Dạng bài tập về hiệu suất phản ứng Ester hóa
Bài tập hiệu suất phản ứng ester hóa là dạng bài quan trọng trong chương trình Hóa học lớp 12, giúp học sinh vận dụng công thức tính hiệu suất để giải quyết các bài toán liên quan đến phản ứng giữa acid và alcohol tạo thành ester. Việc nắm vững cách tính hiệu suất phản ứng ester hóa không chỉ giúp giải nhanh mà còn tăng độ chính xác khi làm bài thi trắc nghiệm."
DẠNG BÀI TẬP TÍNH HIỆU SUẤT PHẢN ỨNG ESTER
I. Phương pháp về hiệu suất phản ứng Ester hóa
Phương trình hóa học tổng quát
RCOOH + R’OH 
\(\overset{H^{+} }{\rightleftharpoons}\) RCOOR’ + H2O
Trong đó:
R là gốc hydrocarbon,
R’ là gốc hydrocarbon, R’ ≠ H
Theo phương trình phản ứng:
nRCOOH (phản ứng) = nR’OH phản ứng = nRCOOR’ = nH2O
Công thức áp dụng
II. Ví dụ minh họa bài tập về hiệu suất phản ứng Ester hóa
Ví dụ 1: Thực hiện phản ứng ester hóa 9,2 gam glycerol với 60 gam acetic acetate. Giả sử chỉ thu được glycerol triacetate có khối lượng 17,44g. Tính hiệu suất của phản ứng ester hóa:
Đáp án hướng dẫn giải chi tiết
nglycerol = 0,1 mol
nacetic acetate = 1 mol
Phương trình phản ứng
C3H5(OH)3 + 3CH3COOH ⇔ C3H5(OOCCH3)3 + 3H2O
0,1 0,3 0,1
Từ PT: mester = 0,1. 218 = 21,8g
Thực tế: mester = 17,44 gam
Hiệu suất: H% = 17,44/21,8 .100% = 80%
Ví dụ 2: Thực hiện phản ứng ester hóa m gam CH3COOH bằng 1 lượng vừa đủ C2H5OH thu được 0,02 mol ester. Hiệu suất phản ứng H = 60%. Giá trị của m?
Đáp án hướng dẫn giải chi tiết
CH3COOH + C2H5OH ⇌ CH3COOC2H5 + H2O
Theo lí thuyết: khối lượng CH3COOH cần dùng là: 60.0,02 = 1,2 gam
Hiệu suất H = 60% ⇒ Thực tế khối lượng acid đã dùng: m = 1,2/60% = 2 gam
Ví dụ 3: Hỗn hợp X gồm acid HCOOH và CH3COOH (tỉ lệ mol 1:1). Lấy 5,3 gam hỗn hợp X tác với 5,75 gam CH3CH2OH (có xúc tác H2SO4 đặc) thu được m gam hỗn hợp ester (hiệu suất của các phản ứng ester hóa đều bằng 80%). Giá trị của m là:
Đáp án hướng dẫn giải chi tiết
nHCOOH = nCH3COOH = 0,05 mol
nC2H5OH = 0,125mol ⇒ Alcohol dư
Vậy hỗn hợp ester gồm:
nHCOOC2H5= nCH3COOC2H5 = 0,05.80% = 0,04 mol
⇒ m = 0,04.(74 + 88) = 6,48 gam
III. CÂU HỎI VẬN DỤNG
Câu 1.Thực hiện phản ứng ester hóa giữa 4,6 gam ethanol với lượng dư acetic acid, thu được 4,4 gam ester. Hiệu suất phản ứng ester hóa là
A. 30%.
B. 50%.
C. 60%.
D. 25%.
Câu 2: Đun 3,0 gam CH3COOH với C2H5OH dư (xúc tác H2SO4 đặc), thu được 2,2 gam CH3COOC2H5. Hiệu suất của phản ứng ester hoá tính theo acid là
A. 25,00%.
B. 50,00%.
C. 36,67%.
D. 20,75%.
Câu 3: Đun nóng 6,0 gam CH3COOH với 6,0 gam C2H5OH (có H2SO4 làm xúc tác, hiệu suất phản ứng ester hoá bằng 50%). Khối lượng ester tạo thành
A. 6,0 gam.
B. 4,4 gam.
C. 8,8 gam.
D. 5,2 gam.
Câu 4: Đun 12 gam acetic acid với 13,8 gam ethanol (có H2SO4 đặc làm xúc tác) đến khi phản ứng đạt tới trạng thái cân bằng, thu được 11 gam ester. Hiệu suất của phản ứng ester hoá là
A. 55%.
B. 50%.
C. 62,5%.
D. 75%.
Câu 5: Đun nóng 24 gam acetic acid với lượng dư ethyl alcohol (xúc tác H2SO4 đặc), thu được 26,4 gam ester. Hiệu suất của phản ứng ester hoá là
A. 75%.
B. 55%.
C. 60%.
D. 44%.
Câu 6: Cho 45 gam acetic acid phản ứng với 69 gam ethyl alcohol (xúc tác H2SO4 đặc), đun nóng, thu được 41,25 gam ethyl acetate. Hiệu suất của phản ứng ester hoá là
A. 62,50%.
B. 50,00%.
C. 40,00%.
D. 31,25%.
Câu 7: Trộn 20 mL ethyl alcohol 92o với 300 mL acetic acid 1 M thu được hỗn hợp X. Cho H2SO4 đặc vào X rồi đun nóng, sau một thời gian thu được 21,12 gam ester. Biết khối lượng riêng của ethyl alcohol nguyên chất là 0,8 gam/mL. Hiệu suất phản ứng ester hoá là
A. 75%.
B. 80%.
C. 85%.
D. 90%.
Câu 8: Khi đun nóng 25,8 gam hỗn hợp ethyl alcohol và acetic acid có H2SO4 đặc làm xúc tác thu được 14,08 gam ester. Nếu đốt cháy hoàn toàn lượng hỗn hợp đó thu được 23,4 mL H2O. Hiệu suất của phản ứng ester hóa là
A. 60%.
B. 90%.
C. 75%.
D. 80%.
Câu 9: Đun nóng acetic acid với isoamyl alcohol (CH3)2CH-CH2-CH2OH có H2SO4 đặc làm xúc tác thu được isoamyl acetate (dầu chuối). Biết hiệu suất phản ứng đạt 68%. Lượng dầu chuối thu được từ 132,35 gam acetic acid đun nóng với 200 gam isoamyl alcohol là
A. 97,5 gam.
B. 195 gam.
C. 292,5 gam.
D. 159 gam.
Câu 10: Thực hiện phản ứng ester hóa 9,2 gam glycerol với 60 gam acetic acid. Giả sử chỉ thu được glycerol triacetate có khối lượng 17,44 gam. Hiệu suất của phản ứng ester hóa là
A. 60%.
B. 90%.
C. 75%.
D. 80%.
.....
IV. Đáp án hướng dẫn giải chi tiết
|
1B |
2B |
3B |
4C |
5A |
6A |
7B |
8D |
9B |
10D |
|
11B |
12A |
13B |
14C |
15B |
16D |
17A |
18C |
19D |
20C |
👉 Chi tiết bộ câu hỏi, đáp án hướng dẫn chi tiết trong FILE TẢI VỀ
