Hướng dẫn học sinh học tập về phương trình hóa học và tính theo phương trình hóa học lớp 8
Sáng kiến kinh nghiệm môn Hóa học lớp 8
VnDoc. com - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí
1
PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG THCS LONG ĐIỀN B
CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập - Tự do - Hạnh phúc
Long Điền B, ngày 27 tháng 11 năm 2017.
BÁO CÁO
KẾT QUẢ THỰC HIỆN SÁNG KIẾN
I- Sơ lược lý lịch tác giả:
- Họ và tên: Nguyễn Thanh Phong. Nam, nữ: Nam.
- Ngày tháng năm sinh: 24/06/1978.
- Nơi thường trú: Ấp Thị 2, Thị Trấn Chợ Mới, tỉnh An Giang.
- Đơn vị công tác: Trường THCS Long Điền B.
- Chức vụ hiện nay: Giáo viên.
- Trình độ chuyên môn: Đại học sư phạm Hóa.
- Lĩnh vực công tác: Giáo viên dạy Hóa lớp 8, 9.
II- Sơ lược đặc điểm tình hình đơn vị:
- Tóm tắt tình hình đơn vị: Trường có 13 lớp học, toàn trường có 32 giáo viên, chia làm 5 tổ
chuyên môn.
- Những thuận lợi và khó khăn:
+ Ban Giám Hiệu và Công Đoàn rất quan tâm đến công tác giảng dạy để nâng cao chất
lượng bộ môn.
+ Chính quyền địa phương nhiệt tình quan tâm đến công tác giáo dục của nhà trường.
+ Là thành viên thuộc tổ Toán – Tin – Hóa, toàn trường có 01 giáo viên dạy Hóa khối 8, 9
nên gặp nhiều khó khăn trong việc thực hiện nhiệm vụ chuyên môn.
+ Phòng bộ môn Hóa học đang bàn giao chưa hoạt động được.
- Tên sáng kiến: Hướng dẫn học sinh học tập về phương trình hóa học và tính theo phương
trình hóa học lớp 8.
- Lĩnh vực: môn Hóa học.
III- Mục đích yêu cầu của đề tài, sáng kiến:
1. Thực trạng ban đầu trước khi áp dụng sáng kiến
- Học sinh chưa khắc sâu kiến thức về lập phương trình hóa học, còn lúng túng khi chọn
hệ số cân bằng phương trình, một số học sinh viết sai công thức hóa học của chất tham
gia và chất sản phẩm.
- Một số học sinh chưa nắm vững công thức tính toán trong môn hóa học 8, không thuộc
công thức tính toán, tính số mol bằng quy tắc tam xuất còn sai sót, chưa biết cách kiểm
VnDoc. com - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí
2
tra số mol vừa tìm được đúng hay sai, đây là vấn đề khó khăn khi giải bài toán tính theo
phương trình hóa học.
2. Sự cần thiết phải áp dụng sáng kiến
- Lập phương trình hóa học là yếu tố tiên quyết để giải bài toán tính theo phương trình hóa
học, chỉ có thể học tốt khi học sinh có kĩ năng lập phương trình hóa học thành thạo. Đặc
biệt nhất là nên rèn luyện cho học sinh nắm vững kĩ năng chọn hệ số thật thành thạo.
- Để giải bài toán tính theo phương trình hóa học đạt hiệu quả, trước hết học sinh phải
nắm vững công thức tính toán như tính số mol chất, tính khối lượng chất, tính thể tích chất
khí ở điều kiện tiêu chuẩn (đktc)…, nắm vững cách lập phương trình hóa học, nắm vững
các bước giải bài toán tính theo phương trình hóa học, đó là cả quá trình rèn luyện lâu dài.
3. Nội dung sáng kiến
3.1. Tiến trình thực hiện
- Hằng năm trong quá trình giảng dạy, tôi thường áp dụng các giải pháp hướng dẫn học
sinh học về phương trình hóa học và tính theo phương trình hóa học, rút kinh nghiệm, khắc
phục những hạn chế. Đầu năm học 2017-2018 tôi đã chọn lớp thử nghiệm đề tài, chọn lớp
đôi chứng để so sánh, đối chiếu. Vì vậy, tôi đã triển khai thực hiện đề tài “Hướng dẫn học
sinh học tập về phương trình hóa học và tính theo phương trình hóa học lớp 8”.
3.2. Thời gian thực hiện
- Từ năm học 2015-2016 đến giữa học kì I năm học 2017-2018.
3.3. Biện pháp tổ chức
3.3.1. Hướng dẫn học sinh học tập về phương trình hóa học (PTHH)
Hướng dẫn học sinh học tập.
- Hướng dẫn các em học tập khi bắt đầu học bài phương trình hóa học. Yêu cầu các em
phải viết đúng công thức hóa học của chất tham gia và chất sản phẩm. Cách viết sau đây là
sai, các em cần phải khắc phục: O2 ; Co2 ; AL. Vậy cách viết đúng là: O
2
, CO
2
, Al.
- Hướng dẫn chọn hệ số: chọn hệ số sao cho số nguyên tử của mỗi nguyên tố ở 2 vế đều
bằng nhau. Khoâng ñöôïc thay ñoåi chæ soá trong caùc coâng thöùc hoùa hoïc. Phân biệt hệ số với
chỉ số.
- Hướng dẫn các em ghi nhớ các nhóm nguyên tử: -OH, -NO
3
, =CO
3
, =SO
4
,
PO
4
.
- Dựa vào phương trình hóa học rút ra tỉ lệ số nguyên tử, số phân tử giữa các chất, suy ra tỉ
lệ số mol của các chất tham gia và chất sản phẩm.
Hướng dẫn phương pháp lập phương trình hóa học.
Có nhiều phương pháp lập PTHH, trong đó có hai phương pháp giúp học sinh lập PTHH
dễ nhớ, dễ làm, tiết kiệm thời gian.
Lập phương trình bằng phương pháp chẵn - lẻ.
VnDoc. com - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí
3
+ Phương pháp: Dựa vào nguyên tử oxi, hiđro, clo cân bằng trước, tức là bắt đầu từ nguyên
tử có chỉ số lẻ nhiều nhất. Đặt hệ số 2 trước công thức chứa nguyên tử có chỉ số lẻ nhiều
nhất, sau đó thêm hệ số phù hợp để cân bằng nguyên tử của các nguyên tố còn lại.
+ Một số ví dụ minh họa:
Ví dụ 1: Xét phản ứng: P + O
2
P
2
O
5
- Bắt đầu từ nguyên tử oxi. Đặt hệ số 2 trước công thức chứa nguyên tử có chỉ số lẻ nhiều
nhất (Đặt hệ số 2 trước P
2
O
5
). Làm chẵn số nguyên tử oxi ở 2 vế. Đặt hệ số 5 trước O
2
.
P + 5O
2
2P
2
O
5
Tiếp theo cân bằng số nguyên tử P, đặt hệ số 4 trước P.
Phân biệt hệ số với chỉ số.
=> PTHH: 4P + 5O
2
0
t
2P
2
O
5
Ví dụ 2: Xét phản ứng: Al + Cl
2
AlCl
3
- Bắt đầu từ nguyên tử clo. Đặt hệ số 2 trước công thức chứa nguyên tử có chỉ số lẻ nhiều
nhất (Đặt hệ số 2 trước AlCl
3
). Làm chẵn số nguyên tử clo ở 2 vế của phản ứng. Đặt hệ số
3 trước Cl
2
.
Al + 3Cl
2
2AlCl
3
Tiếp theo cân bằng số nguyên tử Al, đặt hệ số 2 trước Al.
=> PTHH: 2Al + 3Cl
2
0
t
2AlCl
3
Lập phương trình có nhóm nguyên tử.
+ Phương pháp: Bắt đầu từ nhóm nguyên tử giống nhau, ta cân bằng nhóm nguyên tử
giống nhau trước, thêm hệ số phù hợp sao cho nhóm nguyên tử đều bằng nhau. Sau đó
thêm hệ số phù hợp để cân bằng nguyên tử của các nguyên tố còn lại.
+ Một số ví dụ minh họa:
Ví dụ 1: Xét phản ứng: Al + H
2
SO
4
Al
2
(SO
4
)
3
+ H
2
- Ta thấy trước và sau phản ứng đều có nhóm nguyên tử =SO
4
. Bắt đầu cân bằng nhóm
=SO
4
trước, Đặt hệ số 3 trước H
2
SO
4
. Cân bằng số nguyên tử H, đặt hệ số 3 trước H
2
.
Al + 3H
2
SO
4
Al
2
(SO
4
)
3
+ 3H
2
Cân bằng số nguyên tử Al, đặt hệ số 2 trước Al.
=> PTHH: 2Al + 3H
2
SO
4
Al
2
(SO
4
)
3
+ 3H
2
Ví dụ 2: Xét phản ứng: CaO + H
3
PO
4
Ca
3
(PO
4
)
2
+ H
2
O
- Ta thấy trước và sau phản ứng đều có nhóm nguyên tử
PO
4.
Bắt đầu cân bằng nhóm
PO
4
trước. Đặt hệ số 2 trước H
3
PO
4
. Cân bằng số nguyên tử H, đặt hệ số 3 trước H
2
O.
Cân bằng số nguyên tử Ca, O ta đặt hệ số 3 trước CaO.
=> PTHH: 3CaO + 2H
3
PO
4
Ca
3
(PO
4
)
2
+ 3H
2
O
t
o
t
o
t
o
t
o
t
o
t
o
t
o
t
o
Sáng kiến kinh nghiệm Tính theo PTHH môn Hóa học 8
Hướng dẫn học sinh học tập về phương trình hóa học và tính theo phương trình hóa học lớp 8 là tài liệu tham khảo hữu ích dành cho giáo viên và các em học sinh. Hi vọng tài liệu này giúp các em học tốt môn Hóa học lớp 8. Mời các bạn tải về để tham khảo.
Sáng kiến kinh nghiệm - Rèn luyện kỹ năng giải toán phân tích đa thức thành nhân tử
Rèn luyện kĩ năng giải một số dạng bài tập Hóa học 9 thường gặp
Trên đây, VnDoc.com đã giới thiệu sáng kiến kinh nghiệm lớp 8: Hướng dẫn học sinh học tập về phương trình hóa học và tính theo phương trình hóa học lớp 8, mời các bạn tham khảo thêm các sáng kiến kinh nghiệm THCS khác.
