Giải bài tập hóa 11 Bài 4: Phản ứng trao đổi ion trong dung dịch các chất điện li

Giải bài tập hóa 11 Bài 4: Phản ứng trao đổi ion trong dung dịch các chất điện li, được VnDoc biên soạn hướng dẫn Giải bài tập hóa 11 bài 4 trang 20. Chắc chắn bộ tài liệu sẽ là nguồn tài liệu hữu ích để giúp các bạn học sinh học hoàn thành tốt hơn các dạng bài tập câu hỏi sách giáo khoa môn Hóa 11 bài 4 một cách đơn giản hơn. Mời thầy cô cùng các bạn học sinh tham khảo.

A. Tóm tắt hóa 11 bài 4

1. Bản chất

Bản chất của phản ứng xảy ra trong dung dịch các chất điện li là phản ứng giữa các ion.

2. Điều kiện xảy ra phản ứng trao đổi

Điều kiện xảy ra phản ứng trao đổi ion trong dung dịch các chất điện li là trong sản phẩm phản ứng phải có ít nhất một trong các điều kiện tạo thành:

+ Chất kết tủa.

+ Chất điện li yếu.

+ Chất khí.

Thí dụ: Trường hợp tạo kết tủa:

AgNO₃ + HCl → AgCl + HNO₃

Thí dụ: Trường hợp tạo chất khí :

2HCl + K₂CO₃ → 2KCl + CO₂ ↑ + H₂O

Thí dụ: Trường hợp tạo chất điện li yếu :

HCl + CH₃COONa → CH₃COOH + NaCl

3. Các hình thức biểu diễn phản ứng trao đổi ion.

Phương trình phân tử:

Na₂CO₃ + BaCl₂ → BaCO₃ + 2NaCl

Phương trình ion:

(Các chất điện li mạnh viết dạng ion, các chất điện li yếu, kết tủa viết dạng phân tử) :

2Na⁺ + CO₃^2- + Ba²⁺ + 2Cl^- → BaCO₃ + 2Na⁺ + 2Cl^-

Phương trình ion thu gọn (bỏ các ion giống nhau ớ hai vế):

Ba²⁺+ CO₃^2- → BaCO₃↓

B. Giải bài tập hoá 11 bài 4: Phản ứng trao đổi ion trong dung dịch các chất điện li

Bài 1 trang 20 sgk Hóa 11

Điều kiện để xảy ra phản ứng trao đổi ion trong dung dịch các chất điện li là gì ? Lấy các thí dụ minh hoạ.

Đáp án hướng dẫn giải chi tiết

Phản ứng trao đổi ion trong dung dịch các chất điện li chỉ xảy ra khi có ít nhất một trong các điều kiện sau:

Tao thành chất kết tủa

Ví dụ: AgNO₃ + NaCl → AgCl↓+ NaNO₃

Tạo thành chất điện li yếu

Ví dụ: CH₃COONa + HCl → CH₃COOH + NaCl

Tạo thành chất khí

Ví dụ: Na₂CO₃ + H₂SO₄ → Na₂SO₄ + CO₂↑ + H₂O

Bài 2 trang 20 sgk Hóa 11

Tại sao các phản ứng giữa dung dịch axit và hiđroxit có tính bazơ và phản ứng với muối cacbonat và dung dịch axit rất dễ xảy ra?

Đáp án hướng dẫn giải chi tiết

Sản phẩm của phản ứng giữa dung dịch axit và hiđroxit bazơ là muối và nước (H₂O), mà nước là chất điện li yếu.

Sản phẩm của phản ứng giữa muối cacbonat và dung dịch axit là muối mới, và axit cacbonic (H₂CO₃) rất yếu, dễ dàng bị phân huỷ thành nước (H₂O và khí cacbonic (CO₂) Vậy sản phẩm cuối cùng sau phản ứng có chất dễ bay hơi (CO₂) và chất điện li yếu (H₂O).

Theo điều kiện của phản ứng trao đổi thì phản ứng trên xảy ra được.

Bài 3 trang 20 sgk Hóa 11

Lấy một số thí dụ chứng minh: bản chất của phản ứng trong dung dich điện li là phản ứng giữa các ion?

Đáp án hướng dẫn giải chi tiết

Thí dụ 1: AgNO₃ + NaCl → AgCl + NaNO₃

AgNO₃, NaCl, NaNO₃ là những chất điện li mạnh trong dung dịch, chúng phân li thành các ion

Ta có phương trình  ion:

Ag + NO₃^- + Na⁺ + Cl^- → AgCl + NO₃^- + Na⁺

Vậy thực chất trong dung dịch chỉ có phản ứng của:

Ag + Cl_- → AgCl ↓

Còn các ion NO₃^- và Na⁺ vẫn tồn tại trong dung dịch trước, sau phản ứng:

Thí dụ 2: Na₂SO₃, HCl, và NaCl là những chất điện li mạnh trong dung dịch, chúng phân li thành các ion.

Ta có phương trình hóa học.

2Na+ SO₃ ^2- + 2H⁺ + 2Cl^- → 2Na⁺ + 2Cl^- + H₂O + SO₂

2H⁺ + SO₃^2- → H₂O + SO₂

Vậy thực chất trong dung dịch chỉ có phản ứng của 2H+ và SO32- còn các ion Na+ và Cl- vẫn tồn tại trong dung dịch trước và sau phản ứng. Thực chất các phản ứng trong dung dịch điện li là phản ứng giữa các ion vì các chất điện li đã phân li thành các ion.

Bài 4 trang 20 sgk Hóa 11

Phương trình ion rút gọn của phản ứng cho biết:

A. Những ion nào tồn tại trong dung dịch.

B. Nồng độ những ion nào trong dung dịch là lớn nhất.

C. Bản chất của phản ứng trong dung dịch các chất điện li.

D. Không tồn tại phân tử trong dung dịch các chất điện li.

Đáp án hướng dẫn giải chi tiết

Đáp án C. Vì chỉ rõ các ion nào đã tác dụng với nhau làm cho phản ứng xảy ra.

Bài 5 trang 20 sgk Hóa 11

Viết phương trình phân tử và phương trình ion rút gọn của các phản ứng (nếu có) xảy ra trong dung dịch giữa các cặp chất sau:

a. Fe₂(SO₄)₃ + NaOH

b. NH₄Cl + AgNO₃

c. NaF + HCl

d. MgCl₂ + KNO₃

e. FeS (r) + 2HCl

g. HClO + KOH

Đáp án hướng dẫn giải chi tiết

a. Fe₂(SO₄)₃ + 6NaOH → 3Na₂SO₄ + 2Fe(OH)₃ ↓

Fe³⁺ + 3OH^- → Fe(OH)_{3 ↓}

b. NH₄Cl + AgNO₃ → NH₄NO₃ + AgCl ↓

Ag + Cl^- → AgCl ↓

c. NaF + HCl → NaCl + HF

H⁺ + F ⁺ → HF

d. MgCl₂ + KNO₃ → không có phản ứng

e. FeS (r) + 2HCl → FeCl₂ + H₂S

FeS (r) + 2H ⁺ → Fe²⁺ + H₂S

g. HClO + KOH → KClO + H₂O

HClO + OH^- → H₂O + ClO^-

Bài 6 trang 20 sgk Hóa 11

Phản ứng nào dưới đây xảy ra trong dung dịch tạo kết tủa Fe(OH)₃?

A. FeSO₄ + KMnO₄ + H₂SO₄

B. Fe₂(SO₄)₃ + KI

C. Fe(NO₃)₃ + Fe

D. Fe(NO₃)₃ + KOH

Đáp án hướng dẫn giải chi tiết

Đáp án D.

Vì: Fe(NO₃)₃ + 3KOH → Fe(OH)₃↓ + 3KNO₃

Bài 7 trang 20 sgk Hóa 11

Lấy thí dụ và viết các phương trình hoá học dưới dạng phân tử và ion rút gọn cho phản ứng sau:

a. Tạo thành chất kết tủa

b. Tạo thành chất điện li yếu

c. Tạo thành chất khí

Đáp án hướng dẫn giải chi tiết

a. Tạo thành chất kết tủa:

AgNO₃ + HCl →  AgCl↓ + HNO₃ 

Ag + Cl^- →  AgCl↓ 

K₂SO₄ + Ba(OH)₂ →  2KOH + BaSO₄ 

Ba²⁺ SO₄^2- →  BaSO₄ ↓

Na₂CO₃ + MgCl₂ →  2NaCl + MgCO_{3 ↓}

Mg²⁺ CO₃^2- →  MgCO_{3 ↓}

b. Tạo thành chất điện li yếu

1) 2CH₃COONa + H₂SO₄ →  2CH₃COOH + Na₂SO₄ 

CH₃COO^- + H⁺ →  CH₃COOH 

2) NaOH + HNO₃ →  NaNO₃ + H₂O

H⁺ + OH^- →  H₂O 

3) NaF + HCl →  NaCl + HF 

H ⁺ + F^- →  HF

c. Tạo thành chất khí: 

1) FeS + 2HCl →  FeCl₂ + H₂S 

FeS + 2H + →  Fe²⁺ H₂S

2) K₂SO₃ + 2HCl →  2KCl + H₂O + SO₂ 

2H+ SO₃²- →  H₂O + SO₂

3) NaOH + NH₄Cl →  NaCl + NH₃ + H₂O 

NH₄^- + OH^- →  NH₃ + H₂O

Mời các bạn tham khảo giải bài tập hóa 11 bài tiếp theo: Giải bài tập Hóa 11 Bài 5: Luyện tập chương 1

--------------------------------------

Mời các bạn tham khảo thêm một số tài liệu liên quan 

• Giải bài tập Hóa 11 Bài 6: Bài thực hành 1
• Giải bài tập Hóa 11 Bài 7: Nitơ
• Giải bài tập Hóa 11 bài 8: Amoniac và muối amoni

Trên đây VnDoc.com đã giới thiệu tới bạn đọc tài liệu: Giải bài tập hóa 11 Bài 4: Phản ứng trao đổi ion trong dung dịch các chất điện li. Để có kết quả cao hơn trong học tập, VnDoc xin giới thiệu tới các bạn học sinh tài liệu Hóa học lớp 10, Giải bài tập Hóa học lớp 11, Thi thpt Quốc gia môn Văn, Thi thpt Quốc gia môn Lịch sử, Thi thpt Quốc gia môn Địa lý, Thi thpt Quốc gia môn Toán, đề thi học kì 1 lớp 11, đề thi học kì 2 lớp 11 mà VnDoc tổng hợp và đăng tải.