CH3-CH=O + HCN → CH3CH(OH)CN

CH3CHO HCN: Phản ứng cộng của Ethanal

CH3-CH=O + HCN → CH3CH(OH)CN được VnDoc biên soạn hướng dẫn bạn học viết và cân bằng chính xác phản ứng cộng của Ethanal.

1. Phản ứng cộng của Ethanal

Hợp chất carbonyl có thể tham gia phản ứng cộng với HCN vào liên kết đôi C = O.

2. Tính chất hóa học Aldehyde

Nhóm C = O có một số tính chất giống alkene.

2.1. Phản ứng khử hợp chất carbonyl

Dưới tác dụng của NaBH₄ hoặc LiAlH₄, aldehyde bị khử sinh ra alcohol bậc một; ketone bị khử sinh ra alcohol bậc hai. Ví dụ:

CH₃-CH=O \(\overset{LiAlH_{4} }{\rightarrow}\) CH₃CH₂OH

CH₃-CO-CH₃ \(\overset{NaBH_{4} }{\rightarrow}\) CH₃-CHOH-CH₃

2.2. Phản ứng oxi hóa aldehyde

a) Phản ứng với nước bromine

Phương trình tổng quát:

R-CH=O + Br₂ + H₂O → R-COOH + 2HBr

Ví dụ:

CH₃CHO + Br₂ + H₂O → CH₃COOH + 2HBr

b) Phản ứng với thuốc thử Tollens

• Thuốc thử Tollens là dung dịch AgNO₃ trong NH₃ dư:

AgNO₃ + 3NH₃ + H₂O → [Ag(NH₃)₂]OH + NH₄NO₃

Thuốc thử tollens

• Phản ứng tổng quát giữa thuốc thử Tollens với aldehyde:

R-CH=O + 2[Ag(NH₃)₂]OH \(\overset{t^{o} }{\rightarrow}\) R-COONH₄ + 2Ag + 3NH₃ + H₂O

Phản ứng này gọi là phản ứng tráng bạc.

c) Phản ứng với Cu(OH)₂

• Phản ứng của aldehyde với Cu(OH)₂ trong môi trường kiềm sinh ra kết tủa Cu₂O màu đỏ gạch.

Ví dụ:

HCHO + 2Cu(OH)_{2 (xanh)} + NaOH \(\overset{t^{o} }{\rightarrow}\) HCOONa + Cu₂O _{(đỏ gạch)} + 3H₂O

Chú ý:

Ketone không có phản ứng với thuốc thử Tollens hoặc Cu(OH)₂ trong môi trường kiềm nên có thể dùng thuốc thử Tollens hoặc Cu(OH)₂ trong môi trường kiềm để phân biệt aldehyde và ketone.

2.3. Phản ứng với hydrogen cyanide

Hydrogen cyanide (HCN) phản ứng được với các aldehyde hoặc ketone tạo thành sản phẩm là các cyanohydrin.

Ví dụ:

2.4. Phản ứng tạo iodoform

Hợp chất chứa nhóm methyl ketone (CH₃CO-R) phản ứng với iodine trong môi trường kiềm tạo kết tủa iodoform màu vàng. Ví dụ:

CH₃CO-H + 3I₂ + 4NaOH → H-COONa + 3NaI + CHI₃ + 3H₂O

CH₃CO-CH₃ + 3I₂ + 4NaOH → CH₃COONa + 3NaI + CHI₃ + 3H₂O

Phản ứng dùng để nhận biết hợp chất chứa nhóm CH₃CO-.

3. Câu hỏi vận dụng liên quan

Câu 1. Phản ứng CH₃-CH=O + HCN → CH₃CH(OH)CN thuộc loại phản ứng nào sau đây?

A. Phản ứng thế.

B. Phản ứng cộng.

C. Phản ứng tách.

D. Phản ứng oxi hóa – khử.

Câu 2. Số đồng phân cấu tạo hợp chất carbonyl có công thức phân tử C₅H₁₀O là

A. 7.

B. 6.

C. 4.

D. 5.

Câu 3. Trong những cặp chất sau đây, cặp chất nào thuộc loại hợp chất carbonyl?

A. CH₃OH, C₂H₅OH.

B. C₆H₅OH, C₆H₅CH₂OH.

C. CH₃CHO, CH₃OCH₃.

D. CH₃CHO, CH₃COCH₃.

-----------------