Nghị luận xã hội về quan điểm Trong rừng có rất nhiều lối đi, ta chọn lối đi chưa có dấu chân người

VnDoc.com xin gửi tới bạn đọc bài viết Nghị luận xã hội về quan điểm Trong rừng có rất nhiều lối đi, ta chọn lối đi chưa có dấu chân người để bạn đọc cùng tham khảo và có thêm tài liệu học tập nhé. Mời các bạn cùng tham khảo chi tiết và tải về tại đây.

I. Dàn ý Nghị luận xã hội về quan điểm Trong rừng có rất nhiều lối đi, ta chọn lối đi chưa có dấu chân người

Dàn ý Nghị luận xã hội về quan điểm Trong rừng có rất nhiều lối đi, ta chọn lối đi chưa có dấu chân người mẫu 1

1. Mở bài

Giới thiệu vấn đề cần nghị luận: quan điểm Trong rừng có rất nhiều lối đi, ta chọn lối đi chưa có dấu chân người.

Lưu ý: học sinh được tự lựa chọn cách dẫn mở bài trực tiếp hoặc gián tiếp tùy thuộc vào năng lực của bản thân.

2. Thân bài

a. Giải thích

Câu nói mang ngụ ý khuyên nhủ, khuyến khích con người sáng tạo, tìm hướng đi mới cho bản thân mình.

→ Sự sáng tạo vô cùng quan trọng và cần thiết trong cuộc sống này nhất là thời kì phát triển hiện nay.

b. Phân tích

Cuộc sống ngày càng phát triển theo hướng công nghiệp hóa, hiện đại hóa, nếu con người không sáng tạo, không tiến về phía trước thì sẽ trở nên lạc hậu và bị bỏ lại phía sau.

Sự sáng tạo khiến cho cuộc sống của con người trở nên tối tân hơn, tiện ích hơn, không chỉ giải quyết được những nhu cầu cần thiết mà còn khiến cho cuộc sống thêm thú vị hơn.

Con người không những cần sáng tạo trong cuộc sống mà cần sáng tạo trong cả việc học tập để tìm ra phương pháp học tập tối ưu nhất để tiếp thu, chuyển thể kiến thức thành bài học cho bản thân mình.

c. Chứng minh

Học sinh tự lấy dẫn chứng những con người có sự sáng tạo nổi bật để làm minh chứng cho bài văn của mình.

Lưu ý: dẫn chứng phải xác thực, nổi bật, tiêu biểu, được nhiều người biết đến.

Gợi ý: nhà bác học Thomas Edison, Anhxtanh,…

d. Phản đề

Trong cuộc sống vẫn còn có nhiều người có tư duy, lối sống lạc hậu không chịu tiếp thu, sáng tạo để tiến bộ mà cứ ôm khư khư cách nghĩ của mình,… những người này đáng bị xã hội thẳng thắn phê phán, chỉ trích.

3. Kết bài

Khái quát lại vấn đề nghị luận: quan điểm Trong rừng có rất nhiều lối đi, ta chọn lối đi chưa có dấu chân người; đồng thời liên hệ, rút ra bài học cho bản thân mình.

Dàn ý Nghị luận xã hội về quan điểm Trong rừng có rất nhiều lối đi, ta chọn lối đi chưa có dấu chân người mẫu 2

I. Mở bài

Dẫn dắt vấn đề nghị luận, trích dẫn ý kiến: Trong rừng có rất nhiều lối đi, ta chọn lối đi chưa có dấu chân người.

II. Thân bài

1. Giải thích

Trong rừng có nhiều lối đi: cuộc sống có nhiều con đường, nhiều cách thức, nhiều lựa chọn để mỗi người có lựa chọn riêng cho cuộc tồn sinh và phát triển.

Lối đi không có dấu chân người: lối đi mới có nhiều điều thú vị, nhưng cũng có thể gặp những nguy hiểm, thách thức, khó khăn; chỉ cách nghĩ, lối sống mới thì mới thể hiện được sự lựa chọn riêng, sáng tạo.

Tôi chọn: thể hiện sự chủ động, tích cực lựa chọn, dám dấn thân trong cuộc sống của người viết.

2. Phân tích, chứng minh

- Vì sao con người cần lựa chọn lối đi riêng, mới mẻ?

Vì mỗi người có những nhận thức, cách nghĩ, cách nhìn khác nhau về cuộc sống; những quan niệm khác nhau về giá trị sự sống cũng như giá trị bản thân.

Vì cuộc sống bao giờ cũng phong phú, luôn chứa đựng những cơ hội cũng như thách thức mở ra những lối đi riêng, những ngả đường mới. Mặt khác, cuộc sống luôn vận động và phát triển, không ai tắm hai lần trên một dòng sông (Hê-ra-clit) nên những con đường đã có người đi sẽ không tránh khỏi mòn cũ, lạc hậu, lỗi thời.

- Con người lựa chọn lối đi riêng như thế nào?

Có thể là: Chọn lối đi riêng trong học tập; chọn lối đi riêng trong lao động, sinh hoạt; chọn lối đi riêng trong nghiên cứu khoa học; chọn lối đi riêng trong đấu tranh, bảo vệ, giữ gìn những giá trị văn hoá truyền thống,...

- Lối đi riêng có ý nghĩa như thế nào?

Giúp cho con người trở nên chủ động, linh hoạt, phát huy tận độ năng lực, sở trường, hạn chế sở đoản; tôi rèn bản lĩnh và ý chí; nâng cao khát vọng... tức là nâng cao giá trị bản thân và giá trị sự sống.

Góp phần làm cho cuộc sống thêm phong phú và phát triển.

3. Bàn luận, đánh giá:

Lối đi riêng tuyệt nhiên không phải là lối đi lập dị, xa lạ với những giá trị phổ quát của nhân sinh. Đó là lựa chọn tích cực của những người chân chính. Phê phán những ngộ nhận về lối đi riêng, về sáng tạo ở kẻ tài hèn, đức mỏng, chí đoản.

Muốn đi lối di riêng, mới mẻ, con người cần: chủ động, không ngừng trau dồi trí tuệ, bồi dưỡng tâm hồn và phải có bản lĩnh vững vàng trước khó khăn, thách thức, chấp nhận trả giá.

III. Kết bài

Liên hệ thực tế bản thân: Thế hệ thanh niên hiện nay dám dấn thân, có bản lĩnh và chọn lối đi riêng cho bản thân mình như thế nào?

II. Văn mẫu Nghị luận xã hội về quan điểm Trong rừng có rất nhiều lối đi, ta chọn lối đi chưa có dấu chân người

Nghị luận xã hội về quan điểm Trong rừng có rất nhiều lối đi, ta chọn lối đi chưa có dấu chân người mẫu 1

Cuộc sống có nhiều điều xảy đến bất ngờ mà chúng ta không lường trước được. Mỗi người có lựa chọn riêng, con đường riêng cho bản thân mình. “Trong rừng có rất nhiều lối đi, ta chọn lối đi chưa có dấu chân người” câu nói mang ngụ ý khuyên nhủ, khuyến khích con người sáng tạo, tìm hướng đi mới cho bản thân mình bởi lẽ sự sáng tạo vô cùng quan trọng và cần thiết trong cuộc sống này nhất là thời kì phát triển hiện nay. Cuộc sống ngày càng phát triển theo hướng công nghiệp hóa, hiện đại hóa, nếu con người không sáng tạo, không tiến về phía trước thì sẽ trở nên lạc hậu và bị bỏ lại phía sau. Sự sáng tạo khiến cho cuộc sống của con người trở nên tối tân hơn, tiện ích hơn, không chỉ giải quyết được những nhu cầu cần thiết mà còn khiến cho cuộc sống thêm thú vị hơn. Con người không những cần sáng tạo trong cuộc sống mà cần sáng tạo trong cả việc học tập để tìm ra phương pháp học tập tối ưu nhất để tiếp thu, chuyển thể kiến thức thành bài học cho bản thân mình. Tuy nhiên trong cuộc sống vẫn còn có nhiều người có tư duy, lối sống lạc hậu không chịu tiếp thu, sáng tạo để tiến bộ mà cứ ôm khư khư cách nghĩ của mình. Lại có những người lạc lối không biết bản thân mình cần làm gì, muốn gì,… những người này khó có được thành công và sớm bị xã hội đào thải. Chúng ta được tự lựa chọn cho mình con đường để phát triển bản thân, hãy là một người tinh anh và cống hiến nhiều điều có ích cho xã hội.

Nghị luận xã hội về quan điểm Trong rừng có rất nhiều lối đi, ta chọn lối đi chưa có dấu chân người mẫu 2

Cuộc đời của chúng ta hệt như một con đường. Trên con đường ấy, mỗi người buộc phải không ngừng tiến về phía trước. Nhưng để bắt đầu một cuộc hành trình, mồi người phải chọn lấy một lối đi. Có người chọn lối đi như nhà văn Lỗ Tấn khẳng định: “Trên mặt đất làm gì có đường, người ta đi mãi thì thành đường thôi”. Cũng có người chọn lối đi theo nhà thơ Robert Frost: “Trong rừng có nhiều lối đi / Và tôi chọn lối đi không có dấu chân người”. Hai cách chọn lối đi cũng là quan điểm, nhận định của mỗi người trong cuộc sống.

Nhà văn Lỗ Tấn đã khẳng định một sự thật hiển nhiên “Trên mặt đất vốn làm gì có đường, người ta đi mãi thì thành đường thôi”. Lối đi theo quan điểm của Lỗ Tấn là lối đi quen thuộc, đã in nhiều dấu chân người, đó còn có thể là suy nghĩ, cách làm, hướng giải quyết những vấn đề của số đông. Còn nhà thơ Robert Frost lại chọn “lối đi không có dấu chân người”, lối đi mới, chưa ai đặt chân đến và là con đường do mình khai phá ra, cũng có thể coi đó những sáng kiến, suy nghĩ riêng, hướng giải quyết riêng của một cá nhân.

Nếu lựa chọn đi theo “lối đi người ta đi mãi thành đường” ta sẽ có được sự an toàn, chắc chắn, sẽ có nhiều thuận lợi vì ta rút được kinh nghiệm từ người đi trước. Giống như khi ta leo núi, nhìn người khác leo trước, ta biết đâu là vách núi chắc chắn, đâu là vực núi hiểm trở. Đi theo con đường mà những người khác đã leo ta dễ dàng lên đến đỉnh núi. Tuy nhiên, nếu cứ đi theo “lối đi người ta đi mãi thành đường” ta mất dần nét riêng, tư duy lối mòn, nếu có đạt được thành công cũng không cảm thấy hạnh phúc của người chinh phục, khám phá. Liệu rằng khi chinh phục được đỉnh núi cao nhưng đi theo lối mòn mà người đi trước đã vạch sẵn ta có còn cảm giác của người chiến thắng? Biết bao nhiêu công ti ngày nay đang đòi hỏi nhân viên phải không ngừng sáng tạo, đột phá trong tư duy, tránh suy nghĩ lối mòn. Vậy nếu các nhân viên cứ đi theo “lối đi người ta đi mãi mà thành đường” thì liệu các công ti có vươn lên phát triển? Vấn đề nào cũng có hai mặt của nó.

Còn nếu chọn “lối đi không có dấu chân người” thì sao? Nếu đã lựa chọn lối đi này ta phải chấp nhận mọi khó khăn, nguy hiểm thử thách luôn rình rập. Tương tự như việc khi ta đi vào rừng, nếu không đi theo lối mòn mà những người đi rừng đã tạo ra, ta phải đối mặt với rất nhiều nguy hiểm. Không biết khi nào ta phải đối mặt với thú dữ, khi nào sẽ gặp những hoa thơm cỏ lạ đầy chất độc, không biết điều gì sẽ chờ đợi trước mắt. Thế nhưng, đi theo lối đi riêng của mình, “lối đi không có dấu chân người” ta cũng sẽ chiêm nghiệm được bao nhiêu thú vị. Trước hết ta là người tiên phong, khai phá, trên con đường mà ta chinh phục biết đâu sẽ có những điều thú vị. Nếu đi rừng, ta có thể sẽ khám phá ra được một vùng đất mới hay một loại cây, loại hoa mới lạ...

Thoạt nghe qua tưởng chừng như hai quan điểm, hai ý kiến về hai lối đi của Lỗ Tấn và Robert Frost trái ngược nhau nhưng thực chất cả hai lại bổ sung cho nhau. Trên con đường chinh phục những ước mơ và thành công, ta cần phải tiếp thu, kế thừa những kinh nghiệm đúng đắn của người đi trước nhưng đồng thời ta cũng phải sáng tạo, khai phá tạo ra sắc màu của riêng mình, tìm ra lối đi, suy nghĩ riêng cho chính mình. Biết lựa chọn lối đi phù họp với chính mình là lúc ta nắm được trong tay một phần của chiếc chìa khóa thành công.

Cạnh bên những người biết cách lựa chọn “lối đi” cần thiết cho mình thì cũng có một số người vẫn còn cực đoan trong cách lựa chọn. Có người an phận đi theo lối mòn, chấp nhận cái vỏ bọc an toàn rỗng tuếch. Họ khác nào những cỗ máy sao chép từ người khác, vô vị, nhạt nhẽo. Nhưng lại có những người không biết lượng sức, dù năng lực bản thân chẳng tới nhưng vẫn cố chứng tỏ chọn “lối đi” khác biệt. Điều này quả thật tai hại, khi những khó khăn thử thách ập đến, liệu họ có thể vượt qua?

Vậy nên việc lựa chọn “lối đi” cho bản thân rất quan trọng. Theo cá nhân người viết tùy thuộc vào hoàn cảnh mà chúng ta lựa chọn “lối đi” phù họp cho chính mình. Với những vấn đề, giải pháp mà bản thân tin rằng chắc chắn đúng thì ta nên chọn “lối đi không có dấu chân người”, khi đó ta sẽ khẳng định được bản thân và tạo nên sắc màu của riêng mình. Còn với những vấn đề còn chưa rõ ràng, bản thân chưa tường tận thì ta nên đi theo “lối đi đã được người khác đi mãi thành đường” như thế ta sẽ đúc kết được nhiều kinh nghiệm, thừa hưởng được nhiều tri thức từ những người đi trước. Trong từng tình huống cụ thể ta nên chọn “lối đi” phù hợp cho mình.

Với hai quan niệm về “lối đi” của Lỗ Tấn và Robert Frort, mồi người có thể lựa chọn lối đi cho riêng mình. Nhưng điều tất yếu là ta cần phải tỉnh táo, linh hoạt trong cách lựa chọn của mình. Có lựa chọn được lối đi đúng đắn cho mình thì ta mới có thể vươn tới được thành công.

Có người đã từng nói: “Tương lai của bạn phụ thuộc vào nhiều thứ nhưng chủ yếu vẫn phụ thuộc vào bạn”. Đúng vậy, việc ta thành công hay thất bại chủ yếu là do hướng đi ta lựa chọn ngày hôm nay. Có hướng đi mạo hiểm nhưng cũng có hướng đi an toàn. Nhà văn Võ Hồng từng nói “Ta hãy học theo cách của dòng sông, nhìn thấy núi thì đi đường vòng”. Tuy nhiên, Robert Frost lại nói: “Trong rừng có nhiều lối đi. Và tôi chọn lối đi không có dấu chân người”. Ngày nay, giữa an toàn và mạo hiểm, ta nên kết hợp hai thứ đó để có được thành công trọn vẹn.

“Lối đi” là những lựa chọn, những quyết định hay giải pháp. Để thành công, ta phải chọn cho mình lối đi riêng. Dù rằng khi bước đi trên một không có dấu chân người, ta có thể gặp nhiều rủi ro, mất mát hay thất bại nhưng nếu vẫn can đảm bước đi ta sẽ gặp được những thành quả lớn. Nhà văn Chi Lê đã từng nói: “Chỉ những ai dám mới có thể bay”. Và ta hiểu rằng chỉ có những ai có cá tính, có bản lĩnh mới thành công. Nếu như thành công là một thứ quả chín thì ta chắc chắn không thể tìm được nó trên một cái cây mà trước đó đã có rất nhiều người đến hái lượm. Nếu chúng ta muốn thứ ta chưa từng có thì phải làm những điều chưa từng làm. Chính vì vậy, câu nói của Robert Frost đã khuyên ta phải mạo hiểm, thoát khỏi những lối mòn.

Đối với Võ Hồng, ông lại khuyên ta học theo cách của dòng sông, thấy núi thì đi đường vòng. “Núi” ở đây là những khó khăn, thử thách. Trước những khó khăn thử thách quá lớn, lựa chọn một hướng giải quyết khác dễ dàng hơn, an toàn hơn sẽ giúp ta thuận lợi hơn rất nhiều để đi tới thành công. Đó là sự linh hoạt và khôn khéo. Như vậy, việc đi đường vòng ở đây không phải là hèn nhát, đó là biết tính toán, biết lượng sức.

Hai quan điểm của hai người đến từ hai phương trời, từ hai nền văn hóa, tưởng chừng như đối lập nhưng thực chất lại bổ sung lẫn nhau. Trong cuộc sống nếu muốn thành công ta phải mạo hiểm nhưng cũng có lúc ta phải dừng lại để chọn cho mình một lối đi khác - một lối đi an toàn. Nếu chỉ biết mạo hiểm, ta là kẻ liều lĩnh. Nếu chỉ biết mãi đứng trong vòng an toàn, ta sẽ chẳng bao giờ tiến xa. Chỉ đến khi ta biết kết hợp giữa an toàn và mạo hiểm ta mới thực sự thành công. Kết hợp hai câu nói, ta sẽ rút ra được cho mình cách để từ bỏ nhưng không thất bại và cách để thành công nhưng không giống kẻ khác.

Trong cuộc sống đã có rất nhiều người làm được chuyện đó. Và một trong những tấm gương tiêu biểu là Galileo - nhà thiên văn học đại tài của nhân loại. Ông đã không đi theo quan niệm lạc hậu của Giáo Hoàng rằng Trái Đất đứng yên, còn Mặt Trời quay xung quanh Trái Đất. Dù nhiều người phản đối hay kết án, Galileo vẫn giữ nguyên quan điểm của mình. Đó chính là bản lĩnh của nhà thiên văn học trong việc lựa chọn hướng đi riêng. Tuy nhiên, ông lại bị tòa án kết tội, phản đối gay gắt ý kiến. Trước ranh giới sự sống và cái chết, ông đồng tình với ý kiến của Giáo Hoàng. Như vậy, biết dừng lại là điều hết sức quan trọng bởi chỉ khi còn sống, ông mới có thể tiếp tục nghiên cứu và chứng minh quan điểm của mình. Đây có thể coi là minh chứng rõ nhất của việc “nhìn thấy núi thì đi đường vòng”.

Với tất cả những điều trên, ta có thể thấy việc kết hợp giữa an toàn và mạo hiểm là yếu tố cần thiết để có được thành công. Tuy nhiên, những bạn trẻ của chúng ta ngày nay dường như vẫn chưa ý thức được điều đó. Họ sợ phải thoát ra vòng bao bọc của bố mẹ, không dám nghĩ cũng không dám làm. Một bộ phận khác lại cứ thích lao vào những công việc quá sức, trái với khả năng, dẫu biết không mang lại kết quả.

Chúng ta cần thay đổi tư duy của mình, ta thấy rằng bản thân mỗi người cần có bản lĩnh, can đảm nhưng cũng cần khôn khéo và linh hoạt, phải biết nắm bắt và buông tay đúng lúc. Có người đã từng nói: “Cuộc đời bạn là một viên đá và chính bạn là người quyết định nó phủ rong rêu hay tỏa sáng”. Và như thế, việc bạn tỏa sáng sẽ phụ thuộc rất nhiều vào ngày hôm nay và vào quyết định của bạn: chọn an toàn hay chọn mạo hiểm?

Nghị luận về quan điểm Trong rừng có rất nhiều lối đi, ta chọn lối đi chưa có dấu chân người mẫu 3

Khi bước vào tầm tuổi đôi mươi, tôi nghĩ trong mỗi người, dù ít hay nhiều cũng đều có cái gọi là sự trưởng thành. Sở dĩ nói như vậy bởi đó là khi chúng ta bắt đầu phải suy nghĩ, phải lựa chọn một hướng đi cho cuộc đời mình. Nối gót những bậc tiền bối trên con đường họ đã mở ra hay tự chọn cho mình một lối đi mới? Ta cũng phải suy nghĩ nhiều lắm để trả lời câu hỏi ấy. Còn với nhà thơ người Mỹ Robert Frost thì: "Trong rừng có nhiều lối đi. Và tôi chọn lối đi không có dấu chân người".

“Lối đi” là con đường, cách thức dẫn ta đến cái đích, cái kết quả mà mình mong muốn. Và thực tế có rất nhiều lối đi! Lối mòn, ngõ cụt, đường quanh co, có con đường dài, còn có cả đường tắt…. Cuộc đời thực cũng có rất nhiều con đường tựa như “một khu rừng có nhiều lối đi”, ngã rẽ, tựa như một bó những sợi dây định mệnh ta cầm trên tay mà không biết sợi nào là dành cho mình. Cuộc đời cũng như một cái mạng nhện khiến ta dễ đi lạc để rồi “mắc bẫy” nếu thiếu sự chủ động và tỉnh táo. “Tôi chọn” là sự chủ động, tích cực trong việc lựa chọn hướng đi cho chính mình. Và ở đây, nhà thơ người Mỹ chọn một “lối đi không có dấu chân người”. Đó là con đường mà chưa ai từng men theo, là một con đường mới, cách thức mới, là kết quả của sự sáng tạo, của những nỗ lực tự khẳng định chính mình. Có thể thấy, Robert Frost có sự chiêm nghiệm sâu xa về lẽ ở đời của riêng ông, rằng những con đường đi tới thành công, tới một cuộc sống hạnh phúc cũng giống như sáu tỉ cánh cửa dẫn tới cõi Niết Bàn, nhiệm vụ của chúng ta là phải tìm ra cánh cửa của riêng mình với một sự chủ động tích cực, để tạo ra những giá trị thực sự cho cuộc sống.

Có lẽ giờ bạn đang tự hỏi tại sao việc chủ động lựa chọn một lối đi riêng lại cần thiết đến vậy? Có nhất thiết ta cứ phải đứng ra ngoài đám đông thay vì hòa lẫn nó? Vậy thì đầu tiên, hãy nhìn vào chính con người bạn... Mỗi người chúng ta có một khả năng nhận thức, suy nghĩ, quan niệm và cách nhìn khác nhau về giá trị sống và giá trị bản thân. Bạn khác tôi, chúng ta khác nhau và cũng khác rất nhiều người.

Biết đến bao giờ, khi nào ta mới có thể tìm giữa bảy tỉ dân số thế giới kia một con người cùng chí hướng, cùng chung bản chất như ta để cùng đi một con đường, rồi lại san sẻ nhau cùng một số phận. Có thể một lúc nào đó, ta sẽ tìm được nhưng chẳng nhẽ ta lại cứ phải đợi chờ như vậy sao? Hãy dám tự bước đi.

Cuộc sống có nhiều lối đi, thật phong phú biết bao và ở mỗi lối đi lại chứa đựng cả những cơ hội và thử thách. Nếu bạn chọn học theo ngành y hay kinh doanh, bạn khởi động chuyến đi bằng việc xin đi du học nước ngoài, thì có thể bạn sẽ có cơ hội để học tập ở môi trường thực tế hơn, năng động hơn nhưng cũng phải đối mặt với những khó khăn như sốc văn hóa, phải tự kiểm soát cuộc sống chính mình, hay tự quản lí thời gian làm sao cho “ngon lành”… Không chỉ vậy, bạn cần nhận thức một thực tế là cuộc sống luôn vận động, phát triển theo quy luật tiến hóa của loài người và cộng đồng. Không ai tắm hai lần trên một dòng sông. Bởi vậy, nếu ta lặp lại một lối đi người khác đã chọn, có thể ta sẽ trở nên lạc hậu, lỗi thời và không tìm được tới cái đích thành công. Đời cũng như biển vậy, có lúc nào biển ngừng động đâu, và có khi nào con tàu lại không khỏi rung lắc trên sóng cả.

Tuổi mười tám, ta cứ loay hoay như một con rối ở giữa những ngã rẽ cuộc đời vậy. Làm thế nào để tìm được một lối đi cho riêng bản thân mình? Dù làm điều gì đi chăng nữa, trước hết ta cần nhận thức về thực tế đời sống và chính bản thân mình. Hiểu đời và hiểu mình là hai lẽ tất yếu để tạo nên thành công.

Khi bạn có sự hiểu biết về điều kiện, môi trường xung quanh, bạn sẽ nắm bắt được những cơ hội và may mắn. Khi bạn có sự hiểu mình, bạn biết mình cần làm gì, ứng dụng kiến thức gì để đạt được điều bạn muốn. Bên cạnh đó, bạn cần lắng nghe bản thân mình, hãy tìm xem mình đâu là sở trường, là điểm mạnh của mình. Tận dụng thế mạnh cũng có nghĩa là bạn đang tận dụng tối đa năng lực của mình để hoàn thành công việc một cách tốt đẹp nhất. Cũng như chỉ có những hạt mầm tốt mới có thể gieo trồng nên những cái cây đầy sức sống nhất.

Bạn biết không, trong thế giới của chúng ta có những “ông trùm” – họ rất thú vị và khôn khéo từ khi còn nhỏ. Như ông trùm xứ Omaha, người giàu thứ ba thế giới Warren Buffett, từ khi chỉ mới là một đứa trẻ mười một tuổi, thường lân la đến nơi cha làm việc đã tự mình tìm hiểu về những con số khô khan trên bản niêm yết giá ở Harris Upham. Ông còn có một khả năng tính toán rất nhanh và chính xác và từ khi lên tám tuổi đã đọc các cuốn sách về thị trường chứng khoán. Những tư duy đầu đời đó đã khơi nguồn cho ý tưởng mua cổ phiếu và đầu tư, những bước đi đầu tiên trên chặng đường làm giàu. Ta tự hỏi nếu như những con số kia không lọt vào óc của cậu bé Warren Buffett, nếu như cậu bé đó không biết tận dụng những đồng tiền nhỏ lẻ của mình để mua cổ phiếu, nếu như cậu bé không biết tận dụng khả năng tính toán chính xác của mình vào các chiến lược đầu tư kinh doanh, thì hẳn ta đã không biết đến một nhà đầu tư tài ba bậc nhất Warren Buffett của ngày hôm nay. Còn ông trùm máy tính Bill Gates thì sau khi đã nạp đầy bộ nhớ của mình những cuốn tạp chí kinh doanh khi mới mười lăm tuổi, đã cùng một người bạn thân đi kinh doanh huy hiệu trong cuộc vận động tranh cử tổng thống. Cậu bé này đã bỏ tiền ra mua năm nghìn huy hiệu với giá năm xu một cái. Sau đó, khi những chiếc huy hiệu này được những người sưu tầm săn lùng, cậu bán lại với giá hai mươi lăm đô một cái. Câu chuyện này không liên quan đến máy tính, nhưng lại là một bài học cho tất cả những người theo đuổi giấc mơ kinh doanh.

Không phải ai đi rồi cũng sẽ đến đích theo ý mình. Bởi một con đường mới đem đến cho ta cả cơ hội và cả những khó khăn thử thách. Để vượt qua những trở ngại đó, ta không chỉ dựa trên năng lực bản thân mà còn cần tự củng cố cho mình về mặt tinh thần. Giả dụ như bạn hình thành một ý tưởng lớn, một ý tưởng mới, một ý tưởng có khả năng thay đổi chính bạn một cách tích cực nhất.

Có thể đồng nghiệp yêu quý bạn, nói rằng họ ủng hộ bạn, nhưng thực chất không phải ai cũng mong chờ sự thay đổi của bạn đâu. Có rất nhiều người mà sâu trong thâm tâm họ muốn mọi thứ cứ nguyên vẹn, để họ không phải làm quen lại với con người mới sau này của bạn, và thay đổi động lực của họ với bạn. Đó là bởi ý tưởng mới, con đường mới hoàn toàn có thể thay đổi cán cân quyền lực.

Lúc này chỉ còn lại mình bạn bơ vơ ở chính nơi mình làm việc, và đó cũng là lúc bạn cần tỉnh táo và củng cố niềm tin của mình hơn bao giờ hết. Bạn cần có một thái độ sống can đảm, dám đương đầu với dư luận, chịu trách nhiệm về công việc của mình. Ngay trong thực tế, bạn cũng có thể tìm thấy những tấm gương nổi bật. Đó là Khánh Thy – kiện tướng dancesport, người đã mang bộ môn khiêu vũ thể thao của thế giới đến với Việt Nam. Có thể nói đây là một điều rất khó khăn bởi đã có thời điểm, người dân ta có cái nhìn không tích cực lắm về bộ môn nghệ thuật này. Đó còn là LK, Mr.T, … những cái tên còn rất trẻ nhưng đã xây dựng và phát triển nền rap Việt, một hình thức nghệ thuật rất mới ở Việt Nam và thậm chí, những người lớn tuổi còn cho rằng nó rất điên loạn, trở nên phổ biến và được nhiều bạn trẻ đón nhận và yêu thích. Chọn một lối đi cho riêng mình, đôi khi cũng là một cách thử bản lĩnh của chính mình.

Bên cạnh đó, ta cần có sự nhạy bén với những cơ hội. Hãy tự biến mình thành chiếc ra - đa bén nhạy để có thể bắt “sóng” cơ hội ở mọi thời điểm. Và hơn hết là khả năng hành động, giải quyết yêu cầu của công việc. Một người bị câm thì không thể trở thành một nhà diễn thuyết nổi tiếng được. Thay vì cứ mông lung giữa những suy nghĩ không rõ ràng về con đường riêng mà ta chọn, tôi nghĩ chúng ta nên cầm bút và viết ra những gì ta có thể làm, những gì ta tự tin mình hoàn thành tốt. Như tôi đã nói ở trên, bạn cần phải nhìn ra điểm mạnh của mình, và đặc biệt là hãy sử dụng nó như những chiếc chìa khóa mở cánh cửa dẫn tới thành công. Tuy vậy, ta cũng cần nhận thức một điều rằng không phải chỉ có tạo ra một con đường riêng, ta mới có thể thành công. Trong cuộc sống xung quanh ta vẫn có rất nhiều những người, dù không có một định hướng mới mẻ, khác biệt, họ vẫn tạo nên dấu ấn của riêng mình. Dù bạn đi trên con đường đã từng có dấu chân người, thì bằng trí óc, tâm hồn mình, bạn vẫn tạo nên hương sắc riêng cho những tạo vật trên đường.

Có thể nói hai câu thơ của Robert Frost là một nguồn động lực thôi thúc con người, đặc biệt là những người trẻ tuổi trẻ lòng đứng trước ngưỡng cửa cuộc đời có nhiều cơ hội cũng như rủi ro. Và cũng chính nó đã tạo nên một nguồn cảm hứng sáng tạo để con người tìm ra một con đường mới chủ động hơn. Không chỉ vậy, tác giả của hai câu nói này là một nhà thơ – người hoạt động trong lĩnh vực nghệ thuật, một lĩnh vực đòi hỏi sự sáng tạo dồi dào. Bởi vậy, tiếng thơ kia còn là một yêu cầu nghiêm khắc người nghệ sĩ cất lên để nhắc nhở bản thân mình cũng như những ai cầm bút sáng tác, rằng nghệ thuật phải đi cùng với sự sáng tạo. Sáng tạo làm nên giá trị và ý nghĩa cho cả tác phẩm và người viết, như Suối nguồn, cuốn tiều thuyết hay nhất thế kỷ XX của Ayn Rand, hay một Harry Potter kinh điển của bà góa phụ J. K. Rowling của thế kỷ XXI …

Tuổi hai mươi bạn thấy mình như một con thiêu thân vậy, luôn khát khao hướng về ánh sáng bất chấp sức nóng của lửa đèn. Đã đến lúc những người trẻ tuổi trẻ lòng như tôi, như bạn cần tỉnh táo tìm cho mình một lý tưởng, một lối đi. Lối đi đó có thể riêng, có thể chung nhưng điều quan trọng là hãy để tâm hồn và trí óc bạn lan tỏa tinh hoa cho nhân loại. Và dù bạn ở đâu, làm gì, cuộc sống có ra sao, bạn cũng cần luôn thôi thúc mình sáng tạo và bản lĩnh đi tới cùng những ý tưởng, định hướng của mình. Hãy trở nên khác biệt một cách tích cực, cho dù xung quanh ta, có những con người không thỏa mãn với điều đó của ta. Cái giá của việc làm cừu là nhàm chán, cái giá của việc làm sói là cô đơn. Vậy bạn chọn làm cừu hay làm sói?

Nghị luận về quan điểm Trong rừng có rất nhiều lối đi, ta chọn lối đi chưa có dấu chân người mẫu 4

Nhạc sĩ Đức Huy đã có những ca từ ý nghĩa: “Tìm một con đường tìm một lối đi ngày qua ngày đời còn nhiều vấn nghi”. Đó không chỉ là một lời khắc khoải của một người nghệ sĩ mà còn là niềm trăn trở cho tất cả ai trong kiếp nhân sinh này. Lựa chọn cho mình một lối đi là điều không dễ vì vậy nhà văn Lỗ Tấn đã từng viết: “Kì thực trên mặt đất làm gì có đường, người ta đi mãi thì thành đường thôi”. Cũng giống như câu nói của Robert Frost: “Trong rừng có rất nhiều lối đi, ta chọn lối đi chưa có dấu chân người”. Đó là những gợi ý cho chúng ta trong việc lựa chọn con đường đi đến ngày mai.

Trước hết, chúng ta phải hiểu được “lối đi” là con đường dẫn đến với đích - đến với thành công. Trong câu của nhà văn Lỗ Tấn: “người ta đi mãi thành đường” muốn nói đến những lối đi đã cũ, cách làm đã cũ. Con đường này sẽ thuận lợi và dễ dàng khi vì đã có người khai phá. Còn đối với “lối đi chưa có dấu chân người” mà Robert Frost lựa chọn đó là lối đi còn mới mẻ, lối đi cần đến sự sáng tạo và mạo hiểm cũng như sự dũng cảm để đương đầu với thử thách. Như vậy, mượn cách nói giàu hình ảnh, hai tác giả nêu lên những con đường khác nhau để bước đến thành công trong cuộc sống. Mỗi con đường đem tới cho ta những thuận lợi và khó khăn riêng, con đường của Lỗ Tấn thiên về cái có sẵn dựa vào kinh nghiệm, còn con đường của Robert Frost đề cao tư duy sáng tạo.

Đi trên một con đường cũ luôn cho chúng ta cảm giác an toàn, đó là một con đường thuận lợi vì người đi trước đã đúc rút kinh nghiệm thay mình và như thế con đường đi đến thành công sẽ được rút ngắn. Nơi sa mạc hoang vu chỉ có một dấu chân đi qua thì không thể gọi là đường vì biết đâu đó là dấu chân của kẻ lạc lối đã bị chết khát. Nếu muốn đến với thảo nguyên xanh, người lữ hành phải đi theo lối có nhiều bước chân. Tuân thủ điều này cơ hội sống sót của khách lữ hành sẽ rất cao. Một học sinh tự mày mò tìm kiếm đáp án có thể cuối cùng cũng tìm ra nhưng thời gian phải bỏ ra là rất lớn. Nếu học sinh đó được sự hướng dẫn của những người đi trước như thầy cô thì sẽ dễ dàng tìm ra đáp án nhanh chóng.

Nhưng lối đi này không hẳn hoàn toàn là những điều tốt đẹp vì con người không còn nhiều cơ hội để tìm ra cái mới, không có cơ hội để khám phá bản thân. Đi trên một lối mòn của cuộc đời rất dễ rơi vào tình trạng mất cảm hứng - biểu hiện của lối “sống mòn”. Một học sinh chỉ biết làm theo người khác một cách máy móc thì mãi mãi chỉ là cái bóng của họ. Trong rừng có nhiều lối đi, ai cũng phải công nhận điều đó nếu ta đi tìm “linh dược” theo bước chân của người đi trước đôi khi sẽ trở về trắng tay bởi chẳng còn gì. Vậy nếu lựa chọn “lối đi không có dấu chân người” thì sao? Lối đi không có dấu chân người đối khi vẫn còn nhiều trở ngại và khó khăn. Nhưng nhờ những điều ấy buộc chúng ta phải dũng cảm để đối đầu, phải sáng tạo để phát huy mọi khả năng tiềm ẩn bên trong mà lúc bình thường không thể khám phá ra. Chính qua lối đi này, con người hiểu được bản lĩnh, ý chí của chính mình và có thể gặt hái được thành công rực rỡ mang dấu ấn của một người tiên phong. Trong lịch sử, có rất nhiều những tấm gương tiêu biểu mà chúng ta không thể không nhắc đến. Lý Tự Trọng khi bị bắt và kết án tử hình vào năm mười bảy tuổi đã để lại cho thế hệ trẻ một tuyên ngôn sống với câu nói nổi tiếng: “Tôi chưa đủ tuổi thành niên nhưng tôi đủ trí khôn để hiểu rằng con đường của tôi chỉ là con đường cách mạng”. Anh chính là biểu tượng cho tinh thần cách mạng của thế hệ thiếu niên thời đại Hồ Chí Minh. Không thể không nhắc đến, vị chủ tịch kính yêu của dân tộc Việt Nam - chủ tịch Hồ Chí Minh. Người đã không đi theo con đường của các bậc tiền bối như Phan Bội Châu hay Phan Châu Trinh mà lựa chọn cho mình một con đường cứu nước riêng: đi sang các nước phương Tây xem nước họ như thế nào rồi về giúp nhân dân mình. Rõ ràng lịch sử đã chứng minh con đường ấy là hoàn toàn đúng đắn.

Như vậy, hai con đường trên thực chất đã bổ sung cho nhau, con người có được thành công chỉ khi vừa biết kế thừa những kinh nghiệm của người đi trước. Từ đó, trên lối đi an toàn sẵn có lại biết sáng tạo và phát huy tư duy mới mẻ của bản thân.

Còn với một học sinh, tôi ý thức được rằng phải kế thừa con đường của cha anh đã đi và không ngừng học hỏi tiếp thu sáng tạo để cho mình một lối đi mới mẻ thể hiện được bản lĩnh của thanh niên Việt Nam trong thời kỳ hội nhập quốc tế. Tôi chợt nhớ đến câu nói của một triết gia: “Nếu như cuộc đời của một con người chia làm hai phần, vậy nửa phần đầu của cuộc đời chính là không do dự còn nửa phần sau của cuộc đời chính là không hối hận”.

Câu nói của hai tác giả là lời chỉ dẫn về những lựa chọn con đường nào cũng có thuận lợi và khó khăn riêng. Chúng ta cần con đường của người đi trước để tránh sai lầm nhưng cũng cần dũng cảm để khai phá cho mình một con đường mới nhưng không mù quáng. Và chọn con đường nào hãy lắng nghe trái tim bạn mách bảo: “Hãy theo đuổi con đường mà bạn có thể đi với tình yêu và sự tôn kính dù nó có hẹp và quanh co đến mức nào” (Henry David Thoreau).

Nghị luận về quan điểm Trong rừng có rất nhiều lối đi, ta chọn lối đi chưa có dấu chân người mẫu 5

Lựa chọn cho mình một lối đi trong cuộc sống quả thật không dễ dàng vì vậy Robert Frost từng nói: “Trong rừng có rất nhiều lối đi, ta chọn lối đi chưa có dấu chân người”. Quan điểm trên đem lại cho chúng ta một bài học quý giá.

Trước hết, “lối đi” là con đường là cách thức dẫn chúng ta bước đến đích. Còn “lối đi chưa có dấu chân người” nghĩa là lối đi còn mới mẻ mà chính ta là người tiên phong khai phá. Đó là lối đi đề cao sự sáng tạo và mạo hiểm, người lựa chọn nó phải dám đương đầu với thử thách, khó khăn. Khi Robert Frost nói rằng “tôi chọn” là muốn thể hiện một thái độ chủ động lựa chọn dấn thân vào con đường mới mẻ. Như vậy, câu nói trên muốn đề cao tư duy sáng tạo, khả năng đột phá và sự dũng cảm dám dấn thân của con người.

Mỗi con người là một cá thể độc lập, có những suy nghĩ và quan điểm khác nhau. Còn cuộc sống bao giờ cũng phong phú, luôn chứa đựng những cơ hội cũng như thách thức mở ra những lối đi riêng, những ngả đường mới. Mặt khác, cuộc sống cũng luôn luôn biến đổi không ngừng. Nếu không tìm ra những con đường mới mẻ cho bản thân, chúng ta sẽ trở nên lạc hậu. Từ đó mà đích đến thành công ngày càng xa cách hơn. Khi chúng chúng ta lựa chọn một lối đi “không có dấu chân người” nghĩa là chúng ta phải chấp nhận rằng ở đó sẽ còn nhiều khó khăn, thử thách. Điều đó buộc mỗi người phải có đủ dũng cảm để đối mặt và vượt qua. Chính nhờ vậy, mà con người mời khẳng định được dấu ấn của mình trong cuộc sống này. Đây cũng là một sự lựa chọn mạo hiểm với nhiều bất chắc, vì không có những người đi trước rút kinh nghiệm.

Trong cuộc sống, có biết bao những con người vĩ đại trở thành những “bậc công thần khai thiên lập quốc” góp phần cho sự phát triển của văn minh nhân loại. Trong quá khứ, Thomas Edison chính là một tấm gương tiêu biểu về sự chọn lựa con đường đi không có “dấu chân người”. Phát minh vĩ đại nhất của ông chính là chiếc bóng đèn đã mở ra một kỉ nguyên của văn minh cho thế giới. Nếu như Edison không có niềm đam mê cũng như khát khao sáng tạo, có lẽ ông đã không kiên trì để rồi có được thành công như vậy. Ở hiện tại, chắc hẳn chúng ta đều biết đến cái tên Steve Jobs là một tỷ phú, một ông trùm kinh doanh và sáng chế người Mỹ. Ông là đồng sáng lập viên, chủ tịch và cựu tổng giám đốc điều hành của hãng máy tính Apple; ông cũng từng là tổng giám đốc điều hành của xưởng phim hoạt hình Pixar (hãng sở hữu nhiều giải oscar cho phim hoạt hình hay nhất như Đi tìm Nemo, Gia đình siêu nhân, Chú chuột đầu bếp, WALL-E, Up và Câu chuyện đồ chơi 3; sau đó ông trở thành thành viên trong ban giám đốc của công ty Walt Disney sau khi Disney mua lại Pixar. Họ đều là những tấm gương tích cực đã tìm cho mình một con đường mới mẻ để bước đến thành công.

Chọn cho mình một lối đi riêng không phải là một lối đi lập dị cũng không có nghĩa là mù quáng như con thiêu thân lao vào ánh lửa. Mỗi người cần tự nhận thức được phải luôn chủ động, sáng tạo và không ngại khó khăn, gian khổ mới có thể thành công với lối đi riêng. Là một học sinh, tôi muốn lựa chọn một “lối đi không có dấu chân người” từ những điều nhỏ nhất. Ví như tìm ra một cách giải mới cho một bài toán khó, sáng tạo ra những bài văn thật hay khác với những kiểu mẫu… Quan trọng nhất đó là sự chủ động và sáng tạo trong phương pháp học tập để có thể gặt hái được thành tích tốt trong kỳ thi sắp tới. Chính từ những điều nhỏ ấy mà từ đó tôi đã rèn luyện được bản lĩnh và sự tự tin.

Như vậy, câu nói của Robert Frost là hoàn toàn đúng đắn khi đưa ra một lời chỉ dẫn về cách lựa chọn con đường bước đến thành công.

Nghị luận về quan điểm Trong rừng có rất nhiều lối đi, ta chọn lối đi chưa có dấu chân người mẫu 6

Henry David Thoreau từng nói rằng: “Hãy theo đuổi con đường mà bạn có thể đi với tình yêu và sự tôn kính dù nó có hẹp và quanh co đến mức nào”. Câu nói trên khiến ta nhớ đến một quan điểm cũng khá tương đồng của Robert Frost: “Trong rừng có rất nhiều lối đi, ta chọn lối đi chưa có dấu chân người”.

Quả thật, trong rừng sâu rộng lớn có vô vàn lối đi khác nhau. Có lối đi đã in hằn dấu chân của con người cũng có lối đi chưa có ai bước đến. Và “tôi chọn” nghĩa là tôi chủ động lựa chọn cho mình một “lối đi chưa có dấu chân người”. Lối đi ấy là một lối đi mới mẻ cần có sự sáng tạo với nhiều thử thách khó khăn luôn thường trực ở phía trước.

Khi phân tích đến đây, tôi chợt nhớ đến một câu nói của nhân vật trong tác phẩm của nhà văn Lỗ Tấn: “Kỳ thực trên mặt đất làm gì có đường, người ta đi mãi thì thành đường thôi”. Hai câu nói trên đã thể hiện được hai quan điểm hoàn toàn khác nhau. Nếu câu văn của Lỗ Tấn muốn nói đến những con đường quen thuộc in hằn nhiều dấu chân người thì câu nói của Robert Frost lại muốn nói đến những con đường mới mẻ, chưa có ai đặt chân đến.
Cuộc sống luôn tiềm ẩn những sự biến động không ngừng. Giống như nhà triết học cổ đại người Hy Lạp Heraclitus đã từng khẳng định: “Không ai tắm hai lần trên một dòng sông”. Chúng ta chỉ thực sự tìm ra giá trị của bản thân khi dám dấn thân vào một con đường mới mẻ. Những bạn trẻ mới bước vào cuộc sống với mong muốn khởi nghiệp nên tìm đến những con đường mới mẻ để thử sức chứ không phải là bắt chước theo những người đi trước. Vì chắc chắn bạn sẽ không có được danh tiếng và uy tín như những người đã thành công. Một người nghệ sĩ cũng luôn phải ý thức sáng tạo ra cái mới cũng giống như nhà văn Nam Cao đã từng phát biểu trong tác phẩm của mình: “Văn chương không cần đến những người thợ khéo tay, làm theo một vài kiểu mẫu đưa cho. Văn chương chỉ dung nạp những người biết đào sâu, biết tìm tòi, khơi những nguồn chưa ai khơi, và sáng tạo những cái gì chưa có…” (Đời thừa). Rõ ràng việc đi theo một con đường mới sẽ giúp mỗi người không chỉ chạm tay đến thành công mà còn tìm ra được giá trị đích thực của bản thân.

Một gương mặt tiêu biểu cho những con người dám lựa chọn một lối đi chưa có dấu chân người: Bill Gates là một doanh nhân người Mỹ - chủ tịch tập đoàn Microsoft, hãng phần mềm khổng lồ mà ông cùng với Paul Allen đã sáng lập ra. Ông luôn nằm trong top những nhân vật giàu nhất thế giới với sự ngưỡng mộ của nhiều người. Không chỉ trên thế giới mà ngay cả ở Việt Nam cũng vậy. Nguyễn Đức Thành (sinh năm 1984, lĩnh vực nghiên cứu - sáng tạo) là một trong những gương mặt trẻ tiêu biểu của Việt Nam. Anh đã phát minh ra công nghệ nền tảng mà dựa vào đó có thể chế tạo các cấu trúc 3D (3 chiều) có kích thước micro (1/1000000m) của vật liệu polymer tự hủy sinh học cho các ứng dụng trong việc phân phối vắc xin/thuốc trong cơ thể và các ứng dụng cấy ghép trong y học. Hay Lê Đình Hiếu (sinh năm 1988, lĩnh vực hoạt động xã hội): Sáng lập Học viện Đào tạo phương pháp tư duy và kỹ năng sống G.A.P; sáng lập dự án Hear.Us.Now dạy tiếng Anh và tin học cho người khiếm thính. Mỗi năm dự án của anh hỗ trợ từ 100 đến 200 suất học miễn phí cho người khiếm thính. Còn cả Vòng Bính Long (sinh năm 1984, lĩnh vực nghiên cứu - sáng tạo). Đồng tác giả 6 bằng sáng chế về vật liệu polymer-nano ứng dụng trong y học. Họ đều là những con người trẻ đến từ nhiều nơi trên mọi miền tổ quốc, họ đến từ nhiều lĩnh vực khác nhau. Nhưng họ có một điểm chung là dám lựa chọn cho mình một lối đi riêng và đều đã đạt được những thành công nhất định.

Tuy nhiên, chọn một lối đi không có dấu chân người không phải là chọn một lối đi lập dị. Chúng ta cũng cần xác định bản thân khi đã lựa chọn lối đi ấy thì cần kiên trì và cố gắng để đạt được thành công. Với một học sinh còn đang ngồi trên ghế nhà trường, chúng tôi ý thức được rằng phải kế thừa con đường của cha anh đã đi và không ngừng học hỏi tiếp thu sáng tạo để cho mình một lối đi mới mẻ thể hiện được bản lĩnh của thanh niên Việt Nam trong thời kỳ hội nhập quốc tế.

Có ai đó đã từng nói: “Điều quan trọng không phải ở vị trí ta đang đứng mà ở hướng ta đang đi”. Quả vậy, cách lựa chọn con đường của Robert Frost không phải là duy nhất nhưng luôn là một con đường hợp lý nếu muốn bước đến thành công.

----------------------

Trên đây VnDoc.com vừa giới thiệu tới bạn đọc bài viết Nghị luận xã hội về quan điểm Trong rừng có rất nhiều lối đi, ta chọn lối đi chưa có dấu chân người, mong rằng đây là tài liệu hữu ích giúp bạn đọc ôn tập tốt hơn môn Ngữ văn 12. Ngoài ra bạn đọc có thể tham khảo thêm kiến thức các môn Toán 12, Tiếng Anh 12, đề thi học kì 1 lớp 12, đề thi học kì 2 lớp 12...