Hiện tượng vật lý là gì?

VnDoc xin giới thiệu bài Hiện tượng vật lý là gì? được chúng tôi sưu tầm và tổng hợp lí thuyết trong chương trình giảng dạy môn Hóa học lớp 8. Hi vọng rằng đây sẽ là những tài liệu hữu ích trong công tác giảng dạy và học tập của quý thầy cô và các bạn học sinh.

Lưu ý: Nếu bạn muốn Tải bài viết này về máy tính hoặc điện thoại, vui lòng kéo xuống cuối bài viết.

Câu hỏi: Hiện tượng vật lý là gì? Lấy ví dụ minh họa?

Trả lời:

Hiện tượng vật lý là hiện tượng chất biến đổi mà vẫn giữ nguyên là chất ban đầu.

- Ví dụ:

+ Thủy tinh nóng chảy được thổi thành bình cầu.

+ Hòa tan muối vào nước.

1. Vì ѕao diều có thể baу trên trời?

Nói chung con diều phải đón gió mới có thể baу lên được ᴠà mặt diều phải nghiêng хuống dưới hai điểm nàу là then chốt để diều baу lên. Vào lúc diều đưa mặt ra đón gió, không khí thổi ᴠào mặt diều do bị cản trở nên trong một thời gian ngắn tốc độ đã giảm хuống rất nhiều.

Vào lúc tốc độ gió bị giảm đột ngột áp lực ѕẽ tăng lên đột ngột. Bởi ᴠì mặt diều nghiêng хuống dưới nên áp lực gió ᴠuông góc ᴠới mặt nghiêng đó. Lực nàу lớn hơn trọng lực của cái diều rất nhiều nên đã đẩу cái diều baу lên. Vào lúc gió quá nhỏ để tăng tốc độ đón gió người ta thường ᴠừa chạу ᴠừa thả diều nhằm tăng thêm áp lực của gió đối ᴠới diều.

2. Tại ѕao con người có thể nói được?

Khi ta nói chuуện, nguồn âm để người nói là một đôi thanh đới, nó giống như hai cái quạt đặt ở họng. Khi người ta nói, khí từ phổi đi ra qua mối nối hẹp trung gian của thanh đới, thanh đới ѕẽ theo dòng khí mà rung động để phát ra âm thanh. Khi nói to, nếu bạn dùng taу ѕờ ᴠào cổ họng bạn ѕẽ cảm thấу ѕự rung động của thanh đới.

Xung quanh thanh đới, phần đầu ᴠà ngực người có nhiều khoảng rỗng lớn nhỏ như khoang уết hầu, khoang cổ họng, khoang miệng, хoang mũi, хoang đầu, khoang ngực…

Nếu chỉ phát ra âm thì chưa thể hình thành lời nói. Muốn nói được phải phát ra được từng chữ, đó là cách “phát trọng âm”.

3. Tại sao nước làm tắt lửa?

Nước được dùng để dập lửa trong hầu hết các vụ hỏa hoạn. Vấn đề tuy đơn giản, nhưng không phải ai cũng có đáp án chính xác cho câu hỏi này.

Thứ nhất, hễ nước gặp một vật đang cháy thì nó biến thành hơi và hơi này lấy đi rất nhiều nhiệt của vật đang cháy. Nhiệt cần thiết để biến nước sôi thành hơi nhiều gấp 5 lần nhiệt cần thiết để đun cùng thể tích nước lạnh ấy lên 100 độ.

Thứ hai, hơi nước hình thành lúc ấy chiếm một thể tích lớn gấp mấy trăm lần thể tích của khối nước sinh ra nó. Khối hơi nước này bao vây xung quanh vật đang cháy, không cho nó tiếp xúc với không khí. Thiếu không khí, sự cháy sẽ không thể duy trì được.

Để tăng cường khả năng làm dập lửa của nước, đôi khi người ta còn cho thêm … thuốc súng vào nước. Điều này thoạt nghe thì thấy lạ, nhưng rất có lý: thuốc súng bị đốt hết rất nhanh, đồng thời sinh ra rất nhiều chất khí không cháy. Những chất khí này bao vây lấy vật thể, làm cho sự cháy gặp khó khăn.

4. Tại sao mắt mèo một ngày biến đổi 3 lần?

Đồng tử mắt mèo có thể co lại cực nhỏ để thích nghi với ánh sáng mạnh. Dân gian Trung Quốc có câu vè về sự giãn nở ngày 3 lần của đồng tử mắt mèo như sau: “Dần, mão, thân, dậu như hạt táo; Thìn, tỵ, ngọ, mùi như sợi chỉ; Tý, sửu, tuất, hợi như trăng rằm”.

Thì ra, con ngươi (đồng tử) của mèo rất to, và năng lực co của cơ vòng ở con ngươi rất khỏe. Ở người, nếu nhìn chăm chú vào mặt trời, con ngươi của mắt sẽ thu nhỏ lại. Nhưng chúng ta chỉ nhìn được đến một mức độ nhất định mà thôi, không thể thu nhỏ thêm nữa, vì lâu sẽ cảm thấy nhức mắt. Còn nếu chong mắt lâu lâu một chút vào nơi tối tăm, ta sẽ cảm thấy nóng mặt.

Nhưng mèo, dưới sự chiếu rọi của ánh sáng không như nhau, lại có thể thích ứng rất tốt. Dưới ánh sáng rất mạnh vào ban ngày, con ngươi của mèo có thể thu lại cực nhỏ, giống như một sợi chỉ. Đến đêm khuya trời tối đen, con ngươi có thể mở to như trăng rằm. Dưới cường độ chiếu sáng vào lúc sáng sớm hoặc nhá nhem tối, con ngươi sẽ có hình hạt táo.

Như vậy con ngươi của mắt mèo có khả năng co lại rất lớn so với con ngươi trong mắt người, do đó khả năng phản ứng với ánh sáng cũng nhạy hơn chúng ta. Cho nên, dù ánh sáng có quá mạnh hoặc quá yếu, mèo vẫn nhìn rõ ràng các đồ vật như thường.

5. Trọng lực

Không có trọng lực, sẽ không thể đi bộ, nhảy, trượt tuyết hoặc lặn. Tất cả mọi thứ rơi xuống đất, và điều này đã được thực hiện cho đến khi Isaac Newton đến.

Nếu không có lực hấp dẫn, tất cả chúng ta sẽ nổi và không bị trói vào bề mặt Trái đất, không có bất kỳ bầu khí quyển nào. Trọng lực là một hiện tượng vật lý giữ mọi thứ lại với nhau và làm cho sự sống trên Trái đất có thể.

6. Ánh sáng

Ánh sáng là một sóng, vì vậy nó trải nghiệm nhiễu xạ (tán xạ), phản xạ và khúc xạ. Sự nhiễu xạ là những gì tạo thành cầu vồng; Sự phản chiếu là những gì cho phép chúng ta nhìn thấy mình trong gương.

Khúc xạ là thứ cho phép chúng ta nhìn qua các ống kính phóng đại, kính hiển vi và kính viễn vọng để khám phá những điều kỳ diệu nhỏ hơn hoặc xa hơn rất nhiều so với chúng ta.

7. Bài tập về hiện tượng vật lí

Bài tập 1: Trong số những quá trình kể dưới đây, cho biết đâu là hiện tượng hóa học, đâu là hiện tượng vật lý. Giải thích.

a) Lưu huỳnh cháy trong không khí tạo ra chất khí mùi hắc (khí lưu huỳnh đioxit)

b) Thủy tinh nóng chảy được thổi thành bình cầu.

c) Trong lò nung vôi, canxi cacbonat chuyển thành vôi sống (canxi dioxit) và khí cacbon đioxit thoát ra ngoài.

d) Cồn để trong lọ không khí bay hơi.

Hướng dẫn:

a) Lưu huỳnh cháy trong không khí tạo ra chất khí mùi hắc (khí lưu huỳnh đioxit) là hiện tượng hóa học.

Vì lưu huỳnh có công thức hóa học ban đầu là S, khi cháy trong không khí đã tạo ra khí mới có mùi hắc là lưu huỳnh đioxit (công thức hóa học là SO₂).

b) Thủy tinh nóng chảy được thổi thành bình cầu là hiện tượng vật lý.

Vì thủy tinh khi được đun nóng chảy và thổi không biến đổi thành chất khác mà chỉ thay đổi hình dạng và trạng thái.

c) Trong lò nung vôi, canxi cacbonat chuyển thành vôi sống (canxi dioxit) và khí cacbon đioxit thoát ra ngoài là hiện tượng hóa học.

Vì đã có sự xuất hiện của các chất mới là vôi sống (CaO) và khí cacbon đioxit (CO₂).

d) Cồn để trong lọ không khí bay hơi là hiện tượng vật lý.

Vì cồn bay hơi chỉ là có sự biến đổi từ thể lỏng sang thể khí chứ không biến đổi về chất.

Bài tập 2: Khi đốt nến (làm bằng parafin), nến chảy lỏng thấm vào bấc, sau đó nến lỏng chuyển thành hơi. Hơi nến cháy trong không khí tạo thành khí cacbon đioxit và hơi nước.

Hãy phân tích và chỉ ra ở giai đoạn nào diễn ra hiện tượng vật lí, giai đoạn nào diễn ra hiện tượng hóa học. Cho biết: trong không khí có oxi và nến cháy là do có chất này tham gia.

Hướng dẫn:

Giai đoạn nến chảy lỏng thấm vào bấc, sau đó nến lỏng chuyển thành hơi là giai đoạn diễn ra hiện tượng vật lý. Vì trong giai đoạn này chỉ có sự biến đổi về trạng thái của parafin từ thể rắn sang thể lỏng và cuối cùng chuyển thành hơi.

Giai đoạn hơi nến cháy trong không khí tạo thành khí cacbon đioxit và hơi nước là giai đoạn diễn ra hiện tượng hóa học. Vì trong giai đoạn này, parafin đã biến đổi thành khí cacbon đioxit và hơi nước.

Bài tập 3: Trong số những quá trình sau, cho biết đâu là hiện tượng vật lí, đâu là hiện tượng hóa học. Vì sao?

a) Lưu huỳnh cháy trong không khí tạo ra chất khí mùi hắc(khí lưu huỳnh đioxit)

b) Thủy tinh nóng chảy được thổi thành bình cầu.

c) Trong lò nung đá vôi, canxi cacbonat chuyển dần thành vôi sống( canxi oxit) và cacbon đioxit thoát ra ngoài

d) Cồn để trong lọ không kín bị bay hơi

Trả lời:

*b, d là hiện tượng vật lí vì vẫn giữ nguyên chất ban đầu.

*a, c là hiện tượng hóa học vì có sinh ra chất khác

-------------------------------------------

Như vậy VnDoc đã giới thiệu các bạn tài liệu Hiện tượng vật lý là gì? Mời các bạn tham khảo thêm tài liệu: Chuyên đề Hóa học 8, Giải bài tập Hóa học 8, Giải SBT Hóa 8, Trắc nghiệm Hóa học 8, Tài liệu học tập lớp 8