Trình bày những nét chính về dân cư và xã hội châu Phi

Trình bày những nét chính về dân cư và xã hội châu Phi được chúng tôi sưu tầm và tổng hợp lí thuyết trong chương trình giảng dạy môn Địa lý lớp 7. Hi vọng rằng đây sẽ là những tài liệu hữu ích trong công tác giảng dạy và học tập của quý thầy cô và các bạn học sinh.

Lưu ý: Nếu bạn muốn Tải bài viết này về máy tính hoặc điện thoại, vui lòng kéo xuống cuối bài viết.

Câu hỏi: Trình bày những nét chính về dân cư và xã hội châu Phi?

Trả lời:

- Dân cư phân bố không đều.

- Sự phân bố dân cư ở Châu Phi phụ thuộc chặt chẽ vào đặc điểm của các môi trường tự nhiên.

- Đa số dân châu Phi sống ở nông thôn

- Các thành phố có trên 1 triệu dân thường tập trung ở ven biển.

- Châu Phi có 818 triệu dân (2001) chiếm 13,4% thế giới

- Tỉ lệ gia tăng tự nhiên vào loại cao nhất thế giới > 2,4 %.

- Sự bùng nổ dân số, xung đột tộc người, đại dịch AIDS và sự can thiệp của nước ngoài là nguyên nhân chủ yếu làm kìm hãm sự phát triển kinh tế - xã hội Châu Phi.

1. Lịch sử và dân cư châu Phi

Sơ lược về lịch sử

- Châu Phi có nền văn minh sông Nile rực rỡ

- Thế kỉ XVI đến XIX: 125 triệu người da đen châu Phi bị đưa sang châu Mĩ làm nô lệ

- Cuối thế kỉ XIX đầu thế kỉ XX: gần toàn bộ châu Phi bị chiếm làm thuộc địa.

- Từ những năm 60 của thế kỉ XX: các nước lần lượt giành độc lập

Dân cư

- Dân cư châu Phi Phân bố rất không đều. Tập trung đông ở nông thôn và các thành phố lớn, thưa thớt nơi hoang mạc và rừng rậm….

- Hầu hết các vùng duyên hải ở phần cực Bắc và cực Nam của châu Phi, ven vịnh Ghi-nê và nhất là thung lũng sông Nin, dân cư tập trung rất đông.

- Tuy đa số dân cư sống ở nông thôn nhưng châu Phi vẫn có nhiều thành phố. Các thành phố lớn của châu Phi thường là các thành phố cảng

2. Bùng nổ dân số và xung đột sắc tộc

Bùng nổ dân số:

- Châu Phi có 818 triệu dân (2001) chiếm 13,4% thế giới

- Tỉ lệ gia tăng tự nhiên vào loại cao nhất thế giới > 2,4 %.

- Nằm ở Trung Phi (Ê-ti-ô-pia, Tan-đa-ni-a, Ni-giê-ri-a..)

Xung đột tộc người

- Châu Phi có nhiều tộc người, với hàng nghìn thổ ngữ khác nhau.

- Mâu thuẫn giữa các tộc người trong từng nước và giữa các nước láng giềng với nhau, dẫn đến xung đột biên giới và nội chiến liên miên, gây ra hậu quả nghiêm trọng về kinh tế - xã hội và tạo cơ hội để nước ngoài can thiệp.

Những cuộc nội chiến, xung đột tộc người ở Châu Phi gây ảnh hưởng nặng nề đến kinh tế, xã hội.

- Nền kinh tế của nhiều nước châu Phi vẫn là tự cấp tự túc. Việc trao đổi hàng hoá và giao lưu văn hoá còn quá ít, khiến sự ngăn cách giữa các bộ tộc càng thêm nặng nề.

3. Một số vấn đề về dân cư và xã hội của Châu Phi

Bảng: Một số chỉ số về dân số năm 2005

- Do có tỉ suất gia tăng dân số tự nhiên cao nên dân số châu Phi tăng rất nhanh.

- Tuổi thọ trung bình của người dân châu Phi thấp.

- Châu phi chỉ chiếm gần 14% dân số thế giới nhưng tập trung hơn 2/3 tổng số người bị nhiễm HIV trên toàn thế giới

- Các cuộc xung đột tại Bờ Biển Ngà (Cốt-Đi-Voa), Công-gô, Xu-đăng, đã bị cướp đi sinh mạng của hàng triệu người.

- Trình độ dân trí thấp, nhiều hủ tục chưa được xóa bỏ, xung đột sắc tộc, đói nghèo, bệnh tật đã và đang đe dọa cuộc sống của hàng trăm triệu người Châu Phi là những thách thức lớn đối với châu lục này.

* Chỉ số HDI của châu Phi và thế giới năm 2003

- Đạt trên 0,7: 3 quốc gia (An-giê-ri, Tuy-ni-di, Cap Ve)

- Từ 0,5 đến 0,7: 13 quốc gia (Ai Cập, Nam Phi, Ga-na,..

- Dưới 0,5: 28 quốc gia (Bu-run-đi, Ma-la-uy, Cốt-Đi-voa,…)

- Thế giới: 0,741

- Các nước nghèo ở châu Phi đang nhận được sự giúp đỡ của nhiều tổ chức về y tế, giáo dục, lương thực trên thế giới thông qua các dự án chống đói nghèo, bệnh tật.

4. Bài tập

Bài tập 1: Những nguyên nhân xã hội nào đã kìm hãm sự phát triển kinh tế - xã hội của châu Phi?

Giải: Có rất nhiều các nguyên nhân xã hội làm kìm hãm sự phát triển kinh tế - xã hội châu Phi. Trong đó, không thể không nhắc đến một sôc các nguyên nhân chính sau:

- Sự bùng nổ dân số

- Xung đột tộc người

- Đại dịch AIDS

- Sự can thiệp của nước ngoài.

Bài tập 2: Trình bày và giải thích sự phân bố dân cư châu Phi.

Giải:

Phân bố rất không đều. Tập trung đông ở nông thôn và các thành phố lớn, thưa thớt nơi hoang mạc và rừng rậm…Cụ thể như sau:

- Mật độ dưới 2 người/km²: hoang mạc Sa-ha-ra, hoang mạc Na- mip và hoang mạc Ca-la-ha-ri.

- Từ 2 đến 20 người/km²: miền núi At-lat, đại bộ phận lãnh thổ châu Phi.

- Từ 21 đến 50 người/km²: ven vịnh Ghi-nê, lưu vực sông Ni-giê, quanh hồ Vich-to-ri-a.

- Trên 50 người/km²: vùng ven sông Nin.

Dân cư phân bố không đều là do:

- Hoang mạc hầu như không có người. Dân cư thường tập trung trong các ốc đảo, các đô thị có quy mô nhỏ và các đô thị này rất thưa thớt.

- Môi trường nhiệt đới có mật độ dân cư trung bình, có nhiều thành phố từ 1 đến 5 triệu dân.

- Môi trường xích đạo ẩm có mật độ dân cư khá cao, có những thành phố trên 5 triệu dân.

- Riêng vùng ven sông Nin có mật độ dân cư cao nhất, vì ở đây có châu thổ phì nhiêu.

Bài tập 3: Tìm trên bản đồ các quốc gia trong bảng số liệu, cho biết:

- Các quốc gia có tỉ lệ gia tăng dân số tự nhiên cao hơn mức trung bình nằm ở vùng nào của châu Phi?

- Các quốc gia có tỉ lệ gia tăng dân số tự nhiên thấp hơn mức trung bình nằm ở vùng nào của châu Phi?

Giải:

- Các quốc gia có tỉ lệ gia tăng dân số tự nhiên cao hơn mức trung bình: Ê-ti-ô-pi-a (2,9%), Tan-da-ni-a (2,8%), Ni-giê-ri-a (2,7%), Các quốc gia này ở khu vực Tây Phi.

- Các quốc gia có tỉ lệ gia tăng dân số tự nhiên thấp hơn mức trung bình: CH Nam Phi (1,1%) ở khu vực Nam Phi và Ai Cập (2,1%) ở khu vực Bắc Phi.

--------------------------------------------

Như vậy VnDoc đã giới thiệu các bạn tài liệu Trình bày những nét chính về dân cư và xã hội châu Phi. Mời các bạn tham khảo thêm tài liệu: Giải tập bản đồ Địa lí 7, Giải bài tập Địa Lí 7 ngắn nhất, Giải Vở BT Địa Lí 7, Tài liệu học tập lớp 7, Đề thi học kì 2 lớp 7, Đề thi học kì 1 lớp 7,... được cập nhật liên tục trên VnDoc để học tốt môn Địa hơn.