Hóa học 10 bài 33: Axit sunfuric - Muối sunfat

Chuyên đề Hóa học lớp 10: Axit sunfuric - Muối sunfat được VnDoc sưu tầm và giới thiệu tới các bạn học sinh cùng quý thầy cô tham khảo. Nội dung tài liệu sẽ giúp các bạn học sinh học tốt môn Hóa học lớp 10 hiệu quả hơn. Mời các bạn tham khảo.

A/ Lý thuyết Hóa học 10 bài 33

I. Axit sunfuric

1/ Axit sunfuric

a/ Tính chất vật lý

Axit sunfuric (H₂SO₄) là chất lỏng sánh như dầu, không màu, không bay hơi, nặng gần gấp 2 lần nước (H₂SO₄ 98% có D = 1,84 g/cm³).

H₂SO₄ tan vô hạn trong nước và toả nhiệt rất nhiều nhiệt. Nếu ta rót nước vào H₂SO₄, nước sôi đột ngột và kéo theo những giọt axit bắn ra xung quanh gây nguy hiểm. Vì vậy, muốn pha loãng axit H₂SO₄ đặc, người ta phải rót từ từ axit vào nước và khuấy nhẹ bằng đũa thuỷ tinh mà không được làm ngược lại.

b/ Tính chất hoá học

Ở trạng thái loãng là một axit mạnh, ở trạng thái đặc là một chất ôxihóa mạnh.

- Ở dạng loãng là axít mạnh: làm đỏ quì tím, tác dụng kim loại (trước H₂) giải phóng H₂, tác dụng bazơ, oxit bazơ và nhiều muối.

H₂SO₄ làm quỳ tím hóa đỏ

Fe + H₂SO₄ → FeSO₄ + H₂

NaOH + H₂SO₄ → NaHSO₄ + H₂O

CuO + H₂SO₄ → CuSO₄ + H₂O

BaCl₂ + H₂SO₄ → BaSO₄ + 2HCl

Na₂ CO₃ + H₂SO₄ → Na₂SO₄ + H₂O + CO₂

- Ở dạng đặc là một chất ôxi hóa mạnh

Tác dụng với kim loại: oxi hoá hầu hết các kim loại (trừ Au và Pt) tạo muối hoá trị cao và thường giải phóng SO₂ (có thể H₂ S, S nếu kim loại khử mạnh như Mg ).

2 Fe + 6H₂SO₄ Fe₂ (SO₄)₃ + 3SO₂ + 6 H₂O

Cu + 2H₂SO₄ CuSO₄ + SO₂ + 2H₂O

Al, Fe, Cr không tác dụng với H₂SO₄ đặc nguội, vì kim loại bị thụ động hóa.

Tác dụng với phi kim (tác dụng với các phi kim ở dạng rắn, t^o) tạo hợp chất của phim kim ứng với số oxh cao nhất.

C + 2H₂SO₄ CO₂ + 2SO₂ + 2H₂O

S + 2H₂SO₄ 3SO₂ + 2H₂O

Tác dụng với một số chất có tính khử

FeO + H₂SO₄ Fe₂(SO₄)₃+ SO₂ + 4H₂O

HBr + H₂SO₄ Br₂ + SO₂ + 2H₂O

Hút nước của 1 số chất hữu cơ: C₁₂H₂₂O₁₁ + H₂SO_4(đ) → 12C + H₂SO₄.11H₂O

c/ Ứng dụng

- Axit sunfuric là hóa chất hàng đầu được dùng trong nhiều ngành sản xuất. Hàng năm, các nước trên thế giới sản xuất khoảng 160 triệu tấn H₂SO₄.

- Axit sunfuric được dùng để sản xuất phân bón, thuốc trừ sâu, chất giặt rửa tổng hợp, tơ sợi hóa học, chất dẻo, sơn màu, phẩm nhuộm, dược phẩm, chế biến dầu mỏ...

d/ Sản xuất axit sunfuric

Axit sunfuric được sản xuất trong công nghiệp bằng phương pháp tiếp xúc. Phương pháp này có 3 công đoạn chính:

- Sản xuất lưu huỳnh đioxit (SO₂)

Phụ thuộc vào nguồn nguyên liệu có sẵn, người ta đi từ nguyên liệu ban đầu là lưu huỳnh hoặc pirit sắt FeS₂

- Đốt cháy lưu huỳnh:

S + O₂ SO₂

- Đốt quặng pirit sắt FeS₂

4FeS₂+ 11O₂ 2Fe₂O₃ + 8SO₂

- Sản xuất lưu huỳnh trioxit (SO₃)

Oxi hoá SO₂ bằng khí oxi hoặc không khí dư ở nhiệt độ 450 – 500^oC, chất xúc tác là vanađi (V) oxit V₂O₅: 2SO₂ + O₂ 2SO₃

- Hấp thụ SO₃ bằng H₂SO₄

Dùng H₂SO₄ 98% hấp thụ SO₃, được oleum H₂SO₄ .nSO₃:

H₂SO₄ + nSO₃ → H₂SO₄ .nSO₃

Sau đó dùng lượng nước thích hợp pha loãng oleum, được H₂SO₄ đặc:

H₂SO₄.nSO₃ + nH₂O → (n + 1) H₂SO₄

II. Muối sunfat

a/ Muối sunfat

Muối sunfat là muối của axir sunfuric. Có 2 loại muối sunfat:

- Muối trung hòa (muối sunfat) chứa ion sunfat SO. Phần lớn muối sunfat đều tan trừ BaSO₄, SrSO₄, PbSO₄ không tan.

- Muối axit (muối hiđrosunfat) chứa ion hiđrosunfat HSO

b/ Nhận biết ion sunfat

Thuốc thử nhận biết ion sunfat là dung dịch muối bari. Sản phẩm phản ứng là bari sunfat BaSO₄ kết tủa trắng, không tan trong axit.

H₂SO₄ + BaCl₂ → BaSO₄ + 2HCl

Na₂SO₄ + Ba(OH) ₂ → BaSO₄ + 2Na

B/ Trắc nghiệm Hóa học 10 bài 33

Câu 1: Axit sunfuaric đặc khác axit sunfuaric loãng ở tính chất hóa học nào?

A. Tính bazo mạnh

B. Tính oxi hóa mạnh

C. Tính axit mạnh

D. Tính khử mạnh

Câu 2: Một số kim loại bị thụ động trong H₂SO₄ đặc nguội như Fe, Al, Cr là do:

A. Tạo ra lớp sunfat bền bảo vệ

B. Tạo ra lớp oxit bền bảo vệ

C. Tạo ra lớp axit bền bảo vệ

D. Tất cả đều sai

Câu 3: Các pha loãng H2SO4 đặc an toàn là:

A. Rót nhanh axit vào nước và khuấy đều

B. Rót nhanh nước vào axit và khuấy đều

C. Rót từ từ nước vào axit và khuấy đều

D. Rót từ từ axit vào nước và khuấy đều

Câu 4: Kim loại nào sau đây không tác dụng với dung dịch H₂SO₄ loãng?

A. Al

B. Mg

C. Na

D. Cu

Câu 5: Dãy kim loại nào trong các dãy sau đây gồm các kim loại đều không tác dụng với dung dịch H₂SO₄ loãng?

A. Al, Mg, Cu

B. Fe, Mg, Ag

C. Al, Fe, Mg

D. Al, Fe, Cu

Câu 6: Những người bị bệnh đau dạ dày thường cần uống loại hóa chất nào sau đây?

A. NaHSO₃

B. Na₂CO₃

C. Na₂SO₃

D. NaHCO₃

Câu 7: Trong số những tính chất sau, tính chất nào không là tính chất của axit sunfuaric đặc nguội?

A. Làm hóa than vải, giấy, đường saccarozo

B. Tan trong nước, tỏa nhiệt

C. Háo nước

D. Hòa tan được kim loại Fe, Al

Câu 8: Axit H₂SO₄ đặc có thể làm khô khí nào sau đây là tốt nhất?

A. H₂S

B. SO₃

C. CO₂

D. CO

Câu 9: Dãy kim loại nào trong các dãy sau đây gồm các kim loại đều không tác dụng với dung dịch H₂SO₄ đặc, nguội?

A. Al, Fe, Au, Mg

B. Zn, Pt, Au, Mg

C. Al, Fe, Zn, Mg

D. Al, Fe, Au, Pt

Câu 10: Cho phương trình hóa học: aAl + bH₂SO₄ → cAl₂(SO₄)₃+ dSO₂ + e H₂O

Tỉ lệ a:b là

A. 1:1

B. 2:3

C. 1:3

D. 1:2

Câu 11: Khi lần lượt tác dụng với mỗi chất dưới đây, trường hợp nào axit sunfuric đặc và axit sunfuaric loãng hình thành sản phẩm giống nhau?

A. Mg

B. Fe₃O₄

C. CaCO₃

D. Fe(OH)₂

Câu 12: Cho dung A chứa 3,82 gam hỗn hợp hai muối sunfat của kim loại kiềm và kim loại kiềm thổ. Cho một lượng vừa đủ BaCl₂ vào dung dịch A. Lọc bỏ kết tủa, đem cô cạn dung dịch nước lọc thì thu được m gam muối khan. Giá trị của m là?

A. 3,07

B. 10,06

C. 6,24

D. Kết quả khác

Câu 13: Sản phẩm tạo thành giữa Fe₃O₄ với H₂SO₄ đặc nóng là

A. FeSO₄, Fe₂(SO₄)₃, H₂O

B. Fe₂(SO₄)₃, H₂O

C. FeSO₄, H₂O

D. Fe₂(SO₄)₃, SO₂, H₂O

Câu 14: Phương trình hóa học nào sau đây không đúng?

A. Cu + 2H₂SO₄ (đặc) → CuSO₄ +SO₂ + 2H₂O

B. Fe + S_→^t∘ FeS

C. 2Ag + O3 → Ag₂O + O₂

D. 2Fe + 3H₂SO₄ (loãng) → Fe₂(SO₄)₃ + 3H₂

Câu 15: Trong điều kiện thích hợp, có thể xảy ra các phản ứng sau:

(a). H₂SO₄ + C → 2SO₂ + CO₂ + 2H₂O

(b). H₂SO₄+ Fe(OH)₂ → FeSO₄+ 2H₂O

(c). 4H₂SO₄ +2FeO → Fe₂(SO₄)₃+ SO₂ + 4H₂O

(d). 6H₂SO₄ + 2Fe → Fe₂(SO₄)₃ + 3SO₂ + 6H₂O

Trong các phản ứng trên, khi dung dịch H2SO4 là dung dịch loãng thì phản ứng nào có thể xảy ra?

A. (a)

B. (c)

C. (b)

D. (d)

Câu 16: Người ta thường dùng các bình bằng thép để đựng và chuyên chở axit H₂SO₄ đặc vì

A. H₂SO₄ bị thụ động hóa trong thép

B. H₂SO₄ đặc không phản ứng với sắt ở nhiệt độ thường

C. H₂SO₄ đặc không phản ứng với kim loại ở nhiệt độ thường

D. Thép có chứa các chất phụ trợ không phản ứng với H₂SO₄ đặc

Câu 17: Cho hỗn hợp X gồm Fe, Zn và một kim loại A có hóa trị II, trong hỗn hợp X có tỷ lệ số mol Zn và Fe là 1: 3. Chia 56,2 gam kim loại X làm hai phần bằng nhau: Phần I cho tác dụng với dung dịch H₂SO₄ 0,1M. Khi kim loại tan hết thu được 6,72 lít khí (đo ở 27,3∘C và 2,2atm). Phần II cho tác dụng với dung dịch NaOH dư thu được 2,24 lít khí H2 (đktc). Thể tích dung dịch H₂SO₄ tối thiểu cần dùng là

A. 2 lít

B. 4 lít

C. 6 lít

D. 3,2 lít

Câu 18: Đốt cháy hoàn toàn 1,94 gam một muối sunfua của kim loại. Dẫn toàn bộ khí thu được sau phản ứng đi qua dung dịch nước Br₂ dư, sau đó thêm tiếp dung dịch BaCl₂ dự vào thì thu được 4,66 gam kết tủa. Thành phần % về khối lượng của lưu huỳnh trong muối sunfua là bao nhiêu?

A. 26,66%

B. 46,67%

C. 32,98%

D. 36,33%

Câu 19: Dung dịch axit sunfuaric để trong không khí sẽ

A. Có vẩn đục màu vàng

B. Chuyển sang đen

C. Có bọt khí thoát ra

D. Không có hiện tượng gì

Câu 20: Cho các chất: KBr, S, SiO₂, P, Na₃PO₄, FeO, Cu và Fe₂O₃. Trong các chất đã cho, số chất có thể bị oxi hóa bởi dung dịch axit H₂SO₄ đặc, nóng là

A. 5

B. 4

C. 6

D. 7

Câu 21: Hòa tan 12,8 gam Cu trong axit H₂SO₄ đặc, nóng dư. Thể tích khí SO₂ thu được (đktc) là

A. 4,48 lít

B. 2,24 lít

C. 6,72 lít

D. 8,96 lít

Câu 22: Hiện tượng xảy ra khi nhúng một thanh sắt vào một cốc đựng axit H₂SO₄ đặc một thời gian, sau đó nhúng tiếp vào cốc đựng H₂SO₄ loãng

A. Thanh sắt bị ăn mòn trong H₂SO₄ loãng, không tan trong H₂SO₄ đặc

B. Thanh sắt bị ăn mòn trong H₂SO₄ đặc, không tan trong H₂SO₄ loãng

C. Trong cả hai trường hợp thanh sắt đều bị ăn mòn

D. Trong cả hai trường hợp thanh sắt đều không bị ăn mòn

Câu 23: Nhúng một thanh nhôm nặng 50 gam vào 400ml dung dịch CuSO₄ 0,5M. Sau khi phản ứng kết thúc lấy thanh nhôm ra khỏi dung dịch rửa nhẹ, sấy khô, cân nặng 51,38 gam. Giả sử tất cả đồng thoát ra bám hết lên trên thanh nhôm. Khối lượng đồng giải phóng ra là:

A. 0,81 gam

B. 1,62 gam

C. 1,92 gam

D. 2 gam

Câu 24: Cho hai ống nghiệm: ống thứ nhất chứa 2ml dung dịch HCl 1M và ống thứ 2 chứa 2ml dung dịch H₂SO₄ 1M. Lấy kẽm dư cho vào hai ống nghiệm trên thì thu được thể tích khí H₂ (đktc) lần lượt là V1 và V2. So sánh V1 và V2?

A. V1 < V2

B. V1 = V2

C. V1 > V2

D. V1 ≥ V2

Câu 25: Hòa tan hết 0,2 mol FeO bằng dung dịch H₂SO₄ đặc, nóng (dư), thu được khí SO₂ (sản phẩm khử duy nhất). Hấp thụ hoàn toàn khí SO₂ sinh ra ở trên vào dung dịch chứa 0,13 mol KOH, thu được dung dịch chứa m gam muối. Giá trị của m là

A. 15,80

B. 14,66

C. 15,60

D. 13,14

Đáp án

----------------------------------------------

Trong phần chuyên đề trên đây chúng ta có thể hiểu biết thêm về Axit sunfuric - Muối sunfat gồm các khái niệm về tính chất vật lý, các phản ứng hóa học, ứng dụng vào thực tế và cách điều chế axit sunfuric và muối sunfat.

Như vậy VnDoc đã giới thiệu các bạn tài liệu Lý thuyết Hóa học lớp 10 bài 33: Axit sunfuric - Muối sunfat. Mời các bạn tham khảo thêm tài liệu: Trắc nghiệm Sinh học 10, Giải bài tập Sinh học lớp 10, Giải Vở BT Sinh Học 10, Giải bài tập Sinh học 10 ngắn nhất, Tài liệu học tập lớp 10.