Các thể thơ hiện đại Việt Nam

Chúng tôi xin giới thiệu bài Các thể thơ hiện đại Việt Nam được VnDoc sưu tầm và tổng hợp lí thuyết trong chương trình giảng dạy Ngữ văn lớp 9. Hi vọng rằng đây sẽ là những tài liệu hữu ích trong công tác giảng dạy và học tập của quý thầy cô và các bạn học sinh.

Lưu ý: Nếu bạn muốn Tải bài viết này về máy tính hoặc điện thoại, vui lòng kéo xuống cuối bài viết.

1. Thơ năm chữ

Trong các thể thơ hiện đại thơ năm chữ (thơ ngũ ngôn) được đánh giá là khá phổ biến. Và cũng đã có nhiều bài thơ được viết với thể thơ này rất được bạn đọc yêu thích. Điều này cũng làm nên tên tuổi của nhiều nhà thơ.

Với thể thơ này cũng có cách gieo vần và âm điệu khá giống với thể thơ 4 chữ. Tức là nếu chữ thứ hai trong câu là thanh bằng thì chữ thứ 4 trong câu là thanh trắc và ngược lại. Còn về phần gieo vần của thể thơ này cũng phổ biến với hai cách là gieo vần ôm và gieo vần tréo. Cụ thể:

Vần ôm

x B x T x (v1)
x T x B x (v2)
x B x T x (v2)
x T x B x (v1)

Vần chéo

x B x T x (v1)
x T x B x (v2)
x B x T x (v1)
x T x B x (v2)

2. Thơ 6 chữ

Thơ 6 chữ cũng được một số nhà thơ hiện đại sử dụng. Ở mỗi câu thơ ta có thể thấy cần phải tuân thủ luật thơ. Túc là ở chữ thứ 3 là thanh bằng thì chữ thứ 6 phải là thanh trắc và ngược lại. Còn về phần vần thì có hai loại vần chủ yếu là vần chéo và vần ôm. Cụ thể.

Vần chéo

Quê hương là gì hở mẹ

Mà cô giáo dạy phải yêu

Quê hương là gì hở mẹ

Ai đi xa cũng nhớ nhiều

Vần ôm

Xuân hồng có chàng tới hỏi:

- Em thơ, chị đẹp em đâu?

- Chị tôi tóc xõa ngang đầu

Đi bắt bướm vàng ngoài nội

3. Thơ 7 chữ

Chắc hẳn bạn đã không còn xa lạ với thể thơ thất ngôn tứ tuyệt trong thơ Đường đúng không nào? Với thể thơ 7 chữ – một trong những thể thơ hiện đại nhưng nó vẫn còn mang âm hưởng luật của thể thơ đường. Chính vì vậy cũng có hai loại vần là vần bằng và vần trắc.

Vần bằng

0 B 0 T 0 B B
0 T 0 B O T B
0 T 0 B 0 T T
0 B 0 T 0 B B

Quanh năm buôn bán ở mom sông

Nuôi đủ năm con với một chồng

Lặn lội thân cò khi quãng vắng

Eo sèo mặt nước buổi đò đông

Vần trắc

0 T 0 B 0 T B
0 B 0 T 0 B B
0 B 0 Y 0 B T
0 T 0 B 0 T B

Ta về cúi mái đầu sương điểm

Nghe nặng từ tâm lượng đất trời

Cảm ơn hoa đã vì ta nở

Thế giới vui từ mỗi lẻ loi

4. Thơ 8 chữ

Với thể thơ 8 chữ ta có thể thấy rằng, chữ cuối của bài thơ có vần trắc thì chữ thứ 3 sẽ là vần trắc, chữ thú 5, 6 là vần bằng. Còn nếu trường hợp chữ cuối có vần bằng thì chữ thứ 3 là vần bằng và chữ thứ 5, 6 là vần trắc. Tuy nhiên nhiều lúc không như thế

Với loại thể thơ hiện đại này cách gieo vần cũng khá đơn giản. Để tạo thêm âm điệu cho câu thơ, một số nhà thơ thường gieo vần chữ thứ 8 ở câu trên với chữ thứ 5 hoặc thứ 6 ở câu dưới.

Vần tiếp

Em cứ hẹn nhưng em đừng đến nhé,

Tôi sẽ trách — cố nhiên — nhưng rất nhẹ;

Nếu trót đi, em hãy gắng quay về,

Tình mất vui lúc đã vẹn câu thề

Đời chỉ đẹp những khi còn dang dở.

Thơ viết đừng xong, thuyền trôi chớ đỗ,

Cho nghìn sau… lơ lửng… với nghìn xưa…

Vần chéo

Trong ánh nắng hạt sương dần nhẹ bỗng

Rồi tan vào thoáng đãng trời xanh

Cánh hoa mỏng rập rờn với gió

Có nhớ về hạt sương sớm long lanh?

Vần ôm

Đêm Trường Sơn. Lá với nước rầm rì

Hơi đá lạnh nép mái nhà nghe ngóng

Chúng tôi ngồi xòe tay trên lửa nóng

Máu bàn tay mang hơi lửa vào tim

5. Thơ tự do hiện đại

Đây là một thể thơ được sử dụng phổ biến nhất trong phong cách sáng tác thơ văn. Bơi nó có những ưu điểm của mình. Dưới đây chúng tôi sẽ hướng dẫn bạn chi tiết về mặt hình thức và nội dung của thể thơ tự do.

Về mặt hình thức

Điều đầu tiên và dễ thấy nhất đối với thể thơ này chính là số chữ trong một câu không hạn định. Cũng có thể chỉ một vài từ và cũng có thể trên chục từ. Tiếp theo số câu cũng không hạn định và cũng không nhất thiết phải chia thành 4 câu như cũ. Bên cạnh đó cũng không cần phải tuân thủ niêm, luật, đối, vần… Điều này tạo được sự tự do và đơn giản hơn trong việc chuyển tải thông điệp mà tác giả muốn gửi gớm.

Về mặt nội dung

Nội dung của các sáng tác thơ tự do đơn giản và có thể lựa chọn các cách dùng từ mới mẻ, cách tân. đọc những bài thơ này ta sẽ cảm nhận được những hàm ý hay và độc đáo, không mang tính sáo mòn. Và bất cứ đề tài nào cũng có thể viết được với thể thơ hiện đại này.

---------------------------------------

Trên đây VnDoc đã giới thiệu nội dung bài Các thể thơ hiện đại Việt Nam. Ngoài ra các bạn có thể tham khảo thêm một số chuyên mục Lý thuyết môn Ngữ Văn 9, Soạn bài lớp 9, Văn mẫu lớp 9, Giải Vở bài tập Ngữ Văn 9, Soạn văn 9 siêu ngắn.