Hiện tượng ma trơi là gì?

VnDoc xin giới thiệu bài Hiện tượng ma trơi là gì? được chúng tôi sưu tầm và tổng hợp lí thuyết trong chương trình giảng dạy môn Hóa học lớp 9. Hi vọng rằng đây sẽ là những tài liệu hữu ích trong công tác giảng dạy và học tập của quý thầy cô và các bạn học sinh.

Lưu ý: Nếu bạn muốn Tải bài viết này về máy tính hoặc điện thoại, vui lòng kéo xuống cuối bài viết.

Câu hỏi: Hiện tượng ma trơi là gì?

Trả lời:

Bản chất của hiện tượng này được giải thích với sự tham gia của 2 chất khí đó là photphin(PH₃) và diphotphin (P₂H₄), P₂H₄ là chất có khả năng tự cháy trong không khí, khi cháy nó tạo ra nhiệt lượng làm tăng nhiệt độ lên đến khoảng 150^oC sau đó PH₃ tiếp tục cháy và kết quả là xuất hiện “ngọn lửa ma trơi”.

PH₃, P₂H₄ xuất hiện do sự phân hủy xương, xác động thực vật ở khu vực như đầm lầy, nghĩa địa. Đó là nguồn photpho rất lớn để hình thành PH₃,P₂H₄ bằng hoạt động của các vi khuẩn trong đất. Chúng tích tụ lại và khi gặp điều kiện thuận lợi thì bốc cháy.

I. Hiện tượng ma trơi là tự nhiên hay nhân tạo?

Dân gian thường gọi là ma trơi hay ma chơi. Chúng ta có thể hiểu hiện tượng ma trơi này một cách khoa học. Đây là một hiện tượng các hợp chất photpho được hình thành phía dưới lòng các ngôi mộ. Hai hợp chất đó là photphin PH₃ và diphotphin được tổng hợp từ những đơn chất có trong xương người hay xương động vật phân hủy trong đất. Khi gặp mưa, chúng tỏa ra ngoài không khí kết hợp khí oxi tạo phản ứng cháy sáng.

Khi trời mưa nước thấm xuống vùng đất có nhiều photpho sẽ bay lên trong bầu không khí xung quanh đó. Khi photpho trong điều kiện môi trường có oxy sẽ tạo phản ứng hóa học cháy sáng tạo thành những đốm lửa sáng nhẹ, lập lòe khi sáng khi tối. Khiến người ta cảm giác như ai đó đang chơi đùa với đốm lửa.

II. Lý giải hiện tượng ma trơi trong hóa học

1. Ma trơi thường xuất hiện ở đâu?

Ma trơi là một từ ngữ được người việt gọi xuất hiện cùng những câu chuyện ly kỳ trong dân gian. Hiện tượng này thường xuất hiện vào cuối mùa xuân, ma trơi xuất hiện khi thời tiết có mưa phùn ở các miền núi phía Bắc hoặc là những cơn gió bấc. Tương truyền ma trơi xuất hiện thành từng cặp hoặc cũng có thể là đơn lẻ. Vị trí xuất hiện là xung quanh nghĩa địa. Đây tưởng chừng là câu chuyện mang tính chất giải trí, nhưng nó xuất hiện cũng có cơ sở khoa học của nó. Người ta thường gọi ma trơ là những bóng ma lập lè, có người còn tỏ ra khá quen thuộc với hiện tượng “bóng ma” này. Dù biết rõ ràng đây là một hiện tượng hóa học, nhưng vẫn có nhiều người vẫn không hết bỡ ngỡ khi thấy hiện tượng này.

2. Lý giải hiện tượng ma trơi

– Trong các số oxi hóa của Photpho, có số oxi hóa -3 với hợp chất Photphin PH₃, là nguyên nhân tạo ra hiện tượng ma trơi.

– Photpho có nhiều trong xương và trong răng của chúng ta, nên khi người chết bị phân hủy, thì trong môi trường hiếm khí ở dưới đất, Photpho chuyển hóa thành photphin PH₃ và đi-photphin P₂H₄, hỗn hợp này rất dễ cháy trong không khí ở nhiệt độ thường. Nên khi hỗn hợp này thoát ra khỏi mặt đất gặp không khí ở nhiệt độ thường liền cháy tạo ra một đốm sáng màu xanh bay lên.

3. Phương trình hiện tượng ma trơi

2PH₃ + 4O₂ → P₂O₅ + 3H₂O

PH₃ chỉ cháy trong không khí ở nhiệt độ 150 độ C, tuy nhiên khi có sự xuất hiện của P₂H₄, hỗn hợp này liền cháy ngay trong không khí ở nhiệt độ thường. Quá trình này xảy ra cả ngày lẫn đêm, tuy nhiên vào ban ngày do có tia sáng của mặt trời nên chúng ta không thể quan sát rõ hiện tượng này như ban đêm.

Còn về việc ma trơi đuổi theo người, là do khi chúng ta chạy tạo ra sự thay đổi về luồng khí trong không khí, mà khi hỗn hợp PH₃ và P₂H₄ cháy trong không khí do có sự thay đổi này nên nó sẽ bị cuốn theo luồng khí mà chúng ta chạy. Do thần hồn nhát thần tính nên chúng ta nghĩ là có ma trơi đang đuổi theo chúng ta.

III. Nên làm gì tốt nhất khi gặp ma trơi vào ban đêm

Dẫu biết hiện tượng ma chơi là hiện tượng tự nhiên. Thế nhưng tâm lý con người thường hoảng sợ trước điều kỳ quái đang xuất hiện trước mặt mình. Bạn hãy bình tĩnh và thầm đọc một câu kinh hay bất cứ câu gì hay bài hát giúp bạn trấn an tinh thần. Tuyệt đối đừng bỏ chạy để phòng ngừa bạn vấp ngã. Đi chậm rãi và từ tốn hướng về nơi có ánh đèn đường. Hay bật đèn pin điện thoại cũng giúp bạn tìm ra phương hướng thoát khỏi nơi này.

Tốt nhất không ra ngoài vào ban đêm hay khi trời chập choạng tối ở các vùng quê hẻo lánh. Nếu có ra ngoài vào đêm tối thì nên đi 2-3 người cùng nhau. Không nên tập thói quen tìm hiểu và tin tưởng vào thế giới tâm linh hay chuyện ma quỷ không có cơ sở khoa học. Hãy học tập và sống thiện lành thì không có ma trơi hay bất kỳ điều gì có thể quấy nhiễu được bạn cả.

Hiện tượng ma trơi là hiện tượng xảy ra khi có phản ứng hóa học của hợp chất photpho trong các hầm mộ có xương người. Tạo nên những đốm lửa màu xanh, trắng hay vàng tùy theo hàm lượng photpho ít hay nhiều. Những đốm lửa chỉ đuổi theo chúng ta khi chúng ta chạy. Cho nên, khi gặp hiện tượng ma chơi, tốt nhất là bạn đứng yên và tìm hướng ánh sáng đèn đường mà đi thôi.

-------------------------------

Ngoài Hiện tượng ma trơi là gì? đã được VnDoc giới thiệu, mời các bạn cùng tham khảo thêm Chuyên đề Hóa học lớp 9, Trắc nghiệm Hóa học 9, Lý thuyết môn Hóa học lớp 9 để hoàn thành tốt chương trình học THCS.