Tác nhân chủ yếu gây mưa axit

Chúng tôi xin giới thiệu bài Tác nhân chủ yếu gây mưa axit được VnDoc sưu tầm và tổng hợp lí thuyết trong chương trình giảng dạy môn Hóa học lớp 9. Hi vọng rằng đây sẽ là những tài liệu hữu ích trong công tác giảng dạy và học tập của quý thầy cô và các bạn học sinh.

Lưu ý: Nếu bạn muốn Tải bài viết này về máy tính hoặc điện thoại, vui lòng kéo xuống cuối bài viết.

Câu hỏi: Tác nhân chủ yếu gây mưa axit là

1. SO₂và NO₂.
2. CH₄và NH₃.
3. CO và CH₄.
4. CO và CO₂.

Lời giải:

Đáp án đúng: A. SO₂ và NO₂

Giải thích:

- Mưa axit là hiện tượng mưa mà trong nước mưa có độ pH dưới 5,6, được tạo ra bởi lượng khí thải SO₂ và NO₂ từ các quá trình phát triển sản xuất con người tiêu thụ nhiều than đá, dầu mỏ và các nhiên liệu tự nhiên khác.

- → SO₂ và NO₂ là hai khí chính gây ra mưa axit do có phản ứng

SO₂ + H₂O ⇆ H₂SO₃

NO₂ + H₂O → HNO₃

- Chính H₂SO₃ và HNO₃ có môi trường axit nên phá hủy nhiều công trình, làm chết nhiều cây cối thực vật vì nồng độ axit lớn

Hiện tượng mưa axit là gì?

- Hiện tượng mưa axit là một trong những hiện tượng tự nhiên đáng sợ nhất. Đây là chỉ hiện tượng mưa có chứa các thành phần mang tính axit, chẳng hạn như axit sunfuric hoặc axit nitric.

- Mưa axit xuất hiện lần đầu tiên vào năm 1853. Tuy nhiên đến tận năm 1872, thuật ngữ “mưa axit” mới được Robert Angus Smith đưa ra.

- Theo đó, mưa axit là một hiện tượng xảy ra khi ô nhiễm môi trường không khí xảy ra. Theo đó, mưa axit là hiện tượng nước mưa có độ pH dưới 5.6. Ngoài ra, trong nước mưa còn chứa nitơ và lưu huỳnh. Hai thành phần này được tạo ra trong quá trình sử dụng nguyên liệu như than đá, dầu mỏ làm chất đốt.

- Mưa axit có 2 loại trạng thái ướt và khô. Trạng thái ướt (lắng đọng ướt) là khi mưa axit của chứa nước. Ngược lại, mưa axit tạo thành bụi, khí, tuyết, sương mù là trạng thái khô (lắng đọng khô).

- Mưa axit cũng được khá nhiều nhà làm phim đưa vào các sản phẩm của mình. Điều này giúp làm tăng “cường độ” cho cơn thịnh nộ của mẹ thiên nhiên khi chúng ta không biết giữ gìn và bảo tồn thiên nhiên.

Nguyên nhân gây mưa axit

- Nguyên nhân gây mưa axit có rất nhiều. Mưa axit có thể hình thành do sự phun trào của núi lửa, khói từ các đám cháy…Tuy nhiên, nguyên nhân trực tiếp nhất đến từ con người.

- Cụ thể, con người dùng than đá, dầu mỏ là chất đốt. Trong quá trình đốt thì 2 nguyên liệu thiên nhiên này sinh ra một lượng lớn nhiệt và khí thải đó là lưu huỳnh và khí nitơ. Khi 2 loại chất hoá học này được thải vào không khí tạo thành phản ứng hoá học, tạo ra axit sunfuric (H₂SO₄) và axit nitric(HNO₃).

- Hai chất này sẽ lưu lại trên các đám mây. Khi trời mưa, H₂SO₄ và HNO₃ sẽ hoà tan với nước mưa và làm độ pH trong nước mưa bị giảm. Khi độ pH bị giảm xuống dưới 5.6 thì sẽ tạo nên mưa axit. Do độ pH lớn nên có thể hoà tan các loại bụi kim loại, ôxit chì… khiến nước mưa trở nên độc hại không chỉ đối với con người mà còn đối với vật nuôi, cây cối.

Quá trình mưa axit được mô tả bởi các phương trình hóa học sau:

Lưu huỳnh:

S + O₂ → SO₂

- Quá trình đốt cháy lưu huỳnh trong khí oxi sẽ sinh ra lưu huỳnh điôxít:

SO₂ + OH → HOSO₂

- Phản ứng hoá hợp giữa lưu huỳnh điôxít và các hợp chất gốc hiđrôxyl:

HOSO₂ + O₂ → HO₂ + SO₃

- Phản ứng giữa hợp chất gốc HOSO₂ và O₂ sẽ cho ra hợp chất gốc HO₂ và SO₃ (lưu huỳnh triôxít).

SO_3(k) + H₂O_(l) → H₂SO4_(l)

- Lưu huỳnh triôxít SO₃ sẽ phản ứng với nước và tạo ra axít sulfuric H₂SO₄. Đây chính là thành phần chủ yếu của mưa axít.

Nitơ:

N₂ + O₂ → 2NO;

2NO + O₂ → 2NO₂;

3NO_2(k) + H2O_(l) → 2HNO_3(l) + NO_(k);

- Axít nitric HNO₃ chính là thành phần của mưa axít.

Tác hại của mưa axit

Mưa axit có rất nhiều ảnh hưởng xấu tới môi trường thiên nhiên. Cụ thể như sau:

- Mưa axit sẽ làm tăng độ chua trong đất khiến đất bị suy thoái, cây cối kém phát triển. Không những vậy, khi gặp mưa axit, lá cây sẽ bị “cháy”, mầm bị chết khô, khả năng quang hợp giảm…

- Mưa axit sẽ làm giảm độ pH trong ao hồ. Điều này khiến các sinh vật sinh sống trong ao hồ suy yếu, thậm chí là chết. Dần dần, ao hồ này sẽ thành “thuỷ vực chết”.

- Các bức tượng đá cũng không tránh khỏi nguy cơ “diệt vong”. Nếu đá làm từ đá vôi, đá cẩm thạch chứa canxi cacbonat thì chắc chắn các bức tượng này sẽ bị phá hủy.

- Mưa axit còn phản ứng hóa học với các vật liệu kim loại như sắt, đồng, kẽm… khiến chúng bị giảm tuổi thọ.

Ngoài việc ảnh hưởng đến môi trường thiên nhiên, mưa axit còn tác động không nhỏ đến con người. Theo đó, con người có thể mắc các bệnh về đường hô hấp như ho gà, hen suyễn; hoặc các bệnh khác như nhức đầu, đau họng, đau mắt… Đặc biệt, mưa axit còn khiến cơ thể con người gián tiếp hấp thụ và tích tụ kim loại trong cơ thể khi sử dụng các thực phẩm bị nhiễm kim loại. Bên cạnh đó, mưa axit còn khiến hạn chế tầm nhìn.

Cách khắc phục tình trạng mưa axit

Để tránh xuất hiện những cơn mưa axit cần thực hiện như sau:

- Giảm thiểu lượng khí thải từ các phương tiện giao thông, từ đó giúp kiểm soát được lượng oxit nitơ và cải tiến động cơ chuẩn Euro.

- Tránh nguy cơ phát tán chất NO₂ và SO₂ vào bầu khí quyển.

- Cho lắp đặt các thiết bị khử sunphua tại những nhà máy nhiệt điện.

- Loại bỏ nito và lưu huỳnh trong dầu mỏ, than.

- Sử dụng các loại năng lượng có khả năng tái tạo thân thiện với môi trường.

Có thể thấy những tác hại của mưa axit tới sức khỏe con người và môi trường thiên nhiên là vô cùng lớn. Vì vậy, ngay từ bây giờ hãy bảo vệ môi trường sống và sức khỏe của bản thân bằng cách giảm thiểu khí thải ra ngoài môi trường.

-------------------------------

Ngoài Tác nhân chủ yếu gây mưa axit đã được VnDoc giới thiệu, mời các bạn cùng tham khảo thêm Chuyên đề Hóa học lớp 9, Trắc nghiệm Hóa học 9, Lý thuyết môn Hóa học lớp 9 để hoàn thành tốt chương trình học THCS.