Bài tập trắc nghiệm: Đồng đẳng, đồng phân và danh pháp của alkane

Bài tập trắc nghiệm: Đồng đẳng, đồng phân và danh pháp của ankan được VnDoc sưu tầm và giới thiệu tới các bạn học sinh cùng quý thầy cô tham khảo. Nội dung tài liệu sẽ giúp các bạn học sinh ôn tập tốt bài tập alkane

I. Đồng đẳng Alkane

• Công thức tổng quát chung cho alkane là C_nH_2n+2 (n ≥ 1).
• Tên gọi chung là alkane hay paraffin.
• Công thức đơn giản nhất là methane (CH₄).
• Mạch carbon hở, có thể phân nhánh hoặc không phân nhánh.
• Trong phân tử chỉ có liên kết đơn (liên kết, …) tạo thành từ 4 obitan lai hóa sp³ của nguyên tử carbon, định hướng kiểu tứ diện đều. Do đó mạch carbon có dạng gấp khúc. Các nguyên tử carbon có thể quay tương đối tự do xung quanh các liên kết đơn.

II. Đồng phân alkane

1. Đồng phân mạch carbon

Alkane chỉ có đồng phân mạch C khi có từ 4C trở lên.

Thí dụ: Ứng với công thức C₅H₁₂ có các đồng phân cấu tạo sau:

Các đồng phân alkane có công thức hoá học C₅H₁₂ là:

CH₃-CH₂-CH₂-CH₂-CH₃

CH₃-CH(CH₃)-CH₂-CH₃

C(CH₃)₄

Vậy có tất cả 3 đồng phân.

2. Bậc của carbon

Alkane không phân nhanh có mạch carbon chỉ chứa nguyên tử carbon bậc I và bậc II. Alkane phân nhánh có chứa nguyên tử carbon bậc III, IV.

Bậc của nguyên tử carbon trong phân tử alkane được xác định bằng số nguyên tử carbon liên kết trực tiếp với nguyên tử carbon đó. Bậc của nguyên tử carbon được kí hiệu bằng số La Mã.

III. Danh pháp của Alkane

1. Tên theo danh pháp thay thế của alkane không phân nhánh

Ví dụ

Tên thay thế của một số alkane mạch không nhánh

2. Tên theo danh pháp thay thế của alkane phân nhánh

Ví dụ

Chú ý: Tên theo danh pháp thay thế của các alkane phân nhánh được gọi như sau:

• Chọn mạch chính là mạch carbon dài nhất. Đánh số Ả Rập của các nguyên tử carbon trên mạch chính ưu tiên nhánh đầu tiên, rồi đến nhánh thứ hai, thứ ba,… mang số nhỏ nhất.
• Tên nhánh là tên gốc alkyl. Tên gốc alkyl được gọi theo tên alkane nhưng bỏ ane, thêm yl
• Giữa phần số với phần chữ dùng dấu “-”, giữa phần số với phần số dùng dấu “,”
• Khi đọc tên nhánh phải kèm theo số chỉ vị trí của nhánh. Nếu có nhiều nhánh, ưu tiên tên các nhánh theo thứ tự chữ cái đầu tiên của tên nhánh.
• Khi có 2, 3 hoặc 4,… nhánh giống nhau, dùng các tiếp đầu ngữ đi, tri hoặc tetra,…

IV. Bài tập trắc nghiệm alkane có đáp án 

Câu 1: Công thức chung của alkane là:

1. C_nH_2n.
2. C_nH_2n-2.
3. C_nH_2n+2.
4. C_nH_n+2.

Câu 2: Dãy nào sau đây chỉ gồm các chất thuộc dãy đồng đẳng của methane.

1. C₂H₂, C₃H₄, C₄H₆, C₅H₈
2. CH₄, C₂H₂, C₃H₄, C₄H₁₄
3. CH₄, C₂H₆, C₄H₁₄, C₅H₁₂
4. C₂H₆, C₃H₈, C₅H₁₄, C₆H₁₂

Câu 3: Alkane có những loại đồng phân nào?

• Đồng phân nhóm chức
• Đồng phân cấu tạo
• Đồng phân vị trí nhóm chức.
• Có cả 3 loại đồng phân trên.

Câu 4: Có bao nhiêu đồng phân cấu tạo có công thức phân tử C₅H₁₂?

1. 3 đồng phân
2. 4 đồng phân
3. 5 đồng phân
4. 6 đồng phân.

Câu 5: Có bao nhiêu đồng phân cấu tạo có công thức phân tử C₆H₁₄?

1. 3 đồng phân
2. 4 đồng phân
3. 5 đồng phân
4. 6 đồng phân

Câu 6: Alkane X có công thức phân tử C₅H₁₂, khi tác dụng với chlorine tạo được 1 dẫn xuất monochloro. Tên của X là:

1. Pentane.
2. Isopentane.
3. Neopentan.
4. 2-methylbutane.

Câu 7: Cho alkane X: CH₃-CH(CH₃)-CH(C₂H₅)-CH₂-CH₃

Tên theo danh pháp thay thế của X là:

1. 2-methyl-3-ethylpentane.
2. 3-ethyl-2-methylpentane.
3. 2,3-dimethylpentane.
4. 2,3-diethylpentane.

Câu 8: Tên của alkane nào sau đây không đúng?

1. 2-methyl butane
2. 3-methyl butane
3. 2,2-dimethyl butane
4. 2,3-dimethyl butane

Câu 9: CTCT nào sau đây có tên gọi là: isopentane

1. C(CH₃)₃
2. CH₃CH₂CH(CH₃)CH₃
3. CH₃CH₂CH(CH₃)CH₂CH₃
4. CH₃CH(CH₃)CH₂CH₂CH₃

Câu 10: Hợp chất hữu cơ X có tên gọi là: 2 - Chloro - 3 - methylpentane. Công thức cấu tạo của X là:

1. CH₃CH₂CH(Cl)CH(CH₃)₂
2. CH₃CH(Cl)CH(CH₃)CH₂CH₃
3. CH₃CH₂CH(CH₃)CH₂CH₂Cl
4. CH₃CH(Cl)CH₂CH(CH₃)CH₃

Câu 11. Đốt cháy hoàn toàn một hydrocarbon X thu được 0,11 mol CO₂ và 0,132 mol H₂O. Khi X tác dụng với khí clo thu được 4 sản phẩm monochloro. Tên gọi của X là

1. 2-Methylbutane.
2. Ethane.
3. 2,2-Dimehtylpropane.
4. 2-Methylpropane.

Câu 12. Alkane Y có phản ứng với chlorine tạo ra 2 dẫn xuất monochloro có tỉ khối hơi so với H₂ bằng 39,25. Tên của Y là:

1. n-butane.
2. Propane.
3. Isobutane.
4. 2,2-methylpropane.

Câu 13. Công thức đơn giản nhất của hydrocarbon M là C_nH_2n+1. M thuộc dãy đồng đẳng nào?

1. alkane
2. không đủ dữ kiện để xác định
3. alkane hoặc cycloalkane
4. Cycloalkane

Câu 14. khi clo hóa một alkane có công thức phân tử C₆H₁₄, người ta chỉ thu được 2 sản phẩm thế monochloro. Danh pháp IUPAC của alkane đó là

1. A. 2,2-dimethylbutane.
2. B. 2-methylpentane.
3. C. n-hexane.
4. D. 2,3-dimethylbutane.

Câu 15. Hydrocarbon mạch hở X trong phân tử chỉ chứa liên kết σ và có hai nguyên tử carbon bậc ba trong một phân tử. Đốt cháy hoàn toàn 1 thể tích X sinh ra 6 thể tích CO₂ (ở cùng điều kiện nhiệt độ, áp suất). Khi cho X tác dụng với Cl₂ (theo tỉ lệ số mol 1 : 1), số dẫn xuất monochloro tối đa sinh ra là:

1. 3.
2. 4.
3. 2.
4. 5.

Đáp án 

......................................