Toán 9 Kết nối tri thức Bài 7: Căn bậc hai và căn thức bậc hai
Giải Toán 9 Kết nối tri thức Bài 7: Căn bậc hai và căn thức bậc hai hướng dẫn giải chi tiết cho các câu hỏi và bài tập trong SGK Toán 9 Kết nối tri thức tập 1 trang 38, 39, 40, 41.
Giải Toán 9 KNTT bài 7
Giải Toán 9 trang 45
Hoạt động 1 trang 45 SGK Toán 9 Kết nối tri thức
Tìm các số thực x sao cho
\({x^2} = 49.\)
Hướng dẫn giải:
Ta có
\({x^2} = 49 = {\left( { - 7} \right)^2} = {7^2}\) nên
\(x = 7\) và
\(x = - 7.\)
Vậy
\(x \in \left\{ {7; - 7} \right\}.\)
Luyện tập 1 trang 45 SGK Toán 9 Kết nối tri thức
Tìm căn bậc hai của 121.
Hướng dẫn giải:
Ta có
\(\sqrt {121} = 11\) nên 121 có hai căn bậc hai là 11 và -11.
Luyện tập 2 trang 45 SGK Toán 9 Kết nối tri thức
Sử dụng MTCT tìm căn bậc hai của
\(\frac{7}{{11}}\) (làm tròn đến chữ số thập phân thứ hai) .
Hướng dẫn giải:
Ta có
\(\sqrt {\frac{7}{{11}}} \approx 0,80\) nên căn bậc hai của
\(\frac{7}{{11}}\) là 0,80 và -0,80.
Hoạt động 2 trang 45 SGK Toán 9 Kết nối tri thức
Tính và so sánh
\(\sqrt {{a^2}}\) và
\(\left| a \right|\) trong mỗi trường hợp sau:
a)
\(a = 3;\)
b)
\(a = - 3.\)
Hướng dẫn giải:
a)
\(a = 3;\)
Ta có
\(a = 3\) thì
\(\sqrt {{a^2}} = \sqrt {{3^2}} = \sqrt 9 = 3\)
\(\left| 3 \right| = 3\) nên
\(\sqrt {{a^2}} = \left| a \right|\)
b)
\(a = - 3.\)
Ta có
\(a = - 3\) thì
\(\sqrt {{a^2}} = \sqrt {{{\left( { - 3} \right)}^2}} = \sqrt 9 = 3\)
\(\left| { - 3} \right| = 3\) nên
\(\sqrt {{a^2}} = \left| a \right|\)
Giải Toán 9 trang 46
Luyện tập 3 trang 46 SGK Toán 9 Kết nối tri thức
a) Không sử dụng MTCT, tính:
\(\sqrt {{6^2}} ;\sqrt {{{\left( { - 5} \right)}^2}} ;\sqrt 5 - \sqrt {{{\left( {\sqrt 5 - 1} \right)}^2}} .\)
b) So sánh 3 với
\(\sqrt {10}\) bằng hai cách:
- Sử dụng MTCT;
- Sử dụng tính chất của căn bậc hai số học đã học ở lớp 7: Nếu
\(0 \le a < 7\) thì
\(\sqrt a < \sqrt b .\)
Hướng dẫn giải:
a)
\(\begin{array}{l}\sqrt {{6^2}} = 6;\\\sqrt {{{\left( { - 5} \right)}^2}} = \sqrt {25} = 5;\\\sqrt 5 - \sqrt {{{\left( {\sqrt 5 - 1} \right)}^2}} = \sqrt 5 - \left| {\sqrt 5 - 1} \right| = \sqrt 5 - \left( {\sqrt 5 - 1} \right) = \sqrt 5 - \sqrt 5 + 1 = 1.\end{array}\)
b)
- Sử dụng MTCT ta có
\(\sqrt {10} \approx 3,16\) nên
\(\sqrt {10} > 3.\)
- Sử dụng tính chất đã học của căn bậc hai số học ta có:
\(3 = \sqrt 9\) mà
\(9 < 10\) nên
\(\sqrt 9 < \sqrt {10}\) do đó
\(3 < \sqrt {10} .\)
Lựa chọn câu để xem lời giải nhanh hơn
Hoạt động 3 trang 46 SGK Toán 9 Kết nối tri thức
Viết biểu thức tính độ dài cạnh huyền BC của tam giác vuông ABC, biết
\(AB = 3cm,AC = x\,\,cm.\)
Hướng dẫn giải:
Biểu thức tính độ dài cạnh huyền BC của tam giác vuông ABC là
\(BC = \sqrt {A{B^2} + A{C^2}} = \sqrt {{3^2} + x} = \sqrt {9 + x} \left( {cm} \right)\)
Hoạt động 4 trang 46 SGK Toán 9 Kết nối tri thức
Cho biểu thức
\(C = \sqrt {2x - 1} .\)
a) Tính giá trị của biểu thức tại
\(x = 5.\)
b) Tại
\(x = 0\) có tính được giá trị của biểu thức không? Vì sao?
Hướng dẫn giải:
a) Với
\(x = 5\) thay vào biểu thức C ta có:
\(C = \sqrt {2.5 - 1} = \sqrt 9 = 3.\)
Vậy với
\(x = 5\) thì
\(C = 3.\)
b) Với
\(x = 0\) ta có biểu thức dưới dấu căn bậc hai số học là
\(2.0 - 1 = - 1 < 0\)
Mà không có căn bậc hai số học của số âm.
Vậy ta không tính được giá trị của biểu thức C.
Giải Toán 9 trang 47
Luyện tập 4 trang 47 SGK Toán 9 Kết nối tri thức
Cho căn thức
\(\sqrt {5 - 2x} .\)
a) Tìm điều kiện xác định của căn thức.
b) Tính giá trị của căn thức tại
\(x = 2.\)
Hướng dẫn giải:
a) Điều kiện xác định của
\(\sqrt {5 - 2x}\) là
\(5 - 2x \ge 0\) hay
\(- 2x \ge 0 - 5\) suy ra
\(x \le \frac{5}{2}.\)
b) Thay
\(x = 2\left( {t/m} \right)\) vào căn thức ta có
\(\sqrt {5 - 2.2} = 1.\)
Giải Toán 9 trang 48
Luyện tập 5 trang 48 SGK Toán 9 Kết nối tri thức
a) Rút gọn biểu thức
\(x\sqrt {{x^6}} \left( {x < 0} \right).\)
b) Rút gọn và tính giá trị của biểu thức
\(x + \sqrt {4{x^2} - 4x + 1}\) tại
\(x = - 2,5.\)
Hướng dẫn giải:
a) Ta có:
\(x\sqrt {{x^6}} = x.\sqrt {{{\left( {{x^3}} \right)}^2}} = x.\left| {{x^3}} \right| = x. - {x^3} = - {x^4}\) vì
\(\left( {x < 0} \right).\)
b) Ta có:
\(x + \sqrt {4{x^2} - 4x + 1} = x + \sqrt {{{\left( {2x - 1} \right)}^2}} = x + \left| {2x - 1} \right|\)
Tại
\(x = - 2,5\) ta có giá trị của biểu thức là:
\(- 2,5 + \left| {2.\left( { - 2,5} \right) + 1} \right| = - 2,5 + 4 = 1,5.\)
Vận dụng trang 48 SGK Toán 9 Kết nối tri thức
Trở lại tình huống mở đầu.
Tình huống mở đầu
Trong Vật lí, quãng đường S (tính bằng mét) của một vật tự rơi tự do được cho bởi công thức
\(S = 4,9{t^2},\) trong đó t là thời gian rơi (tính bằng giây) . Hỏi sau bao nhiêu giây thì vật sẽ chạm đất nếu được thả rơi tự do từ độ cao 122,5 mét?
a) Viết công thức tính thời gian t (giây) cần thiết để vật rơi được quãng đường S (mét)
b) Sử dụng công thức tìm được trong câu a, hãy trả lời câu hỏi trong tình huống mở đầu
Hướng dẫn giải:
a) Từ công thức
\(S = 4,9{t^2}\) ta có
\({t^2} = \frac{S}{{4,9}}\) suy ra thời gian vật rơi được quãng đường S là:
\(t = \sqrt {\frac{S}{{4,9}}}\) (giây)
b) Thời gian vật rơi được quãng đường 122,5 mét là:
\(t = \sqrt {\frac{{122,5}}{{4,9}}} = 5\) (giây) .
Vậy sau 5 giây thì vật sẽ chạm đất nếu rơi từ độ cao 122,5 mét.
Bài 3.1 trang 48 SGK Toán 9 Kết nối tri thức
Tìm căn bậc hai của mỗi số sau (làm tròn đến chữ số thập phân thứ hai) :
a) 24,5;
b)
\(\frac{9}{{10}}.\)
Hướng dẫn giải
a) Ta có
\(\sqrt {24,5} \approx 4,95\) nên căn bậc hai của 24,5 (làm tròn đến chữ số thập phân thứ hai) là 4,95 và -4,95.
b) Ta có
\(\sqrt {\frac{9}{{10}}} \approx 0,95\) nên căn bậc hai của
\(\frac{9}{{10}}\)(làm tròn đến chữ số thập phân thứ hai) là 0,95 và -0,95.
Bài 3.2 trang 48 SGK Toán 9 Kết nối tri thức
Để chuẩn bị trồng cây trên vỉa hè, người ta để lại những ô đất hình tròn có diện tích khoảng
\(2\,{m^2}\). Em hãy ước lượng (với độ chính xác 0,005) đường kính của các ô đất đó khoảng bao nhiêu mét?
Hướng dẫn giải
Bán kính của ô đất là
\(R = \sqrt {\frac{2}{{3,14}}}\)
Độ chính xác là 0,005 là làm tròn đến hàng phần trăm tức là
\(R = \sqrt {\frac{2}{{3,14}}} = 0,7980868845\) nên
\(R \approx 0,80\)
Bài 3.3 trang 48 SGK Toán 9 Kết nối tri thức
Tìm điều kiện xác định của
\(\sqrt {x + 10}\)và tính giá trị của căn thức tại x = - 1.
Hướng dẫn giải
Điều kiện xác định của
\(\sqrt {x + 10}\) là
\(x + 10 \ge 0\) hay
\(x \ge - 10\)
Thay x = - 1 vào căn thức ta được
\(\sqrt { - 1 + 10} = \sqrt 9 = 3\)
Bài 3.4 trang 48
Tính:
\(\sqrt {5,{1^2}} ;\sqrt {{{\left( { - 4,9} \right)}^2}} ; - \sqrt {{{\left( { - 0,001} \right)}^2}} .\)
Hướng dẫn giải
Ta có:
\(\sqrt {5,{1^2}} = \left| {5,1} \right| = 5,1;\\\sqrt {{{\left( { - 4,9} \right)}^2}} = \left| {4,9} \right| = 4,9; \\- \sqrt {{{\left( { - 0,001} \right)}^2}} = - \left| {0,001} \right| = - 0,001.\)
Bài 3.5 trang 48 SGK Toán 9 Kết nối tri thức
Rút gọn các biểu thức sau:
a)
\(\sqrt {{{\left( {2 - \sqrt 5 } \right)}^2}} ;\)
b)
\(3\sqrt {{x^2}} - x + 1\left( {x < 0} \right);\)
c)
\(\sqrt {{x^2} - 4x + 4} \left( {x < 2} \right).\)
Hướng dẫn giải
a)
\(\sqrt {{{\left( {2 - \sqrt 5 } \right)}^2}} = \left| {2 - \sqrt 5 } \right| = \sqrt 5 - 2\)
b)
\(3\sqrt {{x^2}} - x + 1 = 3.\left| x \right| - x + 1 = - 3x - x + 1 = - 4x + 1\)
c)
\(\sqrt {{x^2} - 4x + 4} = \sqrt {{{\left( {x - 2} \right)}^2}} = \left| {x - 2} \right| = 2 - x\)
Bài 3.6 trang 48 SGK Toán 9 Kết nối tri thức
Không dùng MTCT, chứng tỏ biểu thức A có giá trị là số nguyên:
\(A = \sqrt {{{\left( {1 + 2\sqrt 2 } \right)}^2}} - \sqrt {{{\left( {1 - 2\sqrt 2 } \right)}^2}} .\)
Hướng dẫn giải
\(\begin{array}{l}A = \sqrt {{{\left( {1 + 2\sqrt 2 } \right)}^2}} - \sqrt {{{\left( {1 - 2\sqrt 2 } \right)}^2}} \\ = \left| {1 + 2\sqrt 2 } \right| - \left| {1 - 2\sqrt 2 } \right|\\ = 1 + 2\sqrt 2 - \left( {2\sqrt 2 - 1} \right)\\ = 1 + 2\sqrt 2 - 2\sqrt 2 + 1\\ = 2\end{array}\)