Nêu hiện tượng xảy ra khi dung dịch Iot tác dụng với hồ tinh bột?

Nêu hiện tượng xảy ra khi dung dịch Iot tác dụng với hồ tinh bột? được VnDoc sưu tầm và tổng hợp lí thuyết trong chương trình giảng dạy môn Hóa học lớp 9. Hi vọng rằng đây sẽ là những tài liệu hữu ích trong công tác giảng dạy và học tập của quý thầy cô và các bạn học sinh.

Lưu ý: Nếu bạn muốn Tải bài viết này về máy tính hoặc điện thoại, vui lòng kéo xuống cuối bài viết.

Câu hỏi: Nêu hiện tượng xảy ra khi dung dịch Iot tác dụng với hồ tinh bột?

Trả lời:

Khi cho dung dịch iot tác dụng với hồ tinh bột sẽ thấy xuất hiện màu xanh đặc trưng. Đun nóng hỗn hợp này, màu xanh biến mất và khi để nguội màu xanh lại hiện ra. Lưu ý: Iot được dùng để nhận biết hồ tinh bột và ngược lại.

1. Hồ tinh bột

Khái niệm:

- Tinh bột là chất rắn vô định hình, màu trắng, không tan trong nước. Trong nước nóng từ 65^oC trở lên, tinh bột chuyển thành dung dịch keo (hồ tinh bột).

- Tinh bột có nhiều trong các loại ngũ cốc, củ (khoai, sắn), quả (táo, chuối,…)

Cấu trúc phân tử:

+ Tinh bột hỗn hợp của hai polisaccarit: amilozơ và amilopectin. Cả hai đều có công thức phân tử là (C₆H₁₀O₅)_n trong đó (C₆H₁₀O₅)_n là gốc alpha –glucozơ Amilozơ chiếm 20-30% khối lượng tinh bột. Trong phân tử amilozơ các gốc alpha-glucozơ nối với nhau bởi liên kết alpha-1,4-glicozit tạo thành một chuỗi dài không phân nhánh. Phân tử amilozơ không duỗi thẳng mà xoắn lại thành hình lò xo.

+ Tinh bột được tạo thành từ cây xanh nhờ quá trình quang hợp

Tính chất hóa học:

+ Phản ứng của polisaccarit (thủy phân):

Thủy phân nhờ xúc tác axit vô cơ: dung dịch thu được sau phản ứng có khả năng tráng bạc

Thủy phân nhờ enzim

- Quá trình làm bánh mì là quá trình đextrin hóa bằng men và bằng nhiệt. Cơm cháy là hiện tượng đextrin hóa bằng nhiệt

- Ăn bánh mì, cơm cháy dễ tiêu và có vị hơi ngọt vì phân tử tinh bột đã được phân cắt nhỏ thành các đisaccarit và monosaccarit

+ Phản ứng với dung dịch Iot (đặc trưng):

Hồ tinh bột + dung dịch I₂→ hợp chất màu xanh tím

Đun nóng thì thấy mất màu, để nguội thì màu xanh tím lại xuất hiện

Ứng dụng:

+ Tinh bột là một trong những chất dinh dưỡng cơ bản của con người và một số động vật.

+ Trong công nghiệp: dùng để sản xuất bánh kẹo, glucozơ và hồ dán.

+ Trong cơ thể người, tinh bột bị thủy phân thành glucozo nhờ các enzim trong nước bọt và ruột non

Điều chế:

Trong tự nhiên, tinh bột được tổng hợp chủ yếu nhờ quá trình quang hợp của cây xanh.

6nCO₂ + 5nH₂O → (C₆H₁₀O₅)_n + 6nO₂ (clorofin, ánh sáng)

2. Iot

Khái niệm:

- I-ốt là một nguyên tố vi lượng cần thiết cho con người. Nhưng cơ thể chúng ta không thể tự tổng hợp được chúng nên cần phải bổ sung I - ốt từ nguồn thức ăn bên ngoài. Trong tự nhiên, I - ốt thường có trong tảo biển, rau chân vịt và một số loại hải sản,…. Tuy nhiên, nguồn cung cấp chính và chủ yếu cho con người là thông qua muối I ốt.

- Iot còn là một phi kim hay còn được gọi là một halogen. Kí hiệu: I

- Kí hiệu: I

- Cấu hình electron:[Kr]4d¹⁰5s²5p⁵

- Số hiệu nguyên tử: Z = 53

- Khối lượng nguyên tử: 127

- Vị trí trong bảng tuần hoàn:

+ Ô, nhóm: ô số 53, nhóm VIIA

+ Chu kì: 5

- Độ âm điện: 2,66

Tính chất vật lý

- Iot là tinh thể màu đen tím, có vẻ sáng kim loại.

- Hiện tượng thăng hoa:

+ Đun nóng, iot không nóng chảy mà biến thành thể hơi.

+ Làm lạnh, hơi iot chuyển thành tinh thể, không thông qua thể lỏng.

- Ít tan trong nước, tan nhiều trong dung môi hữu cơ.

Tính chất hóa học

- Tác dụng với kim loại: Iot oxi hóa được nhiều kim loại nhưng chỉ xảy ra khi đun nóng hoặc có xúc tác.

- Tác dụng với H₂:

+ Phản ứng xảy ra thuận nghịch khi ở nhiệt độ cao, có xúc tác (tạo thành khí Hidro iotua):

+ HI dễ tan trong nước tạo thành dd axit Iothidric, đó là 1 axit rất mạnh, mạnh hơn cả axit clohidric, bromhidric.

+ Iot hầu như không tác dụng với H₂O.

- Iot có tính oxi hóa kém hơn Cl và Br nên bị Cl và Br đẩy ra khỏi muối:

- Tính khử của axit Hl: HI có tính khử mạnh có thể khử được axit H₂SO₄ đặc.

- Tính chất đặc trưng: Tác dụng với hồ tinh bột tạo ra hợp chất có màu xanh.

Ứng dụng:

- Dùng nhiều dưới dạng cồn iot (dd iot 5% trong ancol etylic) làm chất sát trùng.

- Có trong thành phần của nhiều dược phẩm.

- Trộn với lượng nhỏ KI và KIO3 thành muối iot giúp tránh các rối loạn do thiếu iot.

Điều chế: Điều chế iot đi từ rong biển, việc điều chế iot dựa vào sự oxi hóa ion I-

3. Giải thích hiện tượng hồ tinh bột với Iot

* Để giải thích hiện tượng trên, ta sử dụng thí nghiệm hồ tinh bột và Iot

- Tiến hành TN:

+ Cho vào ống nghiệm 1-2 ml hồ tinh bột

+ Nhỏ tiếp vài giọt dd iot vào ống nghiệm

+ Đun nóng sau đó để nguội

- Quan sát và giải thích hiện tượng:

- Hiện tượng:

+ Nhỏ dd iot vào hồ tinh bột → dd màu xanh; đun nóng → mất màu; để nguội → dd màu xanh trở lại.

+ Phân tử tinh bột hấp phụ I tạo ra dung dịch có màu xanh. Khi đun nóng, I bị giải phóng ra khỏi phân tử tinh bột làm mất màu xanh tím. Khi để nguội, I bị hấp phụ trở lại làm cho dung dịch có màu xanh.

- Giải thích: phân tử tinh bột hấp thụ iot tạo ra dd có màu xanh. Khi đun nóng, iot bị giải phóng ra khỏi phân tử tinh bột làm mất màu xanh tím. Khi để nguội, iot bị hấp thụ trở lại làm cho dd có màu xanh.

-------------------------------

Ngoài Nêu hiện tượng xảy ra khi dung dịch Iot tác dụng với hồ tinh bột? đã được VnDoc giới thiệu, mời các bạn cùng tham khảo thêm Chuyên đề Hóa học lớp 9, Trắc nghiệm Hóa học 9, Lý thuyết môn Hóa học lớp 9 để hoàn thành tốt chương trình học THCS.