Từ ghép với từ Tâm

Ôn tập môn Tiếng Việt 5

Từ ghép với từ Tâm được VnDoc sưu tầm và tổng hợp lí thuyết trong chương trình giảng dạy Tiếng Việt 5. Hi vọng rằng đây sẽ là những tài liệu hữu ích trong công tác giảng dạy và học tập của quý thầy cô và các bạn học sinh.

Lưu ý: Nếu bạn muốn Tải bài viết này về máy tính hoặc điện thoại, vui lòng kéo xuống cuối bài viết.

Câu hỏi: Từ ghép với từ Tâm

Trả lời:

tâm an, tâm lý, tâm thần, tâm trạng, tâm thức, tâm tình, thiện tâm, vọng tâm, nội tâm, thành tâm, ác tâm, tà tâm….

1. Các kiểu câu theo mục đích nói

Kiểu câu	Dấu hiệu hình thức	Chức năng	Ví dụ
Câu nghi vấn	- Chứa các từ để hỏi: Ai, gì, nào, sao, tại sao, đâu, hay, bao giờ, bao nhiêu, à, ư, hả, chứ (có)…không (đã)…chưa - Kết thúc câu bằng dấu hỏi chấm.	Dùng để hỏi	Em ăn cơm chưa?
Câu cầu khiến	- Chứa từ ngữ cầu khiến: Hãy, đừng, chớ, đi, thôi, nào - Kết thúc bằng dấu chấm than hoặc dấu chấm.	Dùng để: + Ra lệnh + Yêu cầu, đề nghị + Khuyên bảo	Đừng mở cửa sổ!
Câu cảm thán	- Chứa từ ngữ cảm thán: Ôi, than ôi, Hỡi ơi, chao ơi, trời ơi, Thay, biết bao, xiết bao, biết chừng nào... - Kết thúc bằng dấu chấm than	Dùng để bộc lộ trực tiếp cảm xúc	- Ôi, trời hôm nay thật đẹp!
Câu trần thuật	Không có đặc điểm của các kiểu câu: Câu nghi vấn, câu cầu khiến, câu cảm thán	Dùng để: Kể, thông báo, nhận định, miêu tả. Yêu cầu, đề nghị, bộc lộ cảm xúc	Hôm nay tôi đi học.
Câu phủ định	Chứa các từ ngữ phủ định: – không, không phải, không phải là,… – chưa, chẳng, chả, chẳng phải, chả phải,.. – đâu phải, đâu có phải,…	Thông báo, xác nhận không có sự vật, sự việc, tính chất, quan hệ nào đó. Bác bỏ một ý kiến, một nhận định.	Tôi không ra Hà Nội hôm nay

2. Bài tập về câu

Bài tập 1. Xác định câu nghi vấn trong những ngữ liệu dưới đây, chỉ ra đặc điểm hình thức nào cho biết đó là câu nghi vấn?

a) Cháu nằm trên lúa

Tay nắm chặt bông

Lúa thơm mùi sữa

Hồn bay giữa đồng

Lượm ơi, còn không?

(Lượm – Tố Hữu)

b) Lão Hạc ơi! Bây giờ thì tôi hiểu tại sao lão không muốn bán con chó vàng của lão. Lão chỉ còn một mình nó để giải khuây. Vợ lão chết rồi. Con lão đi bằn bặt. Già rồi mà ngày cũng như đêm, chỉ thui thủi một mình thì ai mà chả phải buồn? Những lúc buồn có con chó làm bạn thì cũng đỡ buồn một chút. (Lão Hạc – Nam Cao)

c) Chị Dậu ôm con vào ngồi bên phản, sờ tay vào trán chồng và sẽ sàng hỏi:

- Thế nào? Thầy em có mệt lắm không? Sao chậm về thế? Trán đã nóng lên đây này!

Anh Dậu nằm thừ không cựa, cũng không trả lời. Chị Dậu lại gặng:

-Chắc thầy em mệt lắm thì phải? Từ sáng đến giờ đi những đâu? Hỏi vay của ai?

Vắt tay lên trán, anh Dậu thở một tiếng dài và cất cái giọng lề dề của người ốm:

-Tôi lên nhà lão Hội Ích.

-Có được đồng nào hay không?

- Chẳng được gì cả.

(Tắt đèn – Ngô Tất Tố)

d) Tôi cố vui vẻ theo em, nhưng nước mắt đã ứa ra. Bỗng Thủy lại xị mặt xuống:

- Sao bố mãi không về nhỉ? Như vậy là em không được chào bố trước khi đi.

Tôi nhìn sang cửa phòng bố. Mấy ngày rồi, bố vẫn biệt tăm. Tôi xót xa nhìn em. Bao giờ nó cũng chu đáo và hiếu thảo như vậy.

(Cuộc chia tay của những con búp bê – Khánh Hoài)

Bài tập 2: Hãy đặt câu với các từ cảm thán sau: ôi, than ôi, hỡi ơi, chao ơi (ôi), trời ơi, thay, biết bao, xiết bao, biết chừng nào…

Hướng dẫn làm bài

Từ cảm thán	Câu cảm thán
Ôi	Ôi, hôm nay trời thật đẹp!
Than ôi	Than ôi, mệt mỏi quá!
Hỡi ơi	Hỡi ơi ông trời!
Chao ôi	Chao ôi, bạn ấy xinh thật đấy!
Trời ơi	Trời ơi, sao số tôi khổ thế!
Thay	Thương thay cho những người nghèo khổ!
Biết bao	Quê hương em biết bao tươi đẹp!
Xiết bao	Nhớ mẹ xiết bao!
Biết chừng nào	Biết chừng nào mình mới có tiền!