NO2 là oxit gì?

NO2 là oxit gì? được chúng tôi sưu tầm và tổng hợp lí thuyết trong chương trình giảng dạy môn Hóa học lớp 9. Hi vọng rằng đây sẽ là những tài liệu hữu ích trong công tác giảng dạy và học tập của quý thầy cô và các bạn học sinh.

Lưu ý: Nếu bạn muốn Tải bài viết này về máy tính hoặc điện thoại, vui lòng kéo xuống cuối bài viết.

Câu hỏi: NO₂ là oxit gì?

Trả lời:

NO₂ là oxit axit, là một hợp chất được cấu tạo từ nguyên tử nitơ và oxy tồn tại trong đất và nước.

NO₂ là một chất trung gian của phản ứng oxy hóa dưới tác động của các vi khuẩn từ amoniac biến đổi thành nitrite và sản phẩm cuối cùng thu được là nitrat.

1. Khí NO₂ là gì?

NO₂ có tên là Nitrit, Đioxit nitơ hay Nitơ đioxit là một hợp chất của sự kết hợp giữa nitơ và oxy, tồn tại trong đất và trong nước. Là một chất trung gian trong quá trình tổng hợp công nghiệp của axit nitric với hàng triệu tấn được sản xuất ra mỗi năm. NO₂ là khí độc có màu nâu đỏ, có mùi gắt đặc trưng. Là một chất khí gây ô nhiễm không khí điển hình. Các oxit nitơ khác thường tồn tại trong không khí với nồng độ khá nhỏ nên không ảnh hưởng nhiều trong không khí.

2. Khí NO₂ sinh ra từ đâu?

- Trong môi trường khí tự nhiên hiện nay, NO và NO₂ là hai loại oxit nitơ thường gặp nhất. Khí NO₂ được sinh ra do sự kết hợp giữa khí nitơ với oxy trong không khí khi ở nhiệt độ cao như do sét đánh, khí núi lửa, quá trình quá trình phân hủy vi sinh vật.

- Trong khí quyển: khí NO₂ khi kết hợp với gốc OH có trong không khí sẽ tạo ra HNO₃. Vì vậy, khi trời mưa, NO₂ cùng với các phân tử HNO3 sẽ hòa lẫn vào nước mưa và là giảm độ pH trong nước. Có thể nói, NO₂ là một trong những tác nhân gây ra ô nhiễm không khí.

- Trong tầng Ozon: khí NO₂ có thể sinh ra theo phản ứng oxi hóa NO

NO + O₃ → O₂ + NO₂

- Khí NO₂ nitơ đioxit còn là chất trung gian được sinh ra từ quá trình tổng hợp công nghiệp axit nitric.

3. Tính chất vật lý của NO₂

- Là chất khí màu nâu đỏ với mùi gắt đặc trưng.

- Khối lượng mol: 46.0055 g mol^-1

- Khối lượng riêng: 1.88 g dm^-3

- Điểm nóng chảy: -11.2^oC (261.9 K và 11.8^oF)

- Điểm sôi: 21.2^oC (294.3 K và 70.2^oF)

4. Tính chất hóa học của NO₂

- Tham gia vào phản ứng oxy hóa khử

3NO₂ + H₂O → 2HNO₃ + NO

(Trong phản ứng trên, NO₂ vừa đóng vai trò là chất oxy hóa vừa là chất khử)

- Tham gia phản ứng quang hóa trong điều chế NO

NO₂ + hv (λ < 430 nm) → NO + O

5. Khí NO₂ ảnh hưởng như thế nào đối với sức khỏe con người

NO₂ là khí độc nên ảnh hưởng đến sức khỏe con người, nó còn độc hơn cả khí NO. Ở nhiệt độ bình thường NO₂ hay đi kèm với Na₂SO₄ tạo ra hỗn hợp khí màu nâu đỏ, cực kỳ độc và khó ngửi.

Hàm lượng khí NO₂ trong cơ thể cao sẽ gây ức chế oxy dẫn đến hiện tượng thiếu oxy trong máu. Gây choáng váng và ngất đi. Nếu như con người nhiễm độc do khí NO₂ trầm trọng. Nếu không được cứu chữa kịp thời sẽ dẫn đến khả năng tử vong cao. Nitrit có khả năng gây ung thư ở người do kết hợp với các axit amin trong thực phẩm. Mà chúng ta ăn hằng ngày và dần hình thành một hợp chất nitrosamine-1 là một hợp chất tiền ung thư. Nồng độ NO₂ trong cơ thể con người khoảng 50 – 100 ppm dưới 1h. Có thể gây viêm phổi trong 6 – 8 tuần. Nồng độ NO₂ trong khoảng 150 – 200 ppm dưới 1h. Có thể gây phá hủy dây khí quản dẫn đến tử vong nếu nhiễm độc trong thời gian dài 3 – 5 tuần. Nồng độ NO2 là 500 ppm hoặc lớn hơn trong 2 – 10 ngày sẽ dẫn đến tử vong.Có thể một số hệ enzyme của tế bào sẽ bị phá hủy do NO₂.

Để có thể lọc sạch không khí và những chất có hại trong không khí. Đặc biệt, là xe ô tô thì sản phẩm máy tạo ion khử khuẩn là lựa chọn tốt nhất dành cho bạn

6. Ảnh hưởng của NO₂ đối với sinh vật và môi trường

Khí NO₂ tăng cao ở đáy ao khiến cho tôm không tiếp cận được thức ăn gây ruột trống, tôm chậm lớn.Gây rối loạn cân bằng áp suất thẩm thấu dẫn đến một số dấu hiệu dễ thấy ở tôm. Là lột xác không cứng vỏ, mang bị tổn thương, chậm lớn.Nồng độ NO₂ trong nước tăng cao sẽ khiến tôm bị ngạt thở. Dễ bị bệnh về gan tụy, phân trắng trên tôm, đốm trắng, chết do sốc môi trường,…NO₂ trong nước quá tải sẽ khiến tôm nổi đầu, chết rải rác vào buổi sáng và chiều tối.NO₂ dễ tạo thành HNO₃ trong bầu khí quyển. Khi gặp điều kiện thuận lợi sẽ kết hợp tạo nên mưa axit. Gây hại cho hệ sinh thái rừng và hồ.Gây ô nhiễm môi trường nước và không khí.Gây ô nhiễm chất dinh dưỡng ở vùng nước ven biển.

7. Ngộ độc khí NO₂ Nito Dioxit

- Khi bị ngộ độc NO₂ sẽ xuất hiện các triệu chứng liên quan đến đường hô hấp như khó thở, thấy nhói ở phần hầu,… Tuy nhiên, do các dấu hiệu trên gần giống với triệu chứng của các bệnh đường hô hấp nên mọi người sẽ ít để ý đến.

- Nếu hàm lượng nitrit trong cơ thể quá cao sẽ gây ức chế oxy dẫn đến hiện tượng thiếu oxy trong máu và cơ thể, làm người ngộ độc khí NO₂ bị choáng váng và có thể bị ngất đi.

- Trong các trường hợp ngộ độc trầm trọng, không được cứu chữa kịp thời rất dễ dẫn đến tử vong với tỷ lệ cao.

8. Phương pháp xử lý khí NO₂

Có 3 phương pháp xử lý khí NO₂ phổ biến: phương pháp hóa học, phương pháp vật lý và phương pháp sinh học.

Phương pháp hóa học

- Khử khí độc NO₂ xúc tác chọn lọc với chất khử là ammoniac (SCR)

- Sử dụng vữa vôi Ca(OH)₂ làm chất lọc xử lý khí NO₂. Nó có thể làm giảm nồng độ của khí NOx lên đến 200ppm.

- Sử dụng axit sunfuric biến đổi canxi nitrit trong dung dịch tạo ra canxi nitrat có giá trị cao hơn. Khí NO được tạo ra có thể được quay trở lại nhà máy để ứng dụng trong sản xuất nitrit và Ca(NO₃)₂ được dùng như một loại phân bón.

- Ngoài ra, có thể sử dụng thiết bị hấp thụ khí với chức năng tạo ra trên bề mặt tiếp xúc càng lớn thì sẽ càng tốt giữa 2 pha là pha khí và pha lỏng.

Phương pháp vật lý

- Xử lý khí NO₂ ở nhiệt độ cao có chất xúc tác. Bản chất của quá trình xúc tác này là giúp khử khí độc NO₂, làm sạch khí và thực hiện các hoạt động tương tác hóa học, nhằm chuyển hóa chất độc thành sản phẩm khác dưới sự có mặt của các chất xúc tác đặc biệt

- Quá trình được thực hiện khi cho NOx tiếp xúc với khí thử trên bề mặt tiếp xúc. Chất khử được sử dụng có thể là khí metan, khí tự nhiên, khí dầu mỏ, CO, khí than và H₂ hay hỗn hợp nitơ – hydro.

- Phụ thuộc vào hoạt tính của chất xúc tác mà hiệu quả khử NO₂ là khác nhau.

Phương pháp sinh học

- Ứng dụng phương pháp sinh học còn gọi là quy trình xử lý xanh vì nó không phát thải chất ô nhiễm mà lại đơn giản trong sử dụng. Nó giúp tiêu thụ, hấp thu các chất ô nhiễm trong dòng khí đã bị nhiễm bẩn.

-------------------------------

Ngoài NO2 là oxit gì? đã được VnDoc giới thiệu, mời các bạn cùng tham khảo thêm Chuyên đề Hóa học lớp 9, Trắc nghiệm Hóa học 9, Lý thuyết môn Hóa học lớp 9 để hoàn thành tốt chương trình học THCS.