Giao diện mới của VnDoc Pro: Dễ sử dụng hơn - chỉ tập trung vào lớp bạn quan tâm. Vui lòng chọn lớp mà bạn quan tâm: Lưu và trải nghiệm
Đóng
Điểm danh hàng ngày
  • Hôm nay +3
  • Ngày 2 +3
  • Ngày 3 +3
  • Ngày 4 +3
  • Ngày 5 +3
  • Ngày 6 +3
  • Ngày 7 +10
Bạn đã điểm danh Hôm nay và nhận 3 điểm!

CH3NH2 + HONO → CH3OH + N2 + H2O 

Phản ứng CH3NH2 + HONO (HNO2) là điển hình cho quá trình nitros hóa amine bậc một, tạo ra khí N2 và sản phẩm nitrosamine trung gian. Bài viết này sẽ hướng dẫn bạn cách viết phương trình hóa học đầy đủ và ion rút gọn, phân tích cơ chế nitros hóa, cũng như mô tả hiện tượng sủi bọt rõ ràng khi khí nitơ được giải phóng. Qua đó, bạn sẽ nắm vững kiến thức lý thuyết và dễ dàng vận dụng vào các bài tập THPT Quốc gia về phản ứng amine với acid nitrous.

1. Cách viết phương trình CH3NH2 + HONO và sản phẩm tạo thành

Methylamine tác dụng với nitrous acid ở nhiệt độ thường tạo thành alcohol và giải phóng khí nitrogen (phản ứng này thường được dùng để nhận biết alkylamine bậc một)

 CH3NH2 + HONO → CH3OH + N2 + H2

2. Điều kiện phản ứng

  • Nhiệt độ thấp (0 – 5°C) để kiểm soát tốc độ và hạn chế tạo sản phẩm phụ.

  • Môi trường acid nhẹ (pH ≈ 3–4).

  • Tốc độ nhỏ giọt acid nitrous vào dung dịch methylamine.

3. Hiện tượng phản ứng CH3NH2 với HONO

Sủi bọt khí N2 rất rõ rệt.

4. Ứng dụng và Ý nghĩa

  • Nhận biết amin bậc một: hiện tượng sủi bọt đặc trưng.

  • Sử dụng trong tổng hợp hữu cơ: tạo nitrosamine cho nghiên cứu thêm.

  • Bài tập vận dụng: đề thi THPT Quốc gia thường hỏi về cơ chế và hiện tượng.

5. Câu hỏi bài tập liên quan

Câu 1. Vị tanh của cá, đặc biệt là cá mè, là do các amine gây ra, trong đó có amine X. Phân tích nguyên tố đối với X thu được kết quả: %C = 61,02%; %H = 15,25%; %N = 23,73% (về khối lượng). Từ phổ khối lượng, xác định được phân tử khối của X bằng 59. Bằng các phương pháp khác, thấy phân tử X có cấu trúc đối xứng cao. Mỗi phát biểu sau đây là đúng hay sai?

(a) Công thức phân tử của X là C3H9N.

(b) Tên của X là propylamine.

(c) Công thức cấu tạo của X là (CH3)3N.

(d) Khi cho dung dịch nitrous acid vào dung dịch X thấy có khí nitrogen thoát ra.

Xem đáp án
Đáp án 

Công thức tổng quát của X: CxHyNt

x : y : t = \frac{61,02}{12} :\frac{15,25}{1}:\frac{23,73}{14}  = 3 : 9 : 1x:y:t=61,0212:15,251:23,7314=3:9:1

⟹ Công thức đơn giản nhất của X là C3H9N và công thức phân tử của X có dạng (C3H9N)n.

Từ phổ khối lượng (MS) xác định được phân tử khối của X bằng 59 ⇒ n = 1. Công thức phân tử của X là C3H9N.

Phân tử X có cấu trúc đối xứng cao ⟹ Công thức cấu tạo của X là (CH3)3N.

(a) Đúng.

(b) Sai, tên của X là trimethylamine.

(c) Đúng.

(d) Sai, X là amine bậc 3 nên khi cho dung dịch nitrous acid vào dung dịch X không thấy có khí nitrogen thoát ra.

Câu 2. Aniline tác dụng với nitrous acid ở nhiệt độ thấp (0–5°C) tạo thành

A. alcohol và khí nitrogen.

B. phenol và khí nitrogen.

C. muối phenyldiazonium.

D. muối và nước

Xem đáp án
Đáp án C

Aniline tác dụng với nitrous acid ở nhiệt độ thấp (0–5°C) tạo thành muối phenyldiazonium.

Câu 3. Mỗi phát biểu sau đây là đúng hay sai?

(a) Nhỏ từ từ đến dư dung dịch methylamine 5% vào ống nghiệm chứa dung dịch CuSO4 1%, thấy trong ống nghiệm xuất hiện dung dịch màu xanh tím.

(b) Nhỏ nước bromine vào ống nghiệm chứa dung dịch nước của aniline thấy có kết tủa trắng xuất hiện.

(c) Cho từ từ dung dịch ethylamine vào ống nghiệm chứa dung dịch hỗn hợp acid HCl và NaNO2 ở nhiệt độ thấp (0 – 5 ℃), thấy có khí không màu bay lên.

(d) Cho từ từ dung dịch ethylamine vào ống nghiệm chứa dung dịch hỗn hợp acid HCl và NaNO2 ở nhiệt độ thường, thu được ethanol.

Xem đáp án
Đáp án 

(a) Sai, lúc đầu phản ứng tạo ra Cu(OH)2, sau đó methylamine hòa tan Cu(OH)2 tạo phức màu xanh lam.

(b) Đúng, nhỏ nước bromine vào ống nghiệm chứa dung dịch nước của aniline thấy có kết tủa trắng xuất hiện, đó là 2,4,6-tribromoaniline.

(c) Sai, hỗn hợp acid HCl và muối NaNO2 phản ứng và tạo thành nitrous acid:

HCl + NaNO2 ⟶ HNO2 + NaCl.

Sau đó ethylamine phản ứng với nitrous acid. Ở nhiệt độ thấp (0 – 5 ℃), muối diazonium của amine bậc một phân huỷ chậm nên chưa quan sát ngay được khí không màu bay lên.

(d) Đúng, phương trình phản ứng hóa học:

C2H5NH2 + HONO ⟶ C2H5OH + N2 + H2O.

-----------------------------------
 
Xem thêm các bài Tìm bài trong mục này khác:
Chia sẻ, đánh giá bài viết
1
Đóng Chỉ thành viên VnDoc PRO/PROPLUS tải được nội dung này!
Đóng
79.000 / tháng
Đặc quyền các gói Thành viên
PRO
Phổ biến nhất
PRO+
Tải tài liệu Cao cấp 1 Lớp
Tải tài liệu Trả phí + Miễn phí
Xem nội dung bài viết
Trải nghiệm Không quảng cáo
Làm bài trắc nghiệm không giới hạn
Mua cả năm Tiết kiệm tới 48%
Xác thực tài khoản!

Theo Nghị định 147/2024/ND-CP, bạn cần xác thực tài khoản trước khi sử dụng tính năng này. Chúng tôi sẽ gửi mã xác thực qua SMS hoặc Zalo tới số điện thoại mà bạn nhập dưới đây:

Số điện thoại chưa đúng định dạng!
Số điện thoại này đã được xác thực!
Bạn có thể dùng Sđt này đăng nhập tại đây!
Lỗi gửi SMS, liên hệ Admin
Sắp xếp theo
🖼️

Gợi ý cho bạn

Xem thêm
🖼️

Từ điển Phương trình hóa học

Xem thêm
Chia sẻ
Chia sẻ FacebookChia sẻ TwitterSao chép liên kếtQuét bằng QR Code
Mã QR Code
Đóng