Al + HNO3 → Al(NO3)3 + NO + N2O + H2O

Al + HNO3 → Al(NO₃)₃ + NO + N₂O + H₂O được VnDoc biên soạn hướng dẫn bạn đọc cân bằng phản ứng oxi hóa khử khi cho Al tác dụng HNO₃ sau phản ứng thu được NO và N₂O biết tỉ lệ thể tích của N₂O : NO = 1 : 3.

1. Phương trình phản ứng Al + HNO₃ → Al(NO₃)₃ + NO + N₂O + H₂O

2. Điều kiện phản ứng xảy ra

Nhiệt độ thường

3. Cân bằng phản ứng oxi hóa khử Al + HNO₃ → Al(NO₃)₃ + NO + N₂O + H₂O

Cân bằng phản ứng oxi hóa khử Al + HNO₃ → Al(NO₃)₃ + NO + N₂O + H₂O.  Biết tỉ lệ thể tích của N₂O : NO = 1 : 3

Cách 1: 

Bước 1: Xác định các nguyên tử có sự thay đổi số oxi hoá, từ đó xác định chất oxi hoá – chất khử:

$A{l}^0+H{N}^{+5}{O}_3\to A{l}^{+3}(N{O}_3{)}_3+N^{+2}O+N_2^{+1}O+H_{2}O$

Chất khử: Al;

Chất oxi hoá: HNO₃.

Bước 2: Biểu diễn quá trình oxi hoá, quá trình khử

Quá trình oxi hoá: $A{l}^0\to A{l}^{+3}+3e$

Quá trình khử: $7N^{+5}+27e\to N^{+2}O+3N_2^{+1}O$

Bước 3: Tìm hệ số thích hợp cho chất khử và chất oxi hoá

Bước 4:  Điền hệ số của các chất có mặt trong phương trình hoá học. Kiểm tra sự cân bằng số nguyên tử của các nguyên tố ở hai vế.

9Al + 34HNO₃ → 9Al(NO₃) ₃ + NO + 3N₂O + 17H₂O

Cách 2. 

Ta cân bằng 2 phương trình nhỏ:

• 8Al + 30HNO₃ → 8Al(NO₃)₃ + 3N₂O + 15H₂O (1)
• Al + 4HNO₃ → Al(NO₃)₃ + NO + 2H₂O (2)

Lấy hệ số phương trình thứ (1) +(2) ta được phương trình phản ứng

8Al + 30HNO₃ → 8Al(NO₃)₃ + 3N₂O + 15H₂O (1)

Al + 4HNO₃ → Al(NO₃)₃ + NO + 2H₂O (2)

Cộng lại được:

9Al + 34HNO₃ → 9Al(NO₃)₃ + NO + 3N₂O + 17H₂O

4. Câu hỏi vận dụng liên quan 

Câu 1. Cho phản ứng: Al + HNO₃ → Al(NO₃)₃ + NO + N₂O + H₂O

Tính tổng hệ số (tối giản) của phương trình sau khi cân bằng biết tỉ lệ thể tích của N₂O : NO = 1 : 3?

A. 145

B. 147

C. 143

D. 141

Câu 2. Cho phương trình phản ứng: aAl + bHNO₃ → cAl(NO₃)₃ + dNO + eH₂O. Tỉ lệ a : b là tỉ lệ nào sau đây?

A. 2 : 3.

B. 1 : 3.

C. 1 : 4.

D. 2 : 5.

Câu 3. Cho sơ đồ phản ứng: FeS₂ + HNO₃ → Fe(NO₃)₃ + H₂SO₄ + NO + H₂O. Tổng hệ số (các số nguyên, tối giản) của các chất phản ứng là bao nhiêu?

A. 9

B. 10

C. 17

D. 19

Câu 4. Trong phản ứng: HCl + KMnO₄ → KCl + MnCl₂ + Cl₂ + H₂O.(Hệ số là những số nguyên tối giản). Số phân tử HCl bị oxi hóa là bao nhiêu?

A. 16

B. 10

C. 2

D. 4

Câu 5. Nhận xét đúng về muối amoni trong các nhận xét dưới đây là:

A. Muối ammonium là chất tinh thể ion, phân tử gồm cation amoni và anion hycroxide.

B. Tất cả các muối ammonium đều dễ tan trong nước, khi tan điện li hoàn toàn thành cation amoni và Anion gốc acid.

C. Dung dịch muối ammonium tác dụng với dung dịch kiềm đặc, nóng cho thoát ra chất khí làm quỳ tím hóa đỏ.

D. Khi nhiệt phân muối ammonium luôn luôn cho khí ammonia thoát ra.

Câu 6. Sử dụng dung dịch Ba(OH)₂ có thể phân biệt dãy dung dịch muối nào sau đây:

A. MgCl₂, NH₄Cl, Na₂SO₄, NaNO₃.

B. AlCl₃, ZnCl₂, NH₄Cl, NaCl.

C. NH₄Cl, (NH₄)₂SO₄, Na₂SO₄, NaNO₃.

D. NH₄NO₃, NH₄Cl, Na₂SO₄, NaCl.

Câu 7. Có thể phân biệt muối ammonium với các muối khác bằng cách cho nó tác dụng với dung dịch kiềm, vì khi đó:

A. Thoát ra một chất khí màu lục nhạt

B. Thoát ra một chất khí không màu, mùi khai, làm xanh giấy quỳ tím ẩm

C. Thoát ra một chất khí màu nâu đỏ, làm xanh giấy quỳ tím ẩm

D. Thoát ra chất khí không màu, không mùi

Câu 8. Tiến hành thí nghiệm trộn từng dung dịch sau: (a) NH₃ và AlCl₃; (b) (NH₄)₂SO₄ và Ba(OH)₂; (c) NH₄Cl và AgNO₃; (d) NH₃ và HCl. Sau khi phản ứng kết thúc, số thí nghiệm thu được kết tủa là

A. 1.

B. 3.

C. 2.

D. 4.

----------------------------------------

>> Mời các bạn tham khảo thêm một số phương trình liên quan:

• Al + HNO3 = H2O + NO2 + Al(NO3)3
• Al + HNO3 → Al(NO3)3 + N2O + H2O
• Al + HNO3 → Al(NO3)3 + N2 + H2O
• Al + HNO3 → Al(NO3)3 + NH4NO3 + H2O
• Al + HNO3 → Al(NO3)3 + NO + H2O