Sáng kiến kinh nghiệm: Một số giải pháp giúp học sinh lớp 4 học tốt phần mềm Scratch

SKKN: Một số giải pháp giúp học sinh lớp 4 học tốt phần mềm Scratch gồm 7 trang word, là đề tài sáng kiến kinh nghiệm đề xuất và áp dụng một số biện pháp nhằm nâng cao khả năng học lập trình Scratch cho học sinh trong môn Tin học lớp 4. Từ đó góp phần nâng cao hiệu quả giảng dạy, phát triển năng lực công nghệ thông tin và tạo hứng thú học tập tin học lập trình cho các em ngay từ bậc tiểu học.

Một số giải pháp giúp học sinh lớp 4 học tốt phần mềm Scratch

2. Tên sáng kiến: Một số giải pháp giúp học sinh lớp 4 trường Tiểu học học tốt Scratch.

3. Chủ đầu tư tạo ra sáng kiến (trường hợp tác giả không đồng thời là chủ đầu tư tạo ra sáng kiến):........ - Giáo viên trường Tiểu học .........

4. Lĩnh vực áp dụng sáng kiến: Giáo dục.

5. Ngày sáng kiến được áp dụng lần đầu hoặc áp dụng thử, (ghi ngày nào sớm hơn) …/…/20...

6. Mô tả bản chất sáng kiến:

6.1. Tình trạng của giải pháp đã biết:

a) Mô tả đầy đủ, chi tiết tình trạng kỹ thuật hoặc phương pháp tổ chức sản xuất, công tác, tác nghiệp hiện tại (thường làm) trước khi thực hiện những giải pháp mới (mô tả chi tiết các bước/qui trình thực hiện nhiệm vụ).

Chương trình Giáo dục Phổ thông 2018 đã đưa môn Tin học thành môn học bắt buộc từ năm học lớp 3 đối với trường Tiểu học và nội dung lập trình Scratch cũng được đưa vào giảng dạy từ lớp 4. Môn Tin học ở trường Tiểu học giúp học sinh có hiểu biết ban đầu về tin học và ứng dụng của tin học trong học tập, đời sống và có khả năng vận dụng kiến thức về tin học vào các môn học khác, trong các hoạt động vui chơi giải trí. Từ đó, nâng cao chất lượng giáo dục, tạo điều kiện để học sinh làm quen với cách giải quyết vấn đề và tạo ra sản phẩm thông qua sử dụng các phần mềm lập trình trực quan.

Sau đây là bảng khảo sát về sự hiểu biết về ngôn ngữ lập trình Scratch của học sinh lớp 4.

Nội dung khảo sát	Có		Không
	Số lượng	Tỉ lệ	Số lượng	Tỉ lệ
Em có thích lập trình Scratch không?	18/28	64,3%	10/28	35,7%
Em có biết các sản phẩm được tạo từ Scratch không?	5/28	17,9%	23/28	82,1%
Em có biết chức năng của một vài lệnh từ Scratch không?	3/28	10,7%	25/28	89,3%

Bảng 1. Số liệu khảo sát trước khi thực hiện giải pháp

Qua số liệu trên thấy được sự yêu thích của các em đối với nội dung lập trình Scratch có tỉ lệ cao. Đồng thời cũng thấy được sự mơ hồ của học sinh đối với các sản phẩm và cách tạo ra các sản phẩm từ Scratch. Từ đó giáo viên đưa ra giải pháp “Một số giải pháp giúp học sinh lớp 4/2 trường Tiểu học ........ học tốt Scratch” để giúp học sinh tiếp cận được sự thay đổi của môn học và phát triển tư duy của bản thân, nâng cao kết quả học tập thông qua lập trình Scratch. Góp phần tạo nguồn bồi dưỡng học sinh tham gia Hội thi Tin học trẻ không chuyên và tạo ra những sản phẩm sáng tạo từ lập trình Scratch.

b) Nêu, phân tích rõ những ưu, nhược điểm, thuận lợi, khó khăn của giải pháp kỹ thuật hoặc giải pháp tổ chức sản xuất, công tác, tác nghiệp hiện đang được áp dụng tại cơ quan, đơn vị hoặc trong lĩnh vực công tác mình đảm nhiệm và phân tích nguyên nhân dẫn đến tình hình đó.

Ưu điểm: Các giải pháp dễ dàng thực hiện và nhanh chóng đem lại kết quả tốt đối với học sinh. Giúp học sinh có được nền tảng về lập trình trực quan và tự tin tham gia các hội thi. Học sinh hiểu về ngôn ngữ lập trình Scratch còn giúp các em tạo ra các sản phẩm phục vụ cho việc học các môn học khác như Toán, Tiếng Anh, … Học lập trình còn giúp các em phát huy tính sáng tạo, tư duy trong từng sản phẩm tạo ra.

Nhược điểm: Học sinh chưa thực sự tìm tòi về các thông tin của ngôn ngữ Scratch còn phụ thuộc vào hướng dẫn của giáo viên (Do đây là ngôn ngữ mới).

Nhìn chung là một môn học khó so với học sinh vì nó liên quan đến tư duy của học sinh. Nhìn chung đây là một môn học khô khan, khó hiểu, việc học của học sinh còn mang tính mơ hồ.

Tin học là môn học đặc trưng mang tính chất khám phá, hấp dẫn sinh động rất cần thiết trong thời đại hiện nay. Tuy nhiên, lâu nay trong quan niệm của không ít phụ huynh và học sinh thì môn Tin học thường được coi là môn phụ nên có phần lơ là, không có sự đầu tư nhiều cho môn học. Từ đó, giữa giáo viên và phụ huynh học sinh chưa có sự phối hợp chặt chẽ trong quá trình giảng dạy.

6.2. Nội dung của giải pháp đề nghị công nhận là sáng kiến:

a) Mục đích của giải pháp:

Giúp học sinh tiếp cận được sự thay đổi của môn học và phát triển tư duy của bản thân nâng cao kết quả học tập thông qua lập trình Scratch.

b) Tính mới của giải pháp (đối với giải pháp mới hoàn toàn) hoặc những điểm khác biệt, tính mới của các giải pháp so với các giải pháp đã biết (đối với các giải pháp có sự cải tiến đối với các giải pháp đãcó).

* Tạo kênh kết nối giữa giáo viên và học sinh.

- Giáo viên tạo nhóm Zalo và cho học sinh tham gia vào nhóm Zalo được giáo viên tạo và quản lý.

- Giáo viên chia sẻ tài liệu, bài tập mẫu cho học sinh thông qua nhóm Zalo.

- Hướng dẫn học sinh tham gia các trang website lập trình Scratch như: codekitten.vn, scratch.mit.edu, … giúp các em tự học thêm ở nhà.

- Định kì một tháng giáo viên sẽ sinh hoạt online qua phần mềm Google Meet để hướng dẫn các bài tập giáo viên đã giao và giải đáp các thắc mắc của học sinh trong quá trình tự học.

* Công tác phối hợp với phụ huynh.

Ở lứa tuổi học sinh tiểu học thì việc tự giác học tập của các em là chưa cao, vì thế theo tôi, trong công tác giảng dạy môn tin học thì việc phối hợp với phụ huynh học sinh là điều quan trọng không thể thiếu. Vì:

- Phụ huynh sẽ giúp chúng ta đôn đốc việc rèn luyện của các con , động viên tích cực để các con học tập tốt hơn.

- Trang bị đầy đủ dụng cụ học tập.

- Thông qua phụ huynh tôi có thể nắm được tình hình học tập của học sinh cũng như là thái độ, sự hứng thú của các em đối với môn học.

* Tự học và tự nghiên cứu để nâng cao trình độ chuyên môn.

Scratch là môn học mà bản thân tôi chưa được dạy qua trường lớp. Nhưng không vì thế mà tôi lại bỏ qua. Vì tôi nhận thấy: Học scratch thông qua các khối màu sắc để tạo thành những khối lệnh trong nhóm lệnh Operator. Nhờ đó, hỗ trợ hiệu quả trong việc giúp học sinh tính toán và vẽ hình tốt hơn, đặc biệt là môn Toán. Vì thế, các em sẽ tiếp thu bài nhanh và học tập tốt hơn. Scratch là môn lập trình nhưng không yêu cầu người dùng phải hiểu biết nhiều về lập trình. Tuy lập trình là khó, nhưng Scratch sử dụng một giao diện đồ họa đơn giản, cho phép “lắp ráp” các chương trình giống như trò chơi xếp hình.

Tham gia các website chia sẻ, học tập nội dung lập trình Scratch như: Scratch.mit.edu, codekitten.vn, ….Tự học thông qua tài liệu bồi dưỡng Scratch của trường Đại học Thành phố Hồ Chí Minh, Internet, các sách hướng dẫn lập trình Scratch của tác giả Bùi Việt Hà,…Giáo viên từng bước hoàn thiện bản thân, tự tin trong quá trình giảng dạy nội dung lập trình Scratch.

.............

>> Xem tiếp trong file tải về.