng chỉ là một loài đặc biệt trong thế giới động vật mà thôi. Mỗi loài đều có quan hệ với con người. Gần đây, môi trường sống của các loài vật bị phá hủy. Nếu thực sự là chủ nhân muôn loài thì chúng ta phải bảo vệ ngôi nhà chung Trái Đất.

Bố cục:

- Phần 1: Từ đầu…là môi trường sinh tồn của con người: Vai trò của động vật trong cuộc sống của con người

- Phần 2: Tiếp…không nương tay: Thực trạng cuộc sống của động vật trong những năm gần đây.

- Phần 3: còn lại: Bài học nhận thức của con người

Nội dung

- Vì sao chúng ta phải đối xử thân thiện với động vật? nhấn mạnh vai trò quan trọng của động vật đối với con người cũng như Trái Đất.

- Bên cạnh đó, tác giả còn nêu ra hiện trạng hành động sai trái của động vật cùng lời nhắn nhủ con người phải đặt mình vào vị trí của động vật và bảo vệ chúng.

Nghệ thuật

- Lập luận chặt chẽ cùng những lí lẽ, dẫn chứng thuyết phục.

II. Đọc hiểu văn bản

Vai trò của động vật trong cuộc sống của con người

- Động vật gắn liền với tuổi thơ con người:

+ Nhiều người từng dành hàng giờ ngồi nhìn lũ kiến "hành quân".

+ Buộc chỉ vào chân cánh cam làm diều.

- Động vật gắn liền với cuộc sống con người:

+ Gà trống gáy o o gọi thức dậy.

+ Mẻ tôm, cá chế biến những món thanh đạm.

- Động vật có vai trò quan trọng trong hệ sinh thái:

+ Tất cả loài vật đều có quan hệ trực tiếp hoặc gián tiếp với con người.

+ Mất đi 1 loài cũng tạo vết khuyết trong hệ sinh thái (môi trường sinh tồn của con người).

- Con người cũng chỉ là một loại động vật đặc biệt:

+ Loài khỉ, vượn là tổ tiên con người.

+ Các hành động của chúng rất giống con người.

Thực trạng cuộc sống của động vật những năm gần đây

- Số lượng các loài động vật giảm đi rõ rệt, nhiều loài trên nguy cơ tuyệt chủng.

- Môi trường sống của động vật bị con người chiếm lĩnh, phá hoại.

- Nhiều loài bị con người ngược đãi, săn bắt vô tổ chức và tàn sát.

Bài học nhận thức cho con người

- Khi hiểu được động vật, con người sẽ:

+ Không phá rừng, chặt cây vì nhu cầu riêng.

+ Không lạm dụng và cướp đi môi trường của chúng.

→ Hãy đặt bản thân vào vị trí của động vật để cảm nhận.

- Hành động con người cần có: Thay đổi, bảo vệ Trái Đất, để động vật cũng có quyền được sống như con người.

➩ Cần đối xử thân thiện với động vật.

III. Hướng dẫn trả lời câu hỏi cuối bài

Câu 1 trang 50 SGK Ngữ văn 6 tập 2: Tìm hiểu nghĩa của các từ ngữ in đậm trong các dòng sau:

a) “Qua nghiên cứu, khỉ và vượn có cùng tổ tiên với con người,…”

b) “Mỗi loài động vật đều có quan hệ trực tiếp hoặc gián tiếp đối với con người”

c) “Mỗi loài động vật tồn tại… là kết quả của tạo hóa trong hàng tỉ năm…”

d) “…không ít loài đã hoặc đang đứng đứng trước nguy cơ tuyệt chủng hoàn hảo”

Trả lời:

a) tổ tiên: từ sinh vật cổ đại đã biến hoá thành một loại sinh vật hiện đại, trong quan hệ với những sinh vật hiện đại này

b) trực tiếp: có quan hệ thẳng với đối tượng tiếp xúc, không qua khâu trung gian

gián tiếp: không có quan hệ thẳng với đối tượng tiếp xúc mà phải qua khâu trung gian

c) tạo hóa: chỉ tự nhiên giới tạo ra muôn vật.

d) tuyệt chủng: bị mất hẳn nòi giống.

Câu 2 trang 50 SGK Ngữ văn 6 tập 2: Theo tác giả, tại sao chúng ta phải đối xử thân thiện với động vật? Dẫn ra một lí lẽ có trong văn bản mà em cho là quan trọng nhất.

Trả lời:

– Theo tác giả, chúng ta phải đối xử thân thiện với động vật vì mỗi loài động vật đều có quan hệ trực tiếp hoặc gián tiếp đối với con người.

– Dẫn ra một lí lẽ có trong văn bản mà em cho là quan trọng nhất: nếu mất đi bất kì một loài nào cũng có thể tạo ra một vết khuyết trong hệ sinh thái của con người.

Câu 3 trang 50 SGK Ngữ văn 6 tập 2: Tác giả đã thể hiện thái độ như thế nào trước việc con người đối xử không thân thiện với động vật? Thái độ ấy thể hiện rõ nhất ở câu văn nào trong văn bản?

Trả lời:

– Tác giả đã thể hiện thái độ bất bình, cảnh cáo trước việc con người đối xử không thân thiện với động vật.

– Thái độ ấy thể hiện rõ nhất ở câu văn “Môi trường sống của động vật bị con người chiếm lĩnh, phá hoại, không ít loài đã hoặc đang đứng trước nguy cơ tuyệt chủng hoàn toàn” trong văn bản.

Câu 4 trang 51 SGK Ngữ văn 6 tập 2: Hãy tìm trong văn bản một ví dụ, trong đó, người viết nêu lên lí lẽ và dẫn ra các bằng chứng làm sáng tỏ lí lẽ ấy.

Lí lẽ	Bằng chứng
Vì vậy, khó mà tưởng tượng được rằng nếu không có động vật thì cuộc sống của con người sẽ ra sao	Buổi sáng tinh mơ, gà trống gáy vang ò ó o gọi xóm làng thức dậy, lũ chim chích vui trên cành cây, đàn bò chậm rãi ra đồng làm việc. Người nông dân ra bờ sông cất vở, được mẻ tôm, mẻ cá nào được đem về chế biến thành những món ăn thanh đạm của thôn quê.

Trả lời:

Lí lẽ	Bằng chứng
Vì vậy, khó mà tưởng tượng được rằng nếu không có động vật thì cuộc sống của con người sẽ ra sao	Buổi sáng tinh mơ, gà trống gáy vang ò ó o gọi xóm làng thức dậy, lũ chim chích vui trên cành cây, đàn bò chậm rãi ra đồng làm việc. Người nông dân ra bờ sông cất vở, được mẻ tôm, mẻ cá nào được đem về chế biến thành những món ăn thanh đạm của thôn quê.
Động vật nuôi dưỡng tâm hồn trẻ thơ	Đứng nhìn lũ kiến “hành quân” tha mồi về tổ, buộc chỉ vào chân cánh cam làm cánh diều thả chơi…
Loài người kì thực cũng chỉ là một loài đặc biệt trong thế giới động vật	Lũ trẻ con thường bị thu hút bởi lũ khỉ tinh nghịch, thông minh. Nhìn cảnh khỉ mẹ cho con bú bóc chuối bằng những ngón tay khéo léo, chúng ta không khỏi ngạc nhiên tự hỏi: Sao chúng có thể giống con người đến vậy? Qua nghiên cứu, khỉ và vượn có cùng tổ tiên với con người.

Câu 5 trang 51 SGK Ngữ văn 6 tập 2: Văn bản trên giúp em hiểu biết thêm gì về động vật? Tìm thêm các lí lẽ hoặc bằng chứng khác làm sáng rõ sự cần thiết phải thân thiện với động vật.

Trả lời:

– Văn bản trên giúp em hiểu biết thêm về động vật rằng chúng có mối quan hệ mật thiết với con người. Dù trực tiếp hay gián tiếp thì chỉ cần biến mất đi một loài vật nào đó cũng khiến môi trường tồn tại của con người bị khiếm khuyết. Ngoài ra, động vật rất gần gũi với chúng ta trong cuộc sống, tạo ra những kỉ niệm thời ấu thơ hay thậm chí là một phần trong sinh hoạt hàng ngày. Cuối cùng, loài người cũng chỉ là một loài vật đặc biệt mà thôi.

– Các lí lẽ hoặc bằng chứng khác làm sáng rõ sự cần thiết phải thân thiện với động vật:

+ Cấu tạo địa chất: vỏ của các động vật nguyên sinh.

+ Làm cảnh: chim sẻ, chim bồ câu,..

+ Làm xiếc: khỉ, voi, đà điểu,…

+ Thí nghiệm: chuột bạch,…

+ Cung cấp thực phẩm: thịt, trứng,..

+ Cung cấp nguyên liệu cho ngành mĩ nghệ, may mặc: lông, da,..

+ Dùng là thuốc, có canxi: sừng trâu

+ Dùng trong trang trí: san hô, sừng tê, ngà voi, …

+ Dùng là trang sức: ngọc trai

+ Làm thuốc bổ: gan cá,..

+ Tiêu diệt sâu bọ có hại: chim sâu,…