C2H2 ra C6H6

Acetylene ra Benzene

Trime hóa C2H2: Acetylene ra Benzene

1. Phương trình điều chế benzene từ acetylene
- CH≡CH C6H6
2. Điều kiện để xảy ra phản ứng Acetylene ra Benzene
3. Cách tiến hành phản ứng C2H2 ra C6H6
4. Tính chất hóa học của Acetylene
5. Bài tập vận dụng liên quan

C₂H₂ ra C₆H₆ được VnDoc là một trong các phản ứng điều chế benzene (C₆H₆) từ C₂H₂ (Acetylene). Hy vọng tài liệu giúp các bạn học sinh viết được phương trình điều chế benzene một cách chính xác nhất, từ đó vận dụng vào giải các dạng câu hỏi bài tập liên quan tới điều chế benzene từ acetylene.

1. Phương trình điều chế benzene từ acetylene

CH≡CH $\overset{xt,t^{\circ } }{\rightarrow}$ $\overset{x t, t^{\circ}}{\to}$ C₆H₆

C₂H₂ → C₆H₆

2. Điều kiện để xảy ra phản ứng Acetylene ra Benzene

Nhiệt độ, áp suất, xúc tác

3. Cách tiến hành phản ứng C₂H₂ ra C₆H₆

Trime hóa acetylene ở nhiệt độ và xúc tác thích hợp thu được benzene

4. Tính chất hóa học của Acetylene

4.1. Tác dụng với oxygen

Khi đốt trong không khí, acetylene cháy với ngọn lửa sáng, tỏa nhiều nhiệt

2C₂H₂ + 5O₂ $\xrightarrow{{{t}^{o}}}$ $\overset{t^{o}}{\to}$ 4CO₂ + 2H₂O

Hỗn hợp gồm C₂H₂và O₂ theo tỉ lệ 2 : 5 là hỗn hợp nổ rất mạnh

4.2. Phản ứng cộng

a. Phản ứng cộng halogen

Ở điều kiện thích hợp, acetylene có phản ứng cộng với bromine trong dung dịch

CH ≡ CH + 2Br₂ → Br₂HC – CHBr₂

b. Phản ứng cộng hydrogen

Hydrogen hoá alkyne, tuỳ vào điều kiện áp suất, nhiệt độ và xúc tác, có thể nhận được sản phẩm là alkene, alkane.

HC ≡ CH + H₂ $\overset{Pd , PbCO _{3} , t ^{0} , P}{\rightarrow}$ $\overset{P d, P b C O_{3}, t^{0}, P}{\to}$ CH₂= CH₂

HC ≡ CH + 2H₂ $\overset{Ni, t ^{0} , P}{\rightarrow}$ $\overset{N i, t^{0}, P}{\to}$ CH₃- CH₃

c. Phản ứng cộng hydrogen halide

CH ≡ CH + HBr → CH₂ = CHBr

CH ≡ CH + 2HBr → CH₃ – CHBr₂

d. Phản ứng cộng nước (hydrate hoá)

Phản ứng cộng một phân tử HOH vào alkyne diễn ra khi có mặt của xúc tác là muối Hg(II) trong H₂SO₄, tạo thành aldehyde hoặc ketone.

Ví dụ:

CH ≡ CH + H₂O $\overset{Hg^{2+} ,H_{2} SO_{4} ,t^{o} }{\rightarrow}$ $\overset{H g^{2 +}, H_{2} S O_{4}, t^{o}}{\to}$ CH₃ – CH = O

CH₃C = CH + H₂O $\overset{Hg^{2+} ,H_{2} SO_{4} ,t^{o} }{\rightarrow}$ $\overset{H g^{2 +}, H_{2} S O_{4}, t^{o}}{\to}$ CH₃ – CO – CH₃

4.3. Phản ứng dime và trime hóa

Hai phân tử acetylene cộng hợp với nhau tạo thành vinylacetylene

2CH≡CH $\overset{xt,t^{\circ}}{\rightarrow}$ $\overset{x t, t^{\circ}}{\to}$ CH ≡ C-CH=CH₂

Ba phân tử acetylene cộng hợp với nhau tạo thành benzene

CH≡CH $\overset{xt,t^{\circ}}{\rightarrow}$ $\overset{x t, t^{\circ}}{\to}$ C₆H₆

4.4. Phản ứng của alk – 1 – yne với AgNO₃ trong NH₃

Các alk – 1 – yne có thể phản ứng với AgNO₃/ NH₃ tạo kết tủa.

Ví dụ:

CH ≡ CH + 2AgNO₃ + 2NH₃ → Ag – C ≡ C – Ag↓ + 2NH₄NO₃

Phản ứng này dùng để nhận biết các alkyne có liên kết ba ở đầu mạch.

5. Bài tập vận dụng liên quan

Câu 1. Benzene tác dụng với H₂ dư có mặt bột Ni xúc tác, thu được

A. hex-1-ene

B. hexane

C. 3 hex-1-yne

D. cyclohexane

Xem đáp án

Đáp án D

Câu 2. Toluen tác dụng với Br₂ chiếu sáng (tỷ lệ mol 1 : 1), thu được sẩn phẩm hữu cơ là

A. o-bromtoluen

B. m-bromtoluen.

C. phenylbromua

D. benzylbromua

Xem đáp án

Đáp án D

Câu 3. Nhận xét nào sau đây về công thức cấu tạo của benzene là sai:

A. Các nguyên tử hydrogen không cùng nằm trên một mặt phẳng với các nguyên tử carbon.

B. Giữa các nguyên tử carbon có 3 liên kết đôi xen kẽ 3 liên kết đơn.

C. Mỗi nguyên tử carbon đều có hoá trị IV.

D. Các nguyên tử carbon liên kết với nhau thành vòng sáu cạnh đều.

Xem đáp án

Đáp án A

+) các nguyên tử C liên kết với nhau thành vòng 6 canh

+) giữa các nguyên tử C có 3 liên kết đôi xen kẽ với 3 liên kết đơn

+) mỗi nguyên tử C đều có hóa trị IV

+) cả 6 nguyên tử C và H đều nằm trên 1 mặt phẳng

→ Nhận xét sai: Các nguyên tử hydrogen không cùng nằm trên một mặt phẳng với các nguyên tử carbon.

Câu 4. Hợp chất hữu cơ có số nguyên tử hydrogen bằng số nguyên tử Carbon. Hợp chất này tham gia phản ứng thế bromine, không tham gia phản ứng cộng bromine. Hợp chất đó là:

A. Methane

B. Ethylene

C. Acetylene

D. Benzene

Xem đáp án

Đáp án D

Khi đốt benzene cháy trong không khí tạo ra CO₂ và H₂O, ngọn lửa có nhiều khói đen (muội than)

Phản ứng thế với với bromine:

Benzene không làm mất màu dung dịch bromine như ethylene và acetylene. Nó chỉ tham gia phản ứng thế với bromine lỏng và cần có xúc tác là bột sắt.

Benzene khó tham gia phản ứng cộng hơn etilen và acetylene. Tuy nhiên, trong điều kiện thích hợp benzene có phản ứng cộng với một số chất như H₂, Cl₂,…

Câu 5. Toluene phản ứng với hỗn hợp H₂SO₄ đặc và HNO₃ đặc dư sẽ thu được sản phẩm nào?

A. 2,3,4-trinitroluen.

B. o-nitrotoluen và m-nitrotoluen.

C. 2,4,6-trinitroluen (TNT).

D. m-nitrotoluen và p-nitrotoluen.

Xem đáp án

Đáp án C: Sản phẩm thu được là 2,4,6-trinitrotoluen (TNT).

Câu 6: Đốt cháy hoàn toàn alkybenzene X thu được 8,6765 lít CO₂ (đkc) và 3,6 gam H₂O. Công thức phân tử của X là

A. C₆H₆

B. C₇H₈

C. C₈H₈

D. C₈H₁₀

Xem đáp án

Đáp án B

Gọi công thức hợp chất hữu cơ alkybenzen X là C_nH_2n-6

Ta có: 3n_X = n_CO2 - n_H2O = 0,35 - 0,2 = 0,15 mol

=> n_X = 0,05 mol

Bảo toàn nguyên tố C => 0,05n = 0,35 => n = 7

=> CTPT của X là C₇H₈

Câu 7. Khi cho một ít benzene vào ống nghiệm đựng nước brom, lắc nhẹ. Hiện tượng quan sát được là:

A. nước bromine mất màu, thu được chất lỏng đồng nhất

B. chất lỏng trong ống nghiệm chia thành 2 lớp: lớp có màu đỏ và lớp không màu

C. chất lỏng trong ống nghiệm không thay đổi

D. nước bromine mất màu, có chất lỏng không tan chìm xuống đáy ống nghiệm

Xem đáp án

Đáp án B

Benzene không tác dụng với nước bromine. Vì vậy khi cho benzene vào ống nghiệm chứa nước bromine, lắc kĩ rồi để yên. Chất lỏng trong ống nghiệm sẽ tách thành hai lớp: Lớp chất lỏng trên là dung dịch bromine trong benzene có màu vàng (phần này do benzene tan trong bromine tạo nên), lớp dưới là nước trong suốt.

Câu 8. Trong không khí, nhất ở các khu đô thị lớn có một lượng Benzene vượt quá giới hạn cho phép là một thành phần gây ô nhiễm không khí. Lượng benzene đó có nguồn gốc chủ yếu là do

A. khí phát thải từ các động cơ ô tô, xem máy do nhiên liệu đốt cháy chưa hoàn toàn.

B. hơi benzene thoát ra từ các giàn khoan dầu khí.

C. sinh ra từ khí thải nhà máy

D. sinh ra từ sản xuất nông nghiệp

Xem đáp án

Đáp án A

Câu 9. Cho các phát biểu sau:

(1) Benzene cháy trong không khí cho ngọn lửa nhiều muội than

(2) Benzene là chất lỏng không màu, hòa tan được trong nước

(3) Benzene là hóa chất độc hại có nguy cơ gây ung thư khi tiếp xúc trực tiếp với nó

(4) Hòa tan Iodide vào benzene thu được dung dịch đồng nhất không phân lớp.

(5) Ở điều kiện thường benzene tác dụng với H₂ tạo thành hexane

Số phát biểu đúng là:

A. 1

B. 2

C. 3

D. 4

Xem đáp án

Đáp án B

Câu 10. Hãy chọn đúng hóa chất để phân biệt benzene, acetylene, styrene?

A. Dung dịch AgNO₃

B. Dung dịch KMnO₄, dung dịch AgNO₃/NH₃

C. Dung dịch phenolphthalein

D. Cu(OH)₂

Xem đáp án

Đáp án B

Khi cho KMnO₄ ở điều kiện thường vào lần lượt các ống nghiệm

+ Ống đựng acetylene và styrene làm nhạt màu KMnO₄.

+ Ống đựng benzene không hiện tượng.

Cho tiếp 2 dung dịch acetylene và styrene vào dung dịch AgNO₃/ NH₃, đun nóng

+ Ống đựng acetylene có lớp Ag màu trắng xám

+ Ống đựng styrene không hiện tượng.

...............................

Mời các tham khảo thêm tài liệu liên quan

Xem thêm các bài Tìm bài trong mục này khác:

Chia sẻ, đánh giá bài viết

30

122.571

Bài trước

Bài sau

Chia sẻ bởi:
Nguyễn Thị Phương Tuyết
Nhóm:
VnDoc.com
Ngày: 18/02/2025

Đóng Chỉ thành viên VnDoc PRO/PROPLUS tải được nội dung này!

Đóng

79.000 / tháng

Mua ngay

Đặc quyền các gói Thành viên

PRO

Phổ biến nhất

PRO+

Tải tài liệu Cao cấp 1 Lớp

Tải tài liệu Trả phí + Miễn phí

Xem nội dung bài viết

Trải nghiệm Không quảng cáo

Làm bài trắc nghiệm không giới hạn

Tìm hiểu thêm

Mua cả năm Tiết kiệm tới 48%

Xác thực tài khoản!

Theo Nghị định 147/2024/ND-CP, bạn cần xác thực tài khoản trước khi sử dụng tính năng này. Chúng tôi sẽ gửi mã xác thực qua SMS hoặc Zalo tới số điện thoại mà bạn nhập dưới đây:

Số điện thoại chưa đúng định dạng!