Các dạng bài tập muối tác dụng với bazơ

Các dạng bài tập muối tác dụng với bazơ được VnDoc sưu tầm và tổng hợp lí thuyết trong chương trình giảng dạy môn Hóa học lớp 9. Hi vọng rằng đây sẽ là những tài liệu hữu ích trong công tác giảng dạy và học tập của quý thầy cô và các bạn học sinh.

Lưu ý: Nếu bạn muốn Tải bài viết này về máy tính hoặc điện thoại, vui lòng kéo xuống cuối bài viết.

I. Lý thuyết

Bài tập: Cho từ từ dung dịch NaOH (hoặc KOH) hay Ba(OH)₂ (hoặc Ca(OH)₂) vào dung dịch AlCl₃ thì có các PTHH sau.

3NaOH + AlCl₃ → Al(OH)₃ + 3NaCl (1)

NaOH dư + Al(OH)₃ → NaAlO₂ + 2H₂O (2)

4NaOH + AlCl₃ → NaAlO₂ + 3NaCl + 2H₂O (3)

và:

3Ba(OH)₂ + 2AlCl₃ → 2Al(OH)₃ + 3BaCl₂ (1)

Ba(OH)₂ dư + 2Al(OH)₃ → Ba(AlO₂)₂ + 4H₂O (2)

4Ba(OH)₂ + 2AlCl₃ → Ba(AlO₂)₂ + 3BaCl₂ + 4H₂O (3)

Ngược lại: Cho từ từ dung dịch AlCl₃ vào dung dịch NaOH (hoặc KOH) hay Ba(OH)₂ (hoặc Ca(OH)₂) chỉ có PTHH sau:

AlCl₃ + 4NaOH → NaAlO₂ + 3NaCl + 2H₂O

và 2AlCl₃ + 4Ba(OH)₂ → Ba(AlO₂)₂ + 3BaCl₂ + 4H₂O

Bài tập: Cho từ từ dung dịch NaOH (hoặc KOH) hay Ba(OH)₂ (hoặc Ca(OH)₂) vào dung dịch Al₂(SO₄)₃ thì có các PTHH sau.

6NaOH + Al₂(SO₄)₃ → 2Al(OH)₃ + 3Na₂SO₄ (1)

NaOH dư + Al(OH)₃ → NaAlO₂ + 2H₂O (2)

8NaOH + Al₂(SO₄)₃ → 2NaAlO₂ + 3Na₂SO₄ + 4H₂O (3)

Và:

3Ba(OH)₂ + Al₂(SO₄)₃ → 2Al(OH)₃ + 3BaSO₄ (1)

Ba(OH)₂ dư + 2Al(OH)₃ → Ba(AlO₂)₂ + 4H₂O (2)

4Ba(OH)₂ + Al₂(SO₄)₃ → Ba(AlO₂)₂ + 3BaSO₄ + 4H₂O (3)

Ngược lại: Cho từ từ dung dịch Al₂(SO₄)₃ vào dung dịch NaOH (hoặc KOH) hay Ba(OH)₂ (hoặc Ca(OH)₂) thì có PTHH nào xảy ra?

Al₂(SO₄)₃ + 8NaOH → 2NaAlO₂ + 3Na₂SO₄ + 4H₂O (3)/

Al₂(SO₄)₃ + 4Ba(OH)₂ → Ba(AlO₂)₂ + 3BaSO₄ + 4H₂O (3)//

Một số phản ứng đặc biệt:

NaHSO₄ (dd) + NaAlO₂ + H₂O → Al(OH)₃ + Na₂SO₄

NaAlO₂ + HCl + H₂O → Al(OH)₃ + NaCl

NaAlO₂ + CO₂ + H₂O → Al(OH)₃ + NaHCO₃

II. Bài tập áp dụng

Bài 1: Cho 200ml dung dịch NaOH vào 200g dung dịch Al₂(SO₄)₃ 1,71%. Sau phản ứng thu được 0,78g kết tủa. Tính nồng độ mol/l của dung dịch NaOH tham gia phản ứng.

Đáp số:

TH1: NaOH thiếu

Số mol NaOH = 3số mol Al(OH)₃ = 3. 0,01 = 0,03 mol ---> C_{M NaOH} = 0,15M

TH2: NaOH dư → C_{M NaOH} = 0,35M

Bài 2: Cho 400ml dung dịch NaOH 1M vào 160ml dung dịch hỗn hợp chứa Fe₂(SO₄)₃ 0,125M và Al₂(SO₄)₃ 0,25M. Sau phản ứng tách kết tủa đem nung đến khối lượng không đổi được chất rắn C.

a/ Tính m_{rắn C}.

b/ Tính nồng độ mol/l của muối tạo thành trong dung dịch.

Đáp số:

a/ mrắn C = 0,02 . 160 + 0,02 . 102 = 5,24g

b/ Nồng độ của Na₂SO₄ = 0,18 : 0,56 = 0,32M và nồng độ của NaAlO₂ = 0,07M

Bài 3: Cho 200g dung dịch Ba(OH)₂ 17,1% vào 500g dung dịch hỗn hợp (NH₄)₂SO₄ 1,32% và CuSO₄ 2%. Sau khi kết thúc tất cả các phản ứng ta thu được khí A, kết tủa B và dung dịch C.

a/ Tính thể tích khí A (đktc)

b/ Lấy kết tủa B rửa sạch và nung ở nhiệt cao đến khối lượng không đổi thì được bao nhiêu gam rắn?

c/ Tính nồng độ % của các chất trong C.

Đáp số:

a/ Khí A là NH₃ có thể tích là 2,24 lit

b/ Khối lượng BaSO₄ = 0,1125 . 233 = 26,2g và m_CuO = 0,0625 . 80 = 5g

c/ Khối lượng Ba(OH)₂ dư = 0,0875 . 171 = 14,96g

m_dd = Tổng khối lượng các chất đem trộn - m_{kết tủa} - m_khí

m_dd = 500 + 200 – 26,21 – 6,12 – 1,7 = 666g

Nồng độ % của dung dịch Ba(OH)₂ = 2,25%

Bài 4: Cho một mẫu Na vào 200ml dung dịch AlCl₃ thu được 2,8 l í t khí (đktc) và một kết tủa A. Nung A đến khối lượng không đổi thu được 2,55 gam chất rắn. Tính nồng độ mol/l của dung dịch AlCl₃ .

Hướng dẫn:

mrắn: Al₂O₃ --> số mol của Al₂O₃ = 0,025 mol → số mol Al(OH)₃ = 0,05 mol

số mol NaOH = 2số mol H₂ = 0,25 mol.

TH1: NaOH thiếu, chỉ có phản ứng.

3NaOH + AlCl₃ → Al(OH)₃ + 3NaCl

Không xảy ra vì số mol Al(OH)₃ tạo ra trong phản ứng > số mol Al(OH)₃ đề cho.

TH2: NaOH dư, có 2 phản ứng xảy ra.

3NaOH + AlCl₃ → Al(OH)₃ + 3NaCl

0,15 0,05 0,05 mol

4NaOH + AlCl₃ → NaAlO₂ + 3NaCl + H₂O

(0,25 – 0,15) 0,025

Tổng số mol AlCl₃ phản ứng ở 2 phương trình là 0,075 mol

→ Nồng độ của AlCl₃ = 0,375M

Bài 6: Cho 200ml dung dịch NaOH x(M) tác dụng với 120 ml dung dịch AlCl₃ 1M, sau cùng thu được 7,8g kết tủa. Tính trị số x?

Đáp số:

TH1: Nồng độ AlCl₃ = 1,5M

TH2: Nồng độ AlCl₃ = 1,9M

Bài 7: Cho 9,2g Na vào 160ml dung dịch A có khối lượng riêng 1,25g/ml chứa Fe₂ (SO₄)₃ 0,125M và Al₂ (SO₄)₃ 0,25M. Sau khi phản ứng kết thúc người ta tách kết tủa và đem nung nóng đến khối lượng không đổi thu được chất rắn.

a/ Tính khối lượng chất rắn thu được.

b/ Tính nồng độ % của dung dịch muối thu được.

Đáp số:

a/ ^mFe₂O₃ = 3,2g và ^mAl₂O₃ = 2,04g.

b/ Nồng độ % của các dung dịch là: C%(Na₂SO₄) = 12,71% và C%(NaAlO₂) = 1,63%

-------------------------------

Ngoài Các dạng bài tập muối tác dụng với bazơ đã được VnDoc giới thiệu, mời các bạn cùng tham khảo thêm Chuyên đề Hóa học lớp 9, Trắc nghiệm Hóa học 9, Lý thuyết môn Hóa học lớp 9 để hoàn thành tốt chương trình học THCS.