Các dạng bài tập oxit bazơ tác dụng với axit

Chúng tôi xin giới thiệu bài Các dạng bài tập oxit bazơ tác dụng với axit được VnDoc sưu tầm và tổng hợp lí thuyết trong chương trình giảng dạy môn Hóa học lớp 9. Hi vọng rằng đây sẽ là những tài liệu hữu ích trong công tác giảng dạy và học tập của quý thầy cô và các bạn học sinh.

Lưu ý: Nếu bạn muốn Tải bài viết này về máy tính hoặc điện thoại, vui lòng kéo xuống cuối bài viết.

I. Kiến thức chung

Oxit bazơ tác dụng với dung dịch axit tạo thành muối và nước.

Phương trình tổng quát: Oxit baz ơ + Axit → Muối + nước

Ví dụ: FeO + HCl → FeCl₂ + H₂O

II. Các dạng bài tập oxit tác dụng với axit

Dạng 1: Oxit bazơ + dd HCl Muối clorua + H₂O

Ví dụ: Na₂O + HCl → NaCl + H₂O

MgO + 2HCl → MgCl₂ + H₂O

Fe₂O₃ + 6HCl → 2FeCl₃ + 3H₂O

Nhận xét:

- Các phản ứng hóa học trên có điểm giống nhau là và trong oxit

- Khi chuyển từ oxit thành muối clorua, thì cứ 1 mol H₂O sinh ra thì khối lượng muối tăng:

(R + 16) gam (R + 71) gam1 mol H₂O hoặc 2 mol HCl.

Từ đó có công thức:

Ví dụ 1. Hòa tan hoàn toàn 2,8 gam hỗn hợp gồm Fe₂O₃, MgO, CuO cần dùng 200 ml HCl 0,5M. Hỗn hợp muối clorua khan thu được khi cô cạn dd có khối lượng là:

A. 6,81 g

B. 5,55 g

C. 6,12 g

D. 5,81 g

Giải:

* Cách 1: Cần nhớ phản ứng cho oxit bazơ tác dụng với axit clohiđric thì:

hay nHCl = 0,2.0,5 = 0,1 mol

Áp dụng định luật bảo toàn khối lượng ta có:

m_oxit + m_{axit clohiđric} = m_{muối clorua} + m_nước

m_{muối clorua} = (m_oxit + m_{axit clohiđric}) - m_nước

= (2,8 + 0,1.36,5) - 0,05.18 = 5,55 gam.

=>Chọn đáp án B

* Cách 2: n_HCl = 0,2.0,5 = 0,1 mol. Áp dụng công thức

m_{muối clorua} = moxit + 27,5.nHCl

= 2,8 + 27,5.0,1 = 5,55 gam.

=> Chọn đáp án B

Ví dụ 2. Cho x gam hỗn hợp gồm MgO, Fe₂O₃, ZnO, CuO tác dụng vừa đủ với 150g dd HCl 7,3%. Cô cạn dd sau phản ứng thu được 11,5 g muối khan. Giá trị của m là

A. 3,2g

B. 3,25g

C. 3,61g

D. 4,2g

Giải:

* Cách 1:

n_HCl=

Áp dụng công thức.

m_oxit = m_{muối clorua} – 27,5.nHCl

= 11,5 – 27,5.0,3 = 3,25 g.

=>Chọn đáp án B

* Cách 2:

n_HCl=

Cần nhớ: oxit bazơ tác dụng với HCl thì hay

m_oxit + m_{axit clohiđric} = m_{muối clorua} + m_nước

m_oxit = (m_nước + m_{muối clorua}) – m_{axit clohiđric}

= (0,15 .18 + 11,5) – 0,3.36,5 = 3,25g.
=>Chọn đáp án B

Ví dụ 3. Cho 2,13 gam hỗn hợp X gồm ba kim loại Mg, Cu và Al ở dạng bột tác dụng hoàn toàn với oxi thu được hỗn hợp Y gồm các oxit có khối lượng 3,33 gam. Thể tích dung dịch HCl 2M vừa đủ để phản ứng hết với Y là

A. 57 ml.

B. 50 ml.

C. 75 ml.

D. 90 ml.

Giải:

m_oxit = m_{kim loại} + m_oxi m_{oxi trong oxit} = m_oxit – m_{kim loại}

= 3,33 – 2,13 = 1,2g

nO =

Cần nhớ: Khi oxit bazơ tác dụng với dd HCl thì trong oxit

mà = 0,075.2 = 0,15 mol

V_HCl = lít

=> Chọn đáp án C

Dạng 2: Oxit bazơ + dd H₂SO₄ loãng Muối sunfat + H₂O

Ví dụ : Na₂O + H₂SO₄ → Na₂SO₄ + H₂O

MgO + H₂SO₄ → MgSO₄ + H₂O

Fe₂O3 + 3H₂SO₄ → Fe₂(SO₄)₃ + 3H₂O

Nhận xét:

- Các phản ứng hóa học trên có điểm giống nhau là

- Khi chuyển từ oxit thành muối sunfat, thì cứ 1 mol H₂SO₄ tham gia phản ứng thì khối lượng muối tăng:

(R + 16) gam (R + 96) gam1 mol H2O sinh ra hoặc 1 mol H₂SO₄ tham gia phản ứng. Từ đó có công thức:

Ví dụ 1. Hòa tan hoàn toàn 2,81 gam hỗn hợp gồm Fe₂O₃, MgO, ZnO trong 500 ml H₂SO₄ 0,1 M (vừa đủ). Sau phản ứng, hỗn hợp muối sunfat khan thu được khi cô cạn dung dịch có khối lượng là

A. 6,81g

B. 4,81g

C. 3,81g

D. 5,81g

Giải:

* Cách 1:

Cần nhớ phản ứng cho oxit bazơ tác dụng với H₂SO₄ thì

- Số mol H₂SO₄ = 0,5. 0,1 = 0,05 mol số mol H₂O = 0,05 mol

- Áp dụng định luật bảo toàn khối lượng ta có:

m_oxit + m_{axit sunfuric} = m_{muối sunfat} + m_nước

m_{muối sunfat} = (m_oxit + m_{axit sunfuric}) - m_nước

= (2,81 + 0,05.98) + (0,05.18) = 6,81 gam.

=>Chán đáp án A

* Cách 2:

Số mol H₂SO₄ = 0,5. 0,1 = 0,05 mol

- Áp dụng công thức

ta có: m_{muối sunfat} = 2,81+0,05.80 = 6,81 g.

=>Chọn đáp án A

Ví dụ 2. Cho m gam hỗn hợp gồm MgO, Fe₂O₃, CuO tác dụng vừa đủ với 300ml dd H₂SO₄ 2M. Cô cạn dd sau phản ứng thu được 80g muối khan. Giá trị của m là

A. 32g

B. 32,5g

C. 64g

D. 48g

Giải
* Cách 1:

m = 0,3.2 = 0,6 mol

Áp dụng công thức:

m _oxit = m _{muối sunfat} – 80.

= 80 - 80.0,6 = 32 g.

=>Chọn đáp án A

* Cách 2:

Áp dụng định luật bảo toàn khối lượng

Cần nhớ: Phản ứng cho oxit bazơ tác dụng với H₂SO₄ thì

- Số mol H₂SO₄ = 0,3. 2 = 0,6 mol số mol H₂O = 0,6 mol

- Áp dụng định luật bảo toàn khối lượng ta có:

m_oxit + m_{axit sunfuric} = m_{muối sunfat} + m_nước

m_oxit = (m_nước + m_{muối sunfat)} – m_{axit sunfuric}

= 0,6 .18 + 80 – 0,6.98 = 32g.

=>Chọn đáp án A

-------------------------------

Ngoài Các dạng bài tập oxit bazơ tác dụng với axit đã được VnDoc giới thiệu, mời các bạn cùng tham khảo thêm Chuyên đề Hóa học lớp 9, Trắc nghiệm Hóa học 9, Lý thuyết môn Hóa học lớp 9 để hoàn thành tốt chương trình học THCS.