Báo cáo góp ý dự thảo chương trình chỉnh sửa môn Lịch sử và Địa lí 4, 5

STT

Nội dung trong dự thảo

(ghi rõ nội dung, trang, dòng)

Ý kiến góp ý

Lý do

1.

Trang 13

Nhất trí gộp chủ đề 4 (Duyên hải miền Trung ) và chủ đề 5 (Tây Nguyên) thành chủ đề : BẮC TRUNG BỘ VÀ NAM TRUNG BỘ với 5 nội dung:

1. Thiên nhiên

2. Dân cư, hoạt động sản xuất và 1 số nét văn hóa

3. Cố đô Huế

4. Phố cổ Hội An

5. Lễ hội Cồng chiêng Tây Nguyên

Phù hợp với chính quyền hai cấp: Sáp nhập tỉnh không còn khu vực riêng của vùng Duyên hải miền Trung và Tây Nguyên.

2

Yêu cầu cần đạt về NL đặc thù: ý 2 phần NHẬN THỨC KHOA HỌC LỊCH SỬ VÀ ĐỊA LÍ

Trang 5, dòng 8 từ trên xuống :

“Trình bày, mô tả được một số nét chính về lịch sử và địa lí của địa phương, vùng miền, đất nước, thế giới”:

-Bỏ từ “mô tả” chỉ cần dùng từ “Trình bày”

Nội dung mang tính kiến thức khái quát, không phải miêu tả chi tiết: Lịch sử và địa lý thường liên quan đến các sự kiện, mốc thời gian, đặc điểm vùng miền — những thứ cần trình bày theo trình tự, logic, không phải mô tả cảm xúc hay hình ảnh cụ thể. Việc này yêu cầu các em biết sắp xếp ý, diễn đạt rõ ràng, chính xác à đúng với bản chất của “trình bày”.

3

Trang 9, dòng 5, 6 từ dưới lên

– Mô tả được một số nét chính về tự nhiên (ví dụ: địa hình, khí hậu,...) của địa phương có sử dụng lược đồ hoặc bản đồ.

-Thay từ “Mô tả” bằng từ “Trình bày”

(Như trên)

4

Trang 11, dòng 2,3,4 từ dưới lên :

– Mô tả được một số hoạt động sản xuất truyền thống (trồng lúa nước, nghề thủ công,...) ở đồng bằng Bắc Bộ; Mô tả được một hệ thống đê và nêu được vai trò của đê điều trong trị thủy.

-Ý 1: Thay từ “Mô tả” bằng từ “Trình bày”

Nội dung mang tính tổng hợp và hệ thống, không chỉ là liệt kê hình ảnh. Học sinh cần nêu rõ hoạt động sản xuất là gì, vì sao hoặc có đặc điểm gì và có vai trò gì với người dân.

5

Trang 14, dòng 3 từ dưới lên:

– Mô tả được những nét chính về lễ hội Cồng chiêng Tây Nguyên.

Thay từ “Mô tả” bằng từ “Trình bày”

Từ khóa ở đây là: “những nét chính” → điều này đòi hỏi học sinh không chỉ kể lại hình ảnh , mà phải tóm lược, chọn lọc và sắp xếp thông tin một cách có ý thức , ví dụ:

- Lễ hội diễn ra khi nào?

- Có những hoạt động gì?

- Âm nhạc cồng chiêng có ý nghĩa gì với người dân?

- Tinh thần cộng đồng thể hiện ra sao?

6

Trang 15, dòng 10 từ trên xuống:

– Mô tả được sự chung sống hài hòa với thiên nhiên của người dân thông qua một số nét văn hoá tiêu biểu (ví dụ: nhà ở, chợ nổi, vận tải đường sông,...).

- Sửa thành:

Nêu được một số dẫn chứng thể hiện sự chung sống hài hòa với thiên nhiên của người dân thông qua một số nét văn hoá tiêu biểu (ví dụ: nhà ở, chợ nổi, vận tải đường sông,...)

- Cụ thể hóa yêu cầu, không trừu tượng với học sinh.

- Khuyến khích tư duy liên hệ, không đơn thuần tả vì khi yêu cầu “nêu dẫn chứng”, học sinh buộc phải chọn lọc hình ảnh hoặc hiện tượng tiêu biểu, từ đó ngầm liên hệ với môi trường thiên nhiên à Điều này giúp tránh tình trạng liệt kê hoặc mô tả chung chung, mà định hướng các em biết liên kết hình ảnh văn hóa với hoàn cảnh sống.

7

Trang 17, dòng 7 + 8 từ dưới lên:

– Mô tả được nét chính về đời sống kinh tế và công cuộc đấu tranh bảo vệ nhà nước Văn Lang, Âu Lạc.

Thay từ “Mô tả” bằng từ “Trình bày”

Cụm từ “nét chính về đời sống kinh tế và công cuộc đấu tranh” bao gồm những nội dung như:

-Người dân Văn Lang, Âu Lạc sống bằng nghề gì? (trồng lúa, làm đồ đồng, chăn nuôi…)

- Nhà nước đã chống giặc ngoại xâm ra sao? (An Dương Vương xây thành Cổ Loa, chế nỏ thần…)

- Ý nghĩa của các sự kiện đó trong việc giữ gìn độc lập, xây dựng đất nước.

à Những điều này không thể chỉ mô tả bằng hình ảnh, mà đòi hỏi học sinh phải hiểu, chọn lọc thông tin và trình bày có hệ thống.

8

Trang 19

Nhầm lẫn yêu cầu cần đạt của các bài: Chiến dịch Điện Biên Phủ năm 1954 ;

Chiến dịch Hồ Chí Minh năm 1975 ;
Đất nước Đổi mới;

Khả năng do coppy – Paste nhầm

TT

Nội dung trong dự thảo
(ghi rõ nội dung, trang, dòng...)

Ý kiến góp ý

Lý do

1

Tuần 1 - Bài 1: Việt Nam - Tổ quốc em

Bổ sung bản đồ hành chính Việt Nam rõ nét

Giúp học sinh dễ dàng nhận diện vị trí địa lí các vùng

2

Tuần 2 - Bài 2: Địa hình và khoáng sản

Thêm hình ảnh minh họa các dạng địa hình đặc trưng

Trực quan hóa nội dung bài học

3

Tuần 3 - Bài 3: Khí hậu

Làm rõ sự khác biệt khí hậu giữa các vùng

Giúp học sinh hiểu mối liên hệ giữa vị trí địa lí và khí hậu

4

Tuần 4 - Bài 4: Sông ngòi và đất

Bổ sung sơ đồ mối quan hệ giữa đất - nước - nông nghiệp

Tăng cường tư duy hệ thống

5

Tuần 5 - Bài 5: Thiên nhiên ảnh hưởng đến đời sống con người

Đưa thêm ví dụ cụ thể về ảnh hưởng của thiên tai

Gắn với thực tiễn và giáo dục phòng tránh thiên tai

6

Tuần 6 - Bài 6: Dân số

Cập nhật số liệu dân số mới nhất

Đảm bảo tính thời sự, chính xác

7

Tuần 7 - Bài 7: Các dân tộc và sự phân bố dân cư

Thêm bản đồ phân bố các dân tộc

Tăng tính trực quan và gắn kết địa lí - văn hóa

8

Tuần 8 - Bài 8: Hoạt động nông nghiệp

Thêm ví dụ cụ thể theo vùng miền

Tạo liên hệ thực tiễn với địa phương

9

Tuần 9 - Bài 9: Hoạt động công nghiệp

Đề xuất bổ sung hình ảnh nhà máy, khu công nghiệp

Giúp học sinh hình dung môi trường làm việc thực tế

10

Tuần 10 - Bài 10: Hoạt động thương mại và du lịch

Bổ sung bản đồ tuyến du lịch tiêu biểu

Gắn kết địa lí với phát triển kinh tế

11

Tuần 11 - Bài 11: Giao thông vận tải

Cần nêu rõ ưu, nhược điểm từng loại hình giao thông

Học sinh dễ so sánh và đánh giá

12

Tuần 12 - Bài 12: Một số hoạt động kinh tế

Bổ sung bảng so sánh sản lượng nông nghiệp - công nghiệp - dịch vụ

Giúp học sinh tổng hợp thông tin

13

Tuần 13 - Bài 13: Vùng Trung du và miền núi Bắc Bộ

Thêm sơ đồ đặc điểm kinh tế và xã hội

Giúp học sinh hệ thống kiến thức

14

Tuần 14 - Bài 14: Đồng bằng Bắc Bộ

Nêu rõ vai trò của vùng trong phát triển kinh tế

Giúp học sinh liên hệ kiến thức thực tiễn

15

Tuần 15 - Bài 15: Bắc Trung Bộ

Đề xuất thêm nội dung về di sản văn hóa tiêu biểu

Gắn kết lịch sử - địa lí - văn hóa

16

Tuần 16 - Bài 16: Duyên hải Nam Trung Bộ

Thêm số liệu về phát triển thủy sản

Học sinh thấy rõ vai trò của biển

17

Tuần 17 - Bài 17: Tây Nguyên

Đưa thêm hình ảnh nông sản chủ lực (cà phê, hồ tiêu...)

Giúp học sinh nhận biết đặc sản vùng miền

18

Tuần 18 - Bài 18: Đông Nam Bộ

Nêu rõ vai trò kinh tế trọng điểm

Liên hệ phát triển công nghiệp, đô thị

19

Tuần 19 - Bài 19: Đồng bằng sông Cửu Long

Bổ sung bản đồ hệ thống sông ngòi

Tăng tính trực quan

20

Tuần 20 - Ôn tập học kì I

Cấu trúc lại nội dung theo các vùng địa lí

Hệ thống hóa kiến thức

21

Tuần 21 - Bài 20: Xã hội cổ đại

Thêm lược đồ các nền văn minh lớn

Giúp học sinh dễ nhớ mốc lịch sử

22

Tuần 22 - Bài 21: Nước Văn Lang

Bổ sung thông tin Lạc Long Quân và Âu Cơ

Giáo dục truyền thống dân tộc

23

Tuần 23 - Bài 22: Nước Âu Lạc

Cần làm rõ vai trò của An Dương Vương

Hiểu giá trị lịch sử của quốc gia cổ

24

Tuần 24 - Bài 23: Thời Bắc thuộc

Thêm mốc thời gian và các cuộc khởi nghĩa tiêu biểu

Giúp học sinh ghi nhớ sâu hơn

25

Tuần 25 - Bài 24: Buổi đầu độc lập thời Ngô - Đinh - Tiền Lê

Bổ sung dòng thời gian

Tăng tính hệ thống

26

Tuần 26 - Bài 25: Nhà Lý

Đề xuất thêm hình ảnh chùa Một Cột, Văn Miếu

Trực quan và giáo dục văn hóa

27

Tuần 27 - Bài 26: Nhà Trần

Thêm hình ảnh chiến thắng Bạch Đằng

Gắn với niềm tự hào dân tộc

28

Tuần 28 - Bài 27: Các dân tộc, sự phân bố dân cư

Đề nghị bổ sung bản đồ phân bố các dân tộc chính

Giúp học sinh quan sát trực quan, dễ tiếp thu hơn

29

Tuần 29 - Bài 28: Hoạt động sản xuất của người dân

Cần minh họa thêm tranh ảnh về sản xuất nông nghiệp - công nghiệp hiện đại

Nội dung còn chung chung, chưa sát với thực tế địa phương

30

Tuần 30 - Bài 29: Các ngành dịch vụ

Nên thêm ví dụ cụ thể về ngành dịch vụ ở từng vùng (du lịch, vận tải...)

Giúp học sinh liên hệ thực tế và dễ ghi nhớ

31

Tuần 31 - Bài 30: Ôn tập Địa lí

Cần định hướng rõ cấu trúc ôn tập theo vùng miền

Giúp giáo viên dễ hướng dẫn hệ thống hóa kiến thức

32

Tuần 32 - Bài 31: Nhà Nguyễn và cuộc kháng chiến chống Pháp (1858 - cuối TK XIX)

Cần bổ sung thêm mốc thời gian và nhân vật tiêu biểu

Giúp học sinh nắm chắc kiến thức lịch sử quan trọng

33

Tuần 33 - Bài 32: Phong trào yêu nước đầu TK XX

Đề xuất bổ sung tiểu sử ngắn của Phan Bội Châu, Phan Châu Trinh

Giúp học sinh hiểu rõ vai trò, tư tưởng của các nhà yêu nước

34

Tuần 34 - Bài 33: Cách mạng tháng Tám năm 1945

Cần làm rõ nguyên nhân thắng lợi và ý nghĩa lịch sử

Giúp học sinh hiểu sâu sắc hơn vai trò lịch sử của sự kiện

35

Tuần 35 - Bài 34: Ôn tập Lịch sử

Đề nghị chia nhóm kiến thức theo giai đoạn: cổ - trung đại - hiện đại

Tăng tính hệ thống, giúp học sinh ôn tập hiệu quả