Đặt câu với từ chạy dùng theo nghĩa tìm kiếm?
Chúng tôi xin giới thiệu bài Đặt câu với từ chạy dùng theo nghĩa tìm kiếm? được VnDoc sưu tầm và tổng hợp lí thuyết trong chương trình giảng dạy Tiếng Việt 5. Hi vọng rằng đây sẽ là những tài liệu hữu ích trong công tác giảng dạy và học tập của quý thầy cô và các bạn học sinh.
Lưu ý: Nếu bạn muốn Tải bài viết này về máy tính hoặc điện thoại, vui lòng kéo xuống cuối bài viết.
Đặt câu với từ chạy dùng theo nghĩa tìm kiếm?
Câu hỏi: Đặt câu với từ chạy dùng theo nghĩa tìm kiếm?
Lời giải:
- Tôi chạy mãi mà vẫn chưa thấy nhỏ đâu.
- Trong trò chơi trốn tìm: sau khi mọi người đã trốn, ta phải chạy mọi nơi để tìm họ.
- Tôi chạy đôn chạy đáo tìm chìa khóa bị đánh mất .
I. Từ nhiều nghĩa là gì?
- Từ nhiều nghĩa là từ có 1 nghĩa gốc và một hay một số nghĩa chuyển. Các nghĩa của từ bao giờ cũng có mối liên hệ với nhau.
- Một từ nhưng có thể gọi tên nhiều sự vật , hiện tượng, biểu thị nhiều khái niệm (về sự vật, hiện tượng) có trong thực tế thì từ ấy gọi là từ nhiều nghĩa.
II. Nghĩa của từ
Thông thường, từ nhiều nghĩa sẽ có một nghĩa đen và một hay nhiều nghĩa bóng:
Nghĩa đen
Là nghĩa chính, nghĩa gốc của từ. Nghĩa đen là nghĩa trực tiếp, gần gũi, quen thuộc, dễ hiểu và thông thường nó không hoặc ít phụ thuộc vào ngữ cảnh.
Nghĩa bóng
Là nghĩa có sau (nghĩa chuyển, nghĩa ẩn dụ), được suy ra từ nghĩa đen. Muốn hiểu nghĩa chính xác của một từ được dùng, phải tìm nghĩa trong ngữ cảnh đặt ra.
Ngoài ra, cũng có một số từ mang tính chất trung gian giữa nghĩa đen và nghĩa bóng, đang chuyển dần từ nghĩa đen sang nghĩa bóng.
VD1:
Xe đạp: chỉ loại xe người đi, có 2 bánh, dùng sức người đạp cho quay bánh. Đây là nghĩa duy nhất của từ xe đạp.Vậy từ xe đạp là từ chỉ có một nghĩa .
VD2: Với từ “Ăn’’:
- Ăn cơm: cho vào cơ thể thức nuôi sống (nghĩa gốc).
- Ăn cưới: Ăn uống nhân dịp cưới.
- Da ăn nắng: Da hấp thụ ánh nắng cho thấm vào, nhiễm vào.
- Ăn ảnh: Vẻ đẹp được tôn lên trong ảnh.
- Tàu ăn hàng: Tiếp nhận hàng để chuyên chở.
- Sông ăn ra biển: Lan ra, hướng đến biển.
- Sơn ăn mặt: Làm hủy hoại dần từng phần.
…..
Như vậy, từ “Ăn” là một từ nhiều nghĩa .
III. Nguyên nhân tồn tại từ nhiều nghĩa
Nguyên nhân tồn tại của từ nhiều nghĩa là do số lượng từ nhiều trong khi số lượng khái niệm có nhiều sắc thái ý nghĩa tương đồng nhau mặc dù không trùng khít. Hiện tượng từ nhiều nghĩa tồn tại cả ở cả thực từ và hư từ, mặc dù hư từ (như các từ: do, bởi, vì, mà v.v) là các từ trừu tượng không dễ để phát triển nghĩa.
IV. Một số phân loại từ nhiều nghĩa
Nghĩa gốc và nghĩa chuyển
- Ở cách phân chia này, người ta dựa vào tiêu chí nguồn gốc của nghĩa. Nghĩa là nghĩa gốc là nghĩa có trước, còn nghĩa chuyển là các nghĩa được hình thành sau này và dựa trên nghĩa gốc. Tuy nhiên, nếu xét về tính ứng dụng, không phải lúc nào nghĩa gốc cũng là nghĩa phổ biến nhất.
-Ví dụ như từ “bạc”:
(1) Đời bạc: Mỏng manh, ít ỏi, không trọn vẹn
(2) Lễ bạc lòng thành: Ít ỏi, sơ sài
(3) Ăn ở bạc với bố mẹ: Không nhớ ơn nghĩa, không giữ được tình nghĩa trọn vẹn trước sau.
- Ở ví dụ trên nghĩa (1) của từ “bạc” là nghĩa từ nguyên có gốc là tiếng Hán. Nghĩa (2) và (3) là được phái sinh từ nghĩa (1). Thế nhưng trong tiếng Việt hiện đại, nghĩa (3) mới là nghĩa phổ biến và được dùng nhiều nhất.
Nghĩa thường trực và nghĩa không thường trực
- Dựa vào nghĩa của từ đã thực sự mang tính ổn định, thống nhất chưa hay chỉ đúng trong một số tình huống nào đó để có thể phân biệt được nghĩa. Nói cho dễ hiểu thì một nghĩa được coi là nghĩa thường trực, nếu nó đã đi vào cơ cấu chung ổn định. Nghĩa không thường trực nghĩa là nghĩa rất hay trong cách nói bóng gió của ngôn ngữ giao tiếp, truyện ngụ ngôn hoặc trong cách nói ẩn dụ, hoán dụ.
- Ví dụ như trong câu: “Áo trắng em đến trường, cùng đàn chim ca rộn ràng. Từng làn gió vờn tóc em, kỷ niệm buồn vui ngập tràn.
---------------------------------------
Trên đây VnDoc đã giới thiệu nội dung bài Đặt câu với từ chạy dùng theo nghĩa tìm kiếm? Ngoài ra các bạn có thể tham khảo thêm một số chuyên mục Lý thuyết Tiếng Việt 5, Tập làm văn lớp 5, Kể chuyện lớp 5, Luyện từ và câu lớp 5, Cùng em học Tiếng Việt lớp 5.
- Từ ghép với từ Dụng
- Trái nghĩa với hiền lành
- Bài tập về Từ trái nghĩa
- Trái nghĩa với rỗng
- Đặt câu với từ kén
- Từ ghép về đồ ăn, thức uống
- Từ trái nghĩa với nông cạn
- Tác dụng của từ trái nghĩa
- Từ ghép với từ Mưa
- Trái nghĩa với đoàn kết, đặt câu với từ đó?
- Trái nghĩa với hòa bình
- Kết bài mở rộng tả ngôi nhà
- Nội dung bài Một chuyên gia máy xúc
- Nội dung bài Ê mi li con
- Nội dung bài Những người bạn tốt
- Từ ghép với từ Cũ
- Từ đồng nghĩa với từ bảo vệ
- Tóm tắt truyện Những người bạn tốt
- Bài tập về từ nhiều nghĩa
- Từ láy có vần Iêu
- So sánh từ đồng âm và từ nhiều nghĩa
- Nội dung bài Kì diệu rừng xanh
- Từ ghép về cây cối
- Bài tập về đại từ
- Bài tập về quan hệ từ
- Quan hệ từ là gì?
- Nội dung bài Mùa thảo quả
- Từ đồng nghĩa với từ to lớn
- Từ đồng âm là gì?
- Từ láy có vần E
- Nội dung bài Hành trình của bầy ong
- Lập dàn ý tả anh trai
- Nội dung bài Thầy thuốc như mẹ hiền
- Từ ghép về tính cách, phẩm chất
- Nội dung bài Thầy cúng đi bệnh viện
- Phân biệt EN và ENG
- Kể lại một sự cố giao thông mà em biết và cách ứng xử của những người có mặt ở đó
- Từ ghép với từ Gia
- Em hãy viết thư gửi một người thân đang ở xa kể lại kết quả học tập rèn luyện của em trong học kì 1
- Bài văn kể chuyện có cấu tạo như thế nào?
- Cách phân biệt từ đơn và từ phức
