Hóa 11 Bài 25: Ankan

Hóa 11 Bài 25: Ankan được VnDoc biên soạn là toàn bộ lý thuyết bài 25 hóa 11, nội dung tài liệu được trình bày rõ ràng, dễ hiểu giúp các bạn học sinh dễ dàng nắm được kiến thức trọng tâm của bài, từ đó vận dụng làm các dạng bài tập cuối sách giáo khoa. Mời các bạn tham khảo.

A. Tóm tắt lý thuyết hóa 11 bài 25

1. Khái niệm

Ankan là hiđrocacbon no mạch hở: C_nH_2n+2 (n ≥1)

Xicloankan là hiđrocacbon no mạch vòng, CTTQ của monoxicloankan C_nH_2n (n≥3)

2. Đồng đẳng, đồng phân, danh pháp

Đồng phân cấu tạo: Ankan từ C₄H₁₀ trở đi có công thức đồng phân cấu tạo mạch cacbon (mạch không phân nhánh và phân nhánh)

Danh pháp mạch thẳng

Tên mạc cacbon + an

Ví dụ:

CH₄: Metan

C₂H₆: Etan

C₃H₈: Propan

C₄H₁₀: Butan

..........

Danh pháp ankan có mạch nhánh:

Số chỉ vị trí nhánh - tên nhánh + tên mạch chính + an

Lưu ý: Mạch chính là mạch cacbon dài nhất, chứa nhiều nhánh hơn.

Đánh số thứ tự cacbon mạch chính từ C đầu gần nhánh.

Nếu có nhiều nhánh giống nhau thì dùng tiền tố chỉ độ bội (theo số đếm): đi, tri, tera…Khi có nhiều nhánh thứ tự gọi tên nhánh theo vần chữ cái.

Gốc hiđrocacbon là phần còn lại của phân tử hidrocacbon sau khi bớt đi một số nguyên tử hiđro nhưng vẫn còn tồn tại trong phân tử ở trạng thái liên kết và không mang electron tự do như gốc tự do.

CTTQ nhóm ankyl: C_nH_2n+1

Ví dụ:

Bậc của một nguyên tử cacbon trong phân tử ankan bằng số nguyên tử cacbon liên kết trực tiếp với nó.

3. Tính chất vật lí của ankan

Ở điều kiện thường ankan từ C1 → C4 ở trạng thái khí, từ C5 → C17 trở đi ở trạng thái lỏng, từ C18 trở lên ở dạng rắn. Nhiệt độ nóng chảy, nhiệt độ sôi và khối lượng riêng của ankan nói chung tăng theo chiều tăng của phân tử khối.

Ankan là những chất không màu, không tan trong nước, nhẹ hơn nước nhưng tan nhiều trong dung môi hữu cơ.

4. Tính chất hóa học của ankan

a) Phản ứng thế

Nguyên tử H bị thế bằng halogen tạo dẫn xuất halogen:

C_nH_2n+2 + xCl₂ → C_nH_2n+2-xCl_x + xHCl (x ≤ 2n+2)

Đối với ankan phân tử có các nguyên tử C có bậc khác nhau, sản phẩm chính thế H ở C bậc cao hơn.

CH₄ + Cl₂ → CH₃Cl + HCl

Metyl clorua (clometan)

CH₃Cl + Cl₂ →  CHCl₃ + HCl

Metylen clorua (điclometan)

CH₂Cl₂ + Cl₂ →  CHCl₃ + HCl

Clorofom (triclometan)

CHCl₃ + Cl₂ → CCl₄ + HCl

Cacbon tetraclorua (tetraclometan)

b) Phản ứng tách

Tách hiđro (đề hiđro hóa): C_nH_2n+2 \(\overset{t^{\circ },xt }{\rightarrow}\)C_nH_2n+2-2x + xH₂

Bẻ gãy các liên kết C-C ( cracking): C_nH_2n+2 \(\overset{t^{\circ },xt }{\rightarrow}\)C_mH_2m + C_m’H_2m’+2 (n = m + m’)

c) Phản ứng oxi hóa( đốt cháy)

Ankan cháy tạo ra nhiều nhiệt:

C_nH_2n+2 + (3n+1)/2 O₂ → nCO₂ + (n+1)H₂O

CH₄ + 2O₂ → CO₂ + 2H₂O

5. Điều chế

Trong công nghiệp, metan và các đồng đẳng được lấy từ khí thiên nhiên, khí mỏ dầu và dầu mỏ.

Trong phòng thí nghiệm, ankan được điều chế bằng cách nung muối natri của axit cacboxylic với vôi tôi xút.

B. Giải bài tập Hóa 11 bài 25

Để giúp các bạn học sinh có thể hoàn thành tốt các dạng câu hỏi, bài tập sách giáo khoa cuối bài học. Các bạn cũng như biết cách vận dụng kiến thức đã học của bài áp dụng vào các dạng bài tập, từ đó rèn luyện kĩ năng thao tác giải bài tập. VnDoc đã biên soạn hướng dẫn giải bài tập hóa 11 sách giáo khoa bài 25 tại: Giải hóa 11 bài 25: Ankan

C. Trắc nghiệm Hóa 11 bài 25

Câu 1: Công thức tổng quát của ankan là

A. C_nH_n+2

B. C_nH_2n+2

C. C_nH_2n

D. C_nH_2n-2

Câu 2: Số dồng phân cấu tạo ứng với công thức phân tử C₅H₁₂ là

A. 6

B. 4

C. 5

D. 3

Câu 3: Số dồng phân cấu tạo ứng với công thức phân tử C₆H₁₄ là

A. 3

B. 4

C. 5

D. 6.

Câu 4: Hợp chất (CH₃)₂CHCH₂CH₂CH₃ có tên gọi là

A. neopentan

B. 2- metylpentan

C. isopentan

D. 1,1- đimetylbutan.

Câu 5: Ankan (CH₃)₂CHCH₂C(CH₃)₃ có tên gọi là

A. 2,2,4-trimetylpentan

B. 2,2,4,4-tetrametytan

C. 2,4,4-trimetyltan

D. 2,4,4,4-tetrametylbutan

.......................

Trên đây VnDoc đã giới thiệu tới các bạn Hóa 11 Bài 25: Ankan. Để có thể nâng cao kết quả trong học tập, VnDoc xin giới thiệu tới các bạn học sinh tài liệu Giải bài tập Toán 11, Chuyên đề Hóa học 11, Giải bài tập Hoá học 11. Tài liệu học tập lớp 11 mà VnDoc tổng hợp và đăng tải.