Axit citric có tác dụng gì?

Axit citric có tác dụng gì? được chúng tôi sưu tầm và tổng hợp lí thuyết trong chương trình giảng dạy môn Hóa học lớp 11. Hi vọng rằng đây sẽ là những tài liệu hữu ích trong công tác giảng dạy và học tập của quý thầy cô và các bạn học sinh.

Lưu ý: Nếu bạn muốn Tải bài viết này về máy tính hoặc điện thoại, vui lòng kéo xuống cuối bài viết.

Câu hỏi: Axit citric có tác dụng gì?

Lời giải:

Axit citric là một axit hữu cơ thuộc loại yếu và nó thường được tìm thấy trong các loại trái cây thuộc họ cam quýt. Nó là chất bảo quản thực phẩm tự nhiên và thường được thêm vào thức ăn và đồ uống để làm vị chua. Ở lĩnh vực hóa sinh thì axit citric đóng một vai trò trung gian vô cùng quan trọng trong quá trình trao đổi chất xảy ra trong các vật thể sống.

Ngoài ra axit citric còn đóng vai trò như là một chất tẩy rửa, an toàn đối với môi trường và đồng thời là tác nhân chống oxy hóa. Axit citric có mặt trong nhiều loại trái cây và rau quả nhưng trong trái chanh thì hàm lượng của nó được tìm thấy nhiều nhất, theo ước tính axit citric chiếm khoảng 8% khối lượng khô của trái chanh.

1. Lịch sử tìm ra Axit citric

– Vào thế kỷ thứ 8 nhà giả kim thuật Jabir Ibn Hayyan người Iran đã phát hiện ra axi citric. Các học giả châu Âu thời trung cổ cũng đã biết về axit tự nhiên trong chanh, những kiến thức sơ bộ về axit này cũng đã được ghi nhận vào thế kỷ XIII. Axit Citric được nhà hóa học người Thụy Sĩ tách được vào năm 1784, ông đã kết tinh được axít citric từ nước chanh ép. Năm 1860 ngành công nghiệp nước ép trái cây của Ý đã đưa công trình sản xuất axit citric vào hoạt động.

– Năm 1893 C. Wehmer đã phát hiện ra rằng nấm mốc (Penicillium) cũng có thể tạo nên axít citric từ đường. Sản xuất axit citric theo kiểu vi sinh này đã không được đưa vào sản xuất công nghiệp cho đến thế chiến thứ I, do cục xuất khẩu nước hoa quả của Ý bác bỏ. Vào năm 1917 nhà hóa học thực phẩm James Currie người Mỹ đã phát hiện ra rằng nấm mốc hình sợi (Aspergillus niger) có thể dùng để sản xuất axit citric rất hiệu quả. Hai năm sau tập đoàn dược phẩm Pfizer đã ứng dụng kỹ thuật này vào sản xuất axit citric theo qui mô công nghiệp.

2. Sản xuất Axit citric

– Kỹ thuật mà ngày nay người ta vẫn dùng trong công nghiệp sản xuất Acid citric là nuôi nấm sợi trên đường ăn, sau đó lọc nấm mốc ra khỏi dung dịch và Acid citric được tách bằng cách cho kết tủa với nước vôi tạo thành canxi citrat, sau đó kết tủa được xử lý bằng axit sulfuric.

– Ngoài ra axit citric còn được tách từ sản phẩm lên men của nước lèo bằng cách dùng một dung dịch hydrocacbon của một bazơ hữu cơ Trilaurylamin để chiết. Sau đó tách dung dịch hữu cơ bằng nước.

3. Ứng dụng của Axit citric

Ứng dụng của Axit Citric trong lĩnh vực công nghiệp thực phẩm

- Trong tất cả các đồ uống đóng chai, hoặc các thực phẩm chế biến sẵn đóng bao bì đều chứa chất bảo quản được tạo ra từ Axit Citric hoặc chứa trong đó những phụ gia thực phẩm để tăng cường độ axit, tăng hương vị,

- Acid Citric còn là chất chống oxi hóa, kiểm soát độ pH trong thức ăn.

- Đặc biệt, Acid Citric được thêm vào các loại trái cây và rau quả đóng hộp để bảo vệ chống ngộ độc, một căn bệnh hiếm gặp nhưng nghiêm trọng do vi khuẩn gây ra.

- Axit citric cũng dùng nhiều trong sản xuất rượu vang như là chất thay thế hay bổ sung khi các loại quả chứa ít hay không có độ chua tự nhiên.

Ứng dụng của Axit Citric trong việc khử trùng

- Citric axit có khả năng tạo phức với nhiều kim loại có tác dụng tích cực trong xà phòng và chất tẩy rửa.

- Đây được xem là một sự thay thế hoàn hảo cho axít nitric trong công nghệ sinh học và công nghiệp dược phẩm để làm sạch ống dẫn.

- Axit citric là thành phần hoạt hóa trong một số dung dịch tẩy rửa vệ sinh nhà bếp và phòng tắm.

- Axit citric được bán thương mại như một chất khử trùng và làm sạch nói chung để loại bỏ cặn xà phòng, vết nước cứng, vôi và rỉ sét.

Ứng dụng của Axit Citric trong việc làm đẹp

- Acid Citric cũng là 1 trong những cứu cánh tuyệt vời cho phái đẹp trong chăm sóc và điều trị da chẳng hạn như các trường hợp mụn trứng cá nhẹ, da sạm nám, có đốm nâu, nếp nhăn cũng như da với lỗ chân lông bưng bít.

- Bạn có thể sử dụng Citric Acid dưới hình thức là dùng mỹ phẩm có chứa nó hoặc dùng mặt nạ, toner hoặc sản phẩm tẩy da chết bằng cách làm thủ công tại nhà. Axit Citric không chỉ giúp bạn cải thiện nhiều vấn đề về da mà còn đảm bảo mang lại làn da sáng mịn, chống già hóa.

Ứng dụng của Axit citric làm mềm nước

- Khả năng của axit citric trong chelat các kim loại làm cho nó trở thành hữu ích trong xà phòng và các loại bột giặt. Bằng sự chelat hóa các kim loại trong nước cứng, nó làm cho các chất tẩy rửa này tạo bọt và làm việc tốt hơn mà không cần phải làm mềm nước.

- Axit citric được dùng để tái sinh các vật liệu trao đổi ion dùng trong các chất làm mềm nước bởi nó kết tủa các ion kim loại đã tích lũy như là các phức chất citrat.

Ứng dụng của Axit Citric trong Thuốc và thực phẩm bổ sung.

Bạn sẽ tìm thấy Axit Citric trong các thành phần của một số loại thuốc đặc biệt là viên uống, thuốc nhai hoặc sirô với chức năng là bảo quản các thành phần hoạt động và được sử dụng để tăng cường hoặc che giấu mùi vị của các loại thuốc.

Ứng dụng của Axit Citric đối với cuộc sống hằng ngày

Ta không nói đến những việc xa xôi, ứng dụng của Acid citrit đối với xung quanh ta thì không thể phủ nhận được như để sát trùng vết bị côn trùng đốt, dùng kết hợp với mật ong để có thể tẩy da chết hoặc trị hôi miệng, hôi nách, khử mùi trong tủ lạnh bằng cách thái vài lát chanh, bưởi, cam bỏ vào trong tủ,…

4. Tác động của Axit citric đối với cơ thể con người

- Axit citric đối với cơ thể con người có những tác dụng nổi bật như giúp chuyển hóa năng lượng, hấp thụ khoáng chất và phòng ngừa hoặc điều trị sỏi thận.

- Thứ nhất, kể đến đầu tiên đó là chuyển hóa năng lượng thông qua chu trình Acid Tricarboxylic (TCA) hoặc Krebs. Ta có thể hiểu đơn giản đó là việc chuyển thức ăn thành năng lượng để sử dụng. Mà phân tử của Acid Citric lại tham gia chặt chẽ vào việc này.

- Thứ hai, đó là sự tăng cường hấp thụ chất dinh dưỡng. Acid Citric cho phép cơ thể bạn hấp thụ tốt hơn những chất dinh dưỡng đưa vào cơ thể như canxi, magie, kẽm,…

- Thứ ba, ngăn ngừa sự hình thành sỏi thận mới và phá vỡ những viên sỏi đã hình thành. Đây là một chức năng đặc biệt mà bạn tìm thấy ở dung dịch axit này. Acid Citric bảo vệ bạn chống lại sỏi thận bằng cách làm cho nước tiểu của bạn ít thuận lợi hơn trong việc hình thành sỏi. Ngoài ra, có thể điều trị sỏi thận bằng Acid Citric dưới dạng citrat kali

- Tuy nhiên, đối với một số người thì Axit citric bày có thể gây ra dị ứng hoặc những tác dụng phụ không mong muốn nhưng chỉ dừng lại ở mức độ nhẹ và vừa. Theo thống kê chưa có trường hợp nào sử dụng Acid Citric đến mức gây nguy hiểm.

-------------------------------------------

Như vậy VnDoc đã giới thiệu các bạn tài liệu Axit citric có tác dụng gì? Mời các bạn tham khảo thêm tài liệu: Giải bài tập Hóa học lớp 11, Giải SBT Hóa Học 11, Trắc nghiệm Hóa học 11, Tài liệu học tập lớp 11