Giáo án Tiếng Việt lớp 5 Chân trời sáng tạo (Cả năm)

Hoạt động của giáo viên

Hoạt động của học sinh

1. Khởi động:

- Mục tiêu:

+ Tạo không khí vui vẻ, phấn khởi trước giờ học.

+ Nêu được phỏng đoán về nội dung bài đọc qua tên bài, hoạt động khởi động và tranh minh hoạ.

- Cách tiến hành:

– HS trao đổi trong nhóm nhỏ, bày tỏ suy nghĩ khi đọc câu thơ dựa trên gợi ý:

+ Theo em, vì sao lại gọi “Mùa xuân là Tết trồng cây?

+ Việc trồng cây mang lại lợi ích gì?

à Câu thơ là lời dạy của Bác Hồ về lợi ích và tầm quan trọng của việc trồng cây.

– Gv gọi HS đọc tên bài kết hợp quan sát tranh minh hoạ, liên hệ với nội dung khởi động à phán đoán nội dung bài đọc.

à GV giới thiệu bài học: “Mùa xuân em đi trồng cây”.

- HS chia sẻ, bày tỏ cảm xúc

- 1 – 2 HS chia sẻ kết quả trước lớp.

-Vì vào mùa xuân không khí ấm áp, nhiệt độ thích hợp đi kèm theo những cơn mưa nhỏ, mưa phùn như nguồn dinh dưỡng tự nhiên giúp cây cối đâm chồi, nảy lộc, cây cối sẽ phát triển nhanh và thuận lợi,...)

- Góp phần quan trọng trong việc chủ động phòng, chống thiên tai, điều hoà khí hậu, cải thiện môi trường sinh thái, làm đẹp thêm cảnh quan thiên nhiên, phát triển kinh tế - xã hội của đất nước, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân.)

-HS đoán nội dung bài đọc.

-HS ghi vở

2. Khám phá.

- Mục tiêu: Đọc trôi chảy bài đọc, ngắt nghỉ đúng dấu câu, đúng logic ngữ nghĩa; phân biệt được lời nhân vật và lời người dẫn chuyện.

- Phát triển năng lực ngôn ngữ.

- Cách tiến hành:

2.1. Hoạt động 1: Đọc thành tiếng.

- GV đọc mẫu lần 1

- GV HD đọc: Toàn bài đọc với giọng trong trẻo, tươi vui.

+ Cách đọc một số từ ngữ khó: loang lổ; nhấp nhô; vun gốc;...

+ Cách ngắt nghỉ một số dòng thơ thể hiện cảm xúc, suy nghĩ của nhân vật:

Từ bàn tay nhỏ/ đấy thôi!//

Góp mầm xanh/ với đất trời yêu thương//

Rồi đây/ trên khắp quê hương/

Màu xuân xanh biếc/ nẻo đường tương lai.//

+ Giải thích nghĩa của một số từ ngữ khó (nếu có).

- Giải thích nghĩa của một số từ ngữ khó, nếu có

- GV chia đoạn: Mỗi khổ thơ là 1 đoạn.

- GV gọi 4 HS đọc nối tiếp theo đoạn.

- GV gọi HS đọc lại toàn bài trước lớp.

- Hs lắng nghe cách đọc.

- HS lắng nghe giáo viên hướng dẫn cách đọc.

- HS đọc từ khó.

- HS quan sát

- 4 HS đọc nối tiếp theo đoạn.

1 − 2 HS khá, giỏi đọc lại toàn bài trước lớp.

2.2. Hoạt động 2: Đọc diễn cảm.

- GV đọc mẫu lần 2: Ngắt nghỉ đúng dấu câu, đúng logic ngữ nghĩa

- Mời 4 HS đọc nối tiếp các đoạn.

- GV cho HS luyện đọc theo nhóm 4 (mỗi học sinh đọc đoạn và nối tiếp nhau cho đến hết).

- GV theo dõi sửa sai.

+ GV nhận xét tuyên dương

- HS lắng nghe cách đọc diễn cảm.

- 4 HS đọc nối tiếp đoạn

- HS luyện đọc diễn cảm theo nhóm.

- HS lắng nghe rút kinh nghiệm.

3. Luyện tập.

- Mục tiêu: Niềm vui của các bạn nhỏ khi tham gia trồng cây. Từ đó, rút ra ý nghĩa: Kêu gọi mọi người chung tay trồng cây gây rừng, phủ xanh đồi trọc và có ý thức bảo vệ môi trường sống của chúng ta.

+ Trả lời được các câu hỏi tìm hiểu bài.

+ Hiểu được nội dung bài học: - Cách tiến hành:

1.1.2. Tìm hiểu bài (18 phút)

– HS đọc thầm bài thơ, thảo luận nhóm 4 để trả lời câu hỏi, có thể ghi lại câu trả lời bằng sơ đồ đơn giản.

– 1 – 2 nhóm HS chia sẻ kết quả tìm hiểu bài trước lớp:

1. Ở khổ thơ đầu, bạn nhỏ thể hiện mong ước gì khi trồng cây?

à Giải nghĩa từ: loang lổ (nghĩa trong bài: nói về cảnh ngọn núi không còn phủ xanh mà bị chặt phá, đốt rừng/ cháy rừng);…

à Rút ra ý đoạn 1: Mong ước của các bạn nhỏ khi tham gia trồng cây.

2. Những từ ngữ, hình ảnh nào cho thấy hoạt động trồng cây rất vui?

à Giải nghĩa từ: háo hức (nghĩa trong bài: thái độ tích cực, vui vẻ, nóng lòng chờ đợi cây xanh sẽ phủ khắp đất nước);

3. Mỗi sự vật sau được tả bằng những từ ngữ, hình ảnh nào? Cách tả đó có gì thú vị? (Gợi ý:

à Rút ra ý đoạn 2: Khung cảnh trồng cây tràn đầy niềm vui.

4. Theo em, tác giả muốn gửi gắm thông điệp gì qua bài thơ?

à Rút ra ý đoạn 3: Ước mơ của tác giả về một tương lai ngập tràn sắc xanh.

à Rút ra nội dung, ý nghĩa của bài đọc.

GV đánh giá chung về hoạt động tìm hiểu bài.

- 1 HS đọc toàn bài, cả lớp theo dõi.

- HS trả lời lần lượt các câu hỏi:

Bạn nhỏ thể hiện mong ước đồi hoang sẽ hoá thành rừng thông và những ngọn núi loang lổ do cháy rừng/ đốt rừng sẽ được phủ xanh.)

-HS rút ý đoạn 1

- Những từ ngữ, hình ảnh cho thấy hoạt động trồng cây rất vui: này em, này chị, này anh; người vun gốc, kẻ nâng cành non tơ; mũ nón nhấp nhô, nụ cười hồn nhiên; niềm vui háo hức trải trên khắp núi đồi.

- Đàn chim – vui, hót líu lo quanh đồi; gió – ngoan, chạm giọt mồ hôi; nắng xuân – lấp lánh mọi miền à cách tả đó khiến khung cảnh nơi các bạn trồng cây thật vui vẻ, thân thiện, thiên nhiên như hoà cùng niềm vui của các bạn nhỏ.)

-HS rút ý đoạn 2

- HS trả lời theo suy nghĩ, cảm nhận riêng. VD: Tác giả muốn gửi gắm thông điệp: Hãy cùng chung tay trồng cây gây rừng, phủ xanh đồi trọc, cùng nhau nhuộm xanh quê hương bằng những mầm cây, góp phần bảo vệ môi trường sống của tất cả mọi người ở hiện tại và tương lai.)

- HS nêu nội dung bài theo sự hiểu biết của mình.

- HS nhắc lại nội dung và ý nghĩa bài học.

3.2. Luyện đọc lại.

- GV yêu cầu HS nêu lại giọng đọc của bài

- GV hỏi: Cần nhấn giọng ở những từ ngữ nào?

- GV đọc mẫu đoạn 3

- GV mời 1 vài HS đọc lại trước lớp

- GV nhận xét, tuyên dương

- Toàn bài đọc với giọng trong trẻo, tươi vui.

- Nhấn giọng ở những từ ngữ thể hiện tình cảm, cảm xúc và hoạt động của nhân vật,…

- HS lắng nghe đọc mẫu.

- 1 vài HS đọc lại trước lớp.

- Nghe GV nhận xét, tuyên dương.

Sinh hoạt câu lạc bộ đọc sách

Chủ điểm “Giữ mãi màu xanh”

B. KHÁM PHÁ VÀ LUYỆN TẬP (tiếp theo)

1.2. Đọc mở rộng (25 phút)

1.2.1. Tìm đọc truyện

- GV gọi HS nêu tên câu chuyện mình đã chọn và đọc

- Gv nhận xét tuyên dương bạn chuẩn bị bài tốt

- HS nối tiếp nhau nêu miệng

+ Về việc bảo vệ môi trường (Gợi ý: Người gác rừng tí hon – Nguyễn Thị Cẩm Châu; Người đi săn và con nai – Tô Hoài;…).

+ Về ước mơ chinh phục thiên nhiên (Gợi ý: Sơn Tinh, Thuỷ Tinh – Truyện dân gian Việt Nam; Người mẹ – Anđécxen;...).

1.2.2. Viết Nhật kí đọc sách

- Gv tổ chúc cho hs viết nhật kí vào vở

-GV theo dõi giúp đỡ HS

– HS viết vào Nhật kí đọc sách những điều em ghi nhớ sau khi đọc truyện: tên truyện hoặc đoạn kịch; tên tác giả; tên nhân vật; các sự việc chính; ý nghĩa;...

– HS có thể trang trí Nhật kí đọc sách đơn giản theo nội dung chủ điểm hoặc nội dung truyện, đoạn kịch

1.2.3. Chia sẻ về truyện đã đọc (20 phút)

- Tổ chức cho HS trao đổi nhóm 4 về truyện của mình

- Tổ chức cho HS trình bày trước lớp

- HS chia sẻ trong nhóm nhỏ về chi tiết mà em thích nhất khi đọc truyện, đoạn kịch, lí do tâm đắc; ngoài ra, HS cũng có thể chia sẻ thêm về nhân vật, tình tiết, chi tiết em thích,…

- HS trình bày

-HS nhận xét bình chọn một số Nhật kí đọc sách sáng tạo và dán vào Góc sáng tạo/ Góc sản phẩm/ Góc Tiếng Việt.

4. Vận dụng trải nghiệm.

- Mục tiêu:

+ Củng cố những kiến thức đã học trong tiết học để học sinh khắc sâu nội dung.

+ Vận dụng kiến thức đã học vào thực tiễn.

+ Tạo không khí vui vẻ, hào hứng, lưu luyến sau khi học sinh bài học.

- Cách tiến hành:

- GV tổ chức cho HS chơi trò chơi em làm phong viên

- Nhận xét, tuyên dương. (có thể trao quà,..)

- GV nhận xét tiết dạy.

- Dặn dò bài về nhà.

- HS tham gia để vận dụng kiến thức đã học vào thực tiễn.

- HS lắng nghe, rút kinh nghiệm.

Hoạt động của giáo viên

Hoạt động của học sinh

1. Khởi động:

- Mục tiêu:

+ Tạo không khí vui vẻ, khấn khởi trước giờ học.

+ Kiểm tra kiến thức đã học của học sinh ở bài trước.

- Cách tiến hành:

- GV tổ chức cho HS chơi trò chơi “ai nhanh hơn”

- GV nhận xét tuyên dương và dẫn dắt vào bài mới.

- Đại diện 3 tổ lên thi đua đăt câu ghép

- Hs nhận xét

- HS lắng nghe.

2. Khám phá.

- Mục tiêu:

+ Xác định được cách nối các vế trong câu ghép

+ Phát triển năng lực ngôn ngữ.

- Cách tiến hành:

* Cách nối các vế trong câu ghép

Bài 1:

- GV mời 1 HS đọc yêu cầu và nội dung:

-Tổ chức cho HS hoạt động nhóm 4 theo kĩ thuật Khăn trải bàn.

- GV mời các nhóm trình bày.

- Mời các nhóm khác nhận xét, bổ sung.

- GV nhận xét kết luận và tuyên dương.

- GV rút ra ghi nhớ: Có nhiều cách nối các về trong câu ghép:

+ Nối bằng dấu câu: dấu phảy, dấu chấm phẩy,

+ Nối bằng bằng kết từ: và, nhưng, còn, hay hoặc..

+ Nối bằng bằng cặp kết từ “Vì ... nên ...”.

Nối bằng bằng cặp từ hô ứng “... bao nhiêu, ... bấy nhiêu”.)

- 1 HS đọc yêu cầu bài 1. Cả lớp lắng nghe bạn đọc.

- HS làm việc theo nhóm 4

.a. Các vế nối với nhau bằng dấu phẩy.

b. Các vế nối với nhau bằng kết từ “và”.

c. Các vế nối với nhau bằng cặp kết từ “Vì ... nên ...”.

d. Các vế nối với nhau bằng dấu chấm phẩy.

e. Các vế nối với nhau bằng cặp từ hô ứng “... bao nhiêu, ... bấy nhiêu”.)

- Các nhóm khác nhận xét, bổ sung.

- Lắng nghe rút kinh nghiệm.

-3-4 HS đọc lại ghi nhớ

3. Luyện tập.

- Mục tiêu:

+ Tìm được các câu ghép, xác định được cách nối các vế trong câu ghép và viết được đoạn văn có sử dụng câu ghép

+ Phát triển năng lực ngôn ngữ.

- Cách tiến hành:

Bài 2. Đọc đoạn văn sau thực hiện yêu cầu

- GV mời HS đọc yêu cầu của bài.

- GV mời HS làm vào VBT

- GV mời HS trình bày

- GV nhận xét, tuyên dương

- 1 HS đọc yêu cầu bài tập 2.

- HS làm vào VBT

- Hs trình bày miệng

a. Trời càng nắng gắt, hoa giấy càng bồng lên rực rỡ. à Nối với nhau bằng dấu phẩy.

b. Nắng ấm, sân rộng và sạch. à Nối với nhau bằng dấu phẩy; Mèo con chạy giỡn hết góc này đến góc khác, hai tai dựng đứng lên, cái đuôi ngoe nguẩy. à Nối với nhau bằng dấu phẩy.

c. Tuy gió chưa mạnh lắm nhưng cây trong vườn đã xạc xào rụng lá. à Nối với nhau bằng cặp kết từ “Tuy ... nhưng ...”.)- HS lắng nghe

Bài tập 3: Tìm kết từ phù hợp thay cho mỗi * để nối các vế trong câu ghép có trong đoan văn sau

- GV mời HS đọc yêu cầu của bài.

- GV mời HS làm việc nhóm 2 - GV mời 1 - - 2 nhóm HS chia sẻ kết quả trước lớp.

- GV nhận xét, tuyên dương chung.

- 1 HS đọc yêu cầu bài tập 3.

+ HS thảo luận nhóm 2

- HS chia sẻ: nhưng, còn, mà

+ HS lắng nghe, rút kinh nghiệm.

Bài tập 4: Đặt câu ghép theo yêu cầu (14 phút)

- GV mời HS đọc yêu cầu của bài.

- GV mời HS làm việc ca nhân

- GV tổ chức cho HS trình bày

- GV nhận xét, tuyên dương chung.

- 1 HS đọc yêu cầu bài tập 4.

- HS làm việc cá nhân

- HS đọc đoạn viết và nêu câu ghép.

4. Vận dụng trải nghiệm.

- Mục tiêu:

+ Củng cố những kiến thức đã học trong tiết học để học sinh khắc sâu nội dung.

+ Vận dụng kiến thức đã học vào thực tiễn.

+ Tạo không khí vui vẻ, hào hứng, lưu luyến sau khi học sinh bài học.

- Cách tiến hành:

- GV tổ chức vận dụng bằng trò chơi “Ai nhanh – Ai đúng”. Tìm câu ghép trong đoạn văn

- Nhận xét, tuyên dương. (có thể trao quà,..)

- GV nhận xét tiết dạy.

- Dặn dò bài về nhà.

- HS tham gia để vận dụng kiến thức đã học vào thực tiễn.

- HS lắng nghe, rút kinh nghiệm.

Hoạt động của giáo viên

Hoạt động của học sinh

1. Khởi động:

- Mục tiêu:

+ Tạo không khí vui vẻ, khấn khởi trước giờ học.

- Cách tiến hành:

- GV tổ chức cho HS nghe bài hát “Mẹ yêu”

- GV dẫn dắt vào bài mới

- HS nghe bài hát

- Học sinh ghi vở

2. Luyện tập

- Mục tiêu:

+ Lập được dàn ý cho bài văn tả một người thân trong gia đình em.

+ Phát triển năng lực ngôn ngữ.

- Cách tiến hành:

- Gọi HS đọc yêu cầu

- Hướng dẫn HS lập dàn ý theo gợi ý:

+ Đề bài yêu cầu viết bài văn thuộc kiểu bài nào?

+ Đối tượng mà em cần tả là ai?

+ Em chọn tả ai?

+ Người đó gắn bó với em như thế nào?

+ Người đó có những đặc điểm nổi bật gì về ngoại hình?

+ Người đó có những hoạt động quen thuộc nào? Từ những hoạt động đó làm bật lên những điểm gì về tính tình?

+ Em có tình cảm, cảm xúc gì đối với người đó?

+ ...

- Gv nhận xét tuyên dương

- 1 HS đọc yêu cầu bài 1. Cả lớp lắng nghe bạn đọc.

Tả người. ?

Một người thân trong gia đình của em.

- HS nối tiếp nêu

- HS lập dàn ý dựa vào gợi ý của cô giáo

- HS trình bày bài làm

- HS lắng nghe, rút kinh nghiệm.

Bài 2. Chia sẻ dàn ý trong nhóm (10 phút)

- GV mời 1 HS đọc yêu cầu bài tập

- GV mời HS làm việc theo nhóm 4

- GV mời các nhóm trình bày.

- GV mời các nhóm nhận xét.

- GV nhận xét, tuyên dương

- 1 HS đọc yêu cầu bài tập 2. Cả lớp lắng nghe.

HS chia sẻ dàn ý trong nhóm 4 theo kĩ thuật Phòng tranh nhỏ, nghe bạn nhận xét để hoàn chỉnh dàn ý theo một số gợi ý:

+ Trình tự miêu tả, sắp xếp các ý.

+ Sử dụng từ ngữ, hình ảnh so sánh, nhân hoá.

+ Phát triển, mở rộng ý.

+ …

-Các nhóm trình bày kết quả.

- Các nhóm khác nhận xét.

4. Vận dụng trải nghiệm.

- Mục tiêu:

+ Củng cố những kiến thức đã học trong tiết học để học sinh khắc sâu nội dung.

+ Vận dụng kiến thức đã học vào thực tiễn.

+ Tạo không khí vui vẻ, hào hứng, lưu luyến sau khi học sinh bài học.

- Cách tiến hành:

- GV tổ chức cho HS chơi trò chơi “ Em làm phóng viên” Dựa vào bài đọc “Mùa xuân em đi trồng cây”, đóng vai phóng viên để phỏng vấn các bạn nhỏ tham gia trồng cây

- GV nhận xét, hoan nghênh

- GV nhận xét tiết dạy.

- Dặn dò bài về nhà.

- HS thực hành đóng vai phóng viên và các bạn nhỏ để phỏng vấn về hoạt động, cảm xúc, mong ước khi tham gia trồng cây thông qua trò chơi “Phóng viên nhí”.

- Lắng nghe, rút kinh nghiệm