Nghị luận Hiền tài là nguyên khí của quốc gia

VnDoc.com xin gửi tới bạn đọc Nghị luận xã hội về câu nói Hiền tài là nguyên khí quốc gia để bạn đọc cùng tham khảo. Bài viết dưới đây của VnDoc.com tổng hợp 19 mẫu bài nghị luận về câu nói Hiền tài là nguyên khí của quốc gia. Mời bạn đọc cùng tham khảo chi tiết tại đây.

Dàn ý Nghị luận xã hội về câu nói “Hiền tài là nguyên khí quốc gia”

1. Mở bài

Giới thiệu vấn đề cần nghị luận: câu nói “Hiền tài là nguyên khí quốc gia”.

Lưu ý: Học sinh tự lựa chọn cách dẫn trực tiếp hoặc gián tiếp tùy thuộc vào khả năng của mình.

2. Thân bài

a. Giải thích

Hiền tài: những con người có học thức, có trí tuệ, giỏi giang hơn người khác và quan trọng là có nhân cách tốt đẹp.

Câu nói mang ý nghĩa: những người vừa có tài, vừa có đức sẽ là phần cốt lõi giúp cho đất nước ngày càng phát triển thịnh vượng và tốt đẹp hơn.

b. Phân tích

Nếu không tài giỏi, chúng ta làm việc gì cũng sẽ khó, cũng sẽ dễ đổ bể, chính vì thế tài năng vô cùng quan trọng trong cuộc sống con người. Nhưng nếu con người thông minh mà không có đạo đức tốt thì sẽ dễ mang tài năng của mình đi làm chuyện xấu hòng tư lợi, như thế sẽ gây ra hậu quả khôn lường cho xã hội.

Tài và đức nên đi liền với nhau, kết hợp với nhau để con người phát triển theo chiều hướng tích cực để xây dựng xã hội đẹp đẽ.

Người có tài và đức sẽ được xã hội trọng dụng, người khác ngưỡng mộ và là tấm gương sáng để mọi người học tập và noi theo.

c. Chứng minh

Học sinh tự lấy dẫn chứng về nhân vật, những con người vừa tài giỏi lại có đạo đức, nhân cách tốt cống hiến hết mình cho nước nhà làm minh chứng cho bài làm văn của mình.

Lưu ý: dẫn chứng phải tiêu biểu, nổi bật, xác thực được nhiều người biết đến.

d. Phản biện

Trong xã hội vẫn có không ít người tài giỏi nhưng đạo đức không tốt, chuyên đi làm những chuyện xấu xa để thu lợi, lại có những người tuy không tài giỏi nhưng lại có đạo đức và phẩm chất tốt đẹp, những người này cũng khó có được thành công trong cuộc sống.

Bên cạnh đó cũng có không ít người không tài giỏi lại không cố gắng học tập, rèn luyện bản thân, tu bổ đạo đức,… những người này đáng bị xã hội thẳng thắn phê phá, chỉ trích.

3. Kết bài

Khái quát lại vấn đề cần nghị luận: ý kiến: “Hiền tài là nguyên khí quốc gia” và rút ra bài học, liên hệ bản thân.

Nghị luận xã hội về câu nói Hiền tài là nguyên khí quốc gia - Bài mẫu 1

Đức và tài là hai tiêu chuẩn cơ bản để đánh giá một con người và trở thành mục tiêu phấn đấu rèn luyện tu dưỡng của thanh niên. Khi bàn về mối quan hệ giữa đức và tài, Thân Nhân Trung đã nhận xét: "Hiền tài là nguyên khí quốc gia”. Hiền chính là đạo đức, là tư cách tác phong, là lòng nhiệt tình, là những khát vọng chân thiện, mĩ… Người có đức biết tôn trọng và bảo vệ chân lí, dám đấu tranh với sai lầm, sẵn sàng hi sinh quyển lợi cá nhân cho quyền lợi của tập thể. Tài chính là tài năng, là kiến thức, là hiểu biết, là kinh nghiệm sống để con người có thể hoàn thành công việc của mình một cách tốt nhất, đặc biệt là trong những hoàn cảnh khó khăn, những tình huống phức tạp. Hiền và tài là những phạm trù khác nhau nhưng gắn bó chặt chẽ không thể tách rời. Giá trị của một con người được xem xét trên cơ sở những đóng góp hữu ích đối với cộng đồng. Người ích kỉ là người không quan tâm đến quyền lợi của người khác. Nếu có tài, họ cũng chỉ tìm cách sao cho có lợi cho mình. Người có tài mà phản bội Tổ quốc, đi ngược lại lợi ích của nhân dân thì chẳng những vô dụng mà còn có tội. Người càng có tài mà kém đạo đức thì tác hại gây ra cho gia đình và xã hội càng lớn. Nhưng nếu chỉ có đức mà không có tài thì làm việc gì cũng khó. Có đức, tức là có khát vọng hành động, cống hiến vì lợi ích của mọi người nhưng kiến thức ít ỏi và năng lực kém thì những ý định dù tốt đến đâu cũng khó trở thành hiện thực. Tài năng giúp cho con người lao động có hiệu quả. Thiếu tài năng, người ta phải làm việc rất vất vả mà chất lượng công việc lại không cao. Đức và tài bổ sung, hỗ trợ cho nhau để con người trở thành toàn diện, đạt hiệu quả cao trong quá trình làm việc và cống hiến. Nhưng trong ý kiến của Thân Nhân Trung, rõ ràng vị trí của đức được coi là hàng đầu, là yếu tố quyết định. Để trở thành công dân hữu ích, chủ nhân xứng đáng của đất nước trong tương lai, ngay từ tuổi học sinh, chúng ta cần phải không ngừng học tập, tu dưỡng. Như vậy mới có đủ đức và tài để cống hiến cho Tổ quốc.

Nghị luận xã hội về câu nói Hiền tài là nguyên khí quốc gia - Bài mẫu 2

Có rất nhiều lời khuyên, câu danh ngôn thúc giục, khuyên nhủ con người hãy rèn luyện đạo đức, trau dồi kiến thức để trở thành một công dân có ích cho xã hội. Trong đó phải kể đến câu nói của Thân Nhân Trung: “Hiền tài là nguyên khí của quốc gia”. Tài mà bác nói ở đây có nghĩa là tài năng, kiến thức, kinh nghiệm hay những sáng kiến nảy sinh trong quá trình làm việc. Người có tài là người có khả năng hoàn thành mọi công việc, dù nhiệm vụ ấy có khó đến đâu, người đó cũng có thể hoàn thành một cách xuất sắc và nhanh chóng so với người khác. Còn đức mà người muốn nói tới đó chính là phẩm chất đạo đức của một người. Đạo đức ấy còn bao gồm cả nghĩa vụ đối với nhân dân, tổ quốc. Người có đức là người biết sống hết mình vì mọi người, biết cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư, sẵn sàng cống hiến cuộc đời vì lí tưởng cách mạng… Cả tài năng lẫn đạo đức đều cần phải rèn luyện, tu dưỡng mới có được. Trong thực tế, ta thấy rằng người có tài mà kém đức thường hay sinh thói kiêu căng, hợm hĩnh, tự cao, tự đại, cho mình hơn hẳn người khác. Chính vì thế, họ thường chẳng bao giờ trố tài hay chỉ thi thố tài khi công việc ấy có lợi cho bản thân, cho cuộc sống cá nhân. Tài năng thường làm cho con người trở nên khôn ngoan, sắc sảo hơn. Nhưng nếu người ấy thiếu đạo đức thì sự sắc sảo ấy trở thành những mưu mô xảo quyệt, gian ngoan. Ngoài ra, một người có tài nhưng ích kỉ, tư lợi, chỉ biết lo cho gia đình và bản thân thì chẳng những họ không chỉ là người vô dụng mà đôi lúc còn gây hại cho xã hội. Ta cần cố công rèn luyện tài và đức, trong đó đạo đức quan trọng hơn tài năng. Tài năng không có thì còn có thể học tập rèn luyện nhưng không có đức thì sẽ trở thành những kẻ phá hoại nhân dần, phá hoại đất nước. Con người phải có đức và có tài mới trở nên toàn diện. Lời khuyên đã động viên thế hệ trẻ Việt Nam rèn luyện, phấn đấu vươn lên góp phần xây dựng xã hội mới.

Nghị luận xã hội Hiền tài là nguyên khí của quốc gia mẫu 3

“Có tài mà không có đức là người vô dụng, có đức mà không có tài thì làm việc gì cũng khó” câu nói bất hủ của Hồ Chủ tịch luôn là bài học quý báu trong lòng người Việt Nam. Để trở thành một công dân tốt, cống hiến được những điều tốt đẹp cho xã hội thì trước hết chúng ta phải trở thành những người hiền tài, bởi lẽ: “Hiền tài là nguyên khí của quốc gia”. Ngày nay mối quan hệ giữa đức và tài rất quan trọng, để trở thành một công dân có ích cho xã hội, con người cần rèn luyện cho mình cả hai giá trị cơ bản đó. “Tài” là tài năng, là kiến thức, là hiểu biết, giỏi giang, thông minh, nhạy bén Còn “Đức” là đạo đức, là tư cách tác phong, là lòng nhiệt tình, là những khát vọng “chân, thiện, mĩ”. Tài và đức là những phẩm chất khác nhau nhưng luôn luôn gắn bó mật thiết không thể tách rời. Có tài mà không có đức là người không trọn vẹn, bởi tài năng đó không phục vụ cái chung mà chỉ mưu cầu lợi ích cho một cá nhân thì cũng trở thành vô giá trị. Con người ta không thể sống một mình, không thể quên đi gia đình, bạn bè, xã hội. Tài năng có thể giúp chúng ta được nhiều người nể phục nhưng thiếu đạo đức thì bản thân sẽ trở nên kiêu căng độc ác. Người không có đức là người không quan tâm đến quyền lợi của người khác. Đối với chúng ta đức là nền tảng giúp tài bay cao vững chắc. Không có đức tài cũng sẽ giống như một quả bóng càng bay cao lại càng dễ vỡ, càng nguy hiểm. Bên cạnh đó có tài tấm gương sáng của đức lại càng thêm tỏa sáng. Là học sinh những chủ nhân tương lai của đất nước chúng ta cần cố gắng học tập tu dưỡng đạo đức rèn luyện bản thân hoàn thiện trở thành người có đức có tài. Mỗi ngày một hành động nhỏ, một sự cố gắng, nỗ lực hoàn thiện bản thân, chúng ta ắt sẽ trở thành một người tốt, cống hiến những điều tốt đẹp cho xã hội.

Nghị luận xã hội Hiền tài là nguyên khí của quốc gia mẫu 4

Tác phẩm Hiền tài là nguyên khí của quốc gia là một tác phẩm đặc sắc của Thân Nhân Trung. Đọc tác phẩm, ta thấy được nền văn hiến của dân tộc đồng thời thấy được việc chăm lo chiêu mộ nhân tài góp phần xây dựng nền văn hiến thêm rạng rỡ. Tác phẩm thể hiện tư tưởng lấy giáo dục làm cốt lõi, coi trọng việc đào tạo người tài.

Thân Nhân Trung là người xã Yên Ninh, nay thuộc Bắc Giang. Là một danh sĩ thời Hậu Lê. Ông đỗ tiến sĩ và làm quan dưới thời Hậu Lê, được triều đình trọng dụng. Ông có nhiều công sức trong việc tuyển chọn và đào tạo nhân tài. Ông từng là thành viên chủ chốt của Hội Tao Đàn. Ông sáng tác rất nhiều tác phẩm như: Thiên Nam dư hạ tập, Thân chinh ký sự, Văn bia Chiêu Lăng....

Tác phẩm Hiền tài là nguyên khí quốc gia ra đời khi ông nhận lệnh vua Lê Thánh Tông soạn bài kí đề danh tiến sĩ khoa Nhâm Tuất niên hiệu Đại Bảo thứ ba với mục đích khắc lên bia đặt trong văn miếu, khởi đầu cho việc dựng bia tiến sĩ sau này. Tác phẩm là một đoạn trích trong bài văn bia. Văn bia là loại văn khắc trên bia đá bao gồm nhiều thể loại khác nhau, phổ biến thời trung đại dùng để ghi chép những sự kiện quan trọng hoặc tên tuổi, sự nghiệp của những người có công đức. Nhiều tác phẩm văn bia là những áng văn nghị luận độc đáo, giàu hình tượng, mang nhiều giá trị tư tưởng, nhân văn sâu sắc.

Ngay đầu tác phẩm, Thân Nhân Trung nêu cao tư tưởng trọng người có đức, có tài với sự khẳng định: hiền tài là nguyên khí của quốc gia. Hiền tài có nghĩa là người học cao, có tài, có đức. Nguyên khí là những khí chất ban đầu để hình thành nên một quốc gia. Tác giả nêu lên vai trò quan trọng của hiền tài, đất nước có nhiều người tài giỏi sẽ góp phần phát triển đất nước, ngược lại đất nước không có người tài sẽ bị suy vong, người tài quyết định tới sự suy thịnh của một quốc gia, hiền tài chính là sự kết tinh của đất trời và hồn dân tộc.

Sau khi khẳng định vai trò của người tài, tác giả tiếp tục nêu cao việc chiêu mộ và đào tạo nhân tài là một việc rất quan trọng "vì vậy các đấng thánh đế minh chẳng ai không lấy việc bồi dưỡng nhân tài kén chọn kẻ sĩ vun trồng nguyên khí làm việc đầu tiên". Để luận điểm của mình thêm chặt chẽ Thân Nhân Trung viết "đã yêu mến cho khoa danh lại đỗ cao bằng tước trật. Ban ân lớn mà vẫn cho là chưa đủ. Lại nêu tên tháp ở Pháp Nhạn bạn cho danh hiệu Long hổ bày tiệc Văn hỉ", "triều đình mừng được người tài không có việc gì lắm đến mức cao nhất". Với những lời văn súc tích, tác giả đã làm nổi bật lên vai trò của bậc hiền tài. Tuy nhiên những đãi ngộ của triều đình đối với các bậc nhân tài theo tác giả như vậy vẫn chưa đủ đối với sự cống hiến cho đất nước. Tác giả cho rằng phải khắc tên lên bia đá cho các tiến sĩ để tên tuổi và công danh được lưu giữ hàng nghìn đời sau để xứng đáng với công sức họ đã cống hiến, đồng thời khích lệ những người tài trên khắp cả nước thấy được sự trọng dụng của triều đình mà ra sức cống hiến, xây dựng đất nước. "Nay thánh minh lại cho rằng chuyện hay việc tốt tuy có một thời lừng lẫy nhưng lời khen tiếng thơm chưa đủ để lưu vẻ vang lâu dài, cho nên dựng đá để danh đặt ở cửa Hiền quan khiến cho kẻ sĩ trông vào mà phấn chấn hâm mộ rèn luyện danh tiếng giúp vua. Há chỉ là chuộng văn suông ham tiếng hão mà thôi đâu". Đó là những đãi ngộ của triều đình, còn trách nhiệm của kẻ sĩ chốn lều tranh là phải "ra sức báo đáp" ân đức của vua, của triều đình.

Thân Nhân Trung ngợi ca các bậc hiền tài có đức độ "có người đã đem văn học, chính sự tô điểm cho cảnh trị bình suốt mấy chục năm, được quốc gia tin dùng" bên cạnh đó tác giả còn chỉ trích với những kẻ âm mưu hại nước "cũng không phải có những kẻ vì nhận hối lộ mà hư hỏng hoặc rơi vào hàng ngũ bọn gian ác". Ông tiếp tục khẳng định tầm quan trọng của việc khắc bia tiến sĩ một lần nữa "có lẽ vì lúc sống họ chưa được nhìn thấy tấm bia này. Vì thế hồi đó được mắt thấy thì lòng thiện tràn đầy, ý xấu ngăn chặn đâu còn dám nảy sinh như vậy được". Tác giả cho thấy lợi ích của việc khắc bia tiến sĩ là rất nhiều "kẻ ác lấy đó làm răn, người thiện theo đó mà gắng dẫn việc dĩ vãng, chỉ lối tương lai, vừa để rèn giũa danh tiếng cho sĩ phu, vừa để củng cố mệnh mạch cho nhà nước. Với lối liệt kê kết hợp giọng văn trang trọng, nối nói mạch lạc, rõ ràng, dễ hiểu khiến người đọc cảm thấy tác dụng to lớn của việc khắc bia tiến sĩ. Nhân tài nước ta không nhiều nhưng cũng không ít, việc để họ cống hiến hết mình, đem cái tài xây dựng đất nước thì triều đình cần có những chính sách chiêu mộ nhân tài, tránh để họ dùng cái tài của mình làm những việc xấu, ảnh hưởng tới lợi ích quốc gia, dân tộc. Việc khắc bia sẽ là lời nhắc nhở các bậc hiền tài có ý thức, trách nhiệm đối với sự hưng thịnh của đất nước.

Tác phẩm đã chỉ ra và khẳng định vai trò, tầm quan trọng của nhân tài đối với đất nước. Đồng thời nêu nên những đãi ngộ mà đất nước dành cho người tài. Ca ngợi những tấm gương làm rạng danh đất nước, thể hiện sự tiếc nuối đối với những người có tài nhưng lại không biết vận dụng để làm việc tốt. Giọng văn rõ ràng, mạch lạc, giàu sức thuyết phục, ngôn từ dễ hiểu, xúc tích tất cả đã làm nổi bật lên được những giá trị mà tác giả muốn gửi gắm.

Đoạn trích là lời khuyến khích, động viên người tài ra giúp đời, giúp đất nước đồng thời cho thấy được cách nhìn, cách đánh giá đúng đắn, sáng suốt về vai trò của hiền tài đối với vận mệnh quốc gia. Tư tưởng ấy cũng chính là tư tưởng của vị vua Lê Thánh Tông. Trải qua bao thế kỉ, bao thăng trầm lịch sử nhưng tác phẩm vẫn giữ được những giá trị cho tới ngày nay.

Nghị luận xã hội Hiền tài là nguyên khí của quốc gia mẫu 5

Ngôi sao sáng nhất trên bầu trời đất nước là người hiền tài. Ánh sáng của họ rực rỡ nhất, trong sáng nhất. Sự trường tồn của mỗi quốc gia phụ thuộc phần nhiều vào những người hiền tài. Bởi có lẽ “Hiền tài là nguyên khí quốc gia”.

Trước hết, hiền tài là những người tài giỏi, có năng lực, thông minh, có đức độ, có ảnh hưởng sâu sắc tới sự phát triển của quốc gia.Nguyên khí được hiểu là sức mạnh vật chất, tinh thần tiềm tàng nơi con người, nơi đất nước đó có và mong muốn có,có giá trị quan trọng với mỗi quốc gia. Như vậy ý nói đến của câu nói khẳng định định giá trị của người tài với sự phát triển của mỗi quốc gia.

Vì sao cho rằng “Hiền tài là nguyên khí quốc gia”? Một đất nước nếu không có hiền tài không thể giữ vững được độc lập, kinh tế, phát triển của dân tộc. Ngay từ xa xưa, lịch sử đã chứng minh, nếu không có những bậc hiền tài như Quang Trung, Trần Hưng Đạo, Nguyễn Trãi, hay Hồ Chủ tịch, Đại tướng Võ Nguyên Giáp,… đất nước chúng ta liệu có được nền độc lập hòa bình như ngày hôm nay. Hay trong hiện đại, nếu không có những nhà nghiên cứu khoa học ngày đêm tìm ra các loại thuốc chữa trị thì liệu cuộc sống của ta có yên ấm. Người hiền tài có vị trí vô cùng quan trọng với đời sống xã hội của chúng ta.

Người tài hẳn là những người giỏi, thông minh, có óc sáng tạo, có tầm hiểu biết sâu rộng về mọi mặt đời sống. Họ học hỏi văn hoá nhân loại từ xa xưa và nhanh chóng tiếp cận được văn hoá thời nay. Sự hiểu biết sâu rộng đó góp phần đưa đất nước phát triển hơn, hiện đại hơn và vươn ra với bạn bè quốc tế.

Hiền tài còn là những người có khả năng phán đoán, suy xét thấu đáo, có tầm nhìn xa trông rộng cho nên có thể vạch ra nhưng đường hướng quan trọng cần thiết cho đi lên của xã hội trong tương lai. Những đường hướng của họ có ảnh hướng lớn tới đất nước bởi xã hội mỗi ngày đổi thay, buộc người tài phải chú ý và xây dựng những hướng đi đúng đắn cho dân tộc.

Hơn thế, hiền tài không chỉ là những người tài giỏi, mà hiền tài còn là những người có đức tính tốt, sống hi sinh, sẵn sàng hi sinh mọi lợi ích cá nhân để suy nghĩ cho cả cộng đồng vì một tương lai phát triển rực rỡ của cả đất nước.

Tuy nhiên, thực tế hiện nay, đất nước ta đang xảy ra tình trạng "chảy máu chất xám". Một lực lượng lớn trí thức trẻ đang tìm kiếm cơ hội cho bản thân ở những quốc gia khác có điều kiện sống và phát triển năng lực bản thân mạnh mẽ hơn. Nhiều người sau mọt thời gian học tập và làm việc tại một số quốc gia phát triển như Anh, Pháp, Mĩ,... đã quyết định định cư lâu dài, không quay trở lại làm việc trong nước. Việt Nam hiện nay là một nước phát triển, và tình trạng làm lãng phí một nguồn chất xám lớn, tạo khoảng cách giàu nghèo rõ rệt giữa nước ta với các cường quốc khác. Lý giải nguyên nhân này, một phần do đất nước ta chưa có các chính sách trọng dụng người tài, môi trường phát triển tài năng còn thấp và một phần do tâm lý chung của con người vì lợi ích cá nhân.

Bởi thế muốn đất nước có được những hiền tài giúp ích cho xá hội phát triển, thì chính phủ phải có những phương án lâu dài và hợp lý trọng dụng người tài. Tạo được nhiều môi trường làm việc xứng đáng, phù hợp. Là học sinh, chúng ta phải không ngừng học tập, rèn luyện bản thân để góp phần nhỏ vào lợi ích dân tộc.

“Hiền tài là nguyên khí quốc gia” ý kiến của Thân Nhân Trung quả thực rất đúng đắn. Với một đất nước đang phát triển và mong muốn hòa nhập với thế giới như Việt Nam thì điều đó lại càng quan trọng. Đất nước và hiền tài là hai khái niệm chẳng thể tách rời.

Nghị luận xã hội Hiền tài là nguyên khí của quốc gia mẫu 6

Thế hệ ngày nay, chắc nhiều người biết Thân Nhân Trung viết bài văn cho tấm bia đầu tiên ở Văn Miếu, ông ghi nhận về trí thức “Hiền tài là nguyên khí của quốc gia, nguyên khí thịnh thì đất nước mạnh và ngày càng lớn, nguyên khí suy thì nước yếu và ngày càng xuống cấp.”

Theo tôi hiểu, hiền tài là nguyên khí của quốc gia, đấy chính là khát vọng của cả dân tộc. Nếu nói theo nghĩa đen của Đông y, “nguyên khí” không mùi, không màu, không vị nhưng con người không có nguyên khí là con người chết. Nguyên khí chính là sức sống của mỗi quốc gia. Ngay từ khi còn nhỏ, mới cắp sách đến trường, tôi đã được các thầy cô dạy về lòng tự hào quê hương Thái Bình đã sản sinh ra nhà bác học, nhà giáo Lê Quý Đôn, ông đã có những nhận định trở thành chân lý cho mọi thời đại “Phi nông bất ổn, phi công bất phú, phi thương bất hoạt, phi trí bất hưng” có nghĩa là đất nước muốn hưng vượng phải nhờ vào trí thức.

Có rất nhiều định nghĩa khác nhau về trí thức cho đến nay vẫn chưa định hình. Hiền tài đương nhiên là trí thức. Người xưa, quan niệm trí thức là người được học rộng, biết nhiều, có trình độ đào tạo cao hơn mặt bằng chung của xã hội. Theo từ điển: “Trí thức là người sử dụng trí tuệ làm việc, nghiên cứu, phản ánh, dự đoán hoặc để hỏi và trả lời các các câu hỏi liên quan hàng loạt những ý tưởng khác nhau”. C.Mác định nghĩa: “Trí thức là người nói sự thật, phê bình không nhân nhượng về những gì hiện hữu. Không nhân nhượng với nghĩa rằng họ không lùi bước trước kết luận của chính mình, hoặc xung đột với quyền lực, bất cứ quyền lực nào”.

Ngày nay, theo quan điểm chính thống, trí thức là những người lao động trí óc. Thái độ của trí thức là thước đo sự tiến triển của chế độ. Gs Cao Huy Thuần đại học Picardie (Pháp) định nghĩa: “Ai đánh thức không cho xã hội ngủ, người ấy là trí thức bất kỳ họ là ai”. J.P.Sartre, triết gia lừng danh người Pháp đã nói “Nếu ai đó chế tạo ra quả bom nguyên tử, thì người đó là bác học, chỉ khi nào ông bác học ý thức được cái khí giới giết người ghê gớm ấy, đứng lên hô hào chống bom nguyên tử, lúc đó ông ta là trí thức”.

Lịch sử nhân loại, việc dùng người mỗi thời khác nhau tùy theo hoàn cảnh lịch sử, thời thế và vai trò, nhiệm vụ. Đông-Tây, kim-cổ người có thực tài và là người trí thức chân chính đều có “mẫu số chung” trong cách ứng xử với xã hội và tầng lớp cầm quyền. Người chân chính có thực tài thật là hiếm hoi, cần phải biết tìm, biết trân trọng. Thời Tam quốc chí, Lưu Bị được lên làm vua cai trị nước Thục nhờ sáng suốt biết thu phục nhân tâm và trọng dụng người tài. Điển hình là ông đã 3 lần thực tâm cầu hiền, không quản đường xa, khẩn cầu Khổng Minh một nhân tài đa mưu, túc kế ra phò tá làm quân sư. Tần Thủy Hoàng vị Hoàng đế Trung Hoa đầu tiên có công thống nhất đất nước nhưng cai trị đất nước bằng bạo quyền, đốt sách, không coi trọng trí thức chỉ được thời gian ngắn đất nước lại hỗn loạn, phân ly.

Đất nước ta, từ xưa đến nay lúc nào cũng nhiều người hiền tài, tuy nhiên từng thời kỳ, từng lúc mà nguồn hiền tài đó được khơi ra như thế nào. Có nghĩa là khi được quan tâm, trọng dụng thì hiền tài sẽ có, tri thức sẽ nhiều. Người có học vấn thường có khả năng phán đoán và nhận định tình hình sáng suốt hơn người thường. Thời phong kiến, ở nước ta đã có biết bao bài học khi biết trọng dụng trí thức thì công cuộc bảo vệ tổ quốc, chống ngoại xâm và xây dựng đất nước phát triển rất hiệu quả nhờ tầng lớp trí thức lãnh đạo biết khơi dậy, hòa đồng cùng với nhân dân xả thân vì nghiệp lớn. Bài “Hịch tướng sĩ” của Hưng Đạo Vương Trần Quốc Tuấn, bài thơ bất hủ của Lý Thường Kiệt xác định chủ quyền của đất nước “Nam quốc sơn hà Nam đế cư” hay bản hùng văn lịch sử của Nguyễn Trãi: "Bình Ngô đại cáo” là minh chứng cho sự sáng suốt của các tiền nhân biết coi trọng và sử dụng trí thức là các nhà quân sự, nhà tư tưởng chiến lược của thời đại.

Mặc dù, chế độ phong kiến chỉ cho phép sĩ phu tiến thân trong chốn quan trường nhưng các bậc trí thức hiền tài khi thấy ý kiến của mình không được Vua tôn trọng, đã sẵn sàng rũ áo, từ quan về ở ẩn. Ông Chu Văn An nổi tiếng là bậc Thánh hiền, ngay khi đỗ Thái học sinh, ông từ chối làm quan, không màng danh lợi về quê mở trường dạy học có nhiều môn sinh. Vua Trần Minh Tông biết tài của Chu Văn An mời ông vào triều dạy học cho thái tử và các con đại thần. Đến đời vua Trần Dụ Tông thấy nhiều đại thần xung quanh Vua là nịnh thần, tham quan, nhà giáo Chu Văn An đã dũng cảm dâng sớ, vạch tội và xin chém 7 kẻ tội thần. Vua không nghe, ông liền treo ấn, từ quan về ở ẩn. “Thất trảm sớ” nổi tiếng của nhà giáo Chu Văn An vẫn còn được truyền tụng mãi đến muôn đời sau. Thời Vua Quang Trung, biết rõ Ngô Thời Nhậm có tật nhưng vẫn sử dụng vì biết ông ta có tài. Tiếc thay, bậc minh quân tài giỏi như vua Quang Trung lại đoản thọ nên nghiệp lớn vẫn còn dở dang.

Năm 1930, thời kỳ đầu của cách mạng, tư tưởng của một số người có thẩm quyền xuất phát từ nền kinh tế “tiểu nông” lạc hậu, nên đã ấu trĩ đề ra chính sách sai lầm coi trí thức như kẻ thù cần đả phá với khẩu hiệu “ Trí, phú, địa, hào, đào tận gốc, trốc tận rễ”. Thời thế tạo ra anh hùng. May mắn cho dân tộc Việt Nam, Nguyễn Ái Quốc-Hồ Chí Minh xuất hiện với tư duy, tầm nhìn sáng suốt, khôn ngoan nhờ tích lũy và sàng lọc theo thời gian trong những năm tháng lăn lộn ở xứ người đã cảm hóa, thuyết phục được nhiều nhân sĩ, trí thức tiêu biểu, một nhân tố cực kỳ quan trọng để gọi dậy sức mạnh đoàn kết dân tộc, từ bỏ cuộc sống “nhung lụa”, bất chấp hiểm nguy, vào bưng, ra chiến khu đi theo kháng chiến tiêu biểu như Trần Đại Nghĩa, Tạ Quang Bửu, Tôn Thất Tùng, Nguyễn Hữu Thọ vv…

Khi thành lập Chính phủ kháng chiến, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã có công thư “Tìm người tài đức” đăng báo để công khai, minh bạch vì Bác sợ rằng “không thiếu người có tài có đức. E vì Chính phủ nghe không đến, thấy không khắp, đến nỗi những người tài đức không thể xuất thân”. Bác Hồ đã làm công tác cán bộ trên cơ sở dựa vào thành ý và minh tâm của dân để tuyển chọn và sử dụng người tài, chứ không cho rằng công tác tổ chức là chỉ thuộc về Đảng, làm trong nội bộ Đảng rồi đưa ra thuyết phục, thường là áp đặt, để dân chấp nhận.

Sau này, một số người có thẩm quyền với cách nhìn hẹp hòi, thiển cận về lý lịch, thành phần đã chuyển quyền, bỏ qua không đào tạo và sử dụng nhiều người có năng lực, và chí khí cần thiết cho công cuộc tái thiết đất nước. Họ chưa thấm nhuần lời dạy của Hồ Chủ Tịch: “Muôn việc thành công hoặc thất bại, đều do cán bộ tốt hoặc kém. Đó là một chân lý”. Ngày nay, cơ chế và tuyển chọn cán bộ vẫn còn “chuyên quyền”, dễ thấy nhất là sự hẹp hòi, thiển cận không dám dùng và không biết dùng những người có thực tài ngoài Đảng. Thời đại ngày nay, do nền kinh tế thị trường, những trí thức có năng lực thực sự và tự trọng cao, không còn chí thú theo đuổi, cố bám vào cái ghế quyền lực để tiến thân. Có những lúc các cụ ta phải kêu lên:

“Nhân tài như lá mùa thu

Tuấn kiệt như sao biển sớm”

Đó là lúc báo hiệu đất nước sẽ suy vong, lòng người ly tán. Bởi vậy, nhiều người cho rằng, nếu Đảng và Nhà nước không có cơ chế tuyển chọn công khai, minh bạch (trí thức thích thi thố tài năng) và chính sách đãi ngộ, môi trường làm việc thích hợp thì rất khó tuyển chọn được những người hiền tài cho đất nước. Người được tuyển chọn trong vòng luẩn quẩn “chuyên quyền” đó, dễ dẫn đến một số người lọt vào “mắt xanh” của Đảng nhưng lại không đủ tâm và tầm để sử dụng nguồn nhân lực có trí tuệ, người giúp việc tài giỏi hơn mình.

Cổ nhân đã dạy: “Quốc gia hưng vong, thất phu hữu trách” có nghĩa là ngay cả người tầm thường cũng phải chịu trách nhiệm trước sự hưng vong của đất nước. Trí thức lại càng phải có trách nhiệm hơn thế!. Ngày nay, tiếp tục truyền thống của cha ông, trí thức cần được rèn luyện để trở thành hiền tài có vai trò và trách nhiệm cống hiến tài năng vào tiến trình phát triển đất nước. Người khôn học kinh nghiệm lịch sử, kẻ đại học kinh nghiệm bản thân. Thời xưa, có những nhà vua anh minh đề ra chức “Gián quan” được miễn tội chém đầu để can ngăn những việc không đúng, không nên làm của Vua. Tri thức thời nay là tầng lớp tinh hoa của xã hội, sáng tạo ra các giá trị tinh thần, tôn trọng chân lý phải biết làm phản biện chính là hình ảnh của “gián quan” thời xưa nhưng được nâng lên tầm cao mới theo tư duy của xã hội dân chủ và phù hợp với thời đại toàn cầu hóa của nền kinh tế tri thức.

Chúng ta tin vào sức năng động tự thân của dân tộc, sự sáng tạo và bền bỉ của giới trí thức như ngọn lửa bùng lên để những người có trọng trách biết suy nghĩ, trọng dụng, quy tụ, sử dụng đội ngũ trí thức, nhất là các bậc trí thức lão thành, tâm huyết có kinh nghiệm, bản lãnh hiến kế cho tiến trình xây dựng đất nước. Các bậc trí thức hàng đầu của đất nước, theo quy luật của tạo hóa sẽ có lúc phải ngừng nghỉ, đó là khoảng trống mênh mông để lại.

Tôi được nghe kể, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng mới đến thăm chúc sức khỏe Đại tướng Võ Nguyên Giáp nhân kỷ niệm 55 năm ngày chiến thắng Điện Biên Phủ. Câu đầu tiên Đại tướng hỏi Thủ tướng là về dự án bauxite Tây Nguyên. Thủ tướng chân tình, giải đáp ý kiến của Đại tướng đã được Chính phủ nghiêm túc tiếp thu, nghiên cứu, Bộ Chính trị cũng rất quan tâm đến vấn đề này. Có thể nói người phản biện dự án bauxite Tây Nguyên, nhà trí thức lão thành cách mạng nổi tiếng Võ Nguyên Giáp luôn trăn trở, suy nghĩ về đất nước đã được Thủ tướng chân thành, cầu thị, tiếp thu tuy hơi muộn nhưng đó là bài học vô giá về sử dụng hiền tài của quốc gia trong thời đại ngày nay.

Nhiều người vẫn còn nhớ một “trí thức bẩm sinh” không bằng cấp luôn biết đánh thức xã hội thức dạy cũng mang họ Võ là cố Thủ tướng Võ Văn Kiệt. Với cốt cách của kẻ sĩ, bộ óc thông tuệ, tư duy minh triết, ông Sáu Dân nắm vững “thuật dùng người” và có khí phách trong nhiều bài phản biện đột phá sâu sắc được lòng dân nhưng cũng làm cho một số người có đầu óc “tiểu nông” không hài lòng. Bằng chứng là ông Sáu mới nằm xuống chưa đầy năm, nhưng có kẻ “bảo kê” nào đó cho tờ báo ở TP.HCM (ít độc giả) nên mới dám công khai đả phá vào những tư tưởng mang tầm vóc lớn, đột phá tìm hướng đi mới của dân tộc cũng như tư duy hòa hợp dân tộc qua câu nói nổi tiếng một thời của ông: “ngày thống nhất, triệu người vui nhưng cũng có triệu người buồn”! Xin nói rõ hơn, câu này họ trích dẫn không đúng thành ra xuyên tạc ý của ông Sáu Dân. Phải là người tri thức chân chính, có tầm nhìn xa, biết nén thù nhà (vợ và 3 con thân yêu bị địch giết hại) đặt quyền lợi đất nước lên trên tất cả, ông Sáu Dân mới phát biểu nguyên văn như sau: “một sự kiện liên quan đến chiến tranh khi nhắc lại, có hàng triệu người vui, mà cũng có hàng triệu người buồn. Đó là một vết thương chung của dân tộc cần được giữ lành thay vì tiếp tục làm cho nó thêm rỉ máu” (báo Quốc tế [Bộ Ngoại giao] ngày 13.4.2005, được in lại trong sách “Những câu chuyện về anh Sáu Dân”. Nhà Xuất bản Thông tấn. Hà Nội 2008. tr.75.) Tôi tin rằng nếu có thế giới tâm linh, thì ở cõi vĩnh hằng, ông Sáu vẫn luôn tự hào vì những trí thức lớn của dân tộc, nhân tài của quốc gia thì tên tuổi và sự nghiệp luôn đọng mãi trong dân và sống mãi với thời gian.

Nhìn xa, hiền tài phải được hướng tới lớp người trẻ tuổi bởi vì họ mới là lớp người có khả năng tiếp thu cái mới, sáng tạo, phụng sự đất nước khi còn sung sức. Khơi nguồn hiền tài từ lớp trẻ, đặc biệt là tuổi trẻ trí thức là con đường lâu dài và đúng đắn nhất. Cần tạo môi trường cho trí thức làm việc, phát huy năng lực, đãi ngộ xứng đáng công sức, thành quả họ mang lại. Tuy nhiên, vẫn có luồng ý kiến, trí thức chân chính không cần đãi ngộ, họ sẽ tự biết tìm cách để sáng tạo và tự sử dụng mình vào những công việc hữu ích cho tổ quốc. Có thực tế, “luật bất thành văn”, trong hệ thống xét duyệt, bổ nhiệm cán bộ cao cấp của Nhà nước không có chỗ dung thân cho những trí thức tài giỏi ngoài Đảng. Có nghịch lý, khá nhiều trí thức tiêu biểu cũng lại không thiết tha vào Đảng để làm con đường tiến thân.

Nếu chúng ta hiểu một cách sâu sa chân lý “Hiền tài là nguyên khí của quốc gia” không cần phải đốt đuốc lên mới thấy được người có thực tài mà chỉ cần có kế sách cụ thể, thực sự trân trọng tài năng, khiêm nhường mời gọi người tâm huyết để khơi nguồn hiền tài còn rất nhiều tiềm năng của đất nước để làm cho đất nước hưng thịnh và hiền tài ngày một nhiều thêm. Trong công tác cán bộ Hồ Chí Minh luôn coi trọng dân, phải theo ý dân: "Dựa theo ý kiến của họ mà cất nhắc cán bộ, nhất định không xảy ra việc thiên tư thiên vị, nhất định hợp lý và công bằng”. Không hiểu vì sao lúc này, tôi lại tự vấn và ước ao nếu những người làm công tác cán bộ không buôn bán quyền lực, thực sự thấu hiểu tư tưởng Hồ Chí Minh thì giới tinh hoa của trí thức kể cả trong và ngoài Đảng lại đồng nghĩa với giới lãnh đạo thì chắc chắn đất nước sẽ hưng thịnh, hội nhập và xã hội sẽ ổn định, phát triển vững bền.

Nghị luận xã hội Hiền tài là nguyên khí của quốc gia mẫu 7

"Hiền tài là nguyên khí của quốc gia, nguyên khí thịnh thì thế nước mạnh, rồi lên cao, nguyên khí suy thì thế nước yếu, rồi xuống thấp". Quả thật, sự trường tồn của một quốc gia nằm ở chính tài năng của mỗi người trong quốc gia đó.

"Hiền tài" ở đây là nói đến những con người vừa có tài, vừa có đức trong xã hội. Nói "Hiền tài là nguyên khí quốc gia" chính là lời khẳng định: Căn nguyên cho sự lớn mạnh của một quốc gia nằm ở những người tài giỏi và nhân cách cao đẹp và chúng ta cần phải biết tìm và trân trọng họ.

Quang Trung – Nguyễn Huệ đã từng nói: "Dựng nước lấy việc học làm đầu. Muốn thịnh trị lấy nhân tài làm gốc". Dân tộc Việt Nam trải qua biết bao cuộc chiến tranh ngoại xâm, nhiều người đã phải hi sinh và ngã xuống. Để có được một đất nước hòa bình và phát triển như ngày hôm nay, không chỉ nhờ sức mạnh đoàn kết, ý chí kiên cường của người dân Việt Nam, mà trong đó còn có sự đóng góp không nhỏ của những con người tài giỏi, hết lòng vì dân, vì nước.

Ý kiến của Thân Nhân Trung trải qua mọi thời đại vẫn còn vẹn nguyên giá trị. Vì vậy, dù trong hòan cảnh nào thì những nhân tài vẫn luôn cần được trân trọng. Ngày nay, Đảng và Nhà nước ta cũng đã có nhiều chính sách trọng dụng người tài để họ có cơ hội được phát triển bản thân, cống hiến sức lực của mình cho công cuộc xây dựng và bảo vệ đất nước. Những sinh viên xuất sắc, cán bộ có năng lực, ... đều được chính phủ trợ cấp chí phí sinh hoạt và học tập ở nước ngoài để mai này phục vụ đất nước. Bên cạnh đó, những cải cách giáo dục luôn được đưa ra để phù hợp với từng thời kì phát triển. Các trường học được xây dựng tạo điều kiện cho trẻ em mọi vùng miền đều có cơ hội học tập, các chính sách miễn giảm học phí cho các em có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn được đưa ra, những quỹ học bổng dành cho những em có thành tích cao trong học tập cũng được xây dựng và duy trì...

Tuy nhiên, thực tế hiện nay, đất nước ta đang xảy ra tình trạng "chảy máu chất xám". Đây là hiện tượng một lực lượng lớn trí thức trẻ đang tìm kiếm cơ hội cho bản thân ở những quốc gia khác có điều kiện sống và phát triển năng lực bản thân mạnh mẽ hơn. Nhiều người sau mọt thời gian học tập và làm việc tại một số quốc gia phát triển như Anh, Pháp, Mĩ,... đã quyết định định cư lâu dài, không quay trở lại làm việc trong nước. Việt Nam hiện nay là một nước phát triển, và tình trạng này diễn ra đang làm lãng phí một nguồn chất xám lớn, tạo khoảng cách giàu nghèo rõ rệt giữ nước ta với các cường quốc. Không những thế, tình trạng "chảy máu chất xám" đòi hỏi chính phủ phải cấp một khoản tiền không nhỏ để trả lương cho các chuyên gia nước ngoài cũng như chi phí cho việc mua máy móc, thiết bị nước ngoài trong khi bản thân quốc gia có rất nhiều người tài giỏi hoàn toàn có thể thiết kế, tạo ra những máy móc, công nghiệp hiện đại, ... phục vụ cho kinh tế, xã hội ... Điều này chứng tỏ những chính sách đãi ngộ của ta hiện vẫn còn nhiều bất cập cần được xem xét, khắc phục. Ngoài ra, do điều kiện kinh tế khá giả, nhiều bạn trẻ quen thói dựa dẫm, ỷ lại gia đình mà không có chí tiến thủ. Thay vì học tập, các bạn lại sa đà vào thói ăn chơi hưởng thụ xa hoa. Điều này không chỉ làm ảnh hưởng tới tương lai của các bạn mà còn tác động xấu tới sự phát triển của đất nước.

"Hiền tài là nguyên khí của quốc gia", và thế hệ trẻ là chủ nhân tương lai của đất nước. Vì vậy, ngay từ khi đang ngồi trên ghế nhà trường, chúng ta cần phải ra sức học tập, rèn luyện đạo đức để mai này phát huy tài năng, góp phần phát triển đất nước, như Mặc Tự đã từng nói: "Đất nước có nhiều người tài, đất nước càng hưng thịnh".

Nghị luận xã hội Hiền tài là nguyên khí của quốc gia mẫu 8

Trải qua hàng ngàn năm lịch sử dựng nước và giữ nước, nhân dân ta đã rút ra cho mình nhiều bài học kinh nghiệm xương máu, bồi đắp và phát huy những truyền thống quý báu của dân tộc. Một trong số đó là truyền thống quý trọng người tài, để đất nước được phát triển phồn thịnh, bền vững thì không thể nào thiếu đi nhân tố con người. Mọi yếu tố khách quan bên ngoài có thuận lợi đến đâu nhưng nếu thiếu đi tư duy sáng tạo của người tài thì cũng không thể đưa đất nước phát triển lên những tầm cao mới. Sớm nhận ra tầm quan trọng ấy mà Thân Nhân Tông đã có câu nói rất nổi tiếng: "Hiền tài là nguyên khí của quốc gia" để nhắc nhở thế hệ sau phải biết bồi dưỡng nhân tài, lấy đó làm cơ sở xây dựng đất nước.

Nói "Hiền tài là nguyên khí của quốc gia", vậy "hiền tài" là gì? Đó chính là những con người hội tụ nhiều những phẩm chất cao quý, vừa có tài lại vừa có đức, am hiểu tinh thông nhiều lĩnh vực trong đời sống xã hội, là người nhân nghĩa có lòng yêu nước thương dân. "Nguyên khí" chính là những yếu tố, sức mạnh tiềm tàng bên trong của đất nước. Theo cách nói của Thân Nhân Tông "Hiền tài là nguyên khí của quốc gia" đó là khẳng định tầm quan trọng của con người, "hiền tài" như là xương sống của đất nước, đưa đất nước phát triển vững bền, thịnh vượng.

Từ những buổi đầu dựng nước, đất nước ta đã phải đối đầu với đầy rẫy những khó khăn thử thách. Thiên nhiên khắt nghiệt, kẻ thù xâm lăng, ấy vậy mà nhờ có công các vua Hùng đất nước đã được xây dựng vững bền. Trải qua thêm nghìn năm lịch sử đầy biến cố, đất nước lại xuất hiện nhiều hiền tài: Ngô Quyền, Lý Thường Kiệt, Nguyễn Trãi, Quang Trung, Hồ Chí Minh,... Chính họ đã giữ cho đất nước được độc lập, đánh đuổi kẻ thù xâm lăng bằng mưu trí tài năng và bản lĩnh của mình. Một đất nước nhỏ như Việt Nam ta luôn bị kẻ thù coi thường, vũ khí thô sơ, sức người có yếu thế nhưng trong kháng chiến bằng sự khôn ngoan, mưu trí của người lãnh đạo cùng với tinh thần đoàn kết của nhân dân, chúng ta đã đánh đuổi mọi kẻ thù xâm lược, từ Trung Quốc người đông sức mạnh cho đến đế quốc Pháp, Mỹ tàn bạo đều phải chịu thua trước Việt Nam - một đất nước anh hùng.

Ngày nay, Đảng ta trên con đường xây dựng và bảo vệ Tổ quốc vẫn lấy tư tưởng "Hiền tài là nguyên khí của quốc gia" làm cốt lõi, chúng ta tiếp tục kế thừa và phát huy những bài học mà ông cha để lại. Ra sức đào tạo những người "hiền tài" được xem là rường cột tương lai của đất nước, bằng cách mở nhiều trường, khuyến khích học tập, chế độ học bổng, đãi ngộ dành cho người tài, trang bị cơ sở vật chất thu hút nhân tài. Chúng ta hết lòng coi trọng nhân tài và cũng ra sức tìm kiếm, phát hiện họ để đào tạo trở thành những người tài giỏi, nhân đức để mai này đem tài năng đó phục vụ cho công cuộc xây dựng, phát triển đất nước. Thân Nhân Tông cho rằng: "Nguyên khí thịnh thì thế nước mạnh, rồi lên cao, nguyên khí suy thì thế nước yếu, rồi xuống thấp". Quả thật vậy, nếu một đất nước không đặt yếu tố con người lên làm đầu thì "thế nước" sẽ không thể vững mạnh mà ngày càng suy yếu hoặc nếu có phát triển thì sẽ không thể ổn định, bền vững.

Để chứng minh điều trên, chúng ta thử nhìn quanh thế giới, có thể thấy rằng những quốc gia phát triển họ đều đặt yếu tố con người làm trọng. Tiêu biểu Hàn Quốc một đất nước chịu nhiều cuộc chiến tranh, giành được độc lập muộn, khí hậu khắc nghiệt,... Nhưng bằng sự quyết tâm thay đổi vận mệnh đất nước, tích cực đầu tư vào con người như thay đổi chế độ giáo dục, chế độ chăm sóc y tế, chế độ dinh dưỡng, và họ đã thành công vươn lên thành một quốc gia giàu mạnh vượt bậc, được ví là con Rồng của châu Á. Hay Nhật Bản quốc gia không được thiên nhiên ưu đãi, thiên tai, động đất, sóng thần xảy ra liên miên, tài nguyên thiên nhiên khan hiếm, thế nhưng họ đã rất khôn ngoan biết lấy "hiền tài" làm động lực thúc đẩy đất nước phát triển, ra sức đào tạo và thu hút nhân tài, để vươn lên trở thành cường quốc đứng thứ ba trên toàn thế giới.

Nhưng đáng buồn thay, Việt Nam ta đang xuất hiện một tình trạng đáng báo động là hiện tượng "chảy máu chất xám". Những người tài giỏi tìm đường ra nước ngoài sinh sống, làm việc, đem tài năng cống hiến ở một đất nước khác, mà không muốn ở lại đất mẹ chỉ vì đãi ngộ không xứng đáng, không có một môi trường phát triển tài năng. Nhận thấy tình hình đó thiết nghĩ, nhà nước cần phải bình tĩnh suy xét lại thực tại, cần chú trọng hơn trong việc tạo môi trường cho người tài được phát triển bản thân, đồng thời phải có chế độ đãi ngộ đặc biệt hơn để khuyến khích họ cống hiến hết mình. Sẽ rất lãng phí nếu người tài không được phát hiện, bồi dưỡng kịp thời, đó là một tổn thất rất lớn cho quốc gia, dân tộc, chẳng khác gì "nguyên khí của quốc gia" đang dần hao mòn suy kiệt, đây là một vấn đề rất cấp bách, ảnh hưởng đến sự tồn vong của dân tộc, của đất nước.

Đất nước trải qua ngàn năm lịch sử, như Nguyễn trãi từng nói: "Tuy mạnh yếu có lúc khác nhau, song hào kiệt đời nào cũng có", ông cha ta đã biết dựa vào thế mạnh đó để xây dựng đất nước vững mạnh, trường tồn. Ngày nay hòa cùng sự phát triển của thế giới, đất nước ta càng cần phải giữ vững và phát huy mạnh mẽ truyền thống trọng người hiền tài để đưa đất nước tiến lên "sánh vai cùng các cường quốc năm châu" như lời Bác đã dặn dò năm xưa.

Nghị luận xã hội Hiền tài là nguyên khí của quốc gia mẫu 9

Ngôi sao tỏa sáng nhất trên bầu trời đất nước là những cá nhân xuất sắc, những người vừa có kiến thức sâu rộng, vừa có phẩm hạnh đạo đức tốt, và tầm ảnh hưởng của họ lan tỏa mạnh mẽ, góp phần quan trọng vào sự phát triển của quốc gia. Ánh sáng của họ rạng ngời và trong sáng như ngôi sao tỏa sáng trên bầu trời đêm. Sự tồn tại và phát triển của mỗi quốc gia đều phụ thuộc lớn vào những người hiền tài này, và có lẽ đó chính là lý do tại sao chúng ta nói “Hiền tài là nguyên khí quốc gia”.

Điều này có lý do vì những người hiền tài đóng vai trò quan trọng trong nhiều lĩnh vực quan trọng của xã hội và đời sống quốc gia. Họ không chỉ giỏi về kiến thức và trí tuệ, mà còn có khả năng đưa ra những quyết định sáng suốt và phân tích sâu về các vấn đề quan trọng. Sự thông minh và sáng tạo của họ giúp quốc gia tiến bộ và phát triển.

Ngoài ra, hiền tài còn có khả năng dẫn đầu và xây dựng những hướng đi chiến lược cho tương lai của đất nước. Những quyết định và chiến lược của họ có thể có tầm ảnh hưởng lớn đến sự phát triển và thịnh vượng của quốc gia, và đó chính là lý do tại sao họ được xem là nguyên khí quốc gia.

Để duy trì và phát triển vai trò của người tài trong xã hội ngày nay, quốc gia cần tạo ra môi trường thúc đẩy sự phát triển của họ. Điều này có thể bao gồm việc đầu tư vào giáo dục và đào tạo, xây dựng cơ sở hạ tầng nghiên cứu và phát triển, cũng như đảm bảo môi trường kinh doanh và làm việc thuận lợi để họ có thể phát huy tối đa tiềm năng của mình.

Ngoài việc có kiến thức và trí tuệ vượt trội, hiền tài cũng phải mang trong mình những đức tính tốt, sẵn sàng hi sinh lợi ích cá nhân để đóng góp cho cộng đồng và mục tiêu phát triển toàn diện của đất nước.

Tuy nhiên, hiện thực xã hội hiện nay cho thấy đất nước đang đối mặt với tình trạng “mất mát nguồn tài năng”. Một số lớn trí thức trẻ đang chọn ra nước ngoài để phát triển bản thân vì họ thấy các quốc gia khác cung cấp điều kiện sống và phát triển cá nhân tốt hơn. Một số người sau khi hoàn thành học tập và làm việc ở những quốc gia phát triển như Anh, Pháp, Mỹ, đã quyết định định cư lâu dài và không quay lại làm việc ở Việt Nam. Hiện nay, Việt Nam đã phát triển và trở thành một quốc gia có triển vọng, nhưng cũng đang đối mặt với vấn đề làm lãng phí nguồn nhân tài lớn, và khoảng cách giàu nghèo ngày càng gia tăng.

Một phần nguyên nhân của vấn đề này là do quốc gia chưa xây dựng được chính sách trọng dụng người tài và môi trường phát triển tài năng còn hạn chế. Tâm lý cá nhân về lợi ích cá nhân cũng góp phần vào tình trạng này.

Do đó, để thúc đẩy vai trò của người tài trong xã hội và đảm bảo rằng đất nước có được những người hiền tài để góp phần vào sự phát triển chung, chính phủ cần phải thiết lập những chính sách bền vững và hợp lý để thu hút và duy trì người tài. Điều này bao gồm việc đầu tư vào giáo dục và đào tạo, xây dựng môi trường làm việc thuận lợi và khuyến khích sự phát triển cá nhân. Cùng với đó, từng cá nhân cũng cần nỗ lực không ngừng học hỏi và hoàn thiện bản thân để có thể đóng góp vào lợi ích của cả xã hội và đất nước. “Hiền tài là nguyên khí quốc gia” là một tuyên bố chính xác, đặc biệt đối với một đất nước đang trong giai đoạn phát triển và hòa nhập quốc tế như Việt Nam. Đất nước và những người tài là hai yếu tố không thể tách rời.

Ngoài việc có kiến thức và trí tuệ vượt trội, hiền tài cũng phải mang trong mình những đức tính tốt, sẵn sàng hi sinh lợi ích cá nhân để đóng góp cho cộng đồng và mục tiêu phát triển toàn diện của đất nước.

Tuy nhiên, hiện thực xã hội hiện nay cho thấy đất nước đang đối mặt với tình trạng “mất mát nguồn tài năng”. Một số lớn trí thức trẻ đang chọn ra nước ngoài để phát triển bản thân vì họ thấy các quốc gia khác cung cấp điều kiện sống và phát triển cá nhân tốt hơn. Một số người sau khi hoàn thành học tập và làm việc ở những quốc gia phát triển như Anh, Pháp, Mỹ, đã quyết định định cư lâu dài và không quay lại làm việc ở Việt Nam. Hiện nay, Việt Nam đã phát triển và trở thành một quốc gia có triển vọng, nhưng cũng đang đối mặt với vấn đề làm lãng phí nguồn nhân tài lớn, và khoảng cách giàu nghèo ngày càng gia tăng.

Nghị luận xã hội Hiền tài là nguyên khí của quốc gia mẫu 10

Vị vua xuất sắc và quan trọng trong lịch sử dân tộc, Nguyễn Huệ, từng tuyên bố: “Xây dựng đất nước bằng tri thức là ưu tiên hàng đầu, và để thịnh vượng, ta cần người tài.” Điều này tương tự với quan điểm của Mặc Tự, người cũng khẳng định: “Đất nước thịnh vượng bởi sự hiện diện của nhiều tài năng.” Những tuyên bố này không phải ngẫu nhiên mà xuất phát từ yếu tố cốt lõi trong việc xây dựng và bảo vệ quốc gia của họ.

Mặc dù có nhiều người chia sẻ quan điểm này với Nguyễn Huệ và Mặc Tự, nhưng không thể không nhắc đến Trần Nhân Tông, người đã tổng hợp ý tưởng này thành câu nói ngắn gọn nhưng rất sâu sắc: “Hiền tài là nguyên khí của quốc gia.”

Để hiểu rõ hơn về khái niệm “hiền tài”, chúng ta cần phải xác định nó. “Hiền” ở đây đề cập đến tính cách đạo đức, lòng hiếu thảo và phẩm chất lương thiện của một người. Trong khi đó, “tài” ám chỉ tài năng, năng lực và phẩm chất đặc biệt của một cá nhân. Hiền tài, theo định nghĩa này, là những người vừa có tài năng đặc biệt, vừa có đức độ, đạo đức cao cả, và tận tâm với đất nước và nhân dân.

Trần Nhân Tông đã nêu rõ lý do tại sao hiền tài là “nguyên khí” của quốc gia. “Nguyên khí” ở đây đề cập đến sức mạnh, tiềm năng tiềm ẩn sâu bên trong mỗi quốc gia, có khả năng giúp đất nước phát triển và thịnh vượng, cạnh tranh với các nước mạnh trên trường quốc tế. Hiện thực hóa tiềm năng này đòi hỏi sự hiện diện và đóng góp của những người hiền tài.

Nhìn lại qua bề dày lịch sử rạng ngời của dân tộc, với quá trình xây dựng và bảo vệ đất nước kéo dài hàng nghìn năm, ta có thể tự tin khẳng định rằng câu nói của Trần Nhân Tông là hoàn toàn chính xác. Các vị vua vĩ đại như Quang Trung, Lí Thái Tổ, và Lê Lợi đã làm rõ và thuyết phục về sự quan trọng của việc sử dụng tài năng, trí tuệ và đạo đức trong việc quản lý và phát triển đất nước. Họ là những minh chứng sống của sự thành công và sự cống hiến của những người tài giỏi trong lịch sử dân tộc.

Nhưng không chỉ có các nhà lãnh đạo hàng đầu của đất nước là những người tài xuất sắc. Chúng ta không thể bỏ qua vai trò quan trọng của các tướng lĩnh trong triều đình, như Lí Thường Kiệt, người đầu tiên đưa quân đội sang Bắc để bảo vệ đất nước, hoặc Đại tướng Võ Nguyên Giáp, người được công nhận là một trong những tướng lĩnh vĩ đại nhất trong lịch sử Việt Nam. Tất cả họ đã đóng góp quan trọng vào sự bảo vệ và phát triển của đất nước.

Nhìn vào thời điểm hiện tại, Đảng và Nhà nước của chúng ta vẫn đang không ngừng nỗ lực để xây dựng một Việt Nam phồn thịnh, trong quá trình công nghiệp hóa và hiện đại hóa. Chân lý “Hiền tài là nguyên khí của quốc gia” luôn được thể hiện qua việc tìm kiếm và phát triển tài năng. Hằng năm, chúng ta tổ chức nhiều cuộc thi để tìm ra những tài năng xuất sắc, tạo điều kiện cho họ phát triển tài năng và phục vụ đất nước.

Tuy nhiên, trong bối cảnh này, cũng không thể không nhắc đến thực tế rằng nhiều người tài đã sang nước ngoài để học tập và làm việc, và không quay trở lại quê hương. Việc này có thể được giải thích bằng việc họ tìm kiếm môi trường học tập và phát triển cá nhân tốt hơn ở nước ngoài. Điều này đặt ra thách thức cho đất nước cần phải tạo điều kiện thuận lợi để họ có cơ hội phát triển và đóng góp cho đất nước một cách hiệu quả hơn.

Dù cho thế giới ngày nay và trong tương lai có thay đổi và phức tạp, những người hiền tài vẫn luôn là những nhân tố quan trọng trong mọi hoàn cảnh. Vì vậy, chúng ta mỗi người cần không ngừng nỗ lực học tập, nâng cao kiến thức và trang bị bản thân để trở thành người có ích cho xã hội và giúp đất nước ngày càng phát triển và mạnh mẽ.

Nghị luận xã hội Hiền tài là nguyên khí của quốc gia mẫu 11

Trong thời đại hiện đại, nhiều người đã biết đến Thân Nhân Trung - người đã viết bài văn cho tấm bia đầu tiên tại Văn Miếu. Trong bài văn đó, ông nhấn mạnh vai trò của trí thức và cho rằng "Hiền tài là nguyên khí của quốc gia, nguyên khí thịnh thì đất nước mạnh và ngày càng lớn, nguyên khí suy thì nước yếu và ngày càng xuống cấp."

Theo quan điểm của tôi, hiền tài là nguyên khí của quốc gia, đó chính là khát vọng của toàn dân. Nếu nói theo nghĩa đen của Đông y, "nguyên khí" không có mùi, màu sắc hay vị trí, nhưng con người không có nguyên khí thì coi như đã mất đi sự sống. Nguyên khí chính là sức sống của mỗi quốc gia. Ngay từ khi còn nhỏ, khi mới bước chân vào trường học, tôi đã được thầy cô dạy về lòng tự hào với quê hương Thái Bình - nơi đã sinh ra các nhà học giả, nhà giáo như Lê Quý Đôn. Ông đã có những quan điểm trở thành chân lý cho mọi thời đại, như "Phi nông bất ổn, phi công bất phú, phi thương bất hoạt, phi trí bất hưng," có nghĩa là để đất nước phát triển thịnh vượng, cần có sự góp phần của trí thức.

Trí thức đã có nhiều định nghĩa khác nhau và cho đến nay vẫn chưa được định hình một cách rõ ràng. Hiền tài cũng là một khía cạnh của trí thức. Người xưa có quan niệm rằng trí thức là những người có kiến thức rộng, biết nhiều hơn và có trình độ đào tạo cao hơn so với trung bình xã hội. Theo từ điển, "Trí thức là người sử dụng trí tuệ để làm việc, nghiên cứu, phản ánh, dự đoán hoặc đặt ra và trả lời các câu hỏi liên quan đến nhiều ý tưởng khác nhau." C.Mác định nghĩa rằng "Trí thức là những người nói sự thật, không bị chi phối bởi những gì hiện có. Họ không bỏ qua quan điểm của mình hoặc xung đột với quyền lực, bất kể quyền lực đó thuộc về ai."

Ngày nay, theo quan điểm chính thống, trí thức là những người lao động tư duy. Thái độ của trí thức là thước đo tiến bộ của một chế độ. Giáo sư Cao Huy Thuần từ Đại học Picardie (Pháp) định nghĩa rằng "Người đánh thức xã hội, không để nó ngủ, chính là trí thức, cho dù họ là ai." J.P.Sartre, một triết gia nổi tiếng người Pháp, đã nói "Nếu ai đó chế tạo ra quả bom nguyên tử, thì người đó là nhà khoa học. Nhưng chỉ khi ông ta nhận ra sự đáng sợ của sức mạnh hủy diệt đó và đứng lên phản đối bom nguyên tử, lúc đó ông ta mới thực sự trở thành trí thức."

Trong suốt lịch sử nhân loại, việc sử dụng tài năng của con người đã khác nhau tuỳ theo hoàn cảnh lịch sử, thời đại và vai trò, nhiệm vụ của họ. Dù ở phương Đông hay phương Tây, những người thực sự tài năng và trí thức đều có "mẫu số chung" trong cách tương tác với xã hội và tầng lớp cầm quyền. Tuy nhiên, những người thực sự tài năng và chân chính lại rất hiếm, và chúng ta cần biết tìm kiếm và trân trọng họ.

Ví dụ trong thời kỳ Tam quốc, Lưu Bị trở thành vị vua trị vì quốc gia Thục nhờ sự sáng suốt và khéo léo trong việc thu phục lòng người và tuyển dụng tài năng. Ông đã ba lần đi xa, cầu hiền tài Khổng Minh, một nhà quân sự thông minh và tài ba, để làm quân sư. Tương tự, Tần Thủy Hoàng, vị hoàng đế Trung Hoa đầu tiên thống nhất đất nước, đã cai trị bằng bạo quyền, đốt sách và không coi trọng trí thức. Nhưng chỉ trong thời gian ngắn, đất nước đã rơi vào hỗn loạn và sự phân ly.

Ở đất nước ta, từ xưa đến nay, luôn có nhiều người tài, nhưng nguồn tài năng đó được khơi dậy và phát triển theo từng thời kỳ, từng giai đoạn. Điều này có nghĩa là khi ta quan tâm và trọng dụng, thì tài năng và tri thức sẽ nở rộ. Những người có học vấn thường có khả năng phán đoán và nhìn nhận tình hình sáng suốt hơn người thường. Trong thời kỳ phong kiến, đã có nhiều bài học cho thấy việc trọng dụng trí thức đem lại hiệu quả cao trong công cuộc bảo vệ tổ quốc, chống ngoại xâm và xây dựng đất nước phát triển. Tầng lớp trí thức lãnh đạo biết khơi dậy, hòa nhập với nhân dân và sẵn lòng hy sinh vì nguyên tắc cao cả đó. Bài "Hịch tướng sĩ" của Hưng Đạo Vương Trần Quốc Tuấn, bài thơ bất hủ của Lý Thường Kiệt khẳng định chủ quyền của đất nước "Nam quốc sơn hà Nam đế cư", hay bản văn lịch sử vĩ đại của Nguyễn Trãi: "Bình Ngô đại cáo" là những minh chứng cho sự sáng suốt của các tiền bối trong việc coi trọng và sử dụng trí thức như các nhà quân sự và nhà tư tưởng chiến lược của thời đại.

Mặc dù chế độ phong kiến hạn chế sĩ phu tiến thân trong chính quyền, nhưng những trí thức hiền tài đã sẵn lòng từ bỏ vị trí quan trọng khi ý kiến của họ không được Vua tôn trọng, và họ rút lui vào sự ẩn dật. Một trong số những trường hợp nổi tiếng là ông Chu Văn An, một nhà sư hiền tài, sau khi đỗ kinh đô Thái học, ông từ chối làm quan và quay về quê mở trường dạy học với nhiều học trò. Vua Trần Minh Tông nhận thấy tài năng của Chu Văn An và mời ông vào triều dạy học cho thái tử và các quan thần. Tuy nhiên, trong thời vua Trần Dụ Tông, khi nhiều quan thần xung quanh Vua đều khúm núm và tham quan, nhà giáo Chu Văn An đã mạnh dạn đưa ra tố giác, chỉ trích và yêu cầu xử phạt 7 quan thần phản quốc. Vua không lắng nghe, ông liền treo ấn và rút lui vào ẩn. "Thất trảm sớ" của nhà giáo Chu Văn An vẫn được kể tụng đến ngày nay.

Trong thời Vua Quang Trung, dù biết rõ Ngô Thời Nhậm có khuyết điểm, nhưng vẫn được sử dụng vì được công nhận có tài. Thật đáng tiếc, bậc tướng quân tài ba như vua Quang Trung lại không trường thọ, và công việc lớn vẫn còn dang dở.

Vào năm 1930, đầu thời kỳ cách mạng, một số người có quyền lực đã mắc phải chính sách sai lầm, xem trí thức là kẻ thù và cần phá hủy, với khẩu hiệu "Trí, phú, địa, hào, đào tận gốc, trốc tận rễ" do xuất phát từ nền kinh tế "tiểu nông" lạc hậu. Tuy nhiên, thời thế đã tạo ra những anh hùng. May mắn cho dân tộc Việt Nam, Nguyễn Ái Quốc - Hồ Chí Minh đã xuất hiện với tư duy và tầm nhìn sáng suốt, thông qua việc tích lũy và lựa chọn trong những năm sống khó khăn tại nước ngoài, ông đã thuyết phục được nhiều nhân sĩ và trí thức tiêu biểu. Đó là yếu tố vô cùng quan trọng để đánh thức sức mạnh đoàn kết dân tộc, từ bỏ cuộc sống xa hoa, vượt qua nguy hiểm và tham gia vào cuộc kháng chiến, với các tượng đài tiêu biểu như Trần Đại Nghĩa, Tạ Quang Bửu, Tôn Thất Tùng, Nguyễn Hữu Thọ và nhiều người khác.

Khi thành lập Chính phủ kháng chiến, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã viết công thư "Tìm người tài đức" và đăng trên báo để công khai, minh bạch, vì ông lo lắng rằng "không thiếu người có tài có đức. Nhưng vì Chính phủ chưa biết đến, chưa thấy đầy đủ, đến mức những người tài đức không thể tham gia". Bác Hồ đã tiến hành công tác tuyển chọn cán bộ dựa trên ý kiến và lòng tâm của nhân dân, không coi công tác tổ chức là chỉ thuộc về Đảng, chỉ làm trong nội bộ Đảng rồi đưa ra thuyết phục, thường là áp đặt, để dân chấp nhận.

Tuy nhiên, sau này, một số người có quyền hạn, với tầm nhìn hạn hẹp và hạn chế về lý lịch và thành phần, đã lạm dụng quyền lực của mình và không đào tạo, sử dụng nhiều người có năng lực và tinh thần cần thiết cho công cuộc tái thiết đất nước. Họ chưa thấm nhuần được lời dạy của Chủ tịch Hồ: "Muôn việc thành công hay thất bại, đều do cán bộ giỏi hay kém. Đó là một sự thật". Ngày nay, cơ chế và quy trình tuyển chọn cán bộ vẫn còn "chuyên quyền", đặc biệt là tình trạng hạn hẹp và hạn chế không dám sử dụng và không biết sử dụng những người tài ngoài Đảng. Trong thời đại hiện nay, do nền kinh tế thị trường, những trí thức thực sự có năng lực và tự trọng cao không còn quan tâm đến việc bám trụ vào ghế quyền lực để thăng tiến. Đôi khi, chúng ta phải lên tiếng:

"Nhân tài như lá mùa thu

Tuấn kiệt như sao biển sớm"

Đó là dấu hiệu cho thấy đất nước sẽ suy thoái, lòng người sẽ chia rẽ. Do đó, nhiều người cho rằng, nếu Đảng và Nhà nước không có cơ chế tuyển chọn công khai, minh bạch (mở cửa cho trí thức thi đấu tài năng) và chính sách đãi ngộ, môi trường làm việc thích hợp, thì rất khó để tuyển chọn được những người tài giỏi cho đất nước. Những người được tuyển chọn trong vòng xoáy "chuyên quyền" đó dễ dẫn đến tình trạng một số người được Đảng quan tâm nhưng lại không đủ tâm và tầm để sử dụng nguồn nhân lực trí tuệ, người có thể giúp đỡ và vượt qua mình trong công việc.

Cổ nhân đã truyền dạy rằng: "Quốc gia hưng vong, thất phu hữu trách", tức là ngay cả những người bình thường cũng phải chịu trách nhiệm đối với sự thịnh vong hay suy tàn của đất nước. Còn đối với trí thức, trách nhiệm của họ càng lớn hơn! Ngày nay, tiếp tục theo truyền thống của tổ tiên, trí thức cần được đào tạo và rèn luyện để trở thành những tài năng hiền tài, có vai trò và trách nhiệm cống hiến tài năng cho quá trình phát triển của đất nước. Người khôn ngoan học từ kinh nghiệm lịch sử, còn người thông thái học từ kinh nghiệm cá nhân.

Xưa kia, những vị vua anh minh đã thiết lập chức vụ "Gián quan", được miễn trừ trách nhiệm chém đầu, nhằm ngăn chặn những việc không đúng, không nên làm của Vua. Ngày nay, trí thức là tầng lớp tinh hoa của xã hội, tạo ra những giá trị tinh thần, và đặc biệt là biết bình luận phản biện, đó là hình ảnh của "gián quan" xưa nhưng được nâng lên cao hơn theo tư duy của xã hội dân chủ và phù hợp với sự toàn cầu hóa của nền kinh tế tri thức.

Chúng ta tin vào sức mạnh tự thân của dân tộc, sự sáng tạo và kiên nhẫn của giới trí thức như ngọn lửa bùng cháy, để những người mang trọng trách biết suy nghĩ, tôn trọng và tận dụng nguồn nhân lực trí thức, đặc biệt là những người có kinh nghiệm và lòng đam mê, để đóng góp ý kiến cho quá trình xây dựng đất nước. Các nhà trí thức hàng đầu của đất nước, theo quy luật tự nhiên, sẽ có thời gian phải nghỉ ngơi, để lại một khoảng trống rộng lớn.

Tôi đã nghe kể rằng Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã đến thăm và chúc sức khỏe Đại tướng Võ Nguyên Giáp nhân kỷ niệm 55 năm ngày chiến thắng Điện Biên Phủ. Đại tướng đã đặt câu hỏi đầu tiên cho Thủ tướng liên quan đến dự án bauxite Tây Nguyên. Thủ tướng đã trả lời chân thành và giải đáp ý kiến của Đại tướng, cho biết rằng Chính phủ đã nghiêm túc tiếp thu và nghiên cứu vấn đề này, và Bộ Chính trị cũng rất quan tâm đến nó. Có thể nói những người phản đối dự án bauxite Tây Nguyên, như nhà trí thức và lãnh tụ cách mạng nổi tiếng Võ Nguyên Giáp, luôn lo lắng và suy nghĩ về lợi ích quốc gia, và Thủ tướng đã chân thành, đồng tình và tiếp thu ý kiến của Đại tướng, dù có hơi trễ nhưng đó là một bài học quý giá về việc sử dụng tài năng tốt cho quốc gia trong thời đại hiện nay.

Nhiều người vẫn nhớ đến "trí thức bẩm sinh" không bằng cấp nhưng luôn có khả năng thức tỉnh xã hội, và ví dụ điển hình là cố Thủ tướng Võ Văn Kiệt. Với phẩm chất của một người sĩ, trí tuệ thông minh, tư duy triết học, ông Sáu Dân đã nắm vững "thuật dùng người" và có sự quyết đoán trong nhiều bài phản biện sâu sắc, được lòng dân nhưng cũng làm một số người có tư tưởng hẹp hòi không hài lòng. Một chứng cứ khác là sau khi ông Sáu qua đời chưa đầy một năm, có một số người "ủng hộ" đã công khai phá hoại những ý tưởng có tầm vóc, đột phá để tìm kiếm hướng đi mới cho dân tộc cũng như sự hòa hợp của tư duy dân tộc, thông qua câu nói nổi tiếng một thời của ông: "ngày thống nhất, triệu người vui nhưng cũng có triệu người buồn"! Tuy nhiên, cần phải rõ rằng câu này đã bị trích dẫn không chính xác và bị biến t distortý theo ý của ông Sáu Dân. Phải là người tri thức chân chính, có tầm nhìn xa, biết đặt lợi ích đất nước lên trên hết, ông Sáu Dân mới phát biểu nguyên văn như sau: "một sự kiện liên quan đến chiến tranh khi nhắc lại, có hàng triệu người vui, nhưng cũng có hàng triệu người buồn. Đó là một vết thương chung của dân tộc cần được chữa lành thay vì tiếp tục làm cho nó tiếp tục chảy máu" (báo Quốc tế [Bộ Ngoại giao] ngày 13.4.2005, được trích dẫn trong sách "Những câu chuyện về anh Sáu Dân", Nhà Xuất bản Thông tấn, Hà Nội, 2008, trang 75). Tôi tin rằng nếu có thế giới tâm linh, ông Sáu vẫn sẽ tự hào vì những tri thức vĩ đại của dân tộc, và tên tuổi và công lao của ông sẽ sống mãi trong lòng nhân dân và mãi mãi với thời gian.

Nhìn xa, hiền tài cần được hướng tới đối với lứa tuổi trẻ, vì họ là nhóm người có khả năng tiếp thu cái mới, sáng tạo và phục vụ đất nước khi còn trẻ và năng động. Việc khơi nguồn hiền tài từ lứa trẻ, đặc biệt là tuổi trẻ trí thức, là con đường bền vững và chính đáng nhất. Chúng ta cần tạo điều kiện làm việc cho trí thức, khai thác năng lực và đáp ứng xứng đáng đối với những đóng góp và thành quả mà họ mang lại. Tuy nhiên, vẫn có những quan điểm rằng trí thức chân chính không cần được đối xử đặc biệt, và họ sẽ tự tìm cách sáng tạo và đóng góp cho tổ quốc một cách tự nguyện. Thực tế cho thấy, trong quá trình đánh giá và bổ nhiệm cán bộ cao cấp của Nhà nước, không có sự đồng lòng để đón nhận những trí thức giỏi ngoài Đảng. Điều này tạo ra một nghịch lý, khi mà nhiều trí thức tiêu biểu không tham gia Đảng để tiến thân.

Nếu chúng ta thấu hiểu sâu sắc câu chân lý "Hiền tài là nguyên khí của quốc gia", chúng ta sẽ nhận ra rằng không cần phải chờ đến khi có sự kích thích mới nhìn thấy những người tài năng, mà chỉ cần có các chính sách cụ thể, đánh giá thật sự trọng trọng hiện tượng tài năng, mời gọi những người đam mê để khơi nguồn hiền tài còn nhiều tiềm năng khác của đất nước, để đất nước ngày càng phát triển và thịnh vượng hơn. Trong công tác cán bộ, Hồ Chí Minh luôn coi trọng ý kiến của nhân dân: "Dựa vào ý kiến của họ để tuyển chọn cán bộ, không có sự thiên vị hay bất công." Tôi tự đặt câu hỏi và hy vọng rằng những người làm công tác cán bộ không sử dụng quyền lực để làm lợi, mà thực sự hiểu được tư tưởng của Hồ Chí Minh, thì tầng lớp tinh hoa của trí thức, cả trong và ngoài Đảng, sẽ trở thành những nhà lãnh đạo. Điều này sẽ đem lại sự thịnh vượng cho đất nước, và xã hội sẽ ổn định, phát triển vững mạnh.

Nghị luận xã hội Hiền tài là nguyên khí của quốc gia mẫu 12

Được khẳng định từ thế kỉ XV trong tác phẩm Bồi kí để danh tiến sĩ khoa Nhâm Tuất niên hiệu Đại Bão thứ ha, tư tưởng Hiền tài là nguyên khí quốc gia của Thân Nhân Trung là một trong những tư tường lớn đã được kiểm nghiệm qua nhiều giai đoạn lịch sử của đất nước. Trong sự phát triển mạnh mẽ và cũng hết sức phức tạp hiện nay, tư tưởng này đang được tiếp tục đề cao chú trọng.

Tư tưởng của Thân Nhân Trung cho rằng : Hiền tài là nguyên khí quốc gia, rồi lên cao, nguyên khí suy thì thế nước yểu, rồi xuống thấp”. Chính vì thế “bồi dưỡng nhân tài, kén chọn kẻ sĩ. vun trồng nguyên khí” là việc đầu tiên đã, đang và cần phải làm cùa nhà nước. Như vậy, theo Thân Nhân Trung hiền tài có vai trò quyết định” đến sự thịnh – suy của đất nước, hiền tài chính là khí chất làm nên sự sống còn sự phát triển của xã hội, của quốc gia; một nước muốn mạnh thì điều trước tiên cần quan tâm chú trọng là bổi dượng, chăm chú, đãi ngộ hiền tài.

Có thể nói tư tuởng của Thân Nhân Trung là một tư tưởng hết sức đúng đắn và tiến bộ. Hiền tài là những người tài cao, học rộng lại đức độ, đó là những ngựời vừa có trí tuệ lại vừa có nhân cách đáng trọng. Tài năng, trí tuệ sáng suốt của họ sẽ tạo nên những giá trị, những thành quả, những sản phẩm mới cho con người, cho xã hộ, góp phần cài biến xã hội, thúc đẩy xã hội vận động, họ là những người có khả năng phán đoán, suy xét thấu đáo, có tầm nhìn xa trông rộng cho nên có thể vạch ra nhưng đường hướng quan trọng cần thiết cho sự vận động của xã hội trong tương lai… Để xây đựng một đất nước giàu mạnh về mọi mặt cần thiết phải có những con người tài giỏi, những cá nhân có năng lực, có tài, có trí tuệ thực sự. Bên cạnh tài năng thì dức độ, nhân cách cùa họ sẽ giúp họ biết sử dụng cái tài của mình vào những mục đích tốt đẹp, họ sẽ tạo ra những giá trị hữu ích cho cuộc sống. Trong một xã hội không thiếu những cá nhân có tài, nhưng trong sô’ đó không phải ai cũng là hiền tài. Có nhiều người có tài nhưng lại thiếu đức. Những người này thường đem cái tài của mình phục vụ cho lợi ích cá nhân; không quan tâm, thậm chí đi ngược lại lợi ích chung của cộng đồng. Trái lại, người hiền tài bao giờ cũng biết suy nghĩ vể lợi ích chung của cộng đồng, về những giá trị chân chính đích thực cho con người. Chính vì thế những gì mà họ tạo ra bao giờ cũng đem lại những tác động tích cực, lành mạnh cho sự phát triển, sự tiến bộ chung của cả xã hội. Xã hội, đất nước ngày càng đi lên, ngày càng cường thịnh là nhờ sự đóng góp-của hiền tài. Như vậy, rõ ràng hiền tài chính là “nguyên khí” của một quốc gia, có vai trò quyết định tới sự thịnh – suy của một đất nước. Một xã hội, một đất nước càng nhiều hiền tài thì càng phát triển nhanh chóng ; một xã hội, một đất nước mà thiếu vắng hiền tài thì sẽ rất khó bền vững, khó có được sự ổn định và phát triển.

Tư tưởng của Thân Nhân Trung không chỉ khẳng định vai trò quan trọng của hiền tài đối với quốc gia mà còn nêu cao sự cần thiết củạ việc quan tâm đến hiền tài. Đất nước nào, xã hội nào cũng có những người hiền tài, tuy nhiên những người hiền tài đó có được phát huy hết những gì mà họ có hay không còn phụ thuộc vào việc có trọng dụng hay không và trọng dụng của xã hôi, đất nước đó. Một đất nước, một xã hội muốn phát triển cần thiết phải chăm lo bồi dưỡng, trọng dụng hiền tài, cần trân trọng, tôn vinh những cống hiến, những đóng góp của họ, cần bào vệ, phát huy những giá trị quý giá mà họ đã đem lai cho xã hội, cần tạo môt mối trường trong sạch, lành mạnh để người hiền tài được phát huy hết tiềm năng, Cần có sự quan tâm đãi ngộ kịp thời, đúng đắn với người hiền tại. Có như vậy thì hiền tài mới ngày càng dổi dào và đất nước mới thực sự hưng thịnh. Nqược lại, có hiền tài mà không trọng dụng, thậm chí còn tìm cách huý hoại thì hiến tài cạn kiệt, không còn những người tài đức đế kiến tạo đất nước, xã hội lâm vào suy thoái. ,trì trệ, quốc gia tất sẽ đi đến chỗ suy yếu. Điều này đã được minh chứng rõ ràng bằng lịch sử. Chăm lo đến hiền tài là việc cần làm đầu tiên không chỉ của riêng một nhà nước, một xã hội nào mà là của mọi nhà nước, mọi xã hội.

Hiền tài không phải tự nhiên mà có. Những người hiền tài có một phần nhỏ là tư chất bẩm sinh, phần lớn là nhờ tu dưỡng, rèn luyện không ngừng trong quá trình sống. Vì thế, bản thân những người tài đức trong xã hội phải luôn thấy rõ vai trò của mình đối với đất nước, từ đó mà liên tục trau dồi bản than, phát huy tận độ mọi tiềm năng, cống hiến hết mình cho xã hội trong mọi hoàn cảnh, xứng đáng với sự kì vọng của cộng đổng. Mọi cá nhân trong xã hội phải luôn ra sức rèn luyện, phấn đấu để thành người tài đức góp phần xây dựng đất nước. Đất nước phát triển thì cuộc sống của mỗi cá nhân cũng sẽ được đảm bảo.

Trong bối cảnh hội nhập hiện nay, yêu cầu phát triển đất nước càng đặt ra một cách bức thiết. Để sánh vai cùng các nước mạnh trong khú vực và trẽn thế giới, chúng ta cần có nhiều hơn nữa những người tài đức. Chính bởi vậy tư tường của Thân Nhân Trung thêm một lần nữa cần được khẳng định tính đúng đắn và tiến bộ của nó. Đó chính là kim chi nam không chỉ của một thời đại để xây dựng một quốc gia phồn vinh, thịnh vượng thực sự.

Mời bạn đọc cùng tải về bản DOC hoặc PDF để xem đầy đủ thông tin nhé

-----------------------

Trên đây VnDoc.com vừa giới thiệu tới bạn đọc bài viết Nghị luận xã hội: Hiền tài là nguyên khí của quốc gia, chắc hẳn qua bài viết bạn đọc đã nắm được những ý chính cũng như trau dồi được nội dung kiến thức của bài viết rồi đúng không ạ? Mong rằng đây là tài liệu hữu ích giúp bạn đọc ôn tập tốt hơn môn Ngữ văn lớp 12 nhé. Mời bạn đọc cùng tham khảo thêm kiến thức các môn Toán 12, tiếng Anh 12, đề thi học kì 1 lớp 12, đề thi học kì 2 lớp 12...

Đánh giá bài viết
89 156.618
Sắp xếp theo

    Ngữ văn lớp 12

    Xem thêm