Soạn bài Nghị luận về một ý kiến bàn về văn học

Soạn bài Nghị luận về một ý kiến bàn về văn học giúp các bạn biết cách làm một bài văn nghị luận về một ý kiến bàn về văn học, hi vọng sẽ giúp các bạn chuẩn bị cho các tiết học Ngữ văn 12 được hiệu quả nhất. Mời các bạn cùng tham khảo.

• Soạn bài lớp 12: Tây Tiến
• Soạn bài lớp 12: Việt Bắc
• Tuyển tập các bài văn nghị luận xã hội lớp 12 (Phần 1)
• Soạn bài lớp 12: Luật thơ

Soạn bài Nghị luận về một ý kiến bàn về văn học mẫu 1

Dàn ý Văn chương là một thứ khí giới thanh cao và đắc lực chúng ta có, để vừa tố cáo và thay đổi một thế giới giả dối và tàn ác, vừa làm cho lòng người thêm trong sạch và phong phú hơn.

1. Mở bài

Giới thiệu vấn đề: Văn chương là một thứ khí giới thanh cao và đắc lực chúng ta có, để vừa tố cáo và thay đổi một thế giới giả dối và tàn ác, vừa làm cho lòng người thêm trong sạch và phong phú hơn.

2. Thân bài

a. Giải thích câu nói

"Văn chương là thứ khí giới thanh cao và đắc lực" bởi nó chứa đựng những nội dung mang sức ảnh hưởng to lớn, với những giá trị tinh thần dày dặn, giúp con người thay đổi thế giới một cách hiệu quả.

Câu nói nhấn mạnh hai vai trò chính của văn chương là thay đổi thế giới quan, nhân sinh quan và giá trị quan của loài người. Đồng thời cũng là nguồn nước ngọt để nuôi dưỡng, vun đắp, gột rửa nhân cách đạo đức của từng cá nhân cho thêm phần trong sạch, thanh cao.

b. Bàn luận

* Văn chương tố cáo và thay đổi một thế giới giả dối và tàn ác

Văn chương đã thay mặt nhân dân để tố cáo, phê phán những bất công, sự tàn ác, những sự thật mà kẻ thù muốn bịp bợm che giấu một cách rõ ràng và chân thực.

Văn chương ra đời không chỉ để phê phán hay lên án mà quan trọng hơn nó thay đổi thế giới, thức tỉnh con người đứng lên đấu tranh giành lại cho mình một cuộc sống tốt đẹp hơn.

* Văn chương là làm cho tâm hồn con người trở nên trong sạch và phong phú hơn

Củng cố thêm lòng yêu quê hương đất nước, nhận thức rõ về tầm quan trọng của gia đình, rồi càng thêm yêu và trân trọng cuộc sống tốt đẹp trước mắt.

Giúp bạn đọc hiểu được cách đối nhân xử thế, dạy cho ta, hun đúc cho ta những phẩm chất tốt đẹp như đức tính nhân hậu bao dung.

3. Kết bài

Khái quát lại nội dung, ý nghĩa của câu nói đồng thời nêu cảm nhận của bản thân.

Soạn bài lớp 12: Nghị luận về một ý kiến bàn về văn học mẫu 2

1. Tìm hiểu đề và tìm ý

- Đối tượng nghị luận về một ý kiến bàn về văn học rất đa dạng: về văn học, về lí luận văn học, về tác phẩm văn học,...

- Nội dung: khi làm bài văn nghị luận về một ý kiến văn học thường tập trung giải thích, chứng minh, nêu ý nghĩa và tác dụng của ý kiến đó đối với người học.

2. Luyện tập

Câu 1 (trang 93, sgk Ngữ văn 12, tập 1)

I. Mở bài

Giới thiệu, dẫn dắt ý kiến của Thạch Lam

II. Thân bài

- Giải thích ý kiến: câu nói của Thạch Lam là một ý kiến hoàn toàn đúng đắn, nó giúp chúng ta thấy rõ hai chức năng cơ bản của văn học là chức năng đói với hiện thực xã hội và chức năng hình thành, bồi dưỡng những tình cảm nhân văn của con người

- Phân tích, chứng minh, bình luận về ý kiến:

+ Văn chương là tố cáo và thay đổi một thế giới giả dối và tàn ác:

• Văn chương là sự phản ánh thế giới hiện thực một cách chân thực, khách quan. Từ đó, nó có sức mạnh tố cáo, phê phán những hiện tượng xã hội bất công, trái chiều

• Văn chương hướng tới mục đích thay đổi, cải tạo xã hội tốt đẹp hơn, xóa bỏ những cái xấu xa, tàn bạo, bất công

+ Văn chương làm cho lòng người thêm trong sạch và phong phú hơn: văn chương bồi đắp thêm cho con người những thứ tình cảm tốt đẹp, luyện cho ta những tình cảm sẵn có.

- Đánh giá về ý kiến:

+ câu nói đã mở ra một quan niệm mới, đúng đắn, sâu sắc về vai trò, chức năng to lớn và quan trọng của văn chương đối với mỗi người

+ câu nói đặt ra yêu cầu to lớn đối với nhà văn trong quá trình sáng tạo tác phẩm văn học

III. Kết bài

Khái quát vấn đề nghị luận và nêu suy nghĩ của bản thân

Câu 2 (trang 93, sgk Ngữ văn 12, tập 1)

I. Mở bài

- Giới thiệu khái quát về tác giả Tố Hữu

- Trích dẫn nhận định của nhà phên bình Hoài Thanh

II. Thân bài

- Giải thích ý kiến:

+ Thơ Tố Hữu chịu ảnh hưởng của nhiều yếu tố: gia đình, quê hương, thời đại,...

+ Song, ý kiến của Hoài Thanh nhấn mạnh “thái độ toàn tâm, toàn ý với cách mạng” là yếu tố hàng đầu dẫn tới thành công của thơ Tố Hữu

- Phân tích, chứng mình, bình luận ý kiến:

+ Thơ Tố Hữu thể hiện những tình cảm lớn, lẽ sống lớn, niềm vui lớn của con người cách mạng

+ Chặng đường thơ của Tố Hữu gắn bó sâu sắc với chặng đường lịch sử của dân tộc

+ Thơ tố hữu là tấm gương trong sáng phản chiếu tâm hồn một người chiến sĩ cách mạng suốt đời phấn đấu hi sinh vì tương lai dân tộc, cuộc sống hạnh phúc của con người

+ Thơ Tố Hữu đậm đà tính dân tộc

- Đánh giá lại ý kiến: Ý kiến của Hoài Thanh phù hợp với thực tế sáng tác của Tố Hữu, phù hợp với lí luận sáng tác thơ ca.

III. Kết bài

- Khái quát vấn đề nghị luận

- Suy nghĩ của bản thân về sự nghiệp sáng tác của Tố Hữu

Soạn bài lớp 12: Nghị luận về một ý kiến bàn về văn học mẫu 3

1. Cách viết bài nghị luận về một ý kiến bàn về văn học

a. Giới thiệu đề

Đề 1. Nhà nghiên cứu Đặng Thai Mai cho rằng: “Nhìn chung văn học Việt Nam phong phú, đa dạng, nhưng nếu cần xác định một chủ lưu, một dòng chính, quán thông kim cổ, thì đó là văn học yêu nước” (Dẫn theo Trần Văn Giàu tuyển tập, NXB Giáo Dục, Hà Nội). Hãy bình luận ý kiến trên.

Đề 2. Bàn về thơ Tố Hữu, nhà phê bình Hoài Thanh cho rằng: “Thái độ toàn tâm toàn ý vì cách mạng là nguyên nhân chính đưa đến sự thành công của thơ anh” (Tuyển tập Hoài Thanh, NXB Văn Học). Hãy bình luận ý kiến trên.

b. Cách làm bài

b.1. Tìm hiểu đề

Tìm hiểu đề ở đây là tìm hiểu nội dung của ý kiến đối với văn học (câu văn trích) và yêu cầu của đề. Nội dung của ý kiến đối với văn học.

Đề 1:

• Làm rõ nghĩa các từ, cụm từ: phong phú, đa dạng, chủ lưu, quán thông kim cổ.
• Xác định nội dung cơ bản của ý kiến (chú ý cụm từ: “nhưng nếu cần xác định…”. Có thể xác định ý kiến như sau: Tuy phong phú, đa dạng, nhưng dòng chính xuyên suốt lịch sử văn học Việt Nam là văn học yêu nước. (Ý trước là ý phụ, ý sau là ý chính mà người viết muốn nhấn mạnh).

Đề 2.

• Chú ý làm rõ các cụm từ: toàn tâm toàn ý, nguyên nhân chính.
• Xác định nội dung cơ bản của ý kiến: Nguyên nhân chính đưa đến sự thành công của thơ Tố Hữu là thái độ toàn tâm toàn ý vì cách mạng của nhà thơ. Như vậy, bên cạnh nguyên nhân chính còn có những nguyên nhân khác nữa như năng khiếu thơ ca, tình thương, sự từng trải của nhà thơ…, nhưng ý kiến của Hoài Thanh là nhấn mạnh nguyên nhân chính đó.

* Yêu cầu của đề:

Cả hai đề đều có cùng một yêu cầu là bình luận ý kiến trên. Như vậy, bài làm không chỉ dừng lại ở giải thích, chứng minh các ý kiến đó, mà còn cần bàn luận và mở rộng thêm về ý kiến đó. (Ý kiến đó đúng, sai như thế nào? Có ý nghĩa ra sao? Giá trị và tác dụng đối với hiện nay?).

b.2. Lập dàn bài

Trên cơ sở của việc tìm hiểu đề, các em tiến hành lập dàn bài, tức là xác định lại các luận điểm và những luận cứ; từ đó xây dựng một lập luận theo suy nghĩ, chủ kiến của mình bằng các thao tác lập luận phù hợp với từng bài làm. Dàn bài cần co đủ cả ba phần: mở bài, thân bài và kết bài. Các em có thể tham khảo những gợi ý về lập dàn bài của đề 1 trong SGK.

b.3. Viết bài

Dựa vào dàn bài để viết thành bài văn hoàn chỉnh. Cần chú ý đây là bài nghị luận về một ý kiến bàn về văn học, vì vậy cách viết cần có màu sắc văn học, và sự hài hòa, nhuẫn nhị giữa hai mặt, đó là yêu cầu cần đạt được để tăng thêm sức thuyết phục cho bài nghị luận thuộc dạng này.

2. Luyện tập

a. Gợi ý bình luận ý kiến của Thạch Lam về văn chương

Có thể sơ đồ hóa cách hiểu ý kiến của Thạch Lam để tiến hành bình luận như sau: Văn chương là một thức khí giới thanh cao và đắc lực mà chúng ta có:

• Tố cáo và thay đổi một thế giới giả dối và tàn ác.
• Làm cho lòng người thêm trong sạch và phong phú hơn. Ý kiến đó đúng đắn và sâu sắc như thế nào, có giá trị và tác dụng đối với văn học hiện nay ra sao?

b. Dàn ý

b.1. Mở bài

Nêu ý kiến của Thạch Lam về văn chương.

b.2. Thân bài

Văn chương là một thứ khí giới thanh cao và đắc lực, có nghĩa văn chương là công cụ nghề nghiệp hoàn hảo của nhà văn, là vũ khí có thể giúp nhà văn hoàn thành nhiệm vụ của mình. Nó không bị sử dụng vào mục đích xấu mà luôn hướng đến cái đẹp.

Tố cáo và thay đổi một thế giới giả dối và tàn ác, làm cho lòng người thêm trong sạch và phong phú hơn, có nghĩa là:

• Văn chương vạch trần, phê phán những cái xấu xa của xã hội và đòi hỏi phải thay thế, diệt trừ những cái xấu xa đó.
• Văn chương cũng bồi đắp tinh thần, xây dựng đời sống tâm hồn, thanh lọc tình cảm của con người.

Bình luận:

• Nhận xét đúng đắn, khái quát, xác thực.
• Ý thức được sức mạnh và sự nghiệp cao cả của văn chương.
• Thấy được cách tác động đặc thù của văn chương vào cuộc sống.
• Xác định đúng mục tiêu, nhiệm vụ của văn chương.
• Thể hiện niềm tin ở văn học trong việc cải tạo tâm hồn con người.

b.3. Kết luận

Khẳng định quan niệm của Thạch Lam về văn chương là hoàn toàn đúng đắn. Ý nghĩa của quan niệm trên.

Soạn bài lớp 12: Nghị luận về một ý kiến bàn về văn học mẫu 4

1. Hướng dẫn

* Đề 1. Nhà nghiên cứu Đặng Thai Mai cho rằng: “Nhìn chung văn học Việt Nam phong phú, đa dạng; nhưng nếu cần xác định một chủ lưu, một dòng chính, quán thông kim cổ, thì đó là văn học yêu nước” (Dẫn theo Trần Văn Giàu tuyển tập, NXB Giáo dục, 2001).

Bước 1: Tìm hiểu đề

- Yêu cầu của đề: bình luận ý kiến của giáo sư Đặng Thai Mai cho rằng xưa đến nay cái phong phú đa dạng của văn học Việt Nam, dòng văn yêu nước là một chủ lưu.

Bước 2: Lập dàn ý

a. Mở bài: Giới thiệu ý kiến của giáo sư Đặng Thai Mai và nhận định .

b. Thân bài: - Văn học Việt Nam rất phong phú đa dạng.

- Chủ lưu xuyên suốt lịch sử văn học Việt Nam là văn học yêu nước.

- Văn học yêu nước Việt Nam “quán thông kim cổ".

c. Kết bài:

- Khẳng định lại vấn đề.

- Nhận định của anh (chị) về ý kiến của Đặng Thai Mai và giá trị hiện nay của ý kiến đó .

* Đề 2: Bàn về đọc sách, nhất là đọc các tác phẩm văn học lớn, người xưa nói: “Tuổi trẻ đọc sách như nhìn trăng qua các kẽ, lớn tuổi đọc sách như ngắm trăng, ngoài sân, tuổi già đọc sách như thưởng trăng đêm dài” (dẫn theo Lâm Ngữ Đường). Anh/chị hiểu như thế nào về ý kiến trên.

Bước 1: Tìm hiểu đề.

- Làm rõ hàm ý của 3 hình ảnh so sánh trong ý kiến Lâm Ngữ Đường đã nêu

- Tìm hiểu những khía cạnh đúng đắn trong ý kiến đó và những điều cần bổ sung, mở rộng để có 1 quan niệm toàn diện và sâu sắc về việc đọc sách

Bước 2: Lập dàn ý.

a. Mở bài: - Giới thiệu vấn đề bàn về đọc sách và vai trò của sách trong đời sống.

- Dẫn ý kiến Lâm Ngữ Đường đã nêu

b. Thân bài:

- Giải thích câu nói trên.

- Bàn luận và chứng minh ý kiến trên:

+ Đọc sách tuỳ thuộc vào tầm lĩnh hội của mỗi người (Vốn sống, kinh nghiệm từ cuộc sống,…)

+ Muốn có kết quả tốt trong việc đọc sách, cần trang bị cho mình những hiểu biết về mọi mặt.

c. Kết bài.

2. Luyện tập

Câu 1. Trình bày suy nghĩ của anh (chị) đối với ý kiến của nhà của Thạch Lam: “Văn chương là một thứ khí giới thanh cao và đắc lực mà chúng ta có để vừa tố cáo và thay đổi một thế giới giả dối tàn ác, vừa làm cho lòng người thêm trong sạch và phong phú hơn”.

Dàn bài gợi ý:

a. Mở bài:

- Giới thiệu ý kiến

- Nói về chức năng, sứ mệnh của văn học.

b. Thân bài:

* Giải thích:

- Văn chương là một thứ khí giới thanh cao và đắc lực

- Tố cáo và thay đổi một cái thế giới giả dối và tàn ác “làm cho lòng người đọc thêm trong sạch và phong phú hơn”.

* Bình luận (Ý kiến đó hoàn toàn phù hợp không chỉ với thời đại lúc đó mà còn có giá trị đến tận bây giờ, bằng ngòi bút của mình, người nghệ sĩ có thể tác động thay đổi đến thế giới và lòng người rát lớn…)

c. Kết luận: Khẳng định lại vấn đề.

Câu 2. Bàn về thơ Tố Hữu, nhà phê bình Hoài Thanh viết: “Thái độ toàn tâm, toàn ý vì cách mạng là nguyên nhân chính đưa đến thành công của thơ anh”. Hãy bày tỏ ý kiến đối với nhận định trên.

Dàn bài gợi ý:

a. Mở bài:

- Giới thiệu ý kiến .

b. Thân bài:

- “Thái độ toàn tâm, toàn ý vì cách mạng là nguyên nhân chính” đưa đến sự thành công của thơ ông.

- Chứng minh (đề tài thơ ông thường về cách mạng; suy nghĩ, trăn trở, đau khổ và phấn khởi theo từng chặng đường lịch sử của đất nước…)

c. Kết bài: Khẳng định lại vấn đề.

---------------------------------

Trên đây VnDoc.com đã giới thiệu tới bạn đọc tài liệu: Soạn bài Nghị luận về một ý kiến bàn về văn học. Để có kết quả cao hơn trong học tập, VnDoc xin giới thiệu tới các bạn học sinh tài liệu Đề thi học kì 1 lớp 12, Soạn văn 12, Soạn bài lớp 12, Học tốt Ngữ văn 12, Tài liệu học tập lớp 12 mà VnDoc tổng hợp và đăng tải.