Bài tập phản ứng xà phòng hóa Ester đa chức
Bài tập xà phòng hóa este đa chức
Bài tập phản ứng xà phòng hóa ester đa chức giúp học sinh luyện tập kỹ năng nhận biết, viết phương trình và tính toán khối lượng sản phẩm trong phản ứng thủy phân ester. Tài liệu bao gồm các dạng bài điển hình kèm hướng dẫn giải chi tiết, phù hợp ôn tập Hóa 12 và luyện thi THPT Quốc gia.
A. PHƯƠNG PHÁP
1. Công thức tổng quát
Ester hai chức (diester), mạch hở
+ Alcohol hai chức với acid đơn chức: (RCOO)2R’: Ví dụ (CH3COO)2C2H4
+ Alcohol đơn chức với acid hai chức: R(COOR’)2: Ví dụ: CH2(COOCH3)2, ...
Ester ba chức (triester), mạch hở
+ Alcohol ba chức với acid đơn chức: (RCOO)3R’: Ví dụ (CH3COO)3C3H5, chất béo, ...
+ Alcohol đơn chức với acid ba chức: R(COOR’)3: trường hợp ít gặp
Phương trình hóa học
(RCOO)2R’+ 2NaOH 2RCOONa + R’(OH)2
R(COOR’)2 + 2NaOH R(COONa)2 + 2R’OH
(RCOO)3R’ + 3NaOH 3RCOONa + R’(OH)3
2. Một số công thức thường gặp
nCOO (ester) = nNaOH = nCOONa (Muối) = nOH (Alcohol)
\(\mathbf{t}\text{ }=\frac{{{n}_{OH}}}{{{n}_{Ester}}}\)(t số chức ester)
B. CÂU HỎI VẬN DỤNG
Câu 1. Thuỷ phân hoàn toàn 0,1 mol ester X bằng NaOH, thu được một muối của carboxylic acid Y và 7,6 gam alcohol Z. Chất Y có phản ứng tráng bạc, Z hoà tan được Cu(OH)2 cho dung dịch màu xanh lam. Công thức cấu tạo của X là
A. HCOOCH2CH(CH2)OOCH.
B. HCOOCH2CH2OOCCH3.
C. HCOOCH2CH2CH2OOCH.
D. CH3COOCH2CH2OOCCH
Câu 2. Ester X được tạo thành từ ethylene glycol và hai carboxylic acid đơn chức. Trong phân tử ester, số nguyên tử carbon nhiều hơn số nguyên tử oxygen là 1. Khi cho m gam X tác dụng với dung dịch NaOH (dư) thì lượng NaOH đã phản ứng là 10 gam. Giá trị của m là
A. 17,5.
B. 15,5.
C. 14,5.
D. 16,5
Câu 3. Ester X được tạo thành từ oxalic acid và hai alcohol đơn chức. Trong phân tử X, số nguyên tử carbon nhiều hơn số nguyên tử oxygen là 1. Khi cho m gam X tác dụng với dung dịch NaOH dư, sau khi phản ứng hoàn toàn có 9,6 gam NaOH đã phản ứng. Giá trị của m là
A. 17,5.
B. 31,68.
C. 14,5.
D. 15,84
Câu 4. Cho 0,1 mol ester tạo bởi acid hai chức và một alcohol đơn chức tác dụng hoàn toàn với dung dịch NaOH, thu được 6,4 gam alcohol và một lượng muối có khối lượng nhiều hơn 13,56% khối lượng ester. Công thức cấu tạo của ester là
A. C2H5OOC-COOC2H5.
B. C2H5OOC-COOCH3.
C. CH3OOC-CH2-COOCH3.
D. CH3OOC-COOCH3
Câu 5. Este X có CTPT C7H12O4, khi cho 16 gam X tác dụng vừa đủ với 200 gam dung dịch NaOH 4% thu được 1 alcohol Y và 17,8 gam hỗn hợp 2 muối. CTCT thu gọn của X là
A. CH3COO-CH2-CH2-OOC-C2H5.
B. C2H5COO-CH2-CH2-CH2-OOCH.
C. HCOO-CH2-CH2-CH2-OOC-CH3.
D. HCOO-CH2-CH2-CH2-CH2-OOC-CH3.
C. ĐÁP ÁN HƯỚNG DẪN GIẢI
|
1A |
2D |
3D |
4D |
5A |
6A |
7C |
8C |
9A |
10D |
|
11A |
12D |
13A |
14B |
15D |
16B |
17A |
18B |
19B |
20A |
Câu 1. Đáp án A
Y tráng bạc nên Y là muối của acid HCOOH => Loại A
Z hòa tan được Cu(OH)2 nên Z là alcohol đa chức có chứa các nhóm –OH gắn vào C cạnh nhau
nZ = nX = 0,1 mol => MZ = 7,6:0,1 = 76 (C3H8O2)
Z là CH3-CH(OH)(CH3)-CH2OH
Vậy chỉ có HCOOCH2CH(CH3)OOCH thỏa mãn dữ kiện đề bài
Câu 2. Đáp án D
Công thức cấu tạo X: (RCOO)2C2H4
Số Cx = 5
Công thức cấu tạo của X: (HCOO)(CH3COO)C2H4
(R COO )2 C 2 H 4 + 2NaOH 2RCOONa + C2H4(OH)2
0,125 0,25
m ester = 0,125.132 =16,5 gam
Chi tiết bộ câu hỏi, đáp án nằm trong FILE TẢI VỀ
