Khoa học tự nhiên 9 bài 55: Máy ảnh, mắt và kính lúp

• Bộ phận chính của máy ảnh: vật kính và buồng tối.
• Bộ phận chính của mắt là: Thể thủy tinh và màng lưới.

Ảnh A’ của vật A là ảnh thật ngược chiều, nhỏ hơn vật.

• Để thu được ảnh rõ nét ở các cự li khác nhau khi chụp ảnh thì phải điều chỉnh bộ phận ống kính (khoảng cách từ vật kính đến phim).
• Muốn nhìn rõ vật ở các cự li khác nhau thì mắt phải thay đổi độ cong của thể thuỷ tinh (phồng lên hoặc dẹt xuống).

Vật kính của máy ảnh và thể thủy tinh được coi là thấu kính hội tụ.

Thể thuỷ tinh phải phồng lên khi quan sát vật ở gần mắt và dẹt đi khi quan sát các vật xa mắt. Quan sát vật ở rất xa thì mắt không phải điều tiết (thể thuỷ tinh ở trạng thái bình thường, dẹt nhất); quan sát các vật ở gần mắt thì mắt điều tiết cực đại (thể thuỷ tinh phồng nhất).

Máy ảnh và mắt đều thu được ảnh thật, ngược chiều, nhỏ hơn vật.

Để mắt cận quan sát được các vật ở xa mà mắt không phải điều tiết thì người ta phải đeo kính cận (thấu kính phân kì): giúp mắt khi không điều tiết thu được ảnh rõ nét trên màng lưới.

Để mắt lão đọc sách như mắt bình thường thì người ta phải đeo kính lão (thấu kính hội tụ): giúp mắt khi đọc sách (ở cự li nhất định) thu được ảnh rõ nét trên màng lưới.

• Để xác định được tiêu cự của một kính lúp: Chiếu chùm tia sáng song song tới kính lúp ; tiêu cự có giá trị bằng khoảng cách đo được từ thấu kính đến tiêu điểm hội tụ.
• Kính lúp có số bội giác càng lớn thì tiêu cự của nó càng ngắn.
• Một kính lúp có số ghi 1,5x. Tiêu cự dài nhất của kính lúp sẽ là \(\frac{25}{1,5} = 16,7 cm.\)
• Khi quan sát một vật nhỏ qua kính lúp, ta phải điều chỉnh kính sao cho vật nằm trong khoảng tiêu cự của kính và ảnh ảo nằm trong giới hạn nhìn rõ của mắt vì khi đó mắt sẽ quan sát được ảnh ảo có kích thước lớn hơn vật.

Tiêu cự của thể thuỷ tinh sẽ dài nhất khi nhìn một vật ở điểm cực viễn và ngắn nhất khi nhìn vật ở điểm cực cận.

Kính cận thích hợp có tiêu điểm F trùng với điểm cực viễn của mắt để khi mắt cận nhìn các vật ở xa không phải điều tiết (mắt đỡ mỏi nhất).

Hoà cận nặng hơn Bình vì khoảng cách từ điểm cực viễn của Hòa tới mắt ngắn hơn khoảng cách từ điểm cực viễn của Bình tới mắt.

Hoà đeo kính có tiêu cự ngắn hơn Bình.

Một số trường hợp trong thực tế đời sống sản xuất phải dùng đến kính lúp: thợ sửa chữa đồng hồ, người tra cứu sách vở, người quan sát tiêu bản côn trùng,...

Máy ảnh kĩ thuật số dùng để thu và lưu giữ hình ảnh một cách tự động thay vì phải dùng phim ảnh

Điểm cực cận của mắt em cách mắt khoảng 12,5 cm