Có ý kiến cho rằng Lặng lẽ Sa pa là truyện ngắn mang đậm chất thơ
Có ý kiến cho rằng Lặng lẽ Sa pa là truyện ngắn mang đậm chất thơ
Có ý kiến cho rằng Lặng lẽ Sa pa là truyện ngắn mang đậm chất thơ gồm 2 mẫu dàn ý và các bài văn mẫu hay lớp 9 cho các em tham khảo, có thêm nhiều ý tưởng hoàn thành bài văn của mình.
1. Dàn ý Lặng lẽ Sa Pa là truyện ngắn mang đậm chất thơ
Dàn ý Lặng lẽ Sa Pa là truyện ngắn mang đậm chất thơ - mẫu số 1
Mở bài
Giới thiệu chung về tác giả, văn bản, nhận định
– Nguyễn Thành Long là cây bút chuyên viết truyện ngắn và kí. Thành công trong sáng tác của Nguyễn Thành Long không phải ở cốt truyện giàu kịch tính, dữ dội mà là sự nhẹ nhàng, trong trẻo, thấm đẫm chất trữ tình.
– Truyện ngắn Lặng lẽ Sa Pa được sáng tác 1970, trong chuyến đi thực tế của tác giả ở Lào Cai.
– Bàn về nét đặc sắc của tác phẩm, có ý kiến cho rằng: Lặng lẽ Sa Pa của Nguyễn Thành Long là truyện ngắn mang đậm chất thơ.
Thân bài
Giải thích khái niệm chất thơ
Chất thơ là tiếng nói của tình cảm. Khái niệm chất thơ trong tác phẩm văn xuôi để chỉ tác phẩm có thiên hướng bộc lộ tình cảm, cảm xúc trước vẻ đẹp cuộc sống và con người, thông qua ngôn ngữ giàu hình ảnh, giọng văn nhẹ nhàng, êm ái,…
Chất thơ thấm đượm trong bức tranh phong cảnh thiên nhiên:
Sa Pa, miền Tây Bắc xa xôi của Tổ quốc hiện lên trong những trang văn của Nguyễn Khánh Long không hề hoang vu mà đẹp một cách trữ tình, tráng lệ.
– Sa Pa bắt đầu bằng núi cao, trùng điệp, thác đổ trắng xóa, đường núi uốn lượn quanh co,…
– Sa Pa bắt đầu bằng những rặng đào bạt ngàn, những đàn bò lang cổ đeo chuông,… đủng đỉnh ăn cỏ trong thung lũng hai bên đường, bằng sự sống yên ả, thanh bình.
– Sa Pa còn đẹp huyền ảo bởi “nắng bắt đầu len tới, đốt cháy rừng cây”, “nắng mạ bạc cả con đèo, hừng hực như một bó đuốc lớn”, đẹp bởi những làn cây tinh nghịch như con trẻ “Mây bị nắng xua, cuộn tròn lại từng cục, lăn trên những vòm lá ướt sương, rơi xuống đường cái, luồn vào cả gầm xe.”
Chất thơ toát lên từ cuộc sống, từ vẻ đẹp tâm hồn của mỗi nhân vật. Nhân vật nào hiện ra dù trực tiếp hay gián ti ế p cũng đẹp, cũng mang màu sắc lí tưởng.
– Cô kĩ sư nông nghiệp trẻ:
+ Vừa ra trường, sức xuân phơi phới, sẵn sàng từ bỏ chốn phồn hoa đô hội để đến với nơi núi rừng sâu thẳm nhận công tác. Khi gặp và chứng kiến cuộc sống một mình dũng cảm tuyệt đẹp của anh thanh niên làm khí tượng, cô tự tin hơn về quyết định của mình. Trong lòng cô dội lên sự hàm ơn không phải vì bó hoa to đẹp mà anh thanh niên tặng cho cô mà vì một bó hoa khác – bó hoa của lí tưởng sống cao đẹp, của những háo hức, mơ mộng ngẫu nhiên anh trao cho cô để cô tiếp tục hòa mình vào đất trời Tây Bắc, để sống đẹp như anh.
– Ông họa sĩ:
+ Cầm bút vẽ đã đi đến cuối hành trình của cuộc đời làm nghệ thuật nhưng mới nhận ra sự bất lực của hội họa trước cuộc đời rộng lớn, muôn màu. Ông sẵn sàng xin anh em hoãn bữa tiệc chia tay đến cuối tuần sau để đi thực tế lên Lào Cai trước khi nghỉ hưu. Tuổi đã cao nhưng ông vẫn đam mê hội họa, vẫn cháy bỏng một khao khát nghệ thuật khi bắt gặp cái đẹp trong bức chân dung anh thanh niên. Ngồi trước chàng trai trẻ, ông thấy như có thêm một quả tim nữa, ông thấy “người con trai ấy đáng yêu thật, nhưng làm ông nhọc quá”.
– Anh thanh niên:
+ Sống một mình trên núi cao giữa mênh mông đất trời sương tuyết, giữa núi cao rừng thẳm, ai cũng tưởng anh là người “cô độc nhất thế gian” nhưng chưa bao giờ anh thấy mình cô độc. Tâm hồn anh lúc nào cũng trong sáng, cũng phong phú. Làm công việc lặng thầm giữa chốn lặng lẽ non xanh, quanh năm chỉ làm bạn với cỏ cây, với mây mù lạnh lẽo nhưng anh luôn thật tình, trách nhiệm, luôn coi công việc là bạn, là nguồn vui, lẽ sống. Dù cho thời tiết có khắc nghiệt đến đâu, anh cũng chẳng bao giờ bỏ trễ một giờ “ốp” nào bởi anh ý thức rõ công việc của mình có vai trò quan trọng trong sản xuất và chiến đấu.
+ Cuộc sống riêng tư của anh cũng tuyệt đẹp, giàu chất thơ. Một vườn hoa rực rỡ sắc màu, một căn nhà ba gian gọn gàng xinh xắn, một giá sách, một đàn gà,… là kết quả của tình yêu cuộc sống thiết tha, bỏng cháy.
+ Cách cư xử của anh với mọi người cũng thật đẹp, thật đáng trân trọng. Những ngày đầu mới lên Sa Pa nhận công tác, anh kiếm cớ gặp người cho vơi bớt nỗi nhớ. Anh đón khách thân tình, cởi mở đến nồng nhiệt, anh cư xử với khách theo cách lịch sự của chàng trai có học thức. Một bó hoa anh cắt trong vườn dành tặng cô kĩ sư, một ấm trà nóng anh mời ông họa sĩ, một củ tam thất anh gửi biếu vợ bác lái xe, một làn trứng dành cho người đi đường… là tình đời, tình người cao quý không dễ gì có được.
– Thông qua anh thanh niên, Nguyễn Thành Long còn tôn vinh cả tập thể những người lao động trí óc đang lặng thầm làm việc, sống đẹp như anh nơi mịt mù sương tuyết. Họ cũng như anh, cũng đang ngày đêm lặng lẽ hiến dâng cả tuổi xuân, sức lực để làm đẹp cho cuộc đời quên cả hạnh phúc riêng tư.
Mỗi con người, mỗi nhân vật hiện ra trực tiếp hay gián tiếp trong truyện cũng là những bông hoa rừng tươi đẹp góp vào vườn qua muôn sắc màu của cuộc sống mới khiến cho người đọc không khỏi ngưỡng mộ, yêu tin.
Chất thơ đến từ tình huống truyện
– Tình huống truyện không gay cấn, không có tình tiết cao trào, thắt nút, mở nút như các tác phẩm tự sự thông thường. Tình huống truyện chỉ là cuộc gặp gỡ tình cờ, ngắn ngủi giữa ba nhân vật. Diễn biến truyện thật nhẹ nhàng, tự nhiên.
Chất thơ, chất trữ tình thấm được trong những câu văn
- Giàu nhịp điệu, giàu hình ảnh, nhẹ nhàng êm ái như bài thơ. Truyện viết về những con người lao động, về đề tài lao động mà không hề khô khan, rất trữ tình, mềm mại với nhiều chi tiết giàu chất thi ca khiến người đọc tưởng như nhà văn xây dựng một câu chuyện về tình yêu đang chớm nở ….
Kết bài
Khẳng định: Chất thơ là một trong những yếu tố đặc sắc tạo nên thành công cho truyện ngắn Lặng lẽ Sa Pa.
Dàn ý Lặng lẽ Sa Pa là truyện ngắn mang đậm chất thơ - mẫu số 2
Giới thiệu chung:
- Nguyễn Thành Long (1925-1991), quê ở Duy Xuyên, Quảng Nam. Ông viết văn từ thời kì kháng chiến chống Pháp, là cây bút chuyên viết truyện ngắn và kí. Thành công trong sáng tác của Nguyễn Thành Long không phải ở khai thác tình huống dữ dội mà là sự nhẹ nhàng, trong trẻo, thấm đẫm chất trữ tình.
- “Lặng lẽ Sa Pa” sáng tác năm 1970, trong chuyến đi thực tế của tác giả ở Lào Cai, in trong tập “Giữa trong xanh” (1972), là một trong những tác phẩm thành công của ông. Đây là một truyện ngắn đậm chất thơ.
Phân tích:
Khái quát:
- Thơ là tiếng nói của tình cảm mãnh liệt, thể hiện qua ngôn ngữ cô đọng, hàm súc, giàu hình ảnh, nhạc điệu. Khái niệm chất thơ trong tác phẩm văn xuôi để chỉ tác phẩm có thiên hướng biểu hiện trực tiếp tình cảm, cảm xúc trước những vẻ đẹp cuộc sống, thiên nhiên, con người và có ý nghĩa khơi gợi cảm xúc trữ tình ở người đọc thông qua ngôn ngữ giàu hình ảnh, nhạc điệu, giọng văn nhẹ nhàng êm ái...
- Chất thơ được biểu hiện phong phú, bàng bạc trong cả đoạn trích Lặng lẽ Sa Pa nhưng chủ yếu toát lên từ thiên nhiên đẹp đầy thơ mộng của Sa Pa, thấm đượm trong vẻ đẹp cuộc sống một mình giữa thiên nhiên lặng lẽ của anh thanh niên, từ tình cảm, cảm xúc đẹp đẽ về con người, nghệ thuật, cuộc sống của người họa sĩ già, cô kĩ sư trẻ...
Biểu hiện của chất thơ trong đoạn trích Lặng lẽ Sa Pa:
- Chất thơ trong thiên nhiên:
+ Cảnh đẹp Sa Pa đẹp một cách kì lạ, quyến rũ khiến con người ta ngỡ ngàng khi lần đầu tiên bắt gặp. Sa Pa bắt đầu với những rặng đào...những đàn bò lang cổ...; Sa Pa của nắng ngập tràn (nắng bây giờ bắt đầu len tới đốt cháy rừng cây... nắng chiếu làm cho bó hoa thêm rực rỡ...nắng đã mạ bạc cả con đèo...); Sa Pa của những rừng cây (những cây thông chỉ cao quá đầu, rung tít trong nắng), của sương (các vòm lá ướt sương)... Sa Pa không hoang vu, lạnh lẽo mà mang nét đẹp thơ mộng, huyền ảo và rất đỗi hữu tình.
* Chất thơ trong vẻ đẹp của con người:
- Nhân vật anh thanh niên - vẻ đẹp toát lên từ những suy nghĩ, cảm xúc, việc làm, cách sống của anh:
+ Đó là con người có tình yêu nghề, có ý thức sâu sắc về công việc của mình và ý nghĩa của công việc với cuộc sống con người, có tinh thần trách nhiệm, biết vượt lên khó khăn và gian khổ của hoàn cảnh sống và làm việc.
+ Là một chàng trai với tâm hồn cởi mở, chân thành, quý trọng tình cảm, khát khao được gặp gỡ, trò chuyện với mọi người, sắp xếp cuộc sống một cách chủ động, ngăn nắp, lãng mạn.
+ Là con người khiêm tốn, trân trọng sự hi sinh thầm lặng của những người xung quanh. Vẻ đẹp bình dị, thầm lặng của anh thanh niên đã đem lại niềm vui bất ngờ cho mọi người và khơi gợi cho họ những nhận thức sâu sắc về lẽ sống, cuộc đời, nghệ thuật.
Lưu ý: Cần có dẫn chứng cụ thể cho mỗi ý trên.
- Các nhân vật khác:
+ Người họa sĩ: con người từng trải, tâm huyết với nghệ thuật, khát khao đi tìm đối tượng của nghệ thuật, có tâm hồn nghệ sĩ giàu xúc cảm trước vẻ đẹp của thiên nhiên, vẻ đẹp của tâm hồn con người và nghệ thuật.
+ Cô kĩ sư: cô gái mang nhiệt huyết của tuổi trẻ, có niềm khát khao cống hiến, sẵn sàng rời thành phố đến với miền đất xa xôi khi vừa mới ra trường; cuộc gặp gỡ với người thanh niên đã khơi dậy trong cô những tình cảm lớn lao, cao đẹp, hiểu thêm về cuộc sống tuyệt đẹp của người thanh niên, có những nhận thức sâu sắc về lẽ sống và vững tin vào con đường mình đã lựa chọn.
+ Ông kĩ sư vườn rau: hàng ngày ngồi trong vườn chăm chú quan sát cách lấy phấn của ông, tự tay thụ phấn cho hoa su hào...
+ Người cán bộ nghiên cứu khoa học: luôn sẵn sàng trong tư thế suốt ngày chờ sét...
=> Đó là vẻ đẹp của những con người lao động thầm lặng mà cao quý luôn vì cuộc sống, vì mọi người.
Đánh giá:
- Lặng lẽ Sa Pa là đoạn trích giàu chất thơ. Bên cạnh vẻ đẹp của thiên nhiên và con người, còn có những chi tiết rất thơ, có ngôn ngữ văn xuôi trau chuốt, nhịp điệu nhẹ nhàng... khơi gợi nhiều xúc cảm cho người đọc.
- Chất thơ là một trong những yếu tố tạo nên sức hấp dẫn và thành công của truyện ngắn Lặng lẽ Sa Pa đặc biệt là trong đoạn trích, giúp cho chủ đề truyện được rõ nét và sâu sắc (trong cái lặng im của Sa Pa, dưới những dinh thự cũ kĩ của Sa Pa, Sa Pa mà chỉ nghe tên, người ta đã nghĩ đến chuyện nghỉ ngơi, có những con người làm việc và lo nghĩ như vậy cho đất nước) làm nên đặc sắc văn phong và khẳng định sự tìm tòi, sáng tạo trong nghệ thuật của nhà văn Nguyễn Thành Long.
2. Văn mẫu Lặng lẽ Sa Pa là truyện ngắn mang đậm chất thơ
Lặng lẽ Sa Pa là truyện ngắn mang đậm chất thơ - mẫu số 1
Chỉ có cuộc sống vì người khác mới là cuộc sống đáng quý!
Câu nói đầy ý nghĩa của nhà khoa học A. Einstein khiến ta phải trăn trở, suy nghĩ về cuộc sống, về bổn phận của mỗi con người trong cuộc đời này. Lời ngụ ý ấy được nhà văn Nguyễn Thành Long gởi gắm qua một tác phẩm bàng bạc chất thơ, thấm đẫm chất trữ tình- “Lặng lẽ Sa pa”. Đến với truyện ngắn “Lặng lẽ Sa pa”, ta không chỉ thán phục những con người làm việc quên mình vì người khác, vì tổ quốc mà còn say sưa, ngây ngất trong chất men say trữ tình lãng mạn của một thiên nhiên nên thơ qua những trang viết rất mực tài hoa. Phải nói rằng một trong những yếu tố tạo nên sức hấp dẫn và góp phần thành công cho truyện ngắn này là Chất trữ tình.
Nguyễn Thành Long ( 1925 – 1991 ) quê huyện Duy Xuyên, tỉnh Quảng Nam, là cây bút chuyên về truyện ngắn và kí. Ông tham gia hoạt động văn nghệ trong những năm kháng chiến chống Pháp ở Nam Trung Bộ. Sau năm 1954, tập kết ra Bắc, công tác ở Hội nhà văn Việt Nam, chuyên về sáng tác và biên tập. Những truyện ngắn của Nguyễn Thành Long không gân guốc, gai góc mà thường pha chất kí, mang vẻ đẹp trong trẻo, thơ mộng, giàu chất trữ tình.
Tác phẩm chính: Bát cơm Cụ Hồ ( 1955 ), Những tiếng vỗ cánh ( 1967 ), Giữa trong xanh (1972)… Với truyện kí Bát cơm Cụ Hồ – 1953 Nguyễn Thành Long đã đựơc trao giải thưởng Phạm Văn Đồng.
Truyện ngắn Lặng lẽ Sa Pa là kết quả trong chuyến đi lên Lao Cai trong mùa hè năm 1970, sau này in trong tập Giữa trong xanh (1972) của Nguyễn Thành Long. Đây là một truyện ngắn tiêu biểu ở đề tài viết về cuộc sống mới hoà bình, xây dựng chủ nghĩa xã hội ở miền Bắc.
Truyện ngắn có cốt truyện khá đơn giản, chỉ tập trung vào cuộc gặp gỡ tình cờ giữa ông hoạ sĩ, cô kí sư trẻ và anh thanh niên-nhân vật chính của tác phẩm-trên đỉnh Yên Sơn cao 2600mét. Giữa khung cảnh thiên nhiên Sa pa đẹp như một bức tranh.
Chất thơ bàng bạc toát lên từ khung cảnh thiên nhiên nên thơ ấy. Sa pa được miêu tả dưới một góc nhìn của một nhà hội hoạ. Nói đến Sa pa, người ta sẽ nghĩ ngay đến một nơi nghỉ ngơi, yên tĩnh và tuyệt đẹp. Nghĩ ngay đến những rừng hoa ban trắng muốt, những cánh rừng bạt ngàn dưới ánh nắng ban mai, những đồi núi trập trùng dưới sương mờ bao phủ, những thửa ruộng bậc thang, những phiên chợ tình lãng mạn... Thiên nhiên Sa pa dưới ngòi bút của Nguyễn Thành Long hiện lên cũng không kém phần sinh động như thật vậy. Nguyễn Thành Long đã nhập vai, đã hoá thân vào người hoạ sĩ, mượn cái nhìn của nghệ thuật hội họa, mượn lăng kính đầy màu sắc để tô vẽ nên một thiên nhiên không kém phần thơ mộng, lung linh, kì ảo, trữ tình.
Sa Pa xuất hiện đầu tiên với hình ảnh “những rặng đào” và “nhũng đàn bò lang cổ có đeo chuông ở các đồng cỏ trong thung lũng hai bên đường”. Đúng là Sa Pa rồi! Bạn có nhận ra chưa? Còn người hoạ sĩ thì đã nhận ra cảnh quan ấy để rồi tơ tưởng đến một ngày được về ở hẳn nơi ấy. Chỉ một ước muốn ấy thôi cũng cho thấy bức tranh thiên nhiên có sức hấp dẫn lòng người. Đẹp nhất vẫn là lúc nắng lên. Dưới ánh nắng, dường như mọi vật đều trở nên sinh động. Ánh nắng làm cho bức tranh trở nên đầy màu sắc, khiến con người họa sĩ và cô kĩ sư cũng nín bặt vì vẻ đẹp lạ kì của cảnh đến đây ta lại như thấy cái nhìn của một nhà làm phim, đang quay rất chậm và cận cảnh một bức tranh phong cảnh. Cảnh đẹp quá, khiến tay quay như không dám lia nhanh máy và dường như nín thở vì sợ cảnh ấy vụt biến khỏi tầm nhìn “Nắng bây giờ bắt đầu len tới, đốt cháy rừng cây. Những cây thông chỉ cao quá đầu, rung tít trong nắng những ngón tay bằng bạc dưới cái nhìn bao che của cây tử kinh thỉnh thoảng nhô cái đầu hình hoa cà lên trên màu xanh của rừng. Mây bị nắng xua, cuộn tròn lại từng cục, lăn trên vòm lá ướt sương, rơi xuống đường cái, luồn vào cả gầm xe”. Rõ ràng tác giả đang đặc điểm nhìn từ trên cao nhìn xuống. Không gian bao quát, có cả mây, có cả rừng, và thậm chí xuống đến cả gầm xe nhưng lại đựơc nhìn theo có một chiều. Vẫn rất hợp lí. Ta cứ tưởng tượng, người hoạ sĩ đang ngồi trên xe và xe thì đang nằm ngang với mây trời Tây Bắc. Chính vì lẽ đó mà có những đụn mây vón cục xen vào những tán lá rừng. Vì lẽ đó mới thấy được những giọt sương len trên vòm lá, cùng lúc với những tia nắng mặt trời chiếu trên đỉnh những chòm thông. Thiên nhiên đuợc nhân hoá trở nên sống động lạ kì “Nắng len tới”; chòm thông rung tít với “những ngón” tay bằng bạc; cây tử kinh với cái “Nhìn bao che” “nhô dầu”; “mây xua nắng đi”...Bức tranh hiện lên với nhiều màu sắc tươi sáng, màu xanh của những cánh rừng bạc ngàn, màu tím của những cây tử kinh,màu trắng của những đụn mây trời và màu vàng tươi của sắc nắng...Khung cảnh bồng bềnh, sương khói, lãng đãng mây trời và ngập tràn ánh sáng ấy chính là khung nền cho một cuộc gặp gỡ cũng thấm đẫm chất trữ tình, bàng bạc chất nên thơ.
Chất trữ tình trong truyện chủ yếu toát lên từ cuộc gặp gỡ tình cờ mà để lại nhiều dư vị ấy, từ những nét đẹp rất đáng mến của anh thanh niên, từ những câu chuyện anh kể về cuộc sống của mình giữa lặng lẽ Sa pa. Trong câu chuyện rất mực tình cờ trên một chuyến xe, qua lời kể của bác tài xế, anh thanh niên hiện lên là một chàng thanh niên “Cô độc nhất thế gian” với một nỗi “ thèm người” hiếm có. Nỗi “thèm người” ấy khiến anh phải một mình hè lưng đẩy cả một gốc cây to ra ngáng đường xe chạy, để được nhìn đôi chút, được trò chuyện một lát với những người từ dưới xuôi lên. Nỗi “thèm người” ấy không phải là nỗi nhớ phồn hoa đô thị, nhớ cuộc sống an nhàn ở dưới xuôi mà đó là thèm cái tình người, thèm được bày tỏ tình cảm. Bởi dù phải lao động một mình ở một nơi hoàn toàn khắc nghiệt như vậy nhưng con người ấy không hề cảm thấy buồn tẻ, cô đơn. Ta hãy nghe anh tâm sự: “Khi ta làm việc, ta với công việc là một đôi chứ sao gọi là một mình được?” Nỗi “thèm người” của anh chính lẽ đương nhiên của một con người, của một chàng trai trẻ.
Qua cái nhìn của người họa sĩ, anh thanh niên hiện lên là một “chàng trai nhỏ bé với khuôn mặt rạng rỡ”. Anh sống trong một căn nhà ba gian, sạch sẽ với bàn ghế, sổ sách, biểu đồ, thống kê, máy bộ đàm. Cuộc đời riêng của anh thanh niên thu gọn lại ở một góc trái gian với chiếc giường con, một chiếc bàn học, một giá sách. Một cuộc sống gọn gàng, ngăn nắp của một người yêu đời, say mê công việc, và không lấy gì là buồn chán cô đơn. Ngoài những giờ ốp, anh nuôi gà, trồng hoa và đọc sách. Với anh, sách là người bạn.Cuộc sống giản dị ấy tưởng chừng giản đơn nhưng để có nó thật không đơn giản chút nào. Bác họa sĩ già khi thấy anh thanh niên vội vội vàng vàng chạy trước lên nhà khi mời khách lên chơi đã thoáng có ý nghĩ như vậy.
“Khách tới nhà bất ngờ, Chắc cu cậu chưa kịp quét tước, dọn dẹp, chưa kịp gấp chăn chẳng hạn”. Nhưng người họa sĩ lấy lại được dịp ngạc nhiên khi bước lên khỏi bậc thang, thấy người con trai đang hái hoa. “Còn cô kĩ sư chỉ kịp “ồ” lên một tiếng!”. “Sau gần hai ngày, qua ngót bốn trăm cây số đường dài cách xa Hà Nội, đứng trong mây mù ngang tầm với chiếc cầu vồng kia, bổng nhiên lại gặp hoa dơn, hoa thược dược, vàng, tím, đỏ, hồng phấn, tổ ong...ngay lúc dưới kia là mùa hè”. Làm cô gái quên cả e thẹn. Cuộc gặp gỡ tình cờ mà rất đỗi tự nhiên, khiến chàng trai cũng nhẹ nhàng, tự nhiên trao tặng cô gái bó hoa, và cô gái cũng nhẹ nhàng đón nhận. Đọc đến đây em bất giác suy nghĩ: phải chăng chính khung cảnh thiên nhiên thơ mộng trữ tình ấy đã tạo nền cho cuộc gặp gỡ thơ mộng trữ tình kia. Phải chăng chính cái luống hoa đầy màu sắc như tình cảm muôn màu của anh thanh niên đã kia “cám dỗ” tâm hồn cô kĩ sư đang có nhiều tâm sự? Để rồi cô mở lòng ra đón nhận tình cảm chân thành từ anh, một chàng trai xa lạ một cách tự nhiên cởi mở như một người bạn thân quen đã xa cách lâu ngày. Nhẹ nhàng và quyến rũ. Cái chất men ấy cứ bàng bạc lòng người, bàng bạc đến cuối cuộc chia tay. Để rồi cô gái ấy đã để lại lòng mình cùng với chiếc khăn tay, để rồi chàng trai không hiểu ý, vô tình đem trả lại...Tất cả không qua khỏi con mắt của người nghệ sĩ. Hay tất cả đều được nhìn qua lăng kính của một người nghệ sĩ nên thật lãng mạn, thật nên thơ.một cái gì đó thoáng qua, một cái gì đó sương khói mà sao vẫn để lại dư âm vang mãi trong lòng người. Có khi những điều tưởng chừng nhỏ nhoi ấy lại có sức khơi gợi làm thay đổi một cách nhìn, làm thay đổi một cách nghĩ,thay đổi một quan niệm sống.
Với tình cảm chân thành, cởi mở của chàng trai,với những củ tam thất gởi biếu vợ bác lái xe, với quả trứng gà gởi khách khi rời nhà và cùng với bó hoa tặng cô gái... tất cả chỉ là những món quà nhỏ, món quà của tinh thần mà sao ta vẫn thấy nó có giá trị biết bao. Có ý nghĩa lớn lao biết bao. Chính lối sống say mê, nhiệt tình, chân thành, cởi mở và đầy tinh thần trách nhiệm của anh thanh niên đã khiến cho người nghệ sĩ nhìn anh với một con mắt khác, nhìn mình với một cái nhìn khác. Ông cảm thấy đã bắt gặp được một bức chân dung về cuộc sống, ông muốn ghi lại nó. Vẻ lại anh thanh niên với khuôn mặt rạng ngời thì có lẽ không có gì khó vẽ đối với người họa sĩ, nhưng anh thanh niên đã khiến ông muốn vẽ lại bức chân dung tinh thần về anh. Chính anh đã khiến ông có suy nghĩ khác về cuộc sống về nghệ thuật. Để vẽ được tất cả những gì cảm nhận được về anh thanh niên thật khó quá. Người nghệ sĩ cảm thấy “nhọc quá”.
Chính cái tình người của anh thanh niên đã khiến bác lái xe mỗi khi lên đến ngang đèo đều cho xe dừng lại. Bác dừng lại chắc cũng không chỉ vì những chén nước chè tươi, chắc cũng không chỉ vì muốn đưa cho anh những cuốn sách mà bởi vì bác quý một con người, quý một tâm hồn thầm lặng. Cô kĩ sư, để lại chiếc khăn tay không phải vì mới đầu cô có tình ý gì đặc biệt với anh thanh niên mà bởi chính cuộc sống của anh thanh niên đã làm thay đổi suy nghĩ của cô về con người về lí tưởng sống của thanh niên, cô muốn để lại một cái gì đó kỉ niệm cho lần gặp gỡ này. “Cô chìa tay cho anh nắm, cẩn trọng, rõ ràng như người ta trao cho nhau cái gì chứ không phải là cái bắt tay”. Cô đã hiểu được nhiều điều về cuộc sống từ anh thanh niên. Còn người họa sĩ già thì cũng thật sự xúc động lúc chia tay. Đã chụp lấy tay anh thanh niên và nói: “Chắc chắn tôi sẽ quay trở lại. Tôi sẽ ở với anh vài hôm được chứ!”. Chính anh thanh niên đã làm thay đổi cả suy nghĩ chủa người nghệ sĩ lão thành ấy. Chính cuộc sống trẻ trung của anh, chính lí tưởng sống quên mình của anh đã khiến cho người họa sĩ có cách nhìn nhận khác về Sa pa, về quan điểm nghệ thuật. Ông sẽ quay lại Sa pa không phải để nghĩ ngơi, tỉnh dưỡng như lời nói với bác lái xe ban đầu mà để làm một việc gì đó có ích cho cuộc sống này. Ông đã cảm thấy rằng Sa Pa không chỉ là nơi để nghỉ ngơi, tỉnh dưỡng mà nơi ấy còn có biết bao con người làm việc và cống hiến một cách thầm lặng cho cuộc đời.
Có thể nói, Truyện Lặng lẽ sa pa có dáng dấp của một bài thơ,chất thơ bàng bạc trong toàn truyện, từ phong cảnh vùng núi cao đến hình ảnh những con người sống và làm việc trong cái lặng lẽ mà không hề cô độc, bởi sự gắn bó của họ với đất nước, với mọi người. Nếu như đến với “Gió lạnh đầu mùa của Thạch Lam người đọc cảm nhận được chất trữ tình toát lên từ tình người đầm ấm của cậu bé Sơn, của vú già, của mẹ Sơn qua những cử chỉ yêu thương, ấm áp tình người trong mùa gió lạnh thì đến với “Lặng lẽ sa pa của Nguyễn Thành Long ta lại cảm nhận cũng cái tình người ấm áp ấy qua cuộc gặp gỡ đầy tình cờ và bất ngờ giữa những con người ở cái nơi heo hút tưởng chừng chỉ có núi đồi, và yên lặng. Ta bắt gặp hình ảnh những con người chỉ mới thoáng qua thôi, không để lại tên tuổi, quê quán, chỉ biết họ là anh thanh niên, ông kĩ sư chuyên nghiên cứu vườn rau để thụ phấn cho cây su hào, nhà nghiên cứu bản đồ sét... Họ sống và làm việc một cách âm thầm, lặng lẽ mà không hề tẻ nhạt. Niềm say mê lao động, sự hăng hái nhiệt tình trong cách sống, tình yêu con người, tình yêu thiên nhiên của họ đã để lại trong lòng người đọc bao suy nghĩ, trăn trở về cuộc đời. Lối sống của họ khiến em nghĩ đến lời ca đầy tính triết lí và quen thuộc trong bài hát “Một đời người, một rừng cây” của tác giả Trần Long Ẩn: “Ai cũng chọn việc nhẹ nhàng. Gian khổ sẽ giành phần ai? Ai cũng một thời trẻ trai, cũng thường nghĩ về đời mình”.
Truyên đã thành công trong cách xây dựng tình huống hợp lí, tự nhiên mà hết sức bất ngờ, trong cách kể chuyện giản dị, trong cách miêu tả con người, cảnh vật dưới nhiều điểm nhìn. Ở đây ta thấy có hai nhân vật thường xuyên suy ngẫm, thường nhìn nhân vật chính - hai nhân vật đại diện cho hai thế hệ, hai cách suy nghĩ khác nhau. Để rồi chân dung nhân vật dần dần được khắc họa.Ngôn ngữ đậm chất hội họa, trữ tình cũng là một trong những thành công của thiên truyện.
“ Sa Pa lặng lẽ” nhưng lại để lại nhiều dư vang. Sa pa lặng lẽ mà trữ tình, lãng mạn. Sa pa lặng lẽ mà không cô quạnh, đìu hiu. Bởi nơi đây, vẫn còn có rất nhiều những con người ngày đêm âm thầm lặng lẽ dâng hiến tuổi trẻ, trí tuệ và niềm say mê lao động của mình cho đất nước, cho cuộc đời. Hãy làm những việc bình thường bằng một niềm tin phi thường bạn nhé! Chính tình yêu cuộc sống, sự say mê lao động sẽ đem đến cho bạn những giây phút thăng hoa.Chính niềm say mê sáng tạo mà Nguyễn Thành Long đã mang đến cho ta một áng văn thấm đẫm chất trữ tình
Lặng lẽ Sa Pa là truyện ngắn mang đậm chất thơ - mẫu số 2
Nguyễn Thành Long là nhà văn chuyên viết truyện ngắn và bút kí. Các tác phẩm của ông là sự chắt lọc hiện thực của cuộc sống. "Lặng lẽ Sa Pa" là một truyện ngắn đặc sắc, hấp dẫn và lôi cuốn người đọc. Truyện được viết sau chuyến đi đến Lào Cai, một vùng núi đẹp nổi tiếng. Nhận xét về tác phẩm, có ý kiến cho rằng: "Nguyễn Thành Long đã viết bài thơ văn xuôi ca ngợi vẻ đẹp trong sự lặng lẽ tỏa hương của thiên nhiên và con người trong vùng đất xa xôi của Tổ quốc."
Lời nhận xét trong đề bài đã nêu bật được nét đặc sắc bao trùm truyện ngắn Lặng lẽ Sa Pa của Nguyễn Thành Long: vẻ đẹp đầy chất thơ, chất trữ tình lãng mạn của thiên truyện. Đây cũng là nét riêng làm nên vẻ đẹp độc đáo của ngòi bút của Nguyễn Thành Long. Cụm từ "bài thơ văn xuôi" nghĩa là một áng văn giàu chất thơ, truyện ngắn vốn là thể loại văn xuôi thuộc loại hình tự sự nhưng Lặng lẽ SaPa lại là tác phẩm văn xuôi mang nhiều đặc điểm của thơ. Sự hứng thú, khám phá về tâm hồn con người, niềm say mê với thiên nhiên mơ mộng, sự tạo dựng câu văn uyển chuyển, đầy sức uyển chuyển. Về mặt nội dung, nhận xét chỉ ra nét độc đáo của Nguyễn Thành Long ở việc ca ngợi vẻ đẹp trong sự lặng lẽ tỏa hương của thiên nhiên, con người trong vùng đất xa xôi của Tổ Quốc. Tức là nguyên văn không chỉ miêu tả cái hình hài SaPa mà còn khám phá cái hồn của SaPa - vẻ đẹp của con người nơi đây. Nguyễn Thành Long quả là một văn nhân, thi nhân độc đáo.
Có thể thấy, chất thơ trong Lặng lẽ Sapa thể hiện hài hòa giữa nội dung và hình thức, giữa thiên nhiên và con người, ngòi bút nhân văn đậm chất trữ tình.
Ta cảm nhận đâu đây chất thơ tỏa ra, thấm đẫm nhan đề tác phẩm. "Lặng lẽ SaPa" - dưới ngòi bút của NTL - đẹp như 1 câu thơ hàm súc. Từ "lặng lẽ" trong nhan đề đem lại cho người đọc cảm giác về không gian, về những phút giây yên bình, thanh thản. Cái lặng lẽ gắn liền với Sa Pa gợi cho người ta nghĩ đến xứ sở của sương mù, của những dinh thự cũ kĩ, nơi mà chỉ nghe tên, người ta đã nghĩ đến chuyện nghỉ ngơi. Ở đó, có những cảnh đẹp nên thơ mê hồn, có những đàn bò lang cổ đeo chuông ung dung gặm cỏ, có những rừng thông đẹp lung linh kì ảo dưới ánh nắng mặt trời... Đến Sa Pa, ta có thể rũ bỏ mọi phiền muộn của cuộc sống, là nơi thời gian ngưng lại để ta có thể ung dung, tự tại thưởng ngoạn đất trời... Nhưng trong từng câu chữ viết lên bởi Nguyễn Thành Long, Sa Pa lại hiện lên với vẻ đẹp hoàn toàn khác. Cái lặng lẽ của Sa Pa còn ẩn chứa sự lặng lẽ âm thầm đầy khiêm nhường mà cao cả của những con người đang ngày đêm nhiệt tình, hăng say lao động góp sức xây dựng cuộc sống mới. Họ là những nhà khoa học không có tên. Tên của họ gắn liền với công việc. Đó là anh thanh niên làm công tác khí tượng kiêm vật lí địa cầu trên đỉnh Yên Sơn với cách sống, cách nghĩ cao đẹp, đáng khâm phục, đáng yêu, đáng mến. Đó là ông kĩ sư dưới vườn rau Sa Pa “ngày này sang ngày khác” ngồi cặm cụi miệt mài trong vườn su hào rình xem cách ong lấy phấn, thụ phấn cho hoa. Đó là anh cán bộ nghiên cứu bản đồ sét ở trung tâm khí tượng, đã 11 năm không một ngày xa cơ quan, lúc nào cũng luôn trong tư thế chờ sét “nửa đêm mưa gió, rét buốt, mặc, cứ nghe sét là choáng choàng chạy ra”. Anh đã hi sinh hạnh phúc cá nhân vì niềm đam mê công việc để khai thác “của chìm nông, của chìm sâu” dưới lòng đất làm giàu cho Tổ quốc… Tất cả đều là những con người say mê với công việc, đang âm thầm lặng lẽ cống hiến sức mình cho đất nước, nhân dân. Có thể nói, bên trong cái lặng lẽ của Sa Pa là một cuộc sống sôi động cống hiến đầy ý nghĩa. Như vậy, nhan đề của tác phẩm vừa thể hiện được vẻ đẹp thơ mộng, kì ảo của thiên nhiên Sa Pa, vừa thể hiện được sự cống hiến âm thầm lặng lẽ nhưng lớn lao, cao đẹp của những con người nơi đây. Với việc đặt nhan đề như vậy, phải chẳng tác giả muốn lấy địa danh làm nền để làm nổi bật vẻ đẹp của con người?
Chất thơ còn toát ra khi ngợi ca vẻ đẹp độc đáo của thiên nhiên SaPa hùng vĩ, thơ mộng. Khí hậu ở đây hài hoà, chính vì thế mà hoa trái bốn mùa tươi tốt. Sa hiện lên trong truyện ngắn của Nguyễn Thành Long với ngôn ngữ điêu luyện đã trở thành một bức tranh đẹp, sống động, và đầy chất thơ. Đọc truyện của ông, người đọc không còn thấy Sa Pa có vẻ đẹp hoang dã, bí ẩn mà ngược lại, thiên nhiên nơi đây đi vào cảm nhận của người đọc là một vùng đất hết sức thơ mộng, hữu tình, thấm đượm hài hòa giữa vẻ đẹp tự nhiên, cuộc sống và con người. Theo bước chân của nhà văn, ta không khỏi ngỡ ngàng trước khung cảnh núi rừng của Sa Pa. Thác nước trắng xóa, đường uốn lượn quanh co, cây cối rậm rạp, chen chúc nhau và hiện lên ngày càng hấp dẫn với những rặng đào, "đàn bò lang cổ có đeo chuông ở cánh đồng cỏ trong lũng 2 bên đường." Một cuộc sống thanh bình và yên ả biết bao! Nắng ở Sa Pa thật là đẹp. Ngòi bút miêu tả đặc sắc của Nguyễn Thành Long đã tôn lên vẻ đẹp rực rỡ của nắng Sa Pa: nắng bây giờ bắt đầu len tới đốt cháy rừng cây, hừng hực như một bó đuốc lớn. Mỗi câu, mỗi chữ như có đường nét, màu sắc, hình khối, vừa đậm chất hội họa vừa mang nhịp điệu âm thanh êm ái của một bài thơ. Người đọc như đc chứng kiến vẻ đẹp con người với rung động đầy nghệ sĩ trước vẻ đẹp thiên nhiên đất nước. Qua cảm nhận của ông họa sĩ và cô gái, mỗi rặng mây và cả những hàng sương cỏ đều tràn đầy sức sống. Mây ở đây hiện ra mang một vẻ đẹp kì thú: mây bị nắng xua, cuộn tròn lại từng cục, lăn trên các vòm lá ướt sương, rơi xuống đường cái, luồn cả vào gầm xe làm cho không gian ở đây trờ nên mát lạnh, mờ ảo. Vườn hoa với màu sắc rực rỡ cũng như chính tâm hồn và cuộc sống của những con người thầm lặng nơi đây sôi trào tuôn chảy trong nỗi lực đầy sức sống mộng mơ của tuổi trẻ. "Nắng đã mạ bạc cả con đèo... rực rỡ theo". Dường như vẻ đẹp thiên nhiên đã làm nền cho vẻ đẹp con người nơi đây, tôn lên vẻ đẹp của họ trên đỉnh núi cao vời vợi Yên Sơn, Phan-xi-păng ta đều thấy những con người ở tầm cao của sự cống hiến và hi sinh. Có lẽ vì vậy mà trên chuyến xe chở khách lên Sa Pa với cảm nhận đầy thú vị về thiên nhiên nơi đây, người đọc hiểu rằng thiên nhiên không chỉ là bức tranh phản chiếu sức sống âm thầm nhưng mãnh liệt của cuộc sống con người mà còn là lời mời gọi hấp dẫn để chúng ta tới khám phá những điều kì diệu của mảnh đất này.
Trên nền bức tranh thiên nhiên kì ảo ấy, Sa Pa còn đẹp thêm biết bao với những con người làm việc quên mình cho đất nước. Chất thơ của tác phẩm toát ra từ vẻ đẹp tâm hồn của những con người nơi đây. Trước hết là anh thanh niên làm công tác khí tượng kiêm vật lí địa cầu, một mình sống trên đỉnh Yên Sơn cao hơn hai ngàn sáu trăm mét, quanh năm suốt tháng, giữa cỏ cây và mây núi Sa Pa. Đó là một con người đầy trách nhiệm, say mê với công việc và ân tình với mọi người. Anh hiểu công việc của mình tuy gian khổ nhưng thiếu nó cháu buồn đến chết mất vì công việc là niềm vui, là nguồn sống của anh. Anh đả tìm được hạnh phúc trong công việc. Anh quan niệm công việc là người bạn đồng hành với mình, chính vì thế cuộc sống của anh không bao giờ tẻ nhạt và buồn chán. Anh tâm sự: khi ta làm việc, ta với công việc là đôi, sao gọi là một mình được? Huống chi việc của cháu gắn liền với bao anh em đồng chi dưới kia. Con người đó cũng có quan niệm về hạnh phúc thật giản dị nhưng hết sức cao đẹp - đó là được lao động, được cống hiến sức mình cho đất nước. Vì thế, khi biết tin nhờ mình phát hiện đám mây khô mà không quân ta hạ được nhiều máy bay Mĩ, anh thấy mình thật hạnh phúc. Tóm lại, được cống hiến cho khoa học là lí tưởng sống của anh. Suy nghĩ của anh về cuộc sống thật đẹp, thật sâu sắc. Không chỉ là người có suy nghĩ đẹp, anh còn là người biết hành động đẹp. Trong hoàn cảnh hết sức gian khổ, một mình sống vắt vẻo trên đỉnh Yên Sơn, làm bạn với rừng xanh, mây trắng, bão tuyết, sương rơi để đo gió, đo mưa, đo nắng, tính mây, đo chấn động mặt đất, tham gia vào việc báo trước thời tiết hàng ngày, phục vụ sản xuất, phục vụ chiến đấu. Dù không ai đôn đốc, kiểm tra, nhưng anh vẫn tự nguyện tự giác với tinh thần trách nhiệm cao. Công việc đòi hỏi phải thực hiện vào những thời khắc khó khăn như nửa đêm giữa mùa đông giá rét, nhưng bất kì trong hoàn cảnh nào, đến đúng thời điểm ấy là anh thức giấc, xách đèn đi ốp, xách máy đi đo, không bỏ sót một ngày nào, không quên một buổi nào, âm thầm bền bỉ suốt nhiều năm trời. Nhưng khó khăn hơn tất cả đối với anh chính là vượt qua sự cô đơn, vắng vẻ, quanh năm suốt, tháng không một bóng người. Và anh đã vượt qua được bằng sự miệt mài, say mê trong công việc. Anh đã dùng tất cả thời gian, nhiệt huyết, tâm trí, sức lực cho nhiệm vụ được giao, rảnh một chút là anh lại lấy sách ra để trò chuyện. Từ những công việc lặng lẽ âm thầm đó, anh đã góp phần trực tiếp vào chiến thắng chung của quân và dân miền Bắc. Đặc biệt, Nguyễn Thành Long đã khéo léo đưa vào truyện chi tiết anh thanh niên tặng cô gái bó hoa nhiều màu sắc sặc sỡ. Bó hoa ấy không chỉ là vẻ đẹp của thiên nhiên, đất trời Sa Pa mà nó còn là vẻ đẹp của cuộc đời mà anh thanh niên đã hào phóng tặng cho mọi người. Chi tiết ấy đã toát lên một chân lí: hãy sống đẹp, hãy quan tâm đến nhau, hãy đến với nhau bằng tất cả tấm lòng và tình cảm nhân hậu.
Thông qua lời kể của anh thanh niên, ta còn thấy một ông kĩ sư vườn rau cần cù, say mê, chăm chỉ làm việc, ngày ngày quan sát cách lấy mật của ong, cách ong thụ phấn để tìm cách tăng năng suất cây trồng, đó là một mục đích đẹp. Còn nhà nghiên cứu khoa học thì mười một năm không xa rời cơ quan, luôn trong tư thế sẵn sàng đợt sét để lập bản đồ sét Việt Nam, tìm cho ra của chìm nông, chìm sâu dưới lòng đất để làm giàu cho đất nước. Anh mặc cho tuổi xuân trôi đi, quên cả hạnh phúc riêng tư, bất chấp mọi nguy hiểm. Những con người nơi đây lặng lẽ, âm thầm cống hiến không ai biết đến song trong cái lặng lẽ ấy lại là những tâm hồn không hề lặng lẽ. Họ hiểu được tầm quan trọng của những công việc mình đang làm có ý nghĩa đối với đất nước, với nhân dân. Họ làm việc bằng niềm say mê, bằng sự say mê quên mình. Họ xứng đáng là vần thơ đẹp trong bài thơ của cuộc đời.
Nhà văn Nguyễn Thành Long đã đem đến cho chúng ta niềm cảm hứng dạt dào về vẻ đẹp thiên nhiên và con người Sa Pa. Người đọc như nghe thấy được những lời khuyên nhủ nhỏ nhẹ, tâm tình của nhà văn qua thiên truyện đầy chất thơ với cái tên độc đáo Lặng lẽ Sa Pa. Đó là hãy nhìn vào mọi người để phát hiện những điều vô cùng nhỏ nhưng đáng ca ngợi biết bao.
